Quỹ Bảo hiểm xã hội bắt buộc được sử dụng để chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội và chi phí cho sự nghiệp quản lý bảo hiểm xã hội, đầu tư để bảo toàn và tăng trưởng quỹ bảo hiểm xã hội.
Các hình thức đầu tư và cơ cấu đầu tư của quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc và hoạt động đầu tư từ quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc phải được thực hiện trên nguyên tắc bảo đảm minh bạch, an toàn, hiệu quả và thu hồi được vốn đầu tư.
Bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm 5 chế độ: chế độ ốm đau, chế độ thai sản, chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, chế độ hưu trí, chế độ tử tuất. Quỹ BHXHBB chia thành 3 quỹ: quỹ ốm đau và thai sản, quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp và quỹ hưu trí - tử tuất
Quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc được quản lý bởi các chủ thể, bao gồm Cơ quan Bảo hiểm xã hội, Hội đồng quản lý quỹ và một số chủ thể khác, để đảm bảo quản lý quỹ một cách hiệu quả cũng như hỗ trợ NLĐ kịp thời vừa đảm bảo sự ổn định bền vững.
Nguồn hình thành quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc chủ yếu từ phần đóng góp của NLĐ và NSDLĐ. Việc NLĐ tham gia đóng quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc giống như một khoản tiền dự trữ nhằm bảo vệ thu nhập của mình khi gặp rủi ro.
Quỹ Bảo hiểm xã hội bắt buộc có thể hiểu là quỹ được tạo lập và chi trả cho các chế độ BHXH do Nhà nước tổ chức thực hiện và bắt buộc áp dụng đối với một số NLĐ và NSDLĐ theo quy định của pháp luật.
Quỹ Bảo hiểm xã hội bắt buộc là một nguồn quỹ lớn luôn luôn có các hoạt động đóng góp và chi trả, việc quản lý quỹ Bảo hiểm xã hội bắt buộc một cách tập trung, dân chủ, công khai và minh bạch là yêu cầu tất yếu.