Có vô vàn truyền thuyết trong kho tàng dân gian Việt Nam nhưng có thể nói để lại cho người đọc ấn tượng đặc biệt nhất có lẽ là câu chuyện Thánh Gióng. Gióng tựa như một hình tượng tiêu biểu, người anh hùng chống giặc ngoại xâm sống mãi trong lòng nhân dân. Dưới đây là bài viết với chủ đề Soạn bài Thánh Gióng ngắn gọn nhất - SGK Ngữ Văn 6 tập 1.
Mục lục bài viết
1. Tóm tắt Thánh Gióng ngắn gọn nhất – SGK Ngữ Văn 6 tập 1:
Dưới thời trị vì đời thứ sáu của vua Hùng, ở làng Gióng có một cặp vợ chồng nổi tiếng làm việc chăm chỉ và tốt bụng nhưng họ vẫn chưa có con. Một ngày nọ, bà lão đi ra đồng và tìm thấy một dấu chân rất lớn nên thử đặt chân lên đó nhưng khi trở về nhà, bà bất ngờ phát hiện mình có thai. Mười hai tháng sau, bà sinh ra một bé trai. Cậu bé đã ba tuổi nhưng vẫn chưa biết nói và biết cười. Lúc bấy giờ giặc đến xâm chiếm đất nước ta. Nhà vua muốn tìm những người tài năng để chiến đấu với kẻ thù và cứu nước. Khi sứ giả đến làng Gióng, thật kỳ lạ, cậu bé đột nhiên nói: “Mẹ ơi, xin mời sứ giả đến đây” và bảo sứ giả về tâu nhà vua chuẩn bị cho mình một con ngựa sắt, một chiếc roi sắt và một bộ áo giáp sắt để mình chiến đấu với kẻ thù. Kể từ ngày đó, cậu bé lớn lên nhanh chóng, dù có ăn bao nhiêu thì cũng không đủ, quần áo cũng không còn vừa nữa. Khi giặc đến, sứ giả đem ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt đến, cậu bé vươn vai hóa trở thành dũng sĩ để đánh bại kẻ thù. Sau khi chiến thắng giặc ngoại xâm, tráng sĩ cởi áo giáp và cưỡi ngựa bay lên trời. Nhà vua ghi nhớ công lao của Phù Đổng Thiên Vương và cho xây dựng một ngôi chùa ở quê nhà Thánh Gióng.
2. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của truyện Thánh Gióng:
2.1. Giá trị nội dung:
Câu chuyện này kể về chiến công của người anh hùng mang tên Thánh Gióng đã đánh đuổi giặc ngoại xâm, đồng thời cũng là sự thể hiện tâm tư, ước mơ của nhân dân tavề người anh hùng cứu nước khỏi giặc ngoại xâm.
2.2. Giá trị nghệ thuật:
– Một câu chuyện với nhiều chi tiết giả tưởng kết hợp khéo léo huyền thoại và hiện thực.
– Chi tiết giả tưởng (sự kiện lịch sử cốt lõi và các yếu tố thần thoại):
+ Người mẹ đi ra đồng, giẫm phải một dấu chân lớn lạ và có thai.
+ Suốt ba năm, Gióng không biết nói, cười, không biết nằm hay đi lại.
+ Khi Gióng nói được, câu nói đầu tiên là nhờ mẹ mời sứ giả vào.
+ Dù có ăn bao nhiêu Gióng cũng không bao giờ cảm thấy no. Anh vừa mặc áo vào thì sợi chỉ bị đứt.
+ Hóa thân thành chiến binh cao hơn cây trượng.
+ Gióng cưỡi ngựa ra trận đánh giặc, roi sắt gãy, dùng cọc tre đánh bại giặc rồi bay về trời.
– Lối kể chuyện đậm chất dân gian:
+ Câu chuyện được kể theo trình tự thời gian.
+ Câu chuyện xoay quanh nhân vật chính Thánh Gióng, một người sinh ra với những đặc điểm phi thường, sức mạnh và tài năng, đã dùng tài năng của mình để cứu người và cứu đất nước, và trở về trời sau khi hoàn thành sứ mệnh.
3. Bố cục truyện Thánh Gióng – SGK Ngữ Văn 6 tập 1:
Bố cục: 4 đoạn
– Phần 1 (Từ đầu…đến ‘đặt đâu thì ở đó;): Sự ra đời kỳ lạ của gióng.
– Phần 2 (tiếp…’Giết giặc, cứu nước’): Cậu bé Gióng gặp sứ giả, và sự lớn lên như thổi một cách kỳ lạ của Gióng.
– Phần 3 (Tiếp theo…”Bay lên trời”): Dân làng cùng Gióng chiến đấu và đánh bại kẻ thù giặc Ân.
– Phần 4 (còn lại): Thánh Gióng trở về trời.
4. Soạn bài Thánh Gióng ngắn gọn nhất – SGK Ngữ Văn 6 tập 1:
Câu hỏi 1 (sách ngữ văn lớp 6 tập 1 trang 22):
Các nhân vật trong truyện Thánh Gióng là ai? Nhân vật chính là ai? Nhân vật chính này được xây dựng với nhiều chi tiết giả tưởng huyền ảo và đầy ý nghĩa. Bạn có thể tìm và liệt kê những chi tiết này không?
Trả lời:
+ Truyện gồm có các nhân vật sau: Thánh Gióng, mẹ của Thánh Gióng, sứ giả, nhà vua, người dân làng và kẻ thù đất nước là giặc Ân.
+ Thánh Gióng là nhân vật chính của câu chuyện.
+ Chi tiết tưởng tượng giả tưởng:
Người mẹ đi ra đồng, giẫm phải một dấu chân lớn lạ và có thai.
Suốt ba năm, Gióng không biết nói, cười, không biết nằm hay đi lại.
Khi Gióng nói được, câu nói đầu tiên là nhờ mẹ mời sứ giả vào.
Dù có ăn bao nhiêu Gióng cũng không bao giờ cảm thấy no. Anh vừa mặc áo vào thì sợi chỉ bị đứt.
Hóa thân thành chiến binh cao hơn cây trượng.
Gióng cưỡi ngựa ra trận đánh giặc, roi sắt gãy, dùng cọc tre đánh bại giặc rồi bay về trời.
Câu hỏi 2 (Sách giáo khoa Văn lớp 6 tập 1, trang 22).
Các chi tiết sau đây có ý nghĩa gì?
a, Tiếng nói đầu tiên của một cậu bé ba tuổi là lời kêu gọi ra trận chống lại kẻ thù.
+ Ca ngợi tinh thần chiến đấu chống giặc ở Thánh Gióng.
+ Thánh Gióng có kỹ năng và hành động phi thường vì luôn nghĩ đến đất nước và đến việc đánh bại kẻ thù.
+ Thánh Gióng biểu tượng cho hình ảnh của nhân dân.
b, Gióng cần ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt để chiến đấu với kẻ thù của mình.
Để đánh bại kẻ thù, phải chuẩn bị mọi thứ từ nhu yếu phẩm đến vũ khí.
c, Dân làng tự nguyện quyên góp gạo để nuôi cậu bé.
+ Sức mạnh anh hùng của Gióng đến từ những điều bình dị, giản dị.
+ Người dân nước ta yêu quý Gióng và mong cậu bé này sẽ lớn nhanh để đánh giặc cứu nước.
+ Chi tiết này thể hiện tình yêu thương lẫn nhau và giúp đỡ nhau lúc khó khăn của nhân dân ta.
+ Hình ảnh nhân vật Thánh Gióng là sức mạnh của toàn dân.
d, Gióng trưởng thành nhanh như gió và trở thành một dũng sĩ vĩ đại.
+ Vì sứ mệnh cứu nước không thể trì hoãn. Cuộc chiến chống giặc ngoại xâm đòi hỏi sức mạnh phi thường của dân tộc ta.
+ Hình ảnh Gióng vươn vai thể hiện sự trưởng thành, sức mạnh và tinh thần vượt trội của dân tộc ta trước giặc ngoại xâm.
e, Thanh sắt bị gãy nên Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc.
+ Gióng không chịu đầu hàng – minh chứng cho sự kiên cường, dũng cảm chiến đấu của nhân dân Việt Nam.
+ Gióng không chỉ dùng vũ khí để đánh giặc ngoại xâm mà còn tận dụng cây cỏ của quê hương và bất cứ thứ gì có thể giết chết kẻ thù.
f, Sau khi đánh giặc xong, Gióng cởi áo giáp sắt và bay thẳng lên trời.
+ Đánh giặc là trách nhiệm và tự nguyện của mỗi người, không ai ép buộc nên đánh giặc xong Gióng không đòi bổng lộc hay vinh quang.
+ Vì là con của Trời nên Gióng phải đi về trời, chỉ để lại dấu vết chiến thắng trên quê hương.
+ Nhân vật Gióng còn có nghĩa là núi và nước, trời và đất, là biểu tượng của người Vân Lang.
Câu hỏi 3 (Sách giáo khoa Văn lớp 6, tập 1, trang 23):
Cho biết ý nghĩa của nhân vật Thánh Gióng.
+ Thánh Gióng là hình ảnh kinh điển của một người anh hùng chiến đấu chống lại kẻ thù và bảo vệ đất nước của mình.
+ Thánh Gióng là sức mạnh của toàn thể cộng đồng vào thời kỳ đầu lập quốc. Sức mạnh của tổ tiên, sức mạnh của thần linh, sức mạnh của mọi người (góp cơm để ăn) và sức mạnh của thiên nhiên, văn hóa và kĩ thuật (tre, áo giáp sắt, Ngựa Sắt, Roi Sắt).
– Câu hỏi 4 (Sách giáo khoa Văn lớp 6, tập 1, trang 23):
Truyền thuyết thường đề cập đến sự thật lịch sử. Bạn nghĩ câu chuyện của Thánh Gióng liên quan đến sự thật lịch sử nào?
+ Truyền thuyết này đề cập đến thời đại các vua Hùng. Dân ta trồng lúa rất giỏi, biết rèn ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt. Truyền thuyết này cũng cho biết nhân dân ta có truyền thống đoàn kết chống giặc ngoại xâm và đánh giặc bằng tất cả phương tiện.
5. Bài tập rèn luyện:
– Câu hỏi 1 (Sách giáo khoa Văn lớp 6, tập 1, trang 24):
Bạn thấy hình ảnh nào của Thánh Gióng là đẹp nhất?
+ Hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí tôi là hình ảnh Gióng mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt nhảy lên ngựa tham gia chiến đấu chống quân xâm lược.
– Câu hỏi 2 (Sách giáo khoa Văn lớp 6 Tập 1, trang 24):
Hãy giải thích lý do tại sao ‘Hội khỏe Phù Đổng’ là tên gọi của hội thi thể thao trong nhà trường.
+ Cuộc thi đấu thể thao ở trường trung học cơ sở được gọi là ‘Hội khỏe Phù Đổng’ vì những lý do sau:
Đây là cuộc thi thể thao hướng tới lứa tuổi thanh thiếu niên và học sinh.
Mục đích của cuộc thi là để học tập, chơi thể thao, lao động chăm chỉ và góp phần xây dựng và phát triển đất nước thịnh vượng.
– Câu hỏi 3: Viết đoạn văn cảm nhận Thánh Gióng:
Trong truyền thuyết về Thánh Gióng, nhân vật Thánh Gióng là hình tượng điển hình trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. Gióng sinh ra trong một gia đình nghèo, là con trai của một nông dân chất phác. Khi nghe sứ giả kêu gọi cứu nước, lời đầu tiên của cậu bé là đòi đi đánh giặc. Điều này thể hiện lòng yêu nước mãnh liệt và ý chí kiên cường của mọi lứa tuổi để bảo vệ đất nước, quốc gia. Và vì được dân làng góp gạo nuôi dưỡng nên sức mạnh của Thánh Gióng cũng là sức mạnh của toàn dân. Gióng không chỉ chiến đấu với kẻ thù bằng roi sắt mà còn sử dụng vũ khí thô sơ làm bằng tre. Cả truyền thuyết và thực tế đều xác nhận rằng để chiến đấu với kẻ thù, không chỉ có thể sử dụng vũ khí hiện đại mà còn bất cứ thứ gì có thể dùng làm vũ khí. Câu chuyện giúp bạn đọc hiểu được nguồn gốc của những anh hùng đã chiến đấu chống lại quân xâm lược. Và làm thế nào để thể hiện được lòng yêu nước sâu sắc của nhân dân trong thời chiến.
