Tương tự như lễ Giáng sinh với cây thông của phương Tây, người Việt sử dụng nhiều hoa và cây trong những ngày Tết. Dưới đây là bài viết tham khảo về Thuyết minh về một loài hoa trong ngày Tết chọn lọc hay nhất.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý Thuyết minh về một loài hoa trong ngày Tết chọn lọc hay nhất:
I. Mở bài
Khi Tết đến, mỗi miền đất lại có những nét đặc sắc riêng trong việc thưởng thức hoa, nhưng đối với người con miền Nam như tôi, Tết gắn liền với hình ảnh cành mai vàng hé nở trước sân nhà.
II. Thân bài
- Nguồn gốc và phân bố
Mai vàng có nguồn gốc từ Trung Quốc, thuộc họ Mai (Ochnaceae) với tên khoa học là Ochna integerrima. Ở Việt Nam, mai vàng phân bố chủ yếu dọc dãy Trường Sơn, từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa và vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long. Mai vàng ít gặp hơn ở Tây Nguyên và các tỉnh miền núi phía Bắc. Ngoài tên gọi phổ biến là mai vàng, nó còn được biết đến với các tên gọi như hoàng mai, huỳnh mai hay lão mai.
- Ý nghĩa
Mai vàng được coi là Tứ Quân tử trong văn hóa Trung Quốc, biểu trưng cho nét thanh cao và tấm lòng trong sạch của người quân tử, không bao giờ khuất phục trước cường quyền. Ở Việt Nam, ngoài việc tiếp nhận ý nghĩa Tứ Quân tử, mai vàng còn tượng trưng cho sự phú quý và thịnh vượng, trở thành biểu tượng không thể thiếu trong dịp Tết.
- Đặc điểm
Mai vàng có khả năng chịu đựng điều kiện khắc nghiệt và phát triển mạnh mẽ. Đây là cây thân gỗ có tuổi thọ lên tới hàng trăm năm, mỗi năm chỉ nở hoa một lần vào cuối tháng Chạp hoặc đầu tháng Giêng. Thân cây thường phân thành nhiều nhánh tỏa ra hai bên và mọc chậm, không xum xuê nhiều lá. Lá mai cứng, màu xanh thẫm và khi không khí trở lạnh, lá rụng đồng loạt để lại những cành khẳng khiu. Sau khoảng 15 – 20 ngày, từ các cành khẳng khiu sẽ xuất hiện những mầm non và nụ hoa xanh óng ả, đánh dấu sự trở lại của mùa xuân.
Hoa mai vàng có năm cánh mỏng manh, màu vàng tươi, cánh khum tròn và bên trong là nhị hoa vàng sẫm quây quanh nhụy nằm chính giữa. Hoa mai khá nhanh tàn và không có hương thơm đặc biệt.
- Công dụng
Mai vàng không chỉ được dùng làm cảnh mà còn có giá trị trong y học truyền thống.
III. Kết bài
Mai vàng là loài hoa đẹp và quý, mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp, đặc biệt là phẩm chất thanh cao và sự chịu đựng trước những khắc nghiệt của thời tiết. Chính vì vậy, tôi luôn trân quý loài hoa này, coi nó như một biểu tượng không thể thiếu trong dịp Tết.
2. Thuyết minh về một loài hoa trong ngày Tết chọn lọc hay nhất:
Khi Tết đến gần, khắp nơi đều rộn ràng với hoa và cây cảnh. Ở miền Bắc, hoa đào nở rộ làm ấm áp cái không khí lạnh thấu xương, trong khi miền Nam lại được tô điểm bởi sắc vàng của hoa mai. Đối với tôi, một người con miền Nam, Tết không thể thiếu hình ảnh cành mai vàng đang dần nở trước sân nhà.
Mai vàng có nguồn gốc từ Trung Quốc, là loài cây cảnh được quý trọng. Tên khoa học của mai vàng là Ochna integerrima, thuộc họ Mai (Ochnaceae). Loài cây này còn được gọi là hoàng mai, huỳnh mai hay lão mai. Ở Việt Nam, mai vàng thường mọc hoang dọc dãy Trường Sơn, từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa và vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long. Nó xuất hiện ít hơn ở Tây Nguyên và một số tỉnh miền núi phía Bắc. Mỗi khu vực có một loại mai riêng nhưng đặc trưng nhất vẫn là màu vàng tươi của hoa.
Mai vàng không chỉ là một loài cây đẹp mà còn mang nhiều ý nghĩa. Trong văn hóa Trung Quốc, đặc biệt là trong triết lý Nho giáo, mai vàng được xếp vào Tứ Quân tử, tượng trưng cho bốn phẩm chất cao quý của người quân tử: tùng kiên cường, trúc ngay thẳng, cúc giản dị và mai thanh cao. Mai vàng đại diện cho sự thanh cao và trong sạch, không khuất phục trước cường quyền. Vì thế, mai vàng đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho nhiều văn nhân như trong bài thơ của Cao Bá Quát về việc lên núi trồng mai, hay trong thơ Hồ Chí Minh về nhành mai bên suối.
Mai vàng có khả năng chịu đựng khắc nghiệt và rất thích hợp với khí hậu nhiệt đới. Là cây thân gỗ, mai có tuổi thọ lên tới hàng trăm năm với những gốc mai tại núi Yên Tử có tuổi thọ đến 700-800 năm. Mai vàng chỉ nở hoa một lần mỗi năm vào cuối tháng Chạp hoặc đầu tháng Giêng. Thân cây thường phân nhánh, ít khi mọc thẳng và phát triển chậm. Lá mai cứng và màu xanh thẫm, khi mùa đông đến, lá rụng đồng loạt để lại những cành khẳng khiu. Sau khoảng 15-20 ngày, từ những cành ấy sẽ mọc lên những mầm non và nụ hoa. Đến khoảng dăm ngày, hoa mai nở với năm cánh màu vàng tươi, nhị hoa vàng sẫm, nhưng nhanh chóng tàn sau vài ngày. Hoa mai không có hương thơm đặc biệt, chỉ thoang thoảng nếu ngửi gần.
Mai vàng không chỉ dùng để trang trí trong dịp Tết mà còn có giá trị trong y học cổ truyền. Hoa mai được sử dụng để làm thuốc giải nhiệt, chữa sốt cao, đau đầu, chóng mặt và một số bệnh khác.
Mai vàng với vẻ đẹp và ý nghĩa tượng trưng cho phẩm chất thanh cao và khả năng chịu đựng, luôn là loài hoa quý giá đối với tôi. Mỗi lần nhìn cành mai trước nhà, tôi không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của nó mà còn mong muốn bản thân có được những phẩm chất cao quý như cây mai với tâm hồn thanh tao và tinh khiết.
3. Thuyết minh về một loài hoa trong ngày Tết chọn lọc:
Khi mùa đông qua đi và mùa xuân đến, thiên nhiên như được hồi sinh với những tia nắng ấm áp xua tan cái lạnh giá. Để chào đón mùa xuân, không gì thích hợp hơn là những bông hoa nở rộ, mang đến sức sống và hương vị mới cho cuộc sống. Trong khi hoa mai là biểu tượng của sự thịnh vượng và sung túc ở miền Nam, thì hoa đào lại đại diện cho mùa xuân vĩnh cửu ở miền Bắc.
Dù hoa đào có nguồn gốc từ xa xôi, từ vùng Ba Tư nhưng hiện nay nó đã trở nên quen thuộc và phổ biến ở khắp các vùng miền của Việt Nam, đặc biệt là ở miền Bắc vào dịp Tết. Cây đào thuộc họ hoa hồng, có thân gỗ nhỏ, cao từ năm đến mười mét. Hoa đào thường mọc đơn lẻ, có màu hồng hoặc trắng với năm cánh mềm mại, mịn màng như nhung.
Hoa đào có sự đa dạng về chủng loại. Nếu phân loại theo số cánh, có thể chia thành đào đơn và đào kép. Theo màu sắc, có thể phân loại thành đào phai, đào bích, đào bạch. Đào bích nổi bật với cánh hoa màu hồng thắm, tán tròn cân đối. Đào phai có màu hồng nhạt, nhẹ nhàng và hấp dẫn như đôi má ửng hồng của thiếu nữ. Đào bạch có ít hoa và khó trồng hơn.
Hoa đào chỉ nở đúng vào mùa xuân và chủ yếu ở miền Bắc. Để hoa nở đúng thời điểm Tết, người trồng phải có nhiều kinh nghiệm. Theo thi sĩ Xuân Sách, cần phải vặt trụi lá và để cây tức giận mới có thể nở hoa đúng vào dịp Tết. Thường thì vào tháng mười một âm lịch, người ta sẽ ngắt hết lá để nhựa cây tích tụ lên thân và tạo nụ hoa. Tùy thuộc vào thời tiết, người trồng cần phải điều chỉnh để hoa nở đúng thời điểm.
Ở miền Nam, mai vàng là biểu tượng của sự giàu sang và hạnh phúc, còn ở miền Bắc, hoa đào chính là biểu trưng của mùa xuân. Màu hồng của hoa đào không chỉ mang lại may mắn và phúc lộc, mà còn được coi là phương pháp để xua đuổi tà khí và gió độc. Nhà nào có cây đào hoặc nhánh đào trong dịp Tết được coi là có phúc lộc.
Hoa đào không chỉ có giá trị thẩm mỹ mà còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa và dược phẩm. Trong văn học, hoa đào đã được Nguyễn Du nhắc đến trong “Truyện Kiều” với hình ảnh hoa đào luyến tiếc: “Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông
Lịch sử cũng ghi lại rằng vào mùa xuân năm Kỉ Dậu, vua Quang Trung đã mang một cành đào từ Thăng Long về Phú Xuân để tặng công chúa Ngọc Hân, báo tin chiến thắng. Danh y Tuệ Tĩnh cũng đã ghi chép nhiều phương pháp làm đẹp từ hoa đào trong y học Á Đông.
Mùa xuân mang đến nhiều điều kỳ diệu và hoa đào là một trong những món quà tuyệt vời mà thiên nhiên dành tặng cho con người. Dù hoa đào nở rồi tàn, hình ảnh của nó vẫn mãi sống động qua thời gian.