Bơ là cây thân gỗ có chiều cao từ 15- 20m, được tính từ chiều cao cổ rễ đến điểm phân cành đầu tiên. Tùy vào giống cây được phát triển từ hạt hoặc chồi ghép mà chiều cao của thân cây cũng biến động. Để hiểu rõ hơn về cây này, mời các bạn tham khảo bài viết Thuyết minh về cây bơ lớp 9 kèm dàn ý chọn lọc hay nhất dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Thuyết minh về cây bơ lớp 9 kèm dàn ý chọn lọc hay nhất:
Bơ (Persea americana) là một loại cây có nguồn gốc từ Mexico và Trung Mỹ, được phân loại thực vật có hoa, hai lá mầm, họ Lauraceae. Con người biết ăn trái cây bơ từ xưa, bằng chứng là người ta tìm thấy bình nước hình trái bơ từ trước thời đại Inca tại tỉnh Chan Chan Trung Mỹ.
Cây bơ cao khoảng 20 mét, lá chen kẽ, mỗi lá dài 12-25 cm, hoa không hiện rõ màu xanh-vàng, mỗi hoa lớn độ 5-10 mm.
Trái của cây bơ hình như cái bầu nước, dài 7-20 cm, nặng 100g-1kg. Vỏ mỏng, hơi cứng, màu xanh lục đậm, có khi gần như màu đen. Khi chín, bên trong thịt mềm, màu vàng nhạt, giống như chất bơ, có vị ngọt nhạt. Hột trái bơ hình tựa quả trứng, dài 5 – 6 cm, nằm trong trung tâm, màu nâu đậm và rất cứng.
Một cây bơ trung bình ra 120 trái một năm. Vườn bơ có khả năng sản xuất 7 tấn trái bơ mỗi hecta mỗi năm, có vườn đạt đến 20 tấn. Cây bơ không hợp vùng lạnh, chỉ phát triển vùng nhiệt đới và ôn đới.
Thường được dùng làm nguyên liệu cho các món sinh tố giải khát hoặc có thể dùng để ăn với bánh mì bằng cách quết lên bánh và rắc thêm một chút đường.
Bơ – Persea americana Miller (P. gratissima Gaertn), thuộc họ Long não – Lauraceae. Cây gỗ cao tới 15m. Lá xoan, thuôn hay bầu dục, dài 6-25 cm, rộng 3,5-15cm, nhọn góc ngắn ở gốc, có mũi nhọn hay tù ngắn ở chóp. Cụm hoa thành chuỳ dày đặc. Hoa nhỏ, màu xanh lục hay vàng vàng; đài hơi có lông mịn. Quả mọng lớn, nạc, dạng quả lê, hình trứng hay hình cầu, màu lục hay màu mận tía khi chín; thịt mềm, màu vàng lục, có một hạt to với lá mầm nạc. Châu Phi và Israel là vùng sản xuất bơ nhiều thứ hai và cung cấp sản phẩm cho châu Âu. Có các giống chính là Mêhicô, Guatemala và Antilles. Ở nước ta, cũng nhập trồng từ đầu thế kỷ 20. Hiện nay vùng sản xuất chính là Lâm Đồng và các tỉnh khác vùng Tây Nguyên.
Quả Bơ chứa: Nước 60%; protid 2,08%, lipid 20,10%, glucid 7,40%, tro 1,26%, nghèo về chất khoáng; các aminoaacid là: cystin, trytophan; có nhiều chất kháng sinh. Còn có vitamin A, B và C (19-20mg%). Quả Bơ là một loại thức ăn gần đầy đủ, rất dễ tiêu hoá, làm cân bằng thần kinh. Còn có tác dụng chống tăng độ acid của nước tiểu.
Được sử dụng trong các trường hợp: Mới ốm dậy, có thai, làm việc quá sức, trạng thái thần kinh dễ kích thích, thừa acid niệu, đau dạ dày – ruột, gan – mật. Có thể dùng quả chín để ăn hoặc chế biến thành những món thức ăn khác nhau như trộn với nước Chanh, cho thêm đường sữa vào đánh đều thành kem để ăn. Lá cũng được dùng hãm uống để trừ ngộ độc do ăn uống.
2. Thuyết minh về cây bơ lớp 9 kèm dàn ý chọn lọc xuất sắc nhất:
Bơ là cây thân gỗ có chiều cao từ 15- 20m, được tính từ chiều cao cổ rễ đến điểm phân cành đầu tiên. Tùy vào giống cây được phát triển từ hạt hoặc chồi ghép mà chiều cao của thân cây cũng thay đổi. Thân cây bơ được phát triển từ hạt sẽ có thân thẳng đứng, cây phân cành khi đạt chiều cao từ 1 – 1,5 m và chiều cao phân cành sẽ phù thuộc vào điều kiện chăm sóc cơ bản như phân bón, nước tưới và cả chế độ bóng che.Thân cây bơ được phát triển từ cành ghép sẽ phụ thuộc vào điểm ghép nối liền giữa gốc ghép và chồi ghép nên chiều cao của cây bơ ghép thường thấp hơn, phân cành thấp.
Cây bơ có hai loại cành chính là cành quả và cành vượt. Cành quả là những cành cho quả, nơi tập trung của hoa. Thông thường cành quả nằm ngang và có hoa tập trung ở đoạn cuối của cành. Cành vượt là những cành phát triển chiều cao của cây, giúp cây lớn lên và tăng khả năng sinh trưởng và phát triển cho cây, cành vượt thường nằm ở phía trên, theo phương thẳng đứng, cành vượt thường là những cành non và không ra hoa. Tuy nhiên các cành phân nhánh từ cành vượt theo hướng nằm ngang sẽ là cành quả.
Lá bơ có rất nhiều hình dạng khác nhau như: hình elip, hình bầu dục, hình trứng, hình mũi dá, … Tùy vào chủng và giống mà lá cây sẽ thay đổi, màu sắc lá cũng thay đổi, thông thường thì mặt trên của lá có màu đậm hơn ở dưới. Chiều dài lá thường đạt 10- 30 cm, đối với lá thuộc chủng mexico khi vò lá sẽ có mùi hôi. Lúc còn non lá thường có lông mịn, màu đỏ hoặc màu đồng. Đến khi lá trưởng thành sẽ có màu xanh láng và dài, gân lá rõ ràng.
Cây bơ thường cho rất nhiều hoa, đối với những cây bơ ghép thường sẽ ra hoa sau 1- 2 năm trồng. Mỗi cây trưởng thành đạt tới 1 triệu hoa trong mỗi lần tung phấn, tuy nhiên chỉ 1% trong số này là có khả năng đậu thành quả. Tùy vào giống bơ và điều kiện chăm sóc mà bơ sẽ ra hoa, thông thường bơ sẽ tập trung vào đầu mùa khô, giống bơ chín muộn sẽ ra hoa vào cuối mùa khô, giống bơ tứ quý thường ra hoa thành 2 – 3 đợt.
Hoa bơ có màu xanh nhạt hoặc vàng xanh, nằm ở phía cuối của cành quả. Hoa thường mọc thành những cụm lớn. Mỗi cụm hoa thường đạt đường kính từ 12-14 mm. Hoa bơ là hoa lưỡng tính, có lông mịn, trên mỗi hoa đều có 12 nhị, trong đó có 9 nhị hoạt động mang theo 4 túi phấn. Mỗi hoa sẽ có 1 nhụy và 1 lá noãn chứa một tiểu noãn để phát triển thành hạt. Trong một ngày chức năng của hoa sẽ thay đổi và được phát triển theo cơ chế sau: Mỗi ngay hoa nở 2 lần. Lần nở đầu tiên nhụy hoa sẽ nở trước vào buổi chiều, sau đó hoa cụp lại đến sáng hôm sau nhị hoa sẽ chín và đây là lần thứ hai hoa nở.
Hình dáng của quả bơ thường phụ thuộc vào giống bơ, thông thường các giống bơ tứ quý có hình quả lê, bơ trái mùa có hình dài còn giống bơ booth có hình tròn, ngoài ra quả bơ còn có các dạng như hình quả lê, hình thuỗn,… Mỗi quả bơ thường có trọng lượng từ 60- 350g, có một số giống bơ lớn có cân nặng tới 1,5 kg. Chiều dài của quả bơ phụ thuộc vào hình dáng quả, thông thường nằm trong khoảng 7- 20 cm. Quả bơ được chia thành ba phần rõ rệt gồm: Vỏ quả, thịt quả và hạt. Tùy vào chủng loại giống mà vỏ quả có màu sáng khác nhau, bề mặt trơn láng hoặc sần sùi. Những giống thuộc chủng Mexico thường có vỏ quả mỏng và láng. Còn giống thuộc chủng Guatemala và Antilles có vỏ quả dày hơn.
3. Thuyết minh về cây bơ lớp 9 kèm dàn ý chọn lọc ấn tượng nhất:
Cây Bơ có tên tiếng Anh và tên khoa học của cây bơ là Avocado. Cây bơ có chiều cao từ 15-20 m, tùy vào từng giống và việc trồng cây từ hạt hay ghép chồi mà chiều cao khác nhau. Thường thì trồng bằng hạt sẽ cao hơn khi ghép. Lá cây bơ có chiều dài từ 10-30cm. Hoa có đường kính 12-14mm. Tùy vào từng loại bơ sẽ có kích thước khác nhau, hạt bơ dài 5-6,4cm.
Cây bơ thuộc họ Lauraceae có nguồn gốc đầu tiên ở tỉnh Puebla, Mexico. Bơ là cây thân gỗ. Cây bơ có hai loại cành chính là cành quả và cành vượt.
Cành quả là những cành cho quả, nơi tập trung của hoa, cành quả thường nằm ngang và có hoa ở cuối. Cành vượt là những cành phát triển chiều cao của cây, giúp cây lớn và cao lên. Cành thường nằm phía trên, theo phương thẳng đứng, không ra hoa ở những cành này. Tuy nhiên các cành phân nhánh từ cành vượt theo hướng nằm ngang sẽ là cành quả. Lá bơ có rất nhiều hình dạng khác nhau như: hình elip, hình bầu dục, hình trứng, hình mũi dá, …có mùi hôi đặc trưng.
Hoa bơ mọc theo chùm ở đầu cành hoặc từ nách lá. Hoa có 12 nhị nhưng chỉ có 9 nhị hoạt động, mỗi nhị mang 4 túi phấn. Hoa chỉ có một nhụy và một lá noãn chứa một tiểu noãn sau phát triển thành hạt. Đa số các bộ phận của hoa Bơ đều có lông mịn. Hoa Bơ là hoa lưỡng tính, trên một hoa có đầy đủ bộ phận đực (nhị) và bộ phận cái (nhuỵ). Điều đặc biệt là trong một ngày hoa của cây Bơ giữ chức năng đực vào một phần của ngày (sáng hay chiều) và chức năng cái vào phần còn lại của cùng ngày đó (nếu sáng đực thì chiều cái và ngược lại).
Quả Bơ có trọng lượng và hình dáng khác nhau tùy giống: tròn, trứng, quả lê, thuỗn… Quả có ba phần rõ rệt: vỏ, thịt và hạt. Lớp vỏ ngoài dày, sần sùi bao bọc và bảo vệ thịt quả. Chủng Mexico (Mexican): hình thon dài giống quả lê, đu đủ, vỏ quả mỏng, bóng hơn khi chín. Chủng Guatemala: quả thường hình tròn, hình thon dài, cuống quả dài. Chủng West Indian (Antilles): Quả to, dài, cuống trái ngắn
Hạt Bơ có hình bầu dục, tròn hoặc hình nón cứng và nặng. Tỷ lệ giữa vỏ, thịt và hạt của quả cũng tùy thuộc nhiều vào giống. Lá cây bơ khi còn non có màu đỏ hoặc màu đồng, khi trưởng thành sẽ có màu xanh, màu mặt trên đậm hơn so với mặt dưới. Ta có thể phân loại cây bơ tùy vào chủng của nó gồm có: Chủng Mexico (Mexican) có nguồn gốc từ vùng núi cao của Mexico và có khả năng chịu lạnh tốt. Chủng Guatemala có nguồn gốc từ vùng cao nguyên Mexico, chịu lạnh khá tốt. Chủng West Indian (Antilles) có nguồn gốc từ Trung Mỹ, chịu lạnh kém nhưng lại có khả năng chịu nóng và chịu mặn cao
Cây bơ có những đặc tính sau: Cây bơ được trồng bằng từ hạt sẽ phần cành khi đạt chiều cao từ 1-1,5m. Sau khi trồng cây từ 2-3 năm thì cây bắt đầu ra hoa và đậu quả. Cây Bơ ra rất nhiều hoa, ở Việt Nam hoa ra tập trung nhất là vào đầu mùa khô nhưng thay đổi thất thường về thời tiết có thể làm cho Bơ ra hoa sớm hơn hoặc muộn hơn. Thời gian mang quả trên cây tùy theo chủng và giống. Trong điều kiện nhiệt đới thời gian mang quả có thể kéo dài từ tháng 5 đến tháng 8. Quả Bơ non rụng nhiều sau khi đậu 2 – 3 tháng, nhất là vào đợt ra chồi lá đầu mùa mưa cạnh tranh dinh dưỡng với quả.
Cây bơ là một trong những loại cây ăn trái có giá trị kinh tế và dinh dưỡng cao. Quả bơ có chứa hơn 14 loại vitamin và khoáng chất bao gồm canxi, sắt, đồng, magiê, phốtpho, kali, natri, kẽm, mangan và selen. Không chỉ ăn sống, bơ còn được dùng để làm sinh tố, salad hay là thành phần quan trọng trong các loại mỹ phẩm dưỡng da.
THAM KHẢO THÊM:
