So sánh năng lực chủ thể của cá nhân so với pháp nhân. Năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự của cá nhân và pháp nhân có gì khác nhau?
Tóm tắt câu hỏi:
Tôi muốn hỏi: Sự khác biệt giữa năng lực pháp luật và năng lực hành vi của cá nhân so với pháp nhân là gì?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Năng lực pháp luật
Năng lực pháp luật dân sự là khả năng của các cá nhân hay tổ chức do pháp luật quy định, bằng các hành vi của chính mình thực hiện quyền và nghĩa vụ pháp lý và tự chịu trách nhiệm về những hành vi ấy.
* Cá nhân:
Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân được quy định tại Điều 14 Bộ luật dân sự 2005:
“Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân có quyền dân sự và nghĩa vụ dân sự.
Mọi cá nhân đều có năng lực pháp luật dân sự như nhau.
Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân có được từ khi người đó sinh ra và chấm dứt khi người đó chết”.
Như vậy, nội dung năng lực pháp luật dân sự của cá nhân là tổng hợp các quyền và nghĩa vụ mà pháp luật dân sự quy định cho cá nhân. Các quyền và nghĩa vụ dân sự của cá nhân được ghi nhận ở Hiến pháp 2013, Bộ luật dân sự 2005 và nhiều văn bản pháp luật khác nhau. Thời điểm phát sinh năng lực pháp luật dân sự của cá nhân là từ khi người đó sinh ra và thời điểm chấm sứt là khi người đó chết đi.
Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân không bị hạn chế, trừ trường hợp do pháp luật quy định (Điều 16 Bộ luật dân sự 2005).
* Pháp nhân:
Theo quy định tại Điều 86 Bộ luật dân sự 2005:
– Năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân là tổng hợp những quyền, nghĩa vụ mang tính khách hàng được pháp luật quy định. Những quyền, nghĩa vụ này không quy định cụ thể trong Bộ luật dân sự 2005, mà được quy định tại các văn bản pháp luật chuyên biệt về loại hình pháp nhân đó, trong quyết định thành lập và Điều lệ của pháp nhân.
– Năng lực pháp luật dân sự phát sinh từ thời điểm pháp nhân được thành lập hợp pháp và chấm dứt từ thời điểm chấm dứt pháp nhân. Thời điểm thành lập pháp nhân và thời điểm chấm dứt pháp nhân được xác định theo quy định của pháp luật quy định về thành lập và chấm dứt pháp nhân đó và các quy định tại Điều 85 và 99 Bộ luật dân sự 2005.
2. Năng lực hành vi
* Cá nhân
Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự (Điều 17 Bộ luật dân sự 2005).
Có thể thấy, năng lực hành vi dân sự là khả năng hành động của chính chủ thể để thực hiện quyền và nghĩa vụ của họ. Ngoài ra, năng lực hành vi dân sự còn bao hàm cả năng lực tự chịu trách nhiệm dân sự khi vi phạm nghĩa vụ dân sự.
Năng lực hành vi dân sự của cá nhân không giống nhau mà phụ thuộc vào lứa tuổi, thể chất của mỗi cá nhân vì những cá nhân khác nhau, có nhận thức khác nhau về hành vi và hậu quả của hành vi mà họ thực hiện. Thời điểm phát sinh năng lực hành vi của cá nhân do pháp luật quy định, người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ là cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên và không thuộc trường hợp bị mất hay hạn chế năng lực hành vi dân sự. Theo đó, chủ thể này có thể tự mình xác lập tất cả các giao dịch dân sự (trừ trường hợp quan hệ dân sự còn đòi hỏi các điều kiện khác). Người có năng lực hành vi dân sự không đầy đủ là cá nhân từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi. Theo đó, các chủ thể này có thể tự mình xác lập một số giao dịch dân sự nhất định mà pháp luật cho phép.
Năng lực hành vi dân sự của cá nhân sẽ chấm dứt trong trường hợp người đó chết hoặc do quyết định của Tòa án (đối với trường hợp người bị mất năng lực hành vi dân sự và người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự).
>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
* Pháp nhân
Những quyền, nghĩa vụ dân sự cụ thể, mang tính chủ quan của mỗi pháp nhân phát sinh trên cơ sở năng lực hành vi của mỗi pháp nhân. Mặc dù Bộ luật dân sự không đề cập tới năng lực hành vi của pháp nhân nhưng được hiểu là năng lực hành vi của pháp nhân do người đại diện thực hiện phát sinh, chấm dứt cùng thời điểm phát sinh, chấm dứt năng lực pháp luật, tức là năng lực hành vi tồn tại tương ứng với năng lực pháp luật.
Cụ thể, Điều 86 Bộ luật dân sự 2005 quy định:
Pháp nhân tham gia các giao dịch thông qua người đại diện của pháp nhân. Không phải trong mọi trường hợp, tất cả các thành viên của pháp nhân đều tham gia giao dịch. Mọi hoạt động của pháp nhân được tiến hành thông qua hành vi của người đại diện của pháp nhân; đó là người đại diện theo pháp luật (hay đại diện đương nhiên) và đại diện theo ủy quyền. Hành vi của người đại diện theo pháp luật hoặc người đại diện theo ủy quyền của pháp nhân không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của bản thân cá nhân người đại diện, mà làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của pháp nhân. Người đại diện tham gia các giao dịch nhân danh pháp nhân.
Lưu ý: Ý kiến của Luật sư, văn bản pháp luật được trích dẫn trong tư vấn nêu trên có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm tham khảo bài viết. Để được tư vấn, lắng nghe ý kiến tư vấn chính xác nhất và mới nhất từ các Luật sư vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 1900.6568. Các Luật sư chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm của chúng tôi sẽ tư vấn - hỗ trợ bạn ngay lập tức!
Bạn cũng có thể tham khảo thêm thông tin các dịch vụ tư vấn về luật dân sự của chúng tôi:
- Tư vấn pháp luật dân sự trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại
- Dịch vụ luật sư tư vấn pháp luật dân sự trực tuyến qua email trả phí
- Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp tại văn phòng và tại nơi khách hàng yêu cầu
Trân trọng cám ơn!
