Tạm đình chỉ và hậu quả của việc tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự

Như chúng ta có thể thấy, trong giải quyết vụ án trong bất kể các lĩnh vực như vụ án dân sự, vụ án hình sự hay vụ án hành chính thì việc tuân theo đúng quy trình, thủ tục giải quyết vụ án là trách nhiệm buộc cơ quan thực hiện phải làm theo để tránh những hạn chế xảy ra như giải quyết thiếu tình tiết, thiếu căn cứ hoặc thiếu cả người tham gia giải quyết. Chính vì vậy, pháp luật quy định trong trường hợp cần thiết thì phải tạm đình chỉ vụ án tức là tạm thời dừng giải quyết cho đến khi có đầy đủ căn cứ để tiếp tục giải quyết.

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài trực tuyến 24/7: 1900.6568

– Căn cứ pháp lý:

+ Bộ luật tố tụng dân sự 2015

1. Những trường hợp tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự?

Trong pháp luật tố tụng dân sự quy định về việc giải quyết tố tụng đối với những vụ án được yêu cầu giải quyết, tuy nhiên chúng ta có thể thấy việc giải quyết được chi phối bởi rất nhiều yếu tố khác nhau và việc giải quyết có những trường hợp rất khó khăn ảnh hưởng đến nhưng người có mặt trong vụ án khi thực hiện các lệnh triệu tập giải quyết. Chính vì vậy, tại điều 214 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định về việc tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự cụ thể như sau:

– Thứ nhất, Tòa án ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự khi có một trong các căn cứ sau đây:

+ Đương sự trong vụ án là cá nhân đã chết dẫn đến việc, cơ quan, tổ chức đã hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể mà chưa có cơ quan, tổ chức, cá nhân kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó tiếp tục tham gia tố tụng nên cơ quan có thẩm quyền bắt buộc phải ra quyết định tạm đình chỉ vụ án.

+ Đối với đương sự có mặt tham gia trong giải quyết vụ án quy định phải là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, trong trường hợp là người chưa thành niên thì phải có người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật. Chính vì vậy, việc đương sự là cá nhân mất năng lực hành vi dân sự, người chưa thành niên mà chưa xác định được người đại diện theo pháp luật trong phiên tòa không đủ điều kiện để giải quyết nên sẽ ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án theo quy định.

Trường hợp đương sự một trong hai bên hoặc cả hai bên có người đại diện theo pháp luật nhưng lại chấm dứt đại diện hợp pháp của đương sự mà chưa có người thay thế tham gia vào giải quyết vụ án thì cũng sẽ bị tạm đình chỉ tức dừng việc giải quyết vụ án lại.

+ Đối với một vụ án mà việc giải quyết có liên quan đến vụ án trước đó và phải có kết luận thì mới có thể lấy căn cứ để tiến hành giải quyết thì cần đợi kết quả giải quyết vụ án khác có liên quan hoặc sự việc được pháp luật quy định là phải do cơ quan, tổ chức khác giải quyết trước mới giải quyết được vụ án thì trong thời gian chờ đợi cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết để đảm bảo có đầy đủ các căn cứ chứng minh để giai quyết.

Cần đợi kết quả giải quyết vụ án khác có liên quan hoặc sự việc được pháp luật quy định là phải do cơ quan, tổ chức khác giải quyết trước mới giải quyết được vụ án là trường hợp mà kết quả giải quyết vụ án dân sự, hình sự, hành chính đó, hoặc kết quả giải quyết của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền bởi lẽ đây là cơ sở để xác định thẩm quyền của Tòa án, xác định quyền khởi kiện đối với vụ án, xác định địa vị pháp lý, xác định người tham gia tố tụng, xác định quan hệ pháp luật tranh chấp hoặc là căn cứ khác để Tòa án giải quyết vụ án này một cách toàn diện, chính xác và đúng pháp luật.

Vụ án khác có liên quan” đến vụ án mà Tòa án đang giải quyết là vụ việc dân sự thụ lý giải quyết; Sự việc được pháp luật quy định phải là sự việc có ảnh hưởng trực tiếp đến việc giải quyết vụ án, và nếu không được cơ quan, tổ chức khác giải quyết trước thì việc giải quyết của Tòa án là vi phạm pháp luật.

+ Chứng cứ, tài liệu có liên quan đến vụ án là yếu tố cần thiết để có thể giải quyết một vụ án theo quy định của pháp luật, việc tiến hành thu thập chứng chứ, tài liệu đôi khi phải cần đợi kết quả thực hiện ủy thác tư pháp, ủy thác thu thập chứng cứ hoặc đợi cơ quan, tổ chức cung cấp tài liệu, chứng cứ theo yêu cầu của Tòa án mới giải quyết được vụ án nên phải có quyết định tạm đình chỉ trong thời hạn chờ đợi.

+ Việc xác định văn bản quy phạm pháp luật có liên quan cũng là một yếu tố quan trọng bởi lẽ nếu xác định sai sẽ dẫn đến hậu quả giải quyết sai vụ án chính vì vậy, người có thẩm quyền giải quyết cần phải đợi kết quả xử lý văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến việc giải quyết vụ án có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên mà Tòa án đã có văn bản kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ để phù hợp với tính chất của vụ án đang thụ lý giải quyết, trong hợp cần đợi kết quả này thì người có thẩm quyền cần tạm, đình chỉ vụ án để không làm mất thời gian tham gia phiên tòa xét xử.

+ Trường hợp theo quy định tại Điều 41 của Luật phá sản về việc giải quyết đề nghị xem xét lại, kháng nghị quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản.

Việc đưa ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án phải được thông báo trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, Tòa án phải gửi quyết định đó cho đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện và Viện kiểm sát cùng cấp.

Như vậy, từ những nội dung trên có thể thấy để có thể tiến hành giải quyết một vụ án dân sự theo đúng quy định pháp luật thì cần phải đáp ứng rất nhiều các yếu tố liên quan từ việc xác định đúng mục đích của người gửi đơn kiện, xác định dúng thẩm quyền nơi giải quyết và trong quá trình giải quyết thì các đương sự phải là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, tham gia đầy đủ theo lệnh triệu tập của Tòa án. Đối với các vụ án có liên quan đến vụ án khác và cần sự có mặt của cơ quan khác thì cần có thời gian đợi kết quả thực hiện.

2. Hậu quả của việc tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự?

Trong Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 có quy định về việc tạm đình chỉ giải quyết vụ án, và chúng ta có thể thấy việc tạm đình chỉ được quyết định thì cũng sẽ dẫn đến những hậu quả pháp lý đó là:

Thứ nhất, việc vụ án bị tạm đình chỉ thì Tòa án không xóa tên vụ án dân sự bị tạm đình chỉ giải quyết trong sổ thụ lý mà chỉ ghi chú vào sổ thụ lý và ngày, tháng, năm của quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự đó.

Thứ hai, tiền tạm ứng án phí, lệ phí mà đương sự đã nộp cùng với đơn khởi kiện sẽ không được trả lại mà sẽ chuyển trực tiếp vào tại kho bạc nhà nước và được xử lý khi Tòa án tiếp tục giải quyết vụ án dân sự.

Thứ ba, trường hợp tạm đình chỉ theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 214 của Bộ luật này thì trước khi tạm đình chỉ, Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ án phải có văn bản đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên theo quy định tại Điều 221 của Bộ luật tố dụng dân sự năm 2015.

Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày nhận được văn bản kiến nghị của Tòa án, cơ quan có thẩm quyền phải có văn bản trả lời. Hết thời hạn này mà cơ quan có thẩm quyền không có văn bản trả lời thì Tòa án tiếp tục giải quyết vụ án theo thủ tục chung.

– Trong thời gian tạm đình chỉ giải quyết vụ án, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án vẫn phải có trách nhiệm về việc giải quyết vụ án.

Sau khi có quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án quy định tại khoản 1 Điều 214 của Bộ luật này, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm khắc phục trong thời gian ngắn nhất những lý do dẫn tới vụ án bị tạm đình chỉ để kịp thời đưa vụ án ra giải quyết. Quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự có thể bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm

Tại Điều 219 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 đã quy định về thẩm quyền ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án là trước khi mở phiên tòa, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án dân sự có thẩm quyền ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự hoặc quyết định tiếp tục giải quyết vụ án dân sự khi xét thấy các trường hợp liên quan đến Điều 214. Quyết định sẽ được đưa ra tại phiên tòa, Hội đồng xét xử có thẩm quyền ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự.

Như vậy, khác với việc đình chỉ vụ án tức vụ án sẽ không được giải quyết nữa thì tạm đình chỉ vụ án chỉ là dừng tạm thời hoạt động giải quyết, khi có đầy đủ các căn cứ thì sẽ ra quyết định tiếp tục giải quyết vụ án. Đối với các quyền lợi, nghĩa vụ của hai bên vẫn được giữ nguyên, không làm phát sinh hay thay đổi bất cứ thứ gì khác trong quá trình tạm đình chỉ.