Khái niệm vật quyền

Vật quyền là một khái niệm được bắt đầu xuất hiện trong Luật la mã. Tuy nhiên đến nay thuật ngữ "vật quyền" cũng gây khó khăn cho nhiều người trong quá trình tìm hiểu. Vậy nội dung của vật quyền được xác định như thế nào? Và pháp luật Việt Nam kế thừa và phát huy chế định này ra làm sao?

Về lí luận, quyền của chủ thể không được hình thành, chấm dứt một cách tự nhiên mà chỉ xuất hiện khi được pháp luật quy định hoặc công nhận. Dưới góc độ pháp lý, bảo vệ vật quyền sẽ là cách thức, biện pháp mà Nhà nước tác động vào quan hệ nhằm điều chỉnh các hành vi ứng xử của con người, qua đó nhằm ngăn chặn những hành vi xâm phạm từ phía chủ thể khác đối với chủ thể mang quyền.

Vật quyền có thể phát sinh từ quy định của luật, thỏa thuận, hành vi pháp lý đơn phương của các chủ thể và phán quyết của tòa án. Tuy nhiên, về nguyên tắc, các loại vật quyền và nội dung của vật quyền phải được quy định trong luật, các bên trong hợp đồng không thể tạo ra vật quyền mới ngoài các vật quyền đã được quy định.

Quyền đối với vật (real right) và quyền yêu cầu hay trái quyền (right under an obligation -or personal right) đã tồn tại từ trong pháp luật La Mã (cách đây hơn 2000 năm). Trên cơ sở các quy định vật quyền, pháp luật đã xác lập thẩm quyền (quyền năng) trực tiếp và thường xuyên của chủ thể - người có quyền sử dụng toàn bộ hay một phần hoặc toàn bộ đồ vật nằm trong các quan hệ vật quyền vì lợi ích của mình.