Văn bản Tổng kiểm soát phương tiện giao thông - Ngữ văn 7 được trình bày sáng tạo, dễ hiểu, phù hợp vớ lứa tuổi của học sinh lớp 7. Qua tác phẩm, tác giả muốn tuyên truyền, giáo dục các em học sinh về lỗi vi phạm giao thông. Sau đây là bài soạn ngắn gọn, chi tiết cho văn bản này. Các bạn tham khảo để chuẩn bị cho bài học trên lớp.
Mục lục bài viết
1. Tìm hiểu tác phẩm Tổng kiểm soát phương tiện giao thông:
– Thể loại: văn bản thông tin
– Bố cục: Gồm hai phần:
+ Các trường hợp vi phạm bị xử phạt
+ Các lỗi vi phạm phổ biến
– Cách thức trình bày: Tác phẩm được trình bày dưới dạng sơ đồ mã hoá thông tin, hình ảnh, số liệu.
2. Chuẩn bị (trang 80 Sgk Ngữ Văn lớp 7 Cánh diều tập 2):
– Tìm hiểu từ nhiều nguồn thông tin về tình hình giao thông và các vi phạm của người tham gia giao thông ở nước ta trong thời gian gần đây. Ghi lại một số thông tin đáng lưu ý.
– Suy nghĩ về nguyên nhân của các vi phạm và bài học rút ra khi tham gia giao thông.
Trả lời:
– Tình hình giao thông ở nước ta và các vi phạm của người tham gia giao thông ở nước ta trong thời gian gần đây:
+ Tính chung 9 tháng đầu năm 2023 (tính từ ngày 15/12/2022 đến 14/9/2023), cả nước xảy ra 8338 vụ tai nạn giao thông, làm 4765 người chết, bị thương 5802 người. Bình quân 1 ngày trong 9 tháng đầu năm 2023 có 30 vụ tai nạn làm 17 người chết, 21 người bị thương, thương nhẹ.
+ Khoảng 35% vượt đèn đỏ, 48% không đội mũ bảo hiểm khi sử dụng phương tiện mô tô, 20% người tham gia giao thông chở hàng cồng kềnh, vượt quá giới hạn quy định.
+ Tình trạng lạng lách, đánh võng, sử dụng rượu bia gia tăng đáng kể, diễn biến phức tạp, luôn ở mức báo động, khó kiểm soát.
+ Bên cạnh đó, các lỗi có thể kể đến như xe không có gương, không có giấy phép lái xe, chở quá số người quy định hoặc điều khiển xe máy quá tốc độ, chưa đủ tuổi tham gia giao thông bằng phương tiện xe mô tô, xe cơ giới.
– Nguyên nhân của các vi phạm đó là:
+ Người tham gia giao thông có ý thức chấp hành luật lệ giao thông chưa được tốt, đi quá tốc độ, phóng nhanh vượt ẩu, chen lấn nhau, không chịu nhường đường cho người đi bộ, vượt đèn đỏ, chạy lấn lên vỉa hè. Bên cạnh đó, người tham gia giao thông còn không chịu học tập nghiêm túc, chạy bằng, học tủ, học vẹt nên không nắm rõ quy định Luật giao thông
+ Hạ tầng giao thông ở nước ta chưa được tốt, xuống cấp nghiêm trọng, ổ voi, ổ gà rất nhiều.
+ Các nguyên nhân khác có thể kể đến như thiên tai, bão lũ, sạt lở, những yếu tố thiên nhiên khắc nghiệt khác.
– Bài học rút ra khi tham gia giao thông là:
+ Trước hết, cần chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thông, đi đúng làn đường, đội mũ bảo hiểm, không vượt đèn đỏ. Bổ sung thêm kiến thức về Luật giao thông và các chế tài xử phạt.
+ Cần nâng cao ý thức tự giác chấp hành quy định về an toàn khi tham gia giao thông, tích cực tuyên truyền người thân, mọi người xung quanh để có ý thức tốt chấp hành luật lệ giao thông.
3. Đọc hiểu (trang 80 Sgk Ngữ Văn lớp 7 Cánh diều tập 2):
3.1. Trước khi đọc hiểu:
– Chú ý nhan đề, số liệu và thời gian.
+ Nhan đề và số liệu: Tổng kiểm soát phương tiện giao thông, xử phạt hơn 401 000 người điều khiển phương tiện vi phạm
+ Thời gian: (15/5 – 14-6/2020)
– Xác định cách triển khai thông tin trong văn bản
+ Cách triển khai thông tin trong văn bản là được sơ đồ hoá với các số liệu cụ thể, rõ ràng, dễ hiểu và thú vị
– Theo văn bản, loại phương tiện vi phạm giao thông nhiều nhất?
+ Theo văn bản, loại phương tiện vi phạm luật giao thông nhiều nhất là xe mô tô với 287 085 trường hợp vi phạm bị xử phạt.
– Có bao nhiêu loại lỗi vi phạm phổ biến?
+ Có 5 lỗi vi phạm phổ biến là: thiếu giấy phép lái xe, chạy xe quá tốc độ, vi phạm về quy định nồng độ cột, không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu, vi phạm tải trọng.
3.2. Tìm hiểu nhan đề tác phẩm Tổng kiểm soát phương tiện giao thông:
Câu 1: (trang 81 Sgk Ngữ Văn lớp 7 Cánh diều tập 2)
Nhan đề của văn bản cho biết thông tin gì?
Trả lời: Nhan đề Tổng kiểm soát phương tiện giao thông- Xử phạt hơn 401000 người điều khiển phương tiện vi phạm (15/5-14/6/2020) cho biết thông tin là:
+ Số người điều khiển phương tiện vi phạm giao thông là: 401000 người –> con số lớn, cụ thể
+ Thời gian vi phạm được xác định: 15/5-14/5/2020 –> khoảng thời gian ngắn, khoảng 1 tháng
3.3. Trả lời câu hỏi yêu cầu của bài:
Câu 3 (trang 81 Sgk Ngữ Văn lớp 7 Cánh diều tập 2)
Tìm thông tin thu được từ bản đồ hoạ và ghi vào vở nội dung trả lời các câu hỏi sau:
| Câu hỏi | Trả lời |
| a) Việc tổng kiểm soát phương tiện giao thông diễn ra vào thời gian nào? | Từ 15-5 đến 14-6 năm 2020 |
| b) Trong thời gian đó, có bao nhiêu người điều khiển phương tiện tham gia giao thông bị xử phạt? Con số đó nói lên điều gì? |
|
| c) Các con số in đậm 401 027, 61 563 và 27 293 cho biết thông tin gì? Các cột cao thấp và các chấm tròn to nhỏ khác nhau biểu thị điều gì? |
|
| d) Vi phạm nào phổ biến nhất? Vi phạm đó nói lên điều gì về giao thông ở Việt Nam? |
|
| e) Những từ ngữ nào trong bản đồ hoạ trên được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực giao thông? |
Trả lời:
| Câu hỏi | Trả lời |
| a) Việc tổng kiểm soát phương tiện giao thông diễn ra vào thời gian nào? | Từ 15-5 đến 14-6 năm 2020 |
| b) Trong thời gian đó, có bao nhiêu người điều khiển phương tiện tham gia giao thông bị xử phạt? Con số đó nói lên điều gì? | Trong thời gian đó, có 401 027 người điều khiển phương tiện tham gia giao thông bị xử phạt. Con số đó đã cho thấy rất nhiều người vi phạm giao thông, đây là con số đáng báo động. |
| c) Các con số in đậm 401 027, 61 563 và 27 293 cho biết thông tin gì? Các cột cao thấp và các chấm tròn to nhỏ khác nhau biểu thị điều gì? | Các con số in đậm 401 027, 61 563 và 27 293 cho biết thông tin về số phương tiện bị xử phạt, tạm giữ và tước giấy phép lái xe. Số lượng càng lớn thì chiều cao cột càng cao. Tương tự, chấm tròn to hơn biểu thị số lượt vi phạm/phương tiện vi phạm lớn hơn. |
| d) Vi phạm nào phổ biến nhất? Vi phạm đó nói lên điều gì về giao thông ở Việt Nam? | Vi phạm phổ biến nhất là vi phạm về giấy phép lái xe. Vi phạm đó nói lên vấn đề: Nhiều người điều khiển không mang theo hoặc không có giấy phép lái xe. Đây là các hành vi trái luật, gián tiếp gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông. |
Câu 4 (trang 81 Sgk Ngữ Văn lớp 7 Cánh diều tập 2)
Văn bản Tổng kiểm soát phương tiện giao thông sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ nào? Tác dụng của các phương tiện đó là gì?
Trả lời:
– Văn bản Tổng kiểm soát phương tiện giao thông sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ: biểu đồ, biểu tượng, hình minh họa, số liệu.
– Tác dụng: Việc sử dụng hình ảnh minh họa và bảng biểu giúp người đọc nắm bắt thông tin nhanh chóng, có được cái nhìn từ khái quát đến cụ thể về đối tượng được nhắc đến.
Câu 5 (trang 81 Sgk Ngữ Văn lớp 7 Cánh diều tập 2)
Hãy chuyển thông tin về các lỗi vi phạm phổ biến trong bản đồ hoạ trên thành một văn bản chỉ sử dụng kênh chữ.
Ví dụ: Lỗi vi phạm nhiều nhất là lỗi về giấy phép lái xe, trong vòng một tháng có 49 715 người vi phạm.
Trả lời:
– Mẫu số 1:
+ Có 401 027 phương tiện bị xử phạt trong đó có 287 085 xe mô tô, 50 898 xe tải, 32 174 xe con, 14 869 xe khách 4221 xe container và 11 780 các loại xe khác;
Trong đó có 61 563 Phương tiện bị tạm giữ: 55 110 xe mô tô, 6453 các loại xe khác và 27 293 phương tiện bị tước giấy phép lái xe.
+ Có tất cả 5 lỗi vi phạm chính không có giấy phép lái xe, vi phạm về tốc độ, có sử dụng rượu , bia khi tham gia giao thông, không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu, vi phạm trọng tải. Trong đó có 49 715 thiếu giấy phép lái xe, 33 316 chạy xe quá tốc độ , 20 120 vi phạm về quy định nồng độ cột, 12 231 không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu, 5007 vi phạm tải trọng
– Mẫu số 2:
+ Lỗi về giấy phép lái xe là lỗi bị vi phạm nhiều nhất, trong vòng một tháng có 49 715 người vi phạm
+ Lỗi tốc độ có 33 316 người vi phạm, đứng thứ hai trong các lỗi vi phạm phổ biến.
+ Có đến 20 120 vi phạm quy định về nồng độ cồn, xếp thứ ba trong các lỗi vi phạm phổ biến.
+ 12 231 là số lỗi vi phạm về chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu.
+ Ít nhất là lỗi về tải trọng, nhưng cũng có đến 5 007 người vi phạm lỗi này.
Câu 6 (trang 81 Sgk Ngữ Văn lớp 7 Cánh diều tập 2)
Bản đồ hoạ thông tin trên mang lại cho em hiểu biết gì mới và nhắc nhở em điều gì khi tham gia giao thông?
Trả lời:
Bản đồ hoạ thông tin trên mang lại cho em hiểu biết thêm về các loại vi phạm giao thông bị xử phạt và nhắc nhở em phải chấp hành tốt, nghiêm túc các quy định luật lệ giao thông để tránh bị xử phạt cũng như bảo vệ được bản thân mình.
