Thế nào là chưa đủ điều kiện khởi kiện vụ án dân sự?

1. Thế nào là chưa đủ điều kiện khởi kiện vụ án dân sự?

Căn cứ theo quy định tại Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP về chưa đủ điều kiện khởi kiện theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.

Về trường hợp chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 thì thực hiện như sau:

– Đối với trường hợp chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật là trường hợp pháp luật tố tụng dân sự, pháp luật khác có quy định về các điều kiện để cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khác, lợi ích công cộng và lợi ích của Nhà nước nhưng người khởi kiện đã khởi kiện đến Tòa án khi còn thiếu một trong các điều kiện đó.

– Đối với tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất cụ thể người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013 thì sẽ được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.

– Đối với tranh chấp khác có liên quan đến quyền sử dụng đất như: tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất,… thì thủ tục hòa giải sẽ được thực hiện tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp không phải là điều kiện khởi kiện vụ án.

Căn cứ dựa theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về trả lại đơn khởi kiện, hậu quả của việc trả lại đơn khởi kiện như sau:

– Thẩm phán ra quyết định trả lại đơn khởi kiện trong các trường hợp sau đây:

+ Người nộp đơn khởi kiện chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật.

Chưa có đủ điều kiện khởi kiện được xác định là trường hợp pháp luật có quy định về các điều kiện khởi kiện nhưng người khởi kiện đã khởi kiện đến Tòa án khi còn thiếu một trong các điều kiện đó;

Như vậy, đối với trường hợp chưa đủ điều kiện trong hoạt động tố tụng dân sự là các trường hợp sau:

– Trường hợp pháp luật tố tụng dân sự, pháp luật khác có quy định về các điều kiện để cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khác, lợi ích công cộng và lợi ích của Nhà nước nhưng người khởi kiện đã khởi kiện đến Tòa án khi còn thiếu một trong các điều kiện đó.

– Đối với trường hợp tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp nhưng người khởi kiện đã nộp đơn khởi kiện. Trừ trường hợp tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất.

2. Chưa đủ điều kiện khởi kiện thì vụ việc sẽ xử lý như thế nào?

Căn cứ theo quy định theo quy định tại khoản 2 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 về trả lại đơn khởi kiện, hậu quả của việc trả lại đơn khởi kiện như sau:

– Khi trả lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho người khởi kiện, thì Thẩm phán phải có văn bản và phải nêu rõ lý do trả lại đơn khởi kiện, đồng thời gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp. Đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ mà Thẩm phán trả lại cho người khởi kiện phải được sao chụp và lưu tại Tòa án để làm cơ sở giải quyết khiếu nại, kiến nghị khi có yêu cầu.

Như vậy, nếu trường hợp chưa đủ điều kiện khởi kiện, thì Thẩm phán sẽ trả lại đơn khởi kiện kèm theo tài liệu, chứng cứ cho người khởi kiện. Đơn khởi kiện, tài liệu và chứng cứ sẽ phải được sao chụp và lưu tại Tòa án nhằm làm cơ sở khi có yêu cầu giải quyết khiếu nại, kiến nghị. Việc trả lại đơn khởi kiện sẽ phải được Thẩm phán lập thành văn bản nêu rõ lý do và gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp.

3. Bị trả đơn khởi kiê đương sự có quyền nộp lại đơn khởi kiện hay không?

Căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 có quy định Trả lại đơn khởi kiện, hậu quả của việc trả lại đơn khởi kiện như sau:

– Đương sự sẽ có quyền nộp đơn khởi kiện lại trong các trường hợp sau đây:

+ Người thực hiện khởi kiện đã có đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự;

+ Yêu cầu ly hôn, yêu cầu thay đổi về người nuôi con, thay đổi về mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại, yêu cầu thay đổi người quản lý tài sản, thay đổi người quản lý di sản, thay đổi người giám hộ hoặc vụ án đòi tài sản, đòi tài sản cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ mà trước đó Tòa án chưa chấp nhận yêu cầu mà theo quy định của pháp luật được quyền khởi kiện lại;

+ Đã có đủ điều kiện khởi kiện;

Vì vậy, đối với trường hợp bị trả lại đơn khởi kiện vì lý do chưa đủ điều kiện khởi kiện, đương sự vẫn có quyền nộp lại đơn khởi kiện khi đã đủ điều kiện khởi kiện.

4. Thời hiệu để thực hiện khởi kiện:

Căn cứ theo quy định tại Điều 154, 155 của Bộ luật Dân sự 2015, Điều 184 của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự quy định như sau:

– Thời hiệu để người cho rằng quyền và nghĩa vụ của mình bị xâm phạm khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

– Thời hiệu để người cho rằng quyền và nghĩa vụ của mình bị xâm phạm khởi kiện không áp dụng trong trường hợp sau đây:

+ Yêu cầu cơ quan có thẩm quyền bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.

+ Yêu cầu cơ quan có thẩm quyền bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp có quy định khác.

+ Tranh chấp liên quan về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.

+ Các trường hợp khác do luật quy định.

– Tòa án sẽ chỉ áp dụng đối với quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc.

Người được hưởng lợi từ việc áp dụng thời hiệu sẽ có quyền được từ chối để áp dụng thời hiệu, trừ trường hợp việc từ chối đó nhằm mục đích trốn tránh thực hiện nghĩa vụ.

Trên đây là tư vấn của Luật sư Luật Dương Gia các nội dung mà liên quan đến thế nào là chưa đủ điều kiện khởi kiện vụ án dân sự. Trường hợp quý bạn cần những hỗ trợ cụ thể hay những giải đáp hợp lý, cụ thể hơn thì quý bạn đọc có thể liên hệ qua số điện thoại hotline 1900.6568 thì sẽ được chúng tôi hỗ trợ  tư vấn cho quý bạn đọc nhé.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Bộ luật Dân sự 2015;

– Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015;

– Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP Hướng dẫn một số quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 192 Bộ Luật tố tụng dân sự số 92/2015/QH13 về trả lại đơn khởi kiện, quyền nộp đơn khởi kiện lại vụ án.