Soạn bài Thánh Gióng tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước

Một số tác phẩm nghiên cứu nổi tiếng của ông bao gồm “Bùi Mạnh Nhị” (1980), “Sen Tháp Mười” (tập hợp ca dao miền Nam về Chủ tịch Hồ Chí Minh), và luận văn cao học “Phương ngôn Việt Nam,” bảo vệ tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội năm 1982. Ông cũng đã đóng góp bài viết về “Một số đặc điểm nghệ thuật của ca dao – dân ca Nam Bộ” trong Kỷ yếu “Văn hóa văn nghệ truyền thống đồng bằng sông Cửu Long,” do Bộ Văn hóa tổ chức. Ông Bùi Mạnh Nhị đã làm cho nền văn học Việt Nam thêm phong phú và đa dạng thông qua công trình nghiên cứu và sáng tạo của mình.

2. Đọc hiểu – Trong khi đọc:

a. Câu hỏi SGK trang 80 SGK Ngữ Văn 1: Ở phần (1) tác giả khẳng định điều gì?

Giải: Tác giả đã khẳng định rằng chủ đề “đánh giặc cứu nước” là một chủ đề lớn và cơ bản xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam. Chủ đề này thường xuất hiện trong nhiều tác phẩm văn học và thể loại khác nhau, thể hiện tinh thần yêu nước và sự đoàn kết trong cuộc chiến đấu chống lại kẻ thù để bảo vệ đất nước. Đây là một chủ đề quan trọng thể hiện tình yêu quê hương và lòng dũng cảm của người Việt Nam trong cuộc đấu tranh bảo vệ tự do và độc lập quốc gia

b.Câu hỏi SGK trang 80 SGK Ngữ Văn 1: Việc ra đời kì lạ của Gióng có ý nghĩa gì?

Giải: Việc ra đời kì lạ của Gióng có ý nghĩa là một biểu tượng cho sự kỳ diệu và sự giúp đỡ tận thế đến từ các thực thể siêu nhiên. Nó thể hiện niềm tin của nhân dân vào sức mạnh siêu nhiên và khả năng của con người vượt qua khó khăn, đặc biệt là trong bối cảnh chiến tranh và bảo vệ đất nước.

Câu chuyện về Gióng cũng thể hiện tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam. Nhân vật Gióng đại diện cho tinh thần tự bản thân và sẵn sàng hy sinh vì lợi ích chung của cộng đồng và đất nước.

Nó cũng có thể coi là một hình mẫu lịch sử và văn hóa, động viên người dân tiếp tục chiến đấu và hy vọng vào một tương lai tươi sáng và tự do hơn.

Tóm lại, câu chuyện về Gióng mang ý nghĩa lịch sử, văn hóa và tâm linh sâu sắc, thể hiện lòng tự hào và lòng yêu nước của người Việt Nam và niềm tin vào khả năng vượt qua khó khăn

c.Câu hỏi SGK trang 81 SGK Ngữ Văn 1: Trích dẫn ý kiến của Lê Trí Viễn ở đây có tác dụng gì?

Giải: Lê Trí Viễn ca ngợi tinh thần đoàn kết và sự hy sinh của nhân dân trong cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm, từ đó thể hiện rõ sự tập trung và đoàn kết của nhân dân để nuôi dưỡng và hỗ trợ Gióng. Điều này thể hiện một tinh thần dân tộc mạnh mẽ và lòng yêu nước sâu sắc.

d.Câu hỏi SGK trang 81 SGK Ngữ Văn 1: Ở phần (4) tác giả tập trung phân tích nội dung gì?

Giải: Phần (4) tập trung vào việc miêu tả hình ảnh của Gióng khi ra trận, với sự hùng vĩ và hoành tráng.

e.Câu hỏi SGK trang 81 SGK Ngữ Văn 1: Câu văn nào nêu ý nghĩa của việc Gióng nhổ tre đánh giặc

Giải: Câu văn nêu ý nghĩa của việc Gióng nhổ tre đánh giặc là “Sự khắc phục và chiến thắng giặc ngoại xâm bằng những phương tiện thô sơ như cây tre thể hiện tinh thần dũng cảm và quyết tâm của Gióng trong việc bảo vệ đất nước.”

f.Câu hỏi SGK trang 82 SGK Ngữ Văn 1: Ở phần (5) tác giả tập trung phân tích nội dung gì?

 Giải: Ở phần (5), tác giả tập trung phân tích sự hóa thân kì diệu, cao cả thiêng liêng và trường tồn của Gióng.

g.Câu hỏi SGK trang 82 SGK Ngữ Văn 1: Tìm hiểu các từ “bất tử hóa”, “Gióng hóa”

Giải: “Bất tử hóa” nghĩa là sống mãi với thời gian, và “Gióng hóa” có ý nghĩa Gióng biến thành một vị thần sử dụng phép thần thông.

h.Câu hỏi SGK trang 82 SGK Ngữ Văn 1: Bằng chứng nào cho thấy Gióng để lại những chứng tích

 Giải: 

Gióng, với sự dũng mãnh và khả năng siêu phàm của mình, đã để lại nhiều chứng tích và di tích quý báu cho quê hương Việt Nam. Những dấu vết của anh hùng Gióng không chỉ là những câu chuyện huyền thoại, mà còn là những hiện thực tồn tại trong đời sống và văn hóa của người Việt.

Một trong những di tích rõ ràng nhất là dấu vết của ngựa sắt mà Gióng sử dụng trong trận chiến chống quân xâm lược ngoại xâm. Khi đánh giặc, ngựa sắt của Gióng phun ra lửa mạnh mẽ, và những tia lửa này đã làm cho cây cỏ và đất nước trở nên đặc biệt. Dấu vết của lửa này đã tạo ra màu tre đằng ngà vàng óng, tượng trưng cho sức mạnh và khả năng chiến đấu của Gióng. Cây tre này đã trở thành một biểu tượng quen thuộc của đất nước Việt Nam và thường xuất hiện trong nhiều nghệ thuật và thủ công mỹ nghệ.

Ngoài ra, dấu chân của ngựa Gióng cũng để lại nhiều huyền thoại. Dưới sự tiếng khen của người dân và các thiên hạ, những bước chân của Gióng đã tạo nên các ao hồ và suối nguồn. Những ao hồ và suối này không chỉ có giá trị về mặt vật lý mà còn trở thành những biểu tượng về lòng dũng cảm và trí tuệ của anh hùng Gióng.

Hội Gióng là một trong những di tích văn hóa phổ biến nhất được tổ chức hàng năm để kỷ niệm sự kiện lịch sử quan trọng này. Hội Gióng thu hút rất nhiều du khách đến từ khắp nơi, để tham gia vào lễ hội truyền thống và thưởng thức các tiết mục văn hóa truyền thống. Hội Gióng cũng giúp duy trì và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Cuối cùng, để vinh danh và bảo tồn những chứng tích và di tích của Gióng, nhiều bảo tàng và khu du lịch đã được xây dựng. Các bảo tàng này hiện thị và lưu giữ nhiều hiện vật, tài liệu và tượng điêu khắc về Gióng và cuộc đời anh hùng này. Những nơi này cung cấp cơ hội cho du khách và người dân địa phương để hiểu sâu hơn về sự kiện lịch sử quan trọng này và tôn vinh tinh thần anh hùng của Gióng.

Tóm lại, Gióng không chỉ là một nhân vật huyền thoại mà còn là một biểu tượng quan trọng của văn hóa Việt Nam. Các chứng tích và di tích liên quan đến anh hùng Gióng đã trở thành một phần quan trọng của đất nước và văn hóa Việt Nam, và chúng tiếp tục được thế hệ sau tôn vinh và bảo tồn.

3. Sau khi đọc:

3.1. Câu hỏi SGK phần 1:

Câu 1 SGK trang 82 SGK Ngữ Văn 1: Văn bản Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước viết về vấn đề gì? Vấn đề ấy được nêu khái quát ở phần nào? Qua văn bản, em hiểu truyền thuyết Thánh Gióng có ý nghĩa như thế nào?

Giải: 

 Giải:

Tác giả tập trung vào việc giải thích ý nghĩa của các sự kiện trong truyện Thánh Gióng mà không kể lại chi tiết câu chuyện. Điều này có ý nghĩa là tác giả muốn nhấn mạnh sự quan trọng của những thông điệp và giá trị tinh thần mà truyền thuyết Thánh Gióng mang lại, thay vì tập trung vào việc tái hiện lại câu chuyện chi tiết. Điều này giúp tạo ra một tác phẩm trừu tượng hơn, nơi người đọc có thể suy ngẫm về ý nghĩa và giá trị của câu chuyện Thánh Gióng đối với văn hóa và tinh thần của người Việt Nam

3.2. Câu hỏi SGK phần 2:

Câu 3 SGK trang 82 SGK Ngữ Văn 1: Vì sao văn bản Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước là văn bản nghị luận văn học? Em hãy chỉ ra các lí lẽ và bằng chứng mà tác giả nêu ra trong văn bản.

 Giải:

Văn bản nghị luận trình bày một quan điểm rõ ràng của tác giả về truyền thuyết Thánh Gióng và chủ đề đánh giặc cứu nước. Tác giả sử dụng các ví dụ và chứng minh logic để thể hiện ý kiến của mình, và nhấn mạnh rằng Thánh Gióng là một biểu tượng vĩ đại của lòng yêu nước và khả năng đánh giặc phi thường. Điều này giúp tạo nên một tác phẩm có giá trị tri thức và tư duy sâu sắc, khuyến khích người đọc suy ngẫm về ý nghĩa lịch sử và tinh thần của truyền thuyết này

Câu 4 SGK trang 82 SGK Ngữ Văn 1: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 4 – 5 dòng) về hình tượng Thánh Gióng, trong đó có sử dụng thành ngữ “độc nhất vô nhị” (“có một không hai”).

Giải:

Hình tượng Thánh Gióng trong truyền thuyết Việt Nam là một trong những biểu tượng vĩ đại nhất của lòng yêu nước, sự hy sinh, và tinh thần chiến đấu kiên định. Hình ảnh một đứa trẻ nở rộ thành một anh hùng vĩ đại và sau đó trở thành một vị thần có sức mạnh phi thường thể hiện tối ưu sự kết hợp giữa huyền bí và hiện thực trong văn hóa Việt Nam.

Thánh Gióng không chỉ đại diện cho sự hy sinh và quyết tâm trong bảo vệ đất nước mà còn thể hiện lòng khiêm tốn và giản dị. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, Thánh Gióng không tự ca tụng, không tôn vinh bản thân mình, mà thậm chí là quay về thiên đàng mà không để lại dấu vết. Điều này là một tấm gương cho tinh thần khiêm nhường, sự tự trọng của người anh hùng.

Hình tượng Thánh Gióng đã trở thành một phần quan trọng của văn hóa Việt Nam và là nguồn cảm hứng không chỉ trong văn học và nghệ thuật mà còn trong đời sống hàng ngày của người dân. Nó thể hiện tinh thần đoàn kết, lòng yêu nước và khao khát bảo vệ quê hương, và là một biểu tượng lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.