Thủ tục giải quyết tranh chấp lối đi chung. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.
Thủ tục giải quyết tranh chấp lối đi chung. Thẩm quyền
Tóm tắt câu hỏi:
Chào Luật sư! Tôi muốn nhờ luật sư tư vấn về một vấn đề như sau: Mẹ tôi về làm dâu và hưởng thừa kế đất từ năm 1960, năm 1999, mẹ tôi cho tôi đất làm nhà ở, đến 2003, tôi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, phía trước nhà tôi là đất vườn của mẹ tôi, nhưng chưa có trong sổ đỏ, đến 2009, nhà hàng xóm đến mua đất giáp ranh với nhà tôi, mảnh đất này do người chủ trước không mua hết đất nên không có lối đi. Mẹ tôi cho gia đình đó đi nhờ trên đất, đến năm 2013, tỉnh nhà có đo lại đất toàn khu vực mà mẹ tôi nhất trí chuyển đất vườn đó vào sơ đồ đo mới để cấp sổ đỏ nhưng chưa được cấp; đến năm 2016, mẹ tôi đòi lại đất vườn không cho nhà đó đi nhờ vì nhà đó đã có ngõ đi riêng bên cạnh nhà mình; nhưng nhà đó không trả lại đất vườn. Nay gia đình tôi cần làm gì? Cảm ơn Luật sư!
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
2. Nội dung tư vấn:
Theo thông tin bạn cung cấp, trường hợp mẹ bạn có sử dụng ổn định lâu dài trên một mảnh đất, đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất ở, còn đối với phần đất vườn thì chưa được cấp giấy chứng nhận. Do bạn không nói rõ mẹ bạn có giấy tờ hợp pháp đối với diện tích đất vườn đó hay không? Nên trong trường hợp này sẽ xem xét điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho mẹ bạn trong hai trường hợp theo Điều 100 và Điều 101 Luật Đất đai 2013 như sau:
Xem thêm: Lối đi chung ghi trong sổ đỏ là đất của ai?
-Thứ nhất, trường hợp mẹ bạn có một trong những giấy tờ về đất theo khoản 1 Điều 100 Luật đất đai 2013 và sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 thì đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.
– Thứ hai, trường hợp mẹ bạn không có giấy tờ về đất tuy nhiên đã sử dụng đất ổn định từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 và không vi phạm pháp luật về đất đai, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và phải nộp tiền sử dụng đất, trong trường hợp này, mẹ bạn có thể làm thủ tục để
Điều 275 Bộ luật dân sự 2005 quy định Quyền về lối đi qua bất động sản liền kề như sau:
"1. Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề, nếu không có thoả thuận khác.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thoả thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định.
3. Trong trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù”
Theo thông tin bạn cung cấp, mẹ bạn có cho hàng xóm đi nhờ lối đi qua gia đình bạn do đất của nhà đó bị vây bọc bởi các động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra thì có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; tuy nhiên, sau khi người đó đã có ngõ đi riêng ra đường công cộng thì lúc này, mẹ bạn không cần phả cho người đó sử dụng bất động sản liền kề làm lối đi, việc người đó không trả lại đất vườn là trái với quy định của pháp luật.
>>> Luật sư tư vấn pháp
Điều 203 Luật Đất đai 2013 quy định Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai như sau:
"Tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì được giải quyết như sau:
1. Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết;
2. Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:
a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này;
b) Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;[…]”
Như vậy, để giải quyết tranh chấp này, mẹ bạn có quyền làm đơn khiếu nại gửi tới Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi đang có đất để giải quyết.
Xem thêm: Quy định về việc tranh chấp lối đi chung