Tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Lê Minh Khuê

1. Tiểu sử tóm tắt của Lê Minh Khuê:

Nhà văn Lê Minh Khuê sinh ngày 12 tháng 6 năm 1949, bà sinh ra tại Tỉnh Thanh Hóa, nước Việt Nam. Khi lớn lên, bà sinh sống và làm việc chủ yếu ở Thành phố Hà Nội, nước Việt Nam. Bà sinh thuộc cung Nhân Mã, cầm tinh con trâu (Kỷ Sửu 1949). Lê Minh Khuê được xếp hạng nổi tiếng thứ 46694 trên thế giới và thứ 27 trong danh sách những Nhà văn nổi tiếng.

2. Tiểu sử nhà văn Lê Minh Khuê:

Nhà văn Lê Minh Khuê tên khai sinh là Lê Thị Minh Khuê, bà sinh ra ở quê ngoại Lan Châu, Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa. Bà sinh ra trong một gia đình có truyền thống Nho học, ông nội và ông ngoại đều là nhà Nho nên từ nhỏ bà đã được giáo dục trong một môi trường nề nếp.

Cha của nhà văn cũng là một giáo viên trung học. Thiếu vắng sự nuôi dưỡng của cha mẹ từ khi còn nhỏ, bà được gia đình dì ruột của mình nuôi dưỡng, chú và dì của cô đều là giáo viên.

Xuyên suốt các tác phẩm của nhà văn là hiện thực cuộc sống của quân và dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến. Nổi bật nhất, nhà văn luôn miêu tả và ca ngợi những người thanh niên ngày đêm chiến đấu trên tuyến đường Trường Sơn rực lửa với lòng yêu nước, ý chí sắt đá và tinh thần lạc quan trong gian khổ.

Từ sau 1975, khi đất nước thống nhất, văn học nghệ thuật cũng có những chuyển biến rõ nét từ nội dung đến nghệ thuật. Thay vì những tác phẩm bi tráng với sự đề cao sức mạnh dân tộc, văn học sau 1975 có xu hướng tìm về mọi ngóc ngách đời sống cá nhân, những vấn đề nhạy cảm trong xã hội.

Lê Minh Khuê cũng nhanh chóng bắt kịp sự thay đổi của nền văn học nước nhà, từ đó cho ra đời những tác phẩm xuất sắc. Cùng với các nhà văn đương thời như Nguyễn Minh Châu hay Lê Huy Thiệp, bà cũng xứng đáng là một trong những nhà văn tiêu biểu của thời kỳ đổi mới.

Ngoài viết văn, Lê Minh Khuê còn viết báo Tiền Phong, phóng viên Đài Phát thanh Giải phóng và Đài Truyền hình Việt Nam, biên tập viên Nhà xuất bản Hội Nhà văn từ năm 1978 cho đến khi nghỉ hưu.

Với những đóng góp quý báu trong lĩnh vực văn học nghệ thuật, bà đã nhận được nhiều giải thưởng quan trọng như Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1987 cho tác phẩm “Một chiều xa thành phố”, Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2001 cho tác phẩm “Trong Gió heo may”, Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2012 và Giải Thành tựu trọn đời về Văn học.

Lê Minh Khuê thời trẻ:

Năm 1965, Lê Minh Khuê tham gia lực lượng Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước.

Bà xuất bản những bài báo đầu tiên của mình vào năm 1967, và mãi đến năm 1969 mới bắt đầu viết văn. Chủ đề chính của thời kỳ chiến tranh trong tác phẩm của bà là cuộc sống của chiến tranh, máu và lửa, nhưng con người gắn kết với nhau bằng sự lạc quan.

3. Các Giải thưởng của Lê Minh Khuê:

• Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam với tập truyện ngắn “Một chiều xa thành phố” năm 1987.
• Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam với tập truyện ngắn “Trong làn gió heo may” năm 2000.
• Năm 2008, giải thưởng văn học mang tên văn hào Byeong-ju Lee của Hàn Quốc.

* Các tác phẩm tiêu biểu:

• Tôi đã không quên (truyện vừa, Nxb Công An năm 1991, Nxb Hội Nhà văn tái bản 2004)
• Một chiều xa thành phố (tập truyện, Nxb Tác phẩm Mới năm 1986)
• Bi kịch nhỏ (tập truyện, Nxb Hội Nhà Văn năm 1993)
• Trong làn gió heo may (tập truyện, Nxb Văn Học năm 1999).
• Những dòng sông, buổi chiều, cơn mưa (tập truyện, Nxb Phụ Nữ năm 2002);
• Những ngôi sao, Trái đất, dòng sông (tập truyện, Nxb Phụ Nữ, năm 2008)
• The Stars, The Earth, The River (tập truyện, Nxb Cubstone Press, Mỹ, năm 1996)
• Fragile come un raggio di sole (tập truyện, Nxb O barra O, Italia, năm 2010)
• Màu xanh man trá (tập truyện, Nxb Phụ Nữ năm 2003);
• Đoạn kết (tập truyện, Nxb Phụ Nữ năm 1982)
• Một mình qua đường (tập truyện, Nxb Hội Nhà Văn năm 2006);
• Những ngôi sao xa xôi (tập truyện, Nxb Kim Đồng năm 1973, tái bản 2006)
• Nhiệt đới gió mùa (tập truyện, Nxb Hội Nhà Văn năm 2012)
• Cao điểm mùa hạ (tập truyện, Nxb Quân đội năm 1978)
• Lê Minh Khuê truyện ngắn (tập truyện, Nxb Văn Học năm 1994)
• Monsunens sista regn (tập truyện, Nxb Tranan, Thụy Điển, năm 2008)
• Kleine Tragödien (tập truyện, Nxb Mitteldeutscher, Đức, năm 2011)

4. Quan điểm sáng tác và phong cách nghệ thuật của nhà văn:

Nhà văn Lê Minh Khuê đến với văn chương từ rất sớm và trong suốt cuộc đời, bà luôn ghi lại mọi biến động của cuộc sống, gửi gắm những thông điệp giản dị qua từng tác phẩm của mình.

Đối với nhà văn, viết là để diễn đạt những suy nghĩ, cảm xúc vang vọng trong tâm hồn, ám chỉ đến bao nỗi trăn trở trong tâm trí.

“Nhà văn thế hệ trước viết dưới một ánh sáng vĩnh cửu. Họ nghĩ đến một sự khẳng định, một vị trí tất yếu trong tương lai. Còn mình, chỉ viết cho giây phút này, cho ngày hôm nay. Viết cũng như là sống vậy. Biết ngày mai người ta có đọc mình hay không? Nhà văn trước kia có thể viết rồi cất vào ngăn kéo và hy vọng giá trị của nó trong tương lai. Còn mình viết ra, chỉ mong có bạn bè thân thiết, con mình đọc, tại thời điểm này, là thắng rồi. Làm sao bắt số đông phải quan tâm đến mình được?”

(Lê Minh Khuê)

Theo nhà văn, công việc sáng tạo bắt nguồn từ nhu cầu cá nhân, khi tác giả có khát vọng, khát vọng đó sẽ được thể hiện thành những nấc thang năng động trong cuộc sống mà bà quan sát được. Không chỉ vậy, Lê Minh Khuê còn nhận xét rằng văn chương còn là sự sáng tạo không ngừng nghỉ của mỗi cá nhân, mang dấu ấn riêng của người viết.

(Lê Minh Khuê)

Đến với tác phẩm của Lê Minh Khuê, người đọc không chỉ khám phá ra thế giới nghệ thuật phong phú, độc đáo mà còn thấy mình trong những chi tiết nhỏ mà nhà văn dày công sáng tạo.

Một nhà văn thực thụ phải đặt con người vào nhiều vấn đề khác nhau, từ đó khám phá ra những điều sâu xa trong tâm hồn mỗi người. Quan trọng nhất, văn chương cần làm sáng tỏ mối quan hệ giữa con người với nhau, tìm ra cái tốt, cái xấu, cái nhỏ nhen trong mỗi cá nhân, từ đó hướng người đọc đến những giá trị trong sáng hơn.

Bản thân nhà văn Lê Minh Khuê cũng cảm thấy tiếc nuối khi cho rằng bức tranh cuộc sống trong tác phẩm của mình chỉ đơn thuần tái hiện cuộc sống của những con người gần gũi với mình. Tuy nhiên, nhà văn luôn cố gắng đề cao những ước mơ đáng trân trọng trong tác phẩm viết cho con người và dựa trên mối quan hệ giữa con người với nhau.

“Tôi muốn người đọc đọc tác phẩm của mình thấy được trong cái hiện thực trần trụi vẫn có hơi hướng lãng mạn. Và đâu đó vẫn tồn tại những tính cách nguyên thủy nhất để con người không bị đẩy lùi về phía bóng tối.”

(Lê Minh Khuê)

Đọc truyện ngắn của Lê Minh Khuê, dù có dữ dội và gai góc đến đâu, người đọc vẫn có thể cảm nhận được sự nữ tính và dịu dàng trong từng tác phẩm, một dấu ấn đã làm nên tên tuổi của nhà văn.

Trong những tác phẩm viết về chiến tranh, chúng ta có thể tìm thấy một trái tim dịu dàng, nhân hậu, nhạy cảm của một người phụ nữ qua từng con chữ. Lê Minh Khuê không nhìn nhận chiến tranh một cách thô thiển, trần trụi, mà đối với nhà văn, chiến tranh là nền tảng làm nên những sản phẩm giá trị, những cảm xúc thiêng liêng của con người. Với sự hào phóng nhẹ nhàng nhưng đầy trăn trở, những câu văn của Lê Minh Khuê giản dị, nhưng chứa đựng trong đó biết bao tình cảm cao cả.