Tốc độ tăng trưởng kinh tế thực là gì? Cách tính và ví dụ?

1. Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế thực là gì?

1.1. Khái niệm tốc độ tăng trưởng kinh tế:

Tốc độ tăng trưởng kinh tế thực, hay tốc độ tăng trưởng GDP thực, đo lường tốc độ tăng trưởng kinh tế, được biểu thị bằng tổng sản phẩm quốc nội (GDP), từ thời kỳ này sang thời kỳ khác, được điều chỉnh theo lạm phát hoặc giảm phát. Nói cách khác, nó cho thấy những thay đổi trong giá trị của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất bởi một nền kinh tế – sản lượng kinh tế của một quốc gia – trong khi tính đến sự biến động giá cả.

Tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng sản xuất hàng hoá và dịch vụ kinh tế so với thời kỳ này sang thời kỳ khác. Nó có thể được đo lường bằng giá trị danh nghĩa hoặc thực tế (được điều chỉnh theo lạm phát). Theo truyền thống, tăng trưởng kinh tế tổng hợp được đo lường bằng tổng sản phẩm quốc dân (GNP) hoặc tổng sản phẩm quốc nội (GDP), mặc dù đôi khi các số liệu thay thế được sử dụng.

Tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng sản xuất hàng hóa và dịch vụ trong một nền kinh tế. Sự gia tăng của tư liệu sản xuất, lực lượng lao động, công nghệ và vốn con người đều có thể góp phần vào tăng trưởng kinh tế. Tăng trưởng kinh tế thường được đo bằng sự gia tăng tổng giá trị thị trường của hàng hóa và dịch vụ bổ sung được sản xuất, sử dụng các ước tính như GDP.

Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế thực xem xét lạm phát trong phép đo tốc độ tăng trưởng kinh tế, không giống như tỷ lệ tăng trưởng GDP danh nghĩa.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế thực tránh được sự biến dạng do các thời kỳ lạm phát hoặc giảm phát cực đoan gây ra.

Nó được các nhà hoạch định chính sách sử dụng để xác định tốc độ tăng trưởng theo thời gian và so sánh tốc độ tăng trưởng của các nền kinh tế tương tự với các tỷ lệ lạm phát khác nhau.

1.2. Khái niệm tốc độ tăng trưởng kinh tế thực:

Tốc độ tăng trưởng kinh tế thực được biểu thị bằng phần trăm thể hiện tốc độ thay đổi trong GDP của một quốc gia, thường là từ năm này sang năm khác. Một thước đo tăng trưởng kinh tế khác là tổng sản phẩm quốc dân (GNP), đôi khi được ưu tiên hơn nếu nền kinh tế của một quốc gia về cơ bản phụ thuộc vào thu nhập từ nước ngoài.

Tổng sản phẩm quốc dân (GNP) là ước tính tổng giá trị của tất cả các sản phẩm và dịch vụ cuối cùng được tạo ra trong một thời kỳ nhất định theo tư liệu sản xuất thuộc sở hữu của cư dân của một quốc gia. GNP thường được tính bằng cách lấy tổng chi tiêu tiêu dùng cá nhân, đầu tư tư nhân trong nước, chi tiêu chính phủ, xuất khẩu ròng và bất kỳ thu nhập nào mà người cư trú kiếm được từ các khoản đầu tư ở nước ngoài, trừ đi thu nhập kiếm được trong nền kinh tế trong nước của người cư trú nước ngoài. Xuất khẩu ròng đại diện cho sự khác biệt giữa những gì một quốc gia xuất khẩu trừ đi bất kỳ nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ nào.

GNP liên quan đến một thước đo kinh tế quan trọng khác được gọi là tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tính đến tất cả sản lượng được sản xuất trong biên giới của một quốc gia bất kể ai sở hữu tư liệu sản xuất. GNP bắt đầu bằng GDP, cộng thu nhập đầu tư của cư dân từ các khoản đầu tư ra nước ngoài và trừ thu nhập đầu tư của cư dân nước ngoài kiếm được trong một quốc gia.

GNP đo lường tổng giá trị tiền tệ của sản lượng được sản xuất bởi cư dân của một quốc gia. Do đó, bất kỳ sản lượng nào do cư dân nước ngoài sản xuất trong biên giới của quốc gia phải được loại trừ trong tính toán GNP, trong khi bất kỳ sản lượng nào do cư dân của quốc gia bên ngoài biên giới sản xuất phải được tính. GNP không bao gồm hàng hóa và dịch vụ trung gian để tránh tính hai lần vì chúng đã được kết hợp trong giá trị của hàng hóa và dịch vụ cuối cùng.

Hoa Kỳ đã sử dụng GNP cho đến năm 1991 làm thước đo chính cho hoạt động kinh tế của mình. Sau thời điểm đó, nó bắt đầu sử dụng GDP thay thế vì hai lý do chính. Thứ nhất, bởi vì GDP tương ứng chặt chẽ hơn với các dữ liệu kinh tế khác của Hoa Kỳ mà các nhà hoạch định chính sách quan tâm, chẳng hạn như việc làm và sản xuất công nghiệp, chẳng hạn như GDP đo lường hoạt động trong ranh giới của Hoa Kỳ và bỏ qua các quốc tịch. Thứ hai, việc chuyển đổi sang GDP là để tạo điều kiện so sánh giữa các quốc gia vì hầu hết các quốc gia khác vào thời điểm đó chủ yếu sử dụng GDP.

Suy thoái là một thuật ngữ kinh tế vĩ mô đề cập đến sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế nói chung trong một khu vực được chỉ định. Nó thường được ghi nhận là hai quý suy giảm kinh tế liên tiếp, được phản ánh bởi GDP kết hợp với các chỉ số hàng tháng như tỷ lệ thất nghiệp gia tăng. Tuy nhiên, Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER), cơ quan chính thức tuyên bố suy thoái, cho biết hai quý suy giảm liên tiếp trong GDP thực tế không còn được định nghĩa như thế nào nữa. NBER định nghĩa suy thoái là sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế lan rộng trong nền kinh tế, kéo dài hơn một vài tháng, thường có thể nhìn thấy ở GDP thực, thu nhập thực, việc làm, sản xuất công nghiệp và doanh số bán buôn-bán lẻ.

2. Công thức tính và ví dụ cụ thể:

Tỷ lệ tăng trưởng GDP thực tế là một thước đo hữu ích hơn tỷ lệ tăng trưởng GDP danh nghĩa vì nó xem xét ảnh hưởng của lạm phát đối với dữ liệu kinh tế. Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế thực là một con số “đồng đô la không đổi”, tránh sự sai lệch từ các thời kỳ lạm phát hoặc giảm phát cực đoan để đưa ra một thước đo nhất quán hơn.

Tính toán tỷ lệ tăng trưởng kinh tế thực GDP là tổng chi tiêu của người tiêu dùng, chi tiêu kinh doanh, chi tiêu của chính phủ và tổng xuất khẩu, trừ đi tổng nhập khẩu. Cách tính toán bao thanh toán trong lạm phát để đạt được con số GDP thực tế như sau:

GDP thực = GDP / (1 + lạm phát kể từ năm cơ sở)

Năm gốc là năm được chỉ định, được cập nhật định kỳ bởi chính phủ và được sử dụng làm điểm so sánh cho các dữ liệu kinh tế như GDP. Cách tính tỷ lệ tăng trưởng GDP thực dựa trên GDP thực tế, như sau:

Tốc độ tăng trưởng GDP thực = (GDP thực của năm gần đây nhất – GDP thực của năm trước) / GDP thực của năm trước.

Tỷ lệ tăng trưởng kinh tế thực được sử dụng như thế nào

Tốc độ tăng trưởng kinh tế thực tế của một quốc gia rất hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách của chính phủ khi đưa ra các quyết định về chính sách tài khóa. Những quyết định này có thể được áp dụng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế hoặc kiểm soát lạm phát.

Các số liệu về tốc độ tăng trưởng kinh tế thực tế phục vụ hai mục đích:

Con số tốc độ tăng trưởng kinh tế thực được sử dụng để so sánh tốc độ tăng trưởng kinh tế hiện tại với các giai đoạn trước để xác định xu hướng tăng trưởng chung theo thời gian.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế thực hữu ích khi so sánh tốc độ tăng trưởng của các nền kinh tế tương tự có tỷ lệ lạm phát khác nhau về cơ bản. So sánh giữa tốc độ tăng trưởng GDP danh nghĩa của một quốc gia chỉ có lạm phát 1% với tỷ lệ tăng trưởng GDP danh nghĩa của một quốc gia có lạm phát 10% sẽ là sai lầm đáng kể vì GDP danh nghĩa không điều chỉnh theo lạm phát.

Cân nhắc đặc biệt

Tốc độ tăng trưởng GDP thay đổi trong bốn giai đoạn của chu kỳ kinh doanh: đỉnh cao, thu hẹp, đáy và mở rộng. Trong một nền kinh tế đang mở rộng, tốc độ tăng trưởng GDP sẽ tích cực vì các doanh nghiệp đang phát triển và tạo ra việc làm cho năng suất cao hơn.

Tuy nhiên, nếu tốc độ tăng trưởng vượt quá 3% hoặc 4%, tăng trưởng kinh tế có thể bị đình trệ. Một thời kỳ thu hẹp sẽ theo sau khi các doanh nghiệp ngừng đầu tư và thuê mướn, vì điều này sẽ dẫn đến việc người tiêu dùng có ít tiền hơn để chi tiêu. Nếu tốc độ tăng trưởng chuyển sang âm, đất nước sẽ suy thoái.