Tiền gửi có kỳ hạn là gì? Phân biệt với tiền tiết kiệm có kỳ hạn?

1. Tiền gửi có kỳ hạn là gì?

Căn cứ tại Khoản 1 Điều 4 Thông tư số 49/2018/TT-NHNN quy định về tiền gửi có kỳ hạn là khoản tiền của khách hàng gửi tại tổ chức tín dụng trong một thời hạn nhất định theo thỏa thuận giữa khách hàng và tổ chức tín dụng với nguyên tắc hoàn trả đầy đủ tiền gốc, lãi cho khách hàng.

Như vậy, tiền gửi có kỳ hạn chính là khoản tiền nhất đinh mà khách hàng có được gửi tại ngân hàng với một kỳ hạn cụ thể theo quy định tại ngân hàng đó. Tiền gửi được gửi vào ngân hàng dưới hình thức: tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu… và sẽ được chi trả hoàn trả đầy đủ tiền gốc, lãi cho người gửi tiền theo thỏa thuận.

2. Quy định về tiền gửi có kỳ hạn: 

2.1. Nguyên tắc thực hiện giao dịch tiền gửi có kỳ hạn: 

– Tổ chức tín dụng nhận tiền gửi có kỳ hạn phù hợp với phạm vi hoạt động được phép theo quy định của pháp luật và Giấy phép thành lập, hoạt động của tổ chức tín dụng

– Khách hàng chỉ được gửi, nhận chi trả tiền gửi có kỳ hạn thông qua tài khoản thanh toán của chính khách hàng đó

– Khách hàng thực hiện hoặc thông qua người đại diện hợp pháp để thực hiện việc gửi, nhận chi trả tiền gửi có kỳ hạn theo hướng dẫn của tổ chức tín dụng phù hợp với quy định của pháp luật. Riêng khách hàng là người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật hoặc chưa đủ 15 tuổi thực hiện việc gửi, nhận chi trả tiền gửi có kỳ hạn thông qua người đại diện theo pháp luật; Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định của pháp luật thực hiện việc gửi, nhận chi trả tiền gửi có kỳ hạn thông qua người giám hộ (người đại diện theo pháp luật, người giám hộ gọi chung là người đại diện theo pháp luật).

– Đối với tiền gửi chung có kỳ hạn, khách hàng gửi, nhận chi trả tiền gửi có kỳ hạn thông qua tài khoản thanh toán chung của tất cả khách hàng. Người cư trú và người không cư trú không được gửi tiền gửi chung có kỳ hạn. Tổ chức và cá nhân không được gửi tiền gửi chung có kỳ hạn bằng ngoại tệ.

– Thời hạn gửi tiền được thực hiện theo thỏa thuận giữa tổ chức tín dụng và khách hàng. Đối với khách hàng là tổ chức và cá nhân nước ngoài là người không cư trú, cá nhân nước ngoài là người cư trú, thời hạn gửi tiền không được dài hơn thời hạn hiệu lực còn lại của Giấy tờ xác minh thông tin quy định tại khoản 4 và khoản 5 Điều 4 Thông tư số 49/2018/TT-NHNN.

– Đồng tiền chi trả gốc, lãi tiền gửi có kỳ hạn là đồng tiền mà khách hàng đã gửi.

2.2. Thỏa thuận tiền gửi có kỳ hạn: 

Thỏa thuận tiền gửi có kỳ hạn giữa tổ chức tín dụng và khách hàng phải được lập thành văn bản, trong đó bao gồm tối thiểu các nội dung sau:

– Thông tin của khách hàng:

+ Đối với khách hàng là cá nhân: Họ và tên, quốc tịch, thuộc đối tượng người cư trú hoặc người không cư trú, số và ngày cấp Giấy tờ xác minh thông tin cá nhân và thông tin của người đại diện hợp pháp trong trường hợp gửi tiền gửi có kỳ hạn thông qua người đại diện hợp pháp

+ Đối với khách hàng là tổ chức: Tên tổ chức, thuộc đối tượng người cư trú hoặc người không cư trú, số và ngày cấp Giấy tờ xác minh thông tin tổ chức; Thông tin về người đại diện hợp pháp của tổ chức bao gồm: họ và tên, số và ngày cấp Giấy tờ xác minh thông tin cá nhân

+ Đối với tiền gửi chung có kỳ hạn: thông tin của tất cả khách hàng sở hữu chung khoản tiền gửi có kỳ hạn

– Thông tin tổ chức tín dụng: Tên tổ chức tín dụng; Họ và tên, chức vụ của người đại diện hợp pháp của tổ chức tín dụng thực hiện giao dịch tiền gửi có kỳ hạn với khách hàng

– Số tiền, đồng tiền, thời hạn gửi tiền, ngày gửi tiền, ngày đến hạn

– Lãi suất, phương thức trả lãi

– Thỏa thuận về chi trả trước hạn, kéo dài thời hạn gửi tiền

– Thông tin tài khoản thanh toán của khách hàng được dùng để gửi, nhận chi trả tiền gửi có kỳ hạn gồm: tên chủ tài khoản thanh toán, số tài khoản thanh toán, tên tổ chức tín dụng nơi mở tài khoản thanh toán

– Xử lý trong trường hợp tài khoản thanh toán của khách hàng bị phong tỏa, đóng, tạm khóa và các trường hợp thay đổi tình trạng tài khoản thanh toán của khách hàng

– Biện pháp để khách hàng tra cứu khoản tiền gửi có kỳ hạn

– Xử lý đối với các trường hợp nhàu nát, rách, mất thỏa thuận tiền gửi có kỳ hạn

– Quyền và nghĩa vụ của khách hàng, tổ chức tín dụng

– Hiệu lực của thỏa thuận.

– Ngoài ra có thể thỏa thuận những nội dung khác phù hợp với luật chuyên ngành.

– Lưu ý:

+ Trường hợp sử dụng hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung trong thỏa thuận tiền gửi có kỳ hạn, tổ chức tín dụng phải thực hiện:

Niêm yết công khai hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung về tiền gửi có kỳ hạn tại địa điểm giao dịch hợp pháp thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng (sau đây gọi là địa điểm giao dịch) và đăng tải trên trang thông tin điện tử của tổ chức tín dụng (nếu có);

Cung cấp đầy đủ thông tin về hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung cho khách hàng biết trước khi ký kết thỏa thuận giao dịch tiền gửi có kỳ hạn và có xác nhận của khách hàng về việc đã được tổ chức tín dụng cung cấp đầy đủ thông tin.

3. Phân biệt với tiền tiết kiệm có kỳ hạn:

Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 48/2018/TT-NHNN quy định về tiền tiết kiệm có kỳ hạn là khoản tiền được người gửi tiền gửi tại tổ chức tín dụng theo nguyên tắc được hoàn trả đầy đủ tiền gốc, lãi theo thỏa thuận với tổ chức tín dụng.

Hình thức tiền gửi tiết kiệm phân loại theo:

– Thời hạn gửi tiền bao gồm tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn. Thời hạn gửi tiền cụ thể do tổ chức tín dụng xác định

– Tiêu chí khác do tổ chức tín dụng xác định:

– Tổ chức tín dụng quy định cụ thể về từng hình thức tiền gửi tiết kiệm phù hợp với quy định tại Thông tư 48/2018/TT-NHNN và quy định của pháp luật có liên quan, đảm bảo an toàn tài sản cho người gửi tiền và an toàn hoạt động cho tổ chức tín dụng. Quy định về hình thức tiền gửi tiết kiệm phải có tối thiểu các nội dung về phương thức trả lãi, phương pháp tính lãi, kéo dài thời hạn gửi tiền, rút trước hạn tiền gửi tiết kiệm, các trường hợp người gửi tiền phải thông báo trước việc rút trước hạn tiền gửi tiết kiệm.

Phân biệt giữa tiền gửi có kỳ hạn và tiền tiết kiệm có kỳ hạn:

Điểm giống nhau: 

– Về đối tượng: đối tượng gửi tiền có kỳ hạn và tiền tiết kiệm có kỳ hạn là tổ chức, cá nhân

– Về đặc điểm khi áp dụng hai hình thức gửi tiền có kỳ hạn và tiền tiết kiệm có kỳ hạn là đều có thời hạn trả lãi định kỳ theo tháng, quý, năm.

– Trong trường hợp nếu khách hàng có nhu cầu rút tiền gốc trước thời hạn thì toàn bộ lãi sẽ được tính theo mức không kỳ hạn.

Điểm khác nhau: 

– Về lãi suất:

+ Đối với hình thức tiền gửi có kỳ hạn: Tổ chức tín dụng quy định lãi suất tiền gửi có kỳ hạn phù hợp với quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về lãi suất trong từng thời kỳ.

Phương pháp tính lãi tiền gửi có kỳ hạn thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Phương thức trả lãi tiền gửi có kỳ hạn thực hiện theo thỏa thuận giữa tổ chức tín dụng và khách hàng.

+ Đối với hình thức gửi tiết kiệm: khách hàng sẽ hưởng lãi suất tiết kiệm theo quy định hiện hành của tổ chức nhận tiền gửi tiết kiệm và được bảo hiểm theo quy định của pháp luật về bảo hiểm tiền gửi.

– Về mặt hình thức:

+ Đối với hình thức tiền gửi có kỳ hạn: sẽ không có sổ tiết kiệm, và việc gửi sẽ được lưu lại trên hệ thống có ngân hàng. Thực tế, khách hàng có thể gửi hay rút tiền trực tuyến thông qua kênh ngân hàng điện tử trên điện thoại như internet banking; mobile banking,…

+ Đối với hình thức gửi tiết kiệm: khách hàng nhận được sổ tiết kiệm. Với hình thức này nếu khách hàng muốn thực hiện các giao dịch như đáo hạn sổ tiết kiệm hoặc rút tiền gửi tiết kiệm trước hạn, khách hàng sẽ phải đến quầy giao dịch trực tiếp của ngân hàng để kiểm tra giấy tờ tùy thân và sổ tiết kiệm để thực hiện.

– Về loại tiền gửi:

+ Đối với tiền gửi có kỳ hạn: Khách hàng có thể gửi tiền bằng tiền VND, USD, EUR.

+ Đối với tiền tiết kiệm có kỳ hạn: Khách hàng có thể gửi tiền tiết kiệm bằng tiền VND, USD, EUR (mệnh giá tối thiểu là 500.000 VND, 100 USD, 100 EUR)

– Về phương thức trả lãi:

+ Đối với tiền gửi có kỳ hạn: Trả trước, trả sau hoặc trả định kỳ

+ Đối với tiền tiết kiệm có kỳ hạn: Trả định kỳ theo tháng, quý, cuối kỳ.