Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ là gì? Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ Tiếng Anh là gì? Cấu thành tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ ?Quy định về hình phạt?
Tiền và hàng cứu trợ là những vật phẩm thiết yếu hỗ trợ nhân dân vùng gặp thiên tai dịch bệnh,…Trách nhiệm phân phối tiền và hàng cứu trợ thuộc về chính quyền địa phương nơi gặp thiên tai, dịch bệnh. Đây là một trong những chính sách mang tính nhân văn của Đảng và Nhà nước ta. Tuy nhiên, trên thực tế xuất hiện tội phạm cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ gây hậu quả nghiêm trọng. Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ là gì? Cấu thành tội và quy định về hình phạt đối với tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ sẽ được Luật Dương Gia thông tin đến bạn đọc trong bài viết dưới đây:
Mục lục bài viết
1. Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ là gì?
Tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ được quy định tại điều 231 Bô luật hình sự 2015 sửa đổi 2017, cụ thể
” Điều 231. Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ
1. Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ gây thiệt hại hoặc thất thoát tiền, hàng cứu trợ từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Có tổ chức;
b) Phạm tội 02 lần trở lên;
c) Gây thiệt hại hoặc thất thoát tiền, hàng cứu trợ 300.000.000 đồng trở lên;
d) Gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm”.
Tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để phân phối tiền hàng cứu trợ không đúng với quy định của nhà nước.
Hàng cứu trợ là các sản phẩm hàng hóa bao gồm: các loại thực phẩm, nước uống, quần áo, hàng gia dụng, thuốc chữa bệnh, sách vở, các loại vật tư phục vụ sản xuất, sửa chữa, xây dựng các công trình phúc lợi xã hội, sửa chữa, khôi phục nhà cửa của nhân dân bị hư hại do thiên tai.
2. Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ Tiếng Anh là gì?
Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ Tiếng Anh là: “Offences against regulations on distribution of relief money or relief goods”.
3. Cấu thành tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ
Khách thể của tội phạm:
Người phạm tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ xâm phạm đến khách thể là trật tự quản lý kinh tế mà cụ thể là các quy định của nhà nước về quản lý tiền, hàng cứu trợ.
Đối tượng tác động của tội phạm là nội dung các quy định của Nhà nước về phân phối tiền, hàng cứu trợ. Bao gồm lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm, thuốc chữa bệnh, lều, bạt, thuyền bè, vật tư… tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng bạc. kim khí quý…
Mặt khách quan:
Tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ chỉ có một hành vi khách quan duy nhất là làm trái quy định về phân phối, nhưng với nhiều phương thức khác nhau, cụ thể như:
+ Không phân phối hoặc phân phối không đúng đối tượng (người mà theo quy định được phân phối nhưng không được phân phối, người mà theo quy định không được phân phối lại được phân phối);
+ Phân phối không đúng số tiền hoặc số hàng cứu trợ (phân phối thiếu hoặc thừa số tiền hoặc hàng cứu trợ).
Người phạm tội có chức vụ, quyền hạn và đã dùng thủ đoạn là lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để làm trái quy định của nhà nước về phân phối tiền, hàng cứu trợ.
Hậu quả:
Theo quy định của BLHS 1999, đối với tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ, hậu quả nghiêm trọng là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm.
Điều 234 của BLHS 2015 đã có những sửa đổi quan trọng, theo đó việc xác định hậu quả của tội phạm rất cụ thể trong các khung hình phạt.
“ Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ gây thiệt hại hoặc thất thoát tiền, hàng cứu trợ từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.”
Tại khoản 2 quy định hậu quả là gây thiệt hại về tài sản từ 300.000.000 đồng trở lên hoặc gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Hậu quả của tội phạm gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội thể hiện qua mối quan hệ nhân quả giữa hành vi phạm tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ với các mặt công tác khác của an ninh, trật tự, an toàn xã hội như ảnh hưởng của chúng tới trật tự công cộng, tới tình hình tội phạm khác, tới trật tự an toàn giao thông, sự phát triển và gia tăng tiêu cực của các loại hình tệ nạn xã hội…
Ngoài hành vi khách quan, hậu quả, đối với tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ, còn dấu hiệu khách quan khác như: quy định về việc phân phối. Những quy định này không nhất thiết phải là những quy định của Nhà nước mà có thể chỉ là những quy định của cơ quan, tổ chức, thậm chí của một doanh nghiệp tư nhân trong trường hợp doanh nghiệp đó bỏ tiền ra để tổ chức cứu trợ, làm từ thiện.
Mặt chủ quan của tội phạm:
Lỗi của người phạm tội trong tội phạm cố ý
Lỗi cố ý trực tiếp: Người phạm tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ, nhận thức rõ hành vi phân phối tiền, hàng cứu trợ của mình là trái pháp quy định về phân phối hàng cứu trợ, gây ra hậu quả nghiêm trọng và mong muốn cho hậu quả xảy ra
Lỗi cố ý gián tiếp: Người phạm tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ, nhận thức rõ hành vi phân phối tiền, hàng cứu trợ của mình là trái pháp quy định về phân phối hàng cứu trợ, gây ra hậu quả nghiêm trọng tuy không mong muốn nhưng bỏ mặc cho hậu quả xảy ra.
Động cơ của người phạm tội không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm, người phạm tội cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ có thể có nhiều động cơ khác nhau như: vì thành tích cá nhân, đơn vị mình hoặc vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác.
Chủ thể của tội phạm:
Chủ thể của tội phạm này là chủ thể đặc biệt, chỉ những người có chức vụ, quyền hạn mới có thể trở thành chủ thể của tội phạm này. Tuy nhiên, những người khác cũng có thể trở thành chủ thể, nhưng họ chỉ là đồng phạm trong trường hợp vụ án có đồng phạm.
Người phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự thực hiện hành vi cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ thuộc một trong những trường hợp sau:
Gây thiệt hại về tài sản trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng;
Làm mất uy tín của cơ quan, tổ chức;
Gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Quy định về hình phạt đối với tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ
4. Quy định về hình phạt
Về hình phạt, của tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ tại Điều 231
– Khung 1: Phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.
Khung hình phạt được áp dụng đối với trường hợp người phạm tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn cố ý làm trái những quy định về phân phối tiền, hàng cứu trợ gây thiệt hại hoặc thất thoát tiền, hàng cứu trợ từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng
– Khung 2: Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
Khung hình phạt được áp dụng đối với người phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau:
+ Có tổ chức;
+ Phạm tội 02 lần trở lên;
+ Gây thiệt hại hoặc thất thoát tiền, hàng cứu trợ 300.000.000 đồng trở lên;
+ Gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Hình phạt bổ sung:
Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Điểm mới của BLHS năm 2015 sửa đổi năm 2017 khi quy định về các tình tiết định khung tăng nặng là nhà làm luật đã mô tả rõ một số tình tiết định khung tăng nặng, đó là các tình tiết: “phạm tội 02 lần trở lên”; “gây thiệt hại hoặc thất thoát tiền, hàng cứu trợ 300.000.000 đồng trở lên”. Bên cạnh đó, việc bổ sung tình tiết định khung tăng nặng – tình tiết “gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội”.
Thực tế, việc xác định thế nào là “gây ảnh hưởng xấu về an ninh, trật tự, an toàn xã hội” là vấn đề rất phức tạp và có thể dẫn đến tình trạng tùy tiện trong áp dụng.
So với BLHS năm 1999, BLHS năm 2015 sửa đổi năm 2017 đã mở rộng phạm vi áp dụng phạt tiền
Bỏ phạt tù được quy định tại khung cơ bản (Khoản 1 Điều 231) hình phạt nặng nhất được quy định tại Khoản 1 Điều 231 là cải tạo không giam giữ, trong khi đó, tại BLHS năm 1999, tù có thời hạn lại được quy định tại khung cơ bản với mức từ 3 tháng đến 2 năm (Khoản 1 Điều 169)
Thuật ngữ tiền và hàng cứu trợ vốn nói lên bản chất của nguồn của cải vật chất này là nhằm mục đích cứu trợ nhân dân nơi rơi vào hoàn cảnh hiểm nghèo do thảm họa thiên nhiên hay dịch bệnh, những khó khăn khẩn cấp,….Nguồn tiền và hàng cứu trợ được trích ra từ ngân sách Nhà nước là sự hỗ trợ kịp thời của Đảng và Nhà nước ta dành cho Nhân dân; Tuy nhiên, thực trạng cho thấy tội phạm về tội cố ý làm trái quy định về phân phối tiền và hàng cứu trợ vẫn còn hiện hữu trong xã hội. Đây là một trong những loại tội phạm được đánh giá là nguy hiểm, thủ đoạn tinh vi, khó đoán trước. Pháp luật hình sự Việt Nam cần có những chế tài xử lý mạnh tay hơn nữa để ngăn chặn, đẩy lùi và tiến tới xóa bỏ hoàn toàn loại tội phạm này.
