Khỉ là loài động vật rất phổ biến ở Việt Nam. Vậy con khỉ có đặc điểm, tập tính như thế nào? Xin mời các thầy cô và các em học sinh cùng theo dõi bài viết sau thuyết minh về con khỉ với chủ đề Thuyết minh về con khỉ kèm dàn ý chọn lọc siêu hay để có kiến thức sâu sắc hơn về loài khỉ và đạt kết quả cao trong học tập.
Mục lục bài viết
1. Thuyết minh về con khỉ chọn lọc siêu hay:
Khỉ là loài động vật rất thông minh. Khả năng trí tuệ đáng kinh ngạc của chúng từ lâu đã khiến con người phải tò mò. Khỉ là loài động vật rất phổ biến ở Việt Nam.
Khỉ và họ hàng của chúng xuất hiện và có mối quan hệ mật thiết với con người Việt Nam. Vì vậy, trong tiếng Việt có 11 từ được dùng để chỉ về khỉ:hầu, khỉ, khởi, khẹc, khọn, tườu, nỡm, bù dù, đười ươi, vượn (Viên) và nghề. Khỉ là động vật bốn chân được phân loại là động vật có vú và linh trưởng. Có ba nhóm khỉ chính: khỉ Tân thế giới, khỉ Cựu thế giới và khỉ không đuôi.
Theo thống kê, trên thế giới có tới 351 loài khỉ, được xếp thành 12 họ chính trong bộ Linh trưởng. Trong đó bao gồm 62 loài quý hiếm cần được bảo vệ. Chúng thường sống ở vùng núi đá, hang động, cây cao râm mát, đặc biệt là cây ăn quả. Khỉ là loài ăn tạp, ăn trái cây, hạt, côn trùng và ấu trùng. Khỉ thích nhất là chuối, sắn và ngũ cốc được coi là cao lương mỹ vị nên chúng thường là “kẻ trộm có đuôi” chuyên quấy phá nương rẫy. Khỉ sống theo bầy, mỗi bầy có nhiều đàn, mỗi đàn có 20-30 con và bao gồm nhiều họ, nhiều thế hệ. Mỗi nhóm có một con khỉ đực đầu đàn chỉ đạo mọi hoạt động, phân công canh gác, bảo vệ và cung cấp thức ăn cho đàn. Khi đi kiếm thức ăn, mỗi gia đình chia một phần cho con khỉ đầu đàn. Con khỉ đầu đàn rất to lớn và khỏe mạnh. Khi con khỉ đầu đàn già đi, yếu và chết đi, nó sẽ nhanh chóng được thay thế bởi con khỉ lớn nhất và khỏe nhất.
Khỉ là loài động vật cao cấp có cấu tạo cơ thể gần giống con người. Chúng có bộ lông ngắn, với hai tay và hai chân, nó có thể di chuyển theo ba cách: đi, chạy và leo trèo. Đuôi giúp giữ thăng bằng khi chúng di chuyển trên cây. Đuôi không chỉ giữ thăng bằng mà còn thực hiện chức năng tương tự như bàn tay, giúp chúng leo cành. Ngoài mắt, mũi, tai, miệng và 32 chiếc răng, khỉ còn có “túi má” ở mỗi bên miệng, nơi chúng tạm thời giấu thức ăn, nhai lại và sau đó nuốt vào bụng. Hai cánh tay của khỉ rất dài nhằm thích nghi với cuộc sống leo trèo. Bàn tay giống như con người có móng tay, đầu ngón tay, dấu vân tay khác nhau và cũng hữu ích giống như bàn tay con người. Ngón tay cái dài và linh hoạt của chúng giúp dễ dàng cầm nắm đồ vật, nhặt lá và lấy thức ăn.
Tuổi thọ trung bình của loài khỉ là từ 10 đến 46 năm. Khỉ cái chỉ sinh con 3-4 năm một lần, mỗi lần sinh một con nhưng khỉ cũng rất biết “kế hoạch hóa”. Thời thơ ấu của khỉ kéo dài khoảng ba năm. Khi khỉ con rời khỏi vòng tay của bố mẹ, nó bắt đầu hòa nhập vào cuộc sống tập thể bầy đàn. Mỗi nhóm có lãnh thổ riêng và hiếm khi làm xâm phạm lẫn nhau.
Khỉ có tình yêu sâu sắc với những người bạn cùng đồng loại và tình máu mủ sâu nặng. Vào mùa lạnh, chúng tụ tập lại để chải lông, vạch lông để bắt chấy rận và nhặt bụi bẩn cho nhau. Khi một con khỉ qua đời, cả đàn khỉ nhặt lá và phủ lên như một ngôi mộ. Khỉ mẹ rất yêu các con của mình và cho chúng bú cả ngày khi chúng còn nhỏ. Con khỉ con ốm, khỉ mẹ sợ lo lắng tìm lá, hoa, quả cho khỉ con ăn. Khi con chết, khỉ mẹ ôm con vào lòng cho đến khi nó khô đi, hoặc khỉ mẹ có thể buồn bã, chán nản rồi đổ bệnh mà chết.
Khỉ có “tiếng nói” riêng của chúng. Khi phát ra tiếng rống, chúng đang muốn đe dọa kẻ thù. Khi muốn tấn công, cần có sự hỗ trợ của đồng loại, chúng kêu phè phè. Khi cảm thấy lo lắng thì chúng gầm gừ. Khỉ thường thét lên khi chúng chiến thắng. Khỉ tạo ra những âm thanh the thé để cảnh báo có thú dữ. Khi con khỉ bị dồn vào thế bí, nó rít ra một tiếng chói tai. Khỉ thông minh, có trí nhớ tốt và biết học hỏi từ những hành động thành công hay thất bại. Khỉ có thể bắt chước và làm theo các động tác xiếc phức tạp như kéo xe, đi xe máy, đi xe đạp, đi trên dây,….
Tuy nhiên, loài động vật này hiện đang có nguy cơ bị tuyệt chủng do nạn săn bắt bừa bãi, trái phép của con người. Đó là lý do tại sao chúng ta cần những chính sách hợp lý để bảo vệ và phát triển loài khỉ.
2. Thuyết minh về con khỉ chọn lọc ân tượng:
Khỉ là một nhóm động vật có vú lớn và đa dạng bao gồm hầu hết các loài linh trưởng. Con người, tinh tinh (Pan troglodytes) và các loài vượn khác có chung tổ tiên với khỉ nhưng thuộc về một nhóm linh trưởng riêng biệt tách ra từ khỉ hàng triệu năm trước. Khỉ thường nhỏ hơn vượn và thường có đuôi.
Có rất nhiều loài khỉ, trải rộng trên khắp thế giới, với lối sống rất khác nhau. Chúng có nhiều hình dạng, kích cỡ và màu sắc, nhưng chúng đều là những sinh vật thông minh và có tập tính xã hội.
Khỉ được chia thành hai nhóm: khỉ Cựu thế giới và khỉ Tân thế giới. Khỉ Cựu thế giới sống ở châu Á và châu Phi và có lỗ mũi hướng xuống. Khỉ Tân Thế giới sống ở Bắc và Nam Mỹ và có lỗ mũi hướng ra ngoài.
Mỗi nhóm có những kỹ năng đặc biệt. Ví dụ, một số loài khỉ Tân Thế giới, chẳng hạn như khỉ nhện từ Nam Mỹ, chúng có thể sử dụng đuôi để nắm và giữ cành cây và các vật thể khác, trong khi nhiều con khỉ Cựu thế giới có túi trong má nơi chúng có thể lưu trữ thức ăn.
Khỉ sống trên tất cả các châu lục ngoại trừ Úc và Nam Cực. Chúng thường làm nhà trên cây trong các khu rừng mưa nhiệt đới ấm áp và ẩm ướt, bao gồm rừng mưa Amazon ở Nam Mỹ và lưu vực Congo ở Trung Phi.
Khỉ rất thích ăn chuối, nhưng chế độ ăn uống của chúng thay đổi đáng kể giữa các loài, tùy thuộc vào nơi chúng sống và loại thức ăn nào có sẵn. Ví dụ, khỉ saki có thể ăn tới 50 loại trái cây trong một ngày. Hầu hết khỉ là loài ăn tạp; chúng ăn thực phẩm có nguồn gốc thực vật, chẳng hạn như trái cây và các loại hạt, cũng như một số loại thịt, chẳng hạn như thằn lằn và trứng chim.
Khỉ là sinh vật xã hội thường sống cùng nhau; một nhóm khỉ được gọi là một bầy. Khỉ có nhiều hệ thống xã hội khác nhau. Một trong những cấu trúc bầy đàn phổ biến nhất, trong đó một con khỉ đực dẫn đầu một nhóm khỉ gồm các con đực và con cái. Khỉ cóliên kết xã hội mạnh mẽ và duy trì chúng thông qua các hoạt động như bắt chấy rận cho nhau. Nhiều loài khỉ titi và một số marmosets từ Nam Mỹ hoạt động trong một hệ thống liên kết cặp, trong đó một cặp sinh sản đực và cái tạo thành cơ sở của một nhóm và bảo vệ lãnh thổ của chúng khỏi các bầy đàn khác.
Theo báo cáo mới nhất của WWF, các loài khỉ ở Tiểu vùng sông Mekong Mở rộng, trong đó có Việt Nam, đang phải đối mặt với nhiều mối đe dọa nghiêm trọng, như mất rừng, sinh cảnh bị suy thoái và nạn săn bẫy do nhu cầu tiêu thụ và buôn bán bất hợp pháp các loài hoang dã. Ngoài ra, các loài khỉ cũng có nguy cơ cao nhiễm SARS-CoV-2, loại vi rút gây ra COVID-19 ở người hiện nay, do sự tiếp xúc thường xuyên và không an toàn giữa động vật hoang dã và con người trong quá trình buôn bán. Theo Liên minh quốc tế bảo tồn thiên nhiên và tài nguyên thiên nhiên (IUCN), gần 90% trong số 25 loài loài linh trưởng ở Việt Nam đang bị đe dọa. Một phần tư các loài này nằm trong danh sách các loài Cực kỳ Nguy cấp trong Sách Đỏ Thế giới IUCN và một nửa trong số chúng thuộc danh sách các loài Nguy cấp. Việt Nam có tới 5 loài linh trưởng đặc hữu, thế nhưng chúng đều nằm trong danh sách 25 loài linh trưởng Cực kỳ Nguy cấp trên toàn cầu. Nghiêm trọng hơn, theo Sách Đỏ mới nhất của IUCN, nguy cơ tuyệt chủng đã gia tăng đối với một phần tư loài, so với đánh giá năm 2008. Nguy cơ tuyệt chủng của những loài còn lại cũng không giảm đi. Đây là một tình trạng báo động, yêu cầu những hành động bảo tồn khẩn cấp từ phía chính phủ, các tổ chức và cộng đồng địa phương để bảo vệ các loài khỉ khỏi nguy cơ tuyệt chủng.
3. Dàn ý thuyết minh về con khỉ:
a. Mở bài:
Giới thiệu tổng quan về con khỉ, nguồn gốc, phân loại, phân bố và vai trò của chúng trong tự nhiên và đời sống con người.
b. Thân bài: Trình bày chi tiết về các đặc điểm của con khỉ, bao gồm:
– Hình dáng:
+ Khỉ là một nhóm động vật có vú thuộc lớp linh trưởng, bao gồm các loài khỉ cựu thế giới, khỉ mới thế giới và tinh tinh.
+ Khỉ có hình dáng giống người, với đầu lớn, mắt đối xứng, tai nhỏ, mũi ngắn và miệng rộng.
+ Có hai bàn tay và hai bàn chân, mỗi bàn có năm ngón. Một số loài khỉ có đuôi dài và linh hoạt, có thể dùng để cân bằng hoặc nắm bắt.
+ Bộ lông dày và màu sắc đa dạng, từ nâu, đen, xám đến vàng, đỏ hay trắng. Một số loài khỉ có những đặc điểm nổi bật như mặt trọc, tai to, cằm dài hay mũi lồi.
+ Kích thước khác nhau tùy theo loài, từ 14 cm (khỉ cáo) đến 1,7 m (gorilla). Khối lượng cơ thể của khỉ dao động từ 120 g (khỉ cáo) đến 200 kg (gorilla).
.- Sinh hoạt:
+ Sống ở nhiều môi trường khác nhau, từ rừng nhiệt đới, rừng mưa nhiệt đới, sa mạc cho đến cao nguyên. Hầu hết các loài khỉ thích sống trên cây, nhưng cũng có một số loài sống trên mặt đất hoặc kết hợp cả hai.
+ Có hệ thống xã hội phức tạp, thường sống thành bầy đàn lớn với một hoặc nhiều con đực thống trị. Khỉ có khả năng giao tiếp bằng âm thanh, cử chỉ, biểu cảm khuôn mặt và tiếp xúc thân mật. Khỉ cũng có trí thông minh cao, có thể sử dụng công cụ, học hỏi và giải quyết vấn đề.
– Khỉ là động vật ăn tạp, có thể ăn cả thực vật và động vật. Thức ăn của khỉ phụ thuộc vào loài và môi trường sống. Một số loài khỉ chủ yếu ăn quả, lá, hoa và hạt, trong khi một số loài khác cũng ăn côn trùng, chim, trứng, ếch và thậm chí là các loài linh trưởng nhỏ hơn.
– Khỉ có chu kỳ sinh sản khác nhau tùy theo loài. Một số loài khỉ có thể sinh con quanh năm, trong khi một số loài chỉ sinh con vào mùa mưa hoặc mùa khô. Thời gian mang thai của khỉ dao động từ 4 tháng đến 9 tháng. Khỉ thường chỉ sinh một con hoặc hai con một lần. Con khỉ được nuôi dưỡng bởi mẹ cho đến khi trưởng thành hoặc gần trưởng thành. Con khỉ cũng được học hỏi kỹ năng sinh tồn từ các thành viên trong bầy đàn.
– Tập tính:
+ Khỉ là những động vật xã hội, sống thành bầy đàn với một trật tự xếp hạng rõ ràng.
+ Có khả năng giao tiếp bằng nhiều cách khác nhau, bao gồm âm thanh, cử chỉ, biểu cảm khuôn mặt và tiếp xúc mắt.
+ Có trí thông minh cao, có thể sử dụng công cụ, học hỏi kỹ năng mới và giải quyết vấn đề.
+ Có thói quen chăm sóc lông cho nhau, giúp tăng cường mối quan hệ và giảm căng thẳng.
c. Kết bài:
Tổng kết lại những nội dung đã trình bày, nhấn mạnh giá trị và ý nghĩa của con khỉ, đồng thời nêu ra những vấn đề đang đe dọa sự tồn tại của chúng và kêu gọi bảo vệ con khỉ.
