Ngữ văn lớp 8, SGK Cánh Diều tập 1: Soạn bài Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường giúp các em học sinh đưa ra những câu trả lời tham khảo, hướng dẫn học tập văn bản theo sách giáo khoa bộ sách Cánh Diều. Từ những kiến thức này, học sinh lớp 8 tiếp thu và biết thêm những kiến thức khoa học thú vị về loài chim bồ câu.
Mục lục bài viết
- 1 1. Tìm hiểu chung về văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường:
- 2 2. Trả lời các câu hỏi SGK Ngữ Văn 8 bộ Cánh Diều phần trắc nghiệm:
- 2.1 2.1. Câu 1: Mục đích chính của văn bản trên là gì?
- 2.2 2.2. Câu 2: Câu văn nào sau đây nêu lên vấn đề chính được giải thích trong văn bản?
- 2.3 2.3. Câu 3: Câu văn nào giải thích khái quát về trí nhớ tuyệt vời của bồ câu?
- 2.4 2.4. Câu 4: Đoạn văn “Ban ngày, bồ câu chủ yếu […] về tổ ở một cự li xa.” được trình bày theo cách nào?
- 2.5 2.5. Câu 5: Nhận xét nào khái quát được cách tìm đường về nhà của chim bồ câu?
- 3 3. Trả lời các câu hỏi SGK Ngữ Văn 8 bộ Cánh Diều phần tự luận:
- 3.1 3.1. Câu 6: Vì sao văn bản trên được coi là văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên?
- 3.2 3.2. Câu 7: Hiện tượng mà văn bản nói tới có gì đặc sắc cần giải thích?
- 3.3 3.3. Câu 8: Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?
- 3.4 3.4. Câu 9: Em biết thêm được điều gì từ văn bản giải thích nêu trên?
- 3.5 3.5. Câu 10: Viết đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) nêu những điều về chim bồ câu mà em thích:
- 4 4. Kết luận:
1. Tìm hiểu chung về văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường:
Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường được trích từ tập 10 vạn câu hỏi vì sao nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam năm 2016. Văn bản là một bài luận văn khoa học giải trình về những nghiên cứu khoa học liên quan đến loài chim bồ câu. Những diễn giải, lập luận chứng minh về vấn đề chim bồ câu không bị lạc đường. Đoạn văn bản đã đưa ra những lý lẽ, nguyên nhân, lập luận, các kết quả cuộc nghiên cứu cho thấy bồ câu có cách của mình để không bị lạc đường. Khứu giác bồ câu đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng của loài bồ câu.
Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường chính là một bài văn nghị luận giải thích, chứng minh hiện tượng khoa học chim bồ câu không bị lạc đường. Qua văn bản này, học sinh nhận biết và học tập được nhiều kiến thức cơ bản về thể loại văn nghị luận khoa học với phương pháp giải thích, chứng minh.
2. Trả lời các câu hỏi SGK Ngữ Văn 8 bộ Cánh Diều phần trắc nghiệm:
2.1. Câu 1: Mục đích chính của văn bản trên là gì?
A. Giải thích hiện tượng chim bồ câu có khả năng nhớ đường trở về tổ cực kì tốt
B. Giới thiệu về hiện tượng chim bồ câu có trí thông minh tuyệt vời
C. Thuyết minh cách thức đưa thư bằng việc sử dụng chim bồ câu
D. Giới thiệu về kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học ở Đại học O-xphớt về chim bồ câu
Đáp án chọn: A. Văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường có mục đích nhằm giải thích hiện tượng chim bồ câu có khả năng nhớ đường trở về tổ cực kì tốt thông qua những dẫn chứng, lý lẽ thuyết phục.
2.2. Câu 2: Câu văn nào sau đây nêu lên vấn đề chính được giải thích trong văn bản?
A. Chim bồ câu có khả năng nhớ đường trở về tổ cực kì tốt…
B. Ban ngày, bồ câu chủ yếu xác định phương hướng nhờ vị trí của Mặt Trời
C. Dù bị đưa tới một nơi rất xa xôi, chúng vẫn có thể tự tìm đường về nhà
D. Vì sao bồ câu lại sở hữu khả năng nhớ đường tuyệt diệu này?
Đáp án chọn: C. Vấn đề chính được giải thích trong văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường được thể hiện qua câu văn “dù bị đưa tới một nơi rất xa xôi, chúng vẫn có thể tự tìm đường về nhà”.
2.3. Câu 3: Câu văn nào giải thích khái quát về trí nhớ tuyệt vời của bồ câu?
A. Ban ngày, bồ câu chủ yếu xác định phương hướng nhờ vị trí của Mặt Trời.
B. Mấu chốt của khả năng tìm được đường về nhà là trong bộ não của bồ câu có một hệ thống chỉ đường tinh vi.
C. Nhưng vào ngày trời râm không có Mặt Trời hoặc buổi tối, chúng chủ yếu định hướng bằng từ trường Trái Đất.
D. Các nhà khoa học ở Đại học O-xphớt phát hiện ra rằng thông qua đường bay, bồ câu có thể nhớ được các kiến trúc tiêu biểu để tìm được đường về.
Đáp án chọn: B. Trí nhớ tuyệt vời của chim bồ câu được giải thích trong văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường được thể hiện qua câu văn “Mấu chốt của khả năng tìm được đường về nhà là trong bộ não của bồ câu có một hệ thống chỉ đường tinh vi”.
2.4. Câu 4: Đoạn văn “Ban ngày, bồ câu chủ yếu […] về tổ ở một cự li xa.” được trình bày theo cách nào?
A. Diễn dịch
B. Quy nạp
C. Song song
D. Phối hợp
Đáp án chọn: C. Đoạn văn trên được trình bày theo cách song song. Các câu trong đoạn văn được triển khai theo nội dung song song, song hành, không nội dung nào khái quát nội dung nào, không nội dung nào bao trùm lên nội dung nào.
2.5. Câu 5: Nhận xét nào khái quát được cách tìm đường về nhà của chim bồ câu?
A. Bồ câu có thể nhớ được các kiến trúc tiêu biểu để tìm được đường về
B. Bồ câu có thể dựa vào nhiều cách để tìm được đường về nhà
C. Bồ câu chủ yếu xác định phương hướng nhờ vị trí của Mặt Trời
D. Bồ câu chủ yếu định hướng bằng từ trường Trái Đất để trở về nhà
Đáp án chọn: B. Cách tìm đường về nhà của chim bồ câu được khái quát bằng một nhận xét: Bồ câu có thể dựa vào nhiều cách để tìm được đường về nhà.
3. Trả lời các câu hỏi SGK Ngữ Văn 8 bộ Cánh Diều phần tự luận:
3.1. Câu 6: Vì sao văn bản trên được coi là văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên?
Văn bản Vì sao bồ câu không bị lạc đường là văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên vì văn bản đưa ra các kiến thức khoa học làm cơ sở để giải thích cụ thể, chi tiết, chính xác, đáng tin cậy nhất về một hiện tượng tự nhiên là hiện tượng chim bồ câu không bị lạc đường. Thông qua những nghiên cứu thực nghiệm khoa học chuyên sâu, các giả thuyết, lập luận, dẫn chứng chứng minh cho việc bồ câu định vị hướng bay như nào, đảm bảo định hướng chính xác giúp cho chim bồ câu không bị lạc đường.
3.2. Câu 7: Hiện tượng mà văn bản nói tới có gì đặc sắc cần giải thích?
Hiện tượng mả văn bản nói tới nhằm giải thích cho khả năng định hướng tuyệt vời của loài chim bồ câu mà không phải con vật nào cũng có thể làm được như vậy. Những khả năng tuyệt vời này đã được các nhà khoa học Oxford nghiên cứu, phát hiện ra và giúp mọi người biết được rằng thông qua đường bay, chim bồ câu có thể nhớ được kiến trúc tiêu biểu để có thể tìm được đường về.
3.3. Câu 8: Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?
Bố cục của văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường được chia thành 3 phần:
+ Phần 1 (từ đầu đến …khả năng tuyệt diệu này?): Phần này giới thiệu khái quát về khả năng của loài bồ câu.
+ Phần 2 (tiếp đến …một cự li xa): Phần văn diễn tả, chứng minh các khả năng xác định được về nhà của bồ câu.
+ Phần 3 (phần còn lại): Phần này là những phát hiện mới lạ của các nhà khoa học Oxford về chim bồ câu.
3.4. Câu 9: Em biết thêm được điều gì từ văn bản giải thích nêu trên?
Thông qua văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường, em đã tiếp thu và biết thêm được những kiến thức khoa học thú vị về các khả năng xác định hướng bay của loài bồ câu. Từ đó có thể thấy rằng thế giới xung quanh chúng ta còn vô vàn điều tuyệt vời mà có thể chúng ta chưa khám phá được.
3.5. Câu 10: Viết đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) nêu những điều về chim bồ câu mà em thích:
Thế giới động vật là một thế giới rất đa dạng và phong phú cả về giống loài, cả về số lượng. Không có gì còn là bí mật khi theo thời gian, động vật đã trở thành người bạn đồng hành thân thiết với con người và được nhiều người yêu mến. Các nhà khoa học ngày càng phát hiện và công bố ra thế giới những điều tuyệt vời mà thế giới động vật mang lại. Chim bồ câu là một trong những loài động vật quen thuộc với chúng ta. Chúng đã tồn tại từ rất lâu đời và vào thời cổ đại, con người đã sử dụng chúng vì trí thông minh của mình như một phương tiện liên lạc. Điều làm cho bản thân em thấy vô cùng ấn tượng về loài chim này chính là khả năng chuyển thư bằng cách bay. Chúng có thể xác định được vị trí nhà của mình thậm chí từ cách xa hàng nghìn cây số. Đó là một điều tuyệt vời mà không phải loài động vật nào cũng có thể làm điều đó. Ngoài ra, chúng còn được biết đến là biểu tượng của hòa bình và tình yêu. Mỗi khi nghe đến chim bồ câu, em và nhiều người khác đều ngưỡng mộ chúng vì khả năng đặc biệt, sự hiền lành và dễ thương của chúng.
4. Kết luận:
Qua văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường chúng ta học thêm được nhiều bài học quý báu, tiếp thu được những kiến thức khoa học mới mẻ về một loài chim khá gần gũi với con người chính là chim bồ câu. Chim bồ câu đem lại cho chúng ta nhiều hiểu biết lý thú về một loại động vật được xem là biểu tượng hòa bình của thế giới. Chúng là những “nhân viên đưa thư” tiềm năng trong thời đại trước khi có sự xuất hiện của công nghệ số. Là một cánh tay đắc lực trong vệc giữ liên lạc của con người thời điểm trước. Chính nhờ khả năng định hướng, nhớ đường tuyệt diệu của loại chim bồ câu này đã giúp đỡ con người rất nhiều trong việc đưa thư, giữ liên lạc giữa người với người trong thời đại phong kiến xưa cũ. Qua văn bản Vì sao chim bồ câu không bị lạc cũng giúp chúng ta hiểu và biết cách vận dụng, là bài văn mẫu về dạng đề nghị luận giải thích hiện tượng khoa học hiệu quả. Đây chính là bài học quý giá mà các em học sinh lớp 8 cần biết và tiếp thu.