Tội xâm phạm an ninh quốc gia

Trong hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam, các tội xâm phạm an ninh quốc gia luôn được coi là nhóm tội phạm đặc biệt nghiêm trọng đe dọa trực tiếp đến sự ổn định của Nhà nước. Trong đó, tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân được quy định tại Điều 109 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2025) là một trong những tội danh điển hình.

Trong nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia, Tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân được quy định tại Điều 121 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi năm 2017) là một trong những hành vi đặc biệt nguy hiểm. Đây là hành vi trực tiếp đe dọa sự ổn định chính trị, vì vậy pháp luật quy định chế tài nghiêm khắc để ngăn ngừa và trừng trị.

Trong hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam, các tội xâm phạm an ninh quốc gia luôn được coi là nhóm tội đặc biệt nghiêm trọng bởi chúng trực tiếp đe dọa đến sự tồn vong của Nhà nước. Trong đó, Tội xâm phạm an ninh lãnh thổ được xem là một trong những hành vi nguy hiểm nhất. Tội danh này đang được quy định tại Điều 111 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2025).

Bạo loạn là một trong những hành vi gây rối nghiêm trọng, đe dọa trật tự công cộng và an ninh quốc gia. Với tính chất nguy hiểm, Tội bạo loạn được quy định cụ thể tại Điều 112 Bộ luật Hình sự 2015 nhằm bảo vệ sự ổn định của xã hội. Bài viết này sẽ làm rõ khái niệm bạo loạn và các quy định pháp lý liên quan đến tội danh này.

Hành vi tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân là một trong những hành vi đặc biệt nguy hiểm cho an ninh quốc gia, trực tiếp đe dọa sự vững mạnh của Nhà nước. Điều 120 Bộ luật Hình sự năm 2015 đã quy định cụ thể khung hình phạt đối với tội danh này với mức cao nhất là tù chung thân.

Trong thực tế, những hành vi kích động, gây rối nhằm chống phá chính quyền, xâm phạm an ninh quốc gia vẫn tiềm ẩn và gây hậu quả nghiêm trọng cho xã hội. Trước yêu cầu bảo vệ trật tự, ổn định chính trị, Bộ luật Hình sự đã quy định về tội phá rối an ninh, đặt ra căn cứ pháp lý và chế tài nghiêm khắc để xử lý hành vi này.

Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là tội phạm an ninh quốc gia nghiêm trọng, hiện nay đang được quy định tại Điều 117 Bộ luật Hình sự năm 2015. Quy định này nhằm bảo vệ an ninh, trật tự và giữ vững niềm tin của nhân dân vào chế độ.

Các cơ sở vật chất - kỹ thuật là nền tảng quan trọng đảm bảo hoạt động chính trị, quốc phòng, an ninh, kinh tế và xã hội của đất nước. Việc phá hoại những cơ sở này gây thiệt hại nghiêm trọng và ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định rõ tội danh này tại Điều 114 nhằm răn đe và bảo vệ các tài sản trọng yếu của Nhà nước.

Tội chống phá cơ sở giam giữ theo Điều 119 Bộ luật Hình sự năm 2015 là tội phạm thuộc nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia nhằm xử lý những hành vi phá hoại cơ sở giam giữ, tổ chức hoặc đánh tháo phạm nhân... với mục đích chống chính quyền nhân dân. Quy định này thể hiện tính nghiêm khắc của pháp luật trong việc bảo vệ sự an toàn tuyệt đối của hệ thống giam giữ.

Tội phá hoại chính sách đoàn kết được quy định tại Điều 116 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2025), xử lý hành vi xâm phạm khối đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết tôn giáo. Đây là tội xâm phạm an ninh quốc gia, ảnh hưởng trực tiếp đến ổn định chính trị và trật tự xã hội. Bài viết sẽ phân tích yếu tố cấu thành tội phạm và hình phạt áp dụng theo quy định pháp luật.

Trong nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân được xem là hành vi đặc biệt nguy hiểm, trực tiếp đe dọa sự tồn tại của Nhà nước. Điều 113 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2025) đã quy định cụ thể tội danh này, thể hiện thái độ kiên quyết của pháp luật trong việc bảo vệ và giữ vững an ninh xã hội.

Gián điệp là một trong những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm đến an ninh quốc gia. Theo Điều 110 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi gián điệp được hiểu là việc thu thập, cung cấp bí mật nhà nước hoặc thực hiện hoạt động tình báo chống lại Việt Nam. Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết tội danh này.

Chính sách kinh tế - xã hội là công cụ quan trọng để Nhà nước quản lý, phát triển đất nước và bảo đảm ổn định đời sống nhân dân. Tuy nhiên, vẫn có những hành vi cố tình phá hoại, cản trở việc thực hiện các chính sách này, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự an ninh và sự phát triển chung. Hiện nay Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định Tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội tại Điều 115.

Tổ quốc là bất khả xâm phạm và sự trung thành với Tổ quốc là nghĩa vụ cao quý của mỗi công dân. Mọi hành vi câu kết với thế lực thù địch, gây nguy hại đến sự toàn vẹn lãnh thổ quốc gia đều bị xử lý nghiêm khắc. Hiện nay, Bộ luật Hình sự năm 2015 đã quy định Tội phản bội Tổ quốc tại Điều 108 nhằm bảo vệ tuyệt đối an ninh quốc gia dân tộc.