Thuyết minh về trò chơi ô ăn quan hay và ngắn gọn lớp 7

1. Dàn ý thuyết minh về trò chơi ô ăn quan hay và ngắn gọn lớp 7:

1.1. Giới thiệu về trò chơi: 

– Giới thiệu về sự hiện diện của các trò chơi hiện đại trong cuộc sống hiện nay.

– Đề cập đến sự tồn tại song song của các trò chơi dân gian và giới thiệu trò chơi ô ăn quan.

– Đánh giá sơ lược về sự thú vị và bổ ích của trò chơi ô ăn quan.

1.2. Xuất xứ trò chơi:

– Thảo luận về nguồn gốc không rõ ràng của trò chơi ô ăn quan.

– Miêu tả việc trò chơi này đã phổ biến ở cả ba miền Bắc, Trung, và Nam Việt Nam.

– Nhắc đến việc trò chơi được trưng bày tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam.

– Chuẩn bị cho trò chơi

Đưa ra các yếu tố cần thiết để chơi trò chơi ô ăn quan, bao gồm bàn chơi, quân chơi, và vật dụng để vẽ bàn chơi.

1.3. Cách chơi:

– Mô tả cách chuẩn bị bàn chơi và quân chơi khi chơi trò ô ăn quan.

– Hướng dẫn cách chơi trò chơi ô ăn quan cho hai người, ba người, và bốn người.

– Trình bày luật chơi cơ bản, bao gồm cách di chuyển quân và quy tắc ăn quan.

1.4. Tóm tắt giá trị của trò chơi ô ăn quan:

– Nhấn mạnh sự thú vị và tính bổ ích của trò chơi, bao gồm tạo không khí hào hứng, sôi nổi, và thi đua.

– Đề cập đến các kỹ năng mà người chơi có thể phát triển thông qua trò chơi này, như sự nhanh nhẹn, khéo léo và tính toán giỏi.

– Nhấn mạnh vai trò của trò chơi ô ăn quan trong việc tạo sự gắn bó và đoàn kết trong cộng đồng.

– Kết luận rằng ô ăn quan là một trò chơi dân gian yêu thích của nhiều người, đặc biệt là trong tuổi thơ và thời kỳ học trò.

2. Thuyết minh về trò chơi ô ăn quan hay và ngắn gọn lớp 7:

Trò chơi ô ăn quan đã có mặt tại Việt Nam từ rất lâu đời, và có thể nó lấy cảm hứng từ hình ảnh các cánh đồng lúa nước trong vùng. Có những câu chuyện truyền thống về Mạc Hiển Tích (chưa có năm sinh và năm mất chính xác), một nhà khoa học trong thời kỳ Đỗ Trạng Nguyên (năm 1086), đề cập đến trò chơi ô ăn quan và sử dụng nó để thực hiện các phép tính, đồng thời nêu bật số lượng ô trống (có thể là số âm) trong quá trình chơi.

Trò chơi ô ăn quan đã từng rất phổ biến ở cả ba miền Bắc, Trung và Nam của Việt Nam. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, trò chơi này chỉ còn được một số ít trẻ em quan tâm và chơi. Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam hiện đang trưng bày, giới thiệu và hướng dẫn về trò chơi này để duy trì và tạo sự quan tâm đối với trò chơi truyền thống này.

Theo các nhà nghiên cứu, trò chơi ô ăn quan thuộc họ trò chơi mancala, có nguồn gốc từ tiếng Ả Rập “manqala” hoặc “minqala,” xuất phát từ động từ “naqala” có nghĩa là di chuyển. Bàn chơi mancala xuất hiện tại Ai Cập từ thời kỳ Đế chế (khoảng từ năm 1580 TCN đến 1150 TCN). Tuy nhiên, vẫn còn sự mơ hồ trong việc làm thế nào trò chơi này đã lan truyền từ Ai Cập đến Ả Rập và sau đó sang châu Phi. Trong giai đoạn sau, mancala được phổ biến thông qua sự lan truyền của tôn giáo Hồi giáo và văn hoá.

Về bàn chơi, không có quy định cụ thể về kích thước. Bàn chơi có thể được tạo ra trên nền đất, sân nhà, hoặc bất kỳ bề mặt nào tương đối phẳng, miễn là có thể chia thành các ô đủ để chứa quân chơi và thuận tiện cho việc di chuyển chúng. Bàn chơi thường được kẻ thành hình chữ nhật, chia thành mười ô vuông, với mỗi bên có năm ô đối xứng. Ở hai cạnh ngắn hơn của bàn chơi, có hai ô hình bán nguyệt hoặc hình vòng cung hướng ra ngoài. Các ô vuông gọi là ô dân, trong khi hai ô hình bán nguyệt hoặc vòng cung được gọi là ô quan.

Trong trò chơi ô ăn quan, có hai loại quân chơi: quan và dân. Các quân này có hình thể ổn định và kích thước vừa phải để người chơi có thể nắm và di chuyển nhiều quân bằng một bàn tay khi chơi. Trọng lượng của quân cũng được thiết kế sao cho không bị ảnh hưởng bởi gió. Quan có kích thước lớn hơn đáng kể so với dân để dễ phân biệt. Quân chơi có thể được làm từ nhiều loại vật liệu, chẳng hạn như viên sỏi, gạch, đá, hoặc hạt của một số loại quả. Có thể sản xuất quân chơi từ nhựa trong công nghiệp. Số lượng quan luôn là 2, trong khi số lượng dân có thể thay đổi tùy theo luật chơi cụ thể, nhưng phổ biến nhất là 50.

Trong quá trình bố trí quân chơi, quan được đặt trong hai ô hình bán nguyệt hoặc cánh cung, mỗi ô một quân. Còn dân được bố trí vào các ô vuông, với số quân đều nhau, mỗi ô chứa 5 dân. Nếu không có quân phù hợp, người chơi có thể thay thế quan bằng cách đặt số lượng dân quy đổi vào ô quan. Trong khi chơi, hai người chơi ngồi ở hai phía dài của hình chữ nhật và kiểm soát các ô vuông bên phía mình.

Mục tiêu cuối cùng để giành chiến thắng trong trò chơi này là có tổng số dân quy đổi nhiều hơn đối phương khi cuộc chơi kết thúc. Quy đổi thông thường là 1 quan tương đương với 10 hoặc 5 dân. Khi đến lượt của một người chơi, người đó sẽ di chuyển dân để có thể ăn nhiều dân và quan của đối phương hơn. Khi rải quân, người chơi sẽ lấy tất cả quân từ một ô bất kỳ trong số 5 ô vuông trong quyền kiểm soát của mình và rải từng quân một vào các ô tiếp theo, bắt đầu từ ô gần nhất và có thể rải theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều, tùy ý. Khi rải hết quân cuối cùng, người chơi sẽ xử lý theo những quy tắc sau: Nếu sau ô cuối cùng có quân, người chơi tiếp tục sử dụng số quân đó để tiếp tục rải theo hướng đã chọn; Nếu sau ô cuối cùng là ô trống, sau đó là một ô có quân, người chơi sẽ ăn tất cả quân trong ô đó. Những quân bị ăn sẽ được loại ra khỏi bàn chơi để tính điểm khi kết thúc; Nếu sau ô cuối cùng là ô trống, sau đó là một ô trống khác, và sau đó là một ô có quân, người chơi có quyền tiếp tục ăn các quân ở ô tiếp theo.

Trong quá trình chơi, người chơi có thể tận dụng chiến thuật và tính toán để nuôi dân trong các ô trước khi ăn quan, đồng thời cố gắng thu thập nhiều điểm nhất. 

Nếu sau đó là ô quan hoặc có ít nhất 2 ô trống liên tiếp, người chơi sẽ bị mất lượt và quyền đi tiếp chuyển đến đối thủ. Trong trường hợp đến lượt của một người chơi, nhưng không còn quân nào trong 5 ô vuông thuộc quyền kiểm soát của người đó, người chơi đó phải sử dụng 5 quân đã ăn được để đặt vào mỗi ô một quân để có thể tiếp tục di chuyển quân. Nếu người chơi không có đủ 5 quân, họ phải vay từ đối thủ và trả lại khi tính điểm.

Cuộc chơi sẽ kết thúc khi tất cả dân và quan trong hai ô quan đã bị ăn hết. Trong trường hợp cả hai ô quan đã bị ăn hết nhưng vẫn còn dân, quân trong các ô vuông thuộc phía nào coi như thuộc về người chơi ở phía đó. Tình huống này được gọi là “hết quan, tàn dân, thu quân” hoặc “kéo về.” Ô quan có ít dân (ít hơn 5 quân, thường gọi là quan non) có thể được quy định không được ăn trong luật chơi để tránh kết thúc trò chơi quá nhanh. Nếu người chơi rơi vào tình huống này, họ sẽ mất lượt.

Trò chơi ô ăn quan là trò chơi thú vị và dễ chơi đã từng là một phần trong cuộc sống hàng ngày của trẻ em Việt Nam. Chỉ cần một khoảng sân nhỏ và một số viên sỏi, gạch, hoặc đá, các em đã có thể tận hưởng niềm vui chơi. Ô ăn quan đã để lại dấu ấn sâu sắc trong đời sống, văn học và nghệ thuật.

3. Thuyết minh về trò chơi ô ăn quan chọn lọc siêu hay lớp 7:

Trong nghìn năm qua, nền văn học dân gian đã ảnh hưởng sâu sắc trong cuộc sống của nhân dân Việt Nam, thậm chí cả những trò chơi dân gian cũng đã trở nên phổ biến và quen thuộc, đặc biệt là tại các vùng nông thôn. Trong số những trò chơi này, trò chơi ô ăn quan khá nổi bật.

Dù không biết chính xác khi nào trò chơi này đã xuất hiện, nhưng ô ăn quan đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa giải trí của người dân Việt, đặc biệt là đối với các cô gái. Nó không chỉ đơn thuần là một trò chơi giải trí mà còn chứa đựng yếu tố chiến thuật phức tạp. Có nhiều người cho rằng trò chơi này có thể có nguồn gốc từ bàn cờ mancala ở Ả Rập (khoảng 1580 – 1150 TCN) và đã lan truyền rộng rãi đến nhiều vùng và cuối cùng đến Việt Nam.

Để chơi trò chơi này, người ta cần chuẩn bị một số thứ như sau: “Quan” và “dân” là tên của hai loại quân chơi, được làm từ một loại vật liệu có hình dáng ổn định, kích thước vừa phải để người chơi có thể cầm, nắm nhiều quân cùng lúc bằng một bàn tay khi chơi và có trọng lượng thích hợp để không bị ảnh hưởng bởi gió. Đó có thể là những viên sỏi, gạch nhỏ, hạt quả, mẩu gỗ,… Quân “quan” cần có kích thước lớn hơn hoặc có hình dáng khác so với quân “dân” để dễ phân biệt. Số lượng quan luôn luôn là hai, trong khi số lượng dân có thể thay đổi tuỳ theo luật chơi, nhưng thường thì là năm mươi. Sau khi có đủ quân chơi, người chơi cần phải bố trí chúng: quan được đặt trong hai ô hình bán nguyệt hoặc hình cánh cung, mỗi ô chứa một quân, còn dân được bố trí trong các ô vuông, với số lượng quân đều bằng nhau, mỗi ô chứa năm dân. Khi chơi, thường có hai người chơi, mỗi người ngồi ở phía ngoài cạnh dài hơn của hình chữ nhật, và những ô vuông thuộc về phía nào thì người chơi ngồi bên đó. Mục tiêu để chiến thắng là người có tổng số dân quy đổi nhiều hơn khi trò chơi kết thúc.

Luật chơi rất đơn giản, chỉ đòi hỏi người chơi di chuyển quân của mình. Mỗi khi đến lượt của mình, người chơi sẽ di chuyển dân theo một số quy tắc để cố gắng ăn càng nhiều dân và quan của đối phương càng tốt. Khi tới lượt, người chơi sẽ dùng tất cả quân trong một ô có quân bất kỳ do người đó chọn trong số năm ô vuông thuộc quyền kiểm soát của mình để lần lượt rải vào các ô, mỗi ô một quân, bắt đầu từ ô gần nhất và có thể rải ngược hoặc theo chiều kim đồng hồ tùy ý. Khi rải hết quân cuối cùng, tùy theo tình huống mà người chơi sẽ phải thực hiện tiếp theo: Nếu ô tiếp theo là một ô có quân, người chơi tiếp tục dùng tất cả quân đó để tiếp tục rải theo hướng đã chọn; Nếu ô tiếp theo là một ô trống và sau đó là một ô có quân, người chơi sẽ ăn tất cả quân trong ô đó. Số quân bị ăn sẽ được loại bỏ khỏi bàn chơi để tính điểm sau khi kết thúc trò chơi; Nếu ô tiếp theo là một ô trống và sau đó là một ô trống nữa, hoặc nếu sau khi ăn xong mà tiếp theo là một ô trống, người chơi sẽ bị mất lượt và quyền tiếp tục chuyển đến đối thủ.

Trong trường hợp đến lượt đi của người chơi, nhưng tất cả năm ô vuông thuộc quyền kiểm soát của họ đều không còn quân nào, người đó phải sử dụng năm quân đã ăn được của mình để đặt vào từng ô một để tiếp tục di chuyển quân. Nếu người chơi không có đủ năm quân, họ có thể mượn từ đối thủ và phải trả lại sau khi tính điểm.

Cuộc chơi sẽ kết thúc khi toàn bộ dân và quan ở hai ô quan đã bị ăn hết. Trong trường hợp cả hai ô quan đã bị ăn hết nhưng vẫn còn dân, quân trong các ô vuông thuộc phía nào sẽ thuộc về người chơi ở phía đó. Ô quan có ít dân (ít hơn năm dân) thường được gọi là quan non, và để trò chơi không kết thúc quá sớm, luật chơi có thể quy định rằng quan non không thể bị ăn, và nếu rơi vào tình huống đó, người chơi sẽ bị mất lượt.

Trò chơi này vô cùng thú vị và đầy chiến thuật, đòi hỏi sự tư duy và tính toán. Chỉ cần một khoảng không gian nhỏ, các cô gái có thể thoải mái tham gia vào trò chơi này, và vì tính phổ biến và thú vị của nó, đã có rất nhiều bài đồng dao liên quan. Trò chơi này đã để lại dấu ấn sâu sắc trong văn hóa và cuộc sống của người Việt.

Ngày nay, trong bối cảnh xã hội phát triển và hiện đại hóa, xuất hiện nhiều hình thức giải trí mới, các trò chơi dân gian như ô ăn quan có thể không còn được ưa chuộng như trước, nhưng chúng vẫn luôn duy trì trong tâm hồn và bản sắc văn hóa của người Việt Nam.