Soạn bài Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng lớp 6

1. Chuẩn bị đọc văn bản:

Câu hỏi 1 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2) Tác phẩm này được đăng hoặc in khi nào và ở đâu? Thời điểm này có ý nghĩa gì?

Phương pháp giải:

Đọc văn bản cẩn thận và lưu ý thời gian và địa điểm ở đầu văn bản.

Lời giải chi tiết:

– Thời điểm đăng tin: 28/04/2013, đăng trên báo điện tử của Liên hiệp Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.

– Thời kỳ này có ý nghĩa kỷ niệm, nhắc nhở chúng ta về chiến thắng áp đảo của quân ta trên chiến trường miền Nam, ngày 30/4 -ngày giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Câu hỏi 2 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2) Văn bản nói về sự kiện gì, sự kiện này được đề cập ở đâu trong văn bản?

Phương pháp giải:

Chú ý nội dung và phần đầu văn bản.

Lời giải chi tiết:

– Sự kiện thuật lại: thời gian sáng tác bài hát “Như có Bác trong ngày vui đại thắng”.

– Sự kiện ấy được nêu ở phần Sapo.

– Câu hỏi 3 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Sự phát triển, diễn biến và trình tự tác động của các nguyên nhân của sự kiện?

Phương pháp giải:

Em đọc văn bản và chú ý thứ tự triển khai của văn bản này.

Lời giải chi tiết:

Thứ tự triển khai nguyên nhân, diễn biến và kết quả của sự kiện diễn ra một cách liền mạch, theo diễn biến thời gian và tuần tự các sự kiện.

Câu hỏi 4 (trang 90 SGK Ngữ văn 6 tập 2) Các yếu tố như sapo, tiêu đề và hình ảnh ảnh hưởng đến văn bản như thế nào?

Phương pháp giải:

Chú ý đọc các nhan đề, sapo, và quan sát hình ảnh biểu hiện.

Lời giải chi tiết:

Các yếu Tố như nhan đề, sapo, đề mục, hình ảnh: giúp người đọc nắm bắt được nội dung chính, minh chứng cho nội dung, đồng thời cũng là một cách để thu hút và lôi cuốn người đọc.

Câu hỏi 5 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2) Sự việc được kể có ý nghĩa gì đối với người đọc?

Phương pháp giải:

Xác định sự kiện trong văn bản.

Lời giải chi tiết:

Sự kiện được thuật lại giúp người đọc hiểu được quá trình ra đời bài hát này đồng thời khiến chúng ta cảm thấy tự hào hơn về lịch sử vẻ vang của dân tộc.

Câu hỏi 6 (trang 91 SGK Ngữ văn 6 tập 2) Đọc trước ‘Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng’, và tìm hiểu về bài hát ‘Như Bác Hồ trong Ngày vui đại thắng và “Chiến thắng ngày 30/4/1975”.

Phương pháp giải:

Đọc trước văn bản trong sách giáo khoa và nếu bạn muốn biết thêm về tác giả, bài hát hoặc sự kiện, hãy tra cứu  trong sách hoặc trên Internet.

Lời giải chi tiết:

– Tác giả:

+ Phạm Tuyên (sinh ngày 12 tháng 1 năm 1930 tại Hải Dương) là nhạc sĩ người Việt Nam.

+ Ông là tác giả của nhiều ca khúc xã hội chủ nghĩa nổi tiếng như “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” và “Đảng đã cho ta một mùa xuân”.

– Về bài hát:

+ “Như Bác trong ngày vui đại thắng” là một bài hát nổi tiếng của Việt Nam do nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác.

+ Tên chính xác của bài hát được nhạc sĩ đặt tên là “Như có Bác trong ngày đại thắng”. 

+ Tính đến nay đã 45 năm ngày đất nước giải phóng và 45 năm bài hát đồng hành cùng nhân dân.

– Sự kiện ngày 30/4/1975:

+ Là ngày quân ta đánh bại hoàn toàn Diệm, Mỹ, thống nhất mảnh đất Nam Bắc.

+ Sự kiện này đánh dấu sự kết thúc của Chiến tranh Việt Nam và mở đầu thời kỳ chuyển tiếp chính thức thống nhất nước Việt Nam thành nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2. Trong khi đọc văn bản:

Câu hỏi 1 (Sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 2 Trang 91) Chú ý đến ngày xuất bản của bài viết. 

Giải pháp:

Hãy chú ý đến phần đầu của văn bản.

Lời giải chi tiết:

Bài viết này được đăng ngày 28/4/2013, trước dịp kỷ niệm 30/4 Ngày Giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước.

Câu hỏi 2 (Sách giáo khoa Ngữ Văn 6 Tập 2 Trang 91) Tác dụng của hỗ trợ sapo được mô tả trong bài viết. 

Giải pháp: 

Hãy xem xét phần sapo và nêu tác dụng của nó. 

Lời giải chi tiết: 

Tác dụng của phần hỗ trợ Sapo: Giúp người đọc dễ hiểu nội dung văn bản hơn, ngoài ra nó còn có tác dụng lôi cuốn, thu hút người đọc.

Câu hỏi 3 (sách ngữ văn lớp 6 phần 2 trang 91) Phần 2 sử dụng dấu ngoặc kép với mục đích gì? 

Giải pháp:

Vui lòng đọc kỹ phần (2).

Lời giải chi tiết:

Dấu ngoặc kép ở Phần 2 dùng để xác định và trích dẫn những lời nói trực tiếp của tác giả và những lời trích dẫn trực tiếp của anh chị em.

Câu hỏi 4 (Sách giáo khoa Ngữ Văn năm 6 Phần 91) Chỉ ra câu giải thích lý do chính bài hát được viết. 

Giải pháp:

Vui lòng đọc kỹ đoạn 2 của phần (2).

Lời giải chi tiết:

Câu này mô tả lý do chính khiến bài hát này ra đời. ‘Ngày 28/4/1975, giọng nói của phi công Nguyễn Thành Trung trên bản tin chiều Việt Nam về vụ đánh bom sân bay Tân Sơn Nhất là chất xúc tác quan trọng cho sự ra đời của bài hát này.’

Câu hỏi 5 (sách ngữ văn lớp 6 phần 2 trang 92) Hãy chú ý đến thông tin về quá trình sáng tác và phổ bài hát.

Giải pháp:

Vui lòng đọc kỹ đoạn 3 của phần (2).

Lời giải chi tiết:

Thông tin về quá trình sáng tác và phổ bài hát:

– Bài hát đầy cảm hứng này được hoàn thành trong hai giờ mà không cần chỉnh sửa một câu hay từ nào.

– Ngày hôm sau, tác giả trình bài hát lên hội đồng xét duyệt, các anh em nói đùa: “Giống như một bài hát viết cho trẻ con vậy!” 

– Bài hát này sẽ được trình diễn lại nhân Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ 7/5.

Câu hỏi 6 (sách ngữ văn lớp 6 phần 2 trang 93) Tác giả muốn nhấn mạnh điều gì ở phần 3? 

Giải pháp:

Vui lòng đọc kỹ phần (3) và xem xét các khẳng định được đưa ra.

Lời giải chi tiết:

Phần thứ ba, tác giả xin khẳng định bài hát này là một tác phẩm tuyệt vời, có sức sống mãnh liệt, vượt thời gian.

3. Sau khi đọc xong văn bản:

Câu hỏi 1 (sách ngữ văn lớp 6 phần 2, trang 93). Tác phẩm ‘Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng’ nói về những sự kiện nào? 

Giải pháp: 

Tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản. 

Lời giải chi tiết: 

Tác phẩm kể về sự ra đời của bài hát ‘Như có Bác trong ngày đại thắng’ nhân ngày trọng đại 30/4 và các lễ kỷ niệm chiến thắng, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Câu hỏi 2 (sách ngữ văn lớp 6 phần 2 trang 93) Xác định bố cục của văn bản và xác định nội dung chính của từng phần.

Giải pháp:

Bạn có thể phân loại thứ tự dựa trên các số thứ tự xác định các đoạn văn.

Lời giải chi tiết:

Văn bản chính có thể được chia thành ba phần:

– Phần 1: Giới thiệu bài hát, tác giả và nội dung văn bản về quá trình sáng tác bài hát.

– Phần 2: Quá trình ra đời bài hát. 

– Phần 3: Ý nghĩa, giá trị của bài hát.

Câu hỏi 3 (sách ngữ văn lớp 6 phần 2 trang 93) Tìm trong lời bài hát lý do tại sao bài hát ‘Như có Bác trong ngày đại thắng’ được tạo ra. 

Giải pháp: 

Hãy xem Phần 2 của văn bản để tìm hiểu lý do. 

Lời giải chi tiết: 

Lý do bài hát ra đời.

– Tin tức về những chiến thắng vĩ đại ở chiến trường miền Nam đã truyền cảm hứng cho các nhạc sĩ sáng tác.

– Đặc biệt, bản tin Đài Tiếng nói Việt Nam chiều 28/4/1975 về vụ phi công Nguyễn Thành Trung ném bom sân bay Tân Sơn Nhất là động lực quan trọng cho sự ra đời ca khúc của nhạc sĩ này.

– Tác giả muốn viết một bài hát gắn kết niềm vui chiến thắng của dân tộc. 

Câu hỏi 4 (sách ngữ văn lớp 6 phần 2 trang 93) Dấu hiệu nào cho thấy ca khúc ‘Như có Bác Hồ trong ngày đại thắng; “có số phận đặc biệt”? 

Giải pháp: 

Đọc phần (3) lần nữa, để ý và phản ứng về ảnh hưởng của bài hát này. 

Miêu tả cụ thể: 

Một dấu hiệu cho thấy ca khúc ‘Như có Bác Hồ trong ngày đại thắng’ “có số phận đặc biệt”:

– Nó đã vượt qua thử thách của thời gian và thâm nhập vào mọi tầng lớp trong xã hội, không phân biệt biên giới quốc gia.

– Ở một số nơi, bài hát này còn được dùng làm “bài chia tay bạn bè” khi kết thúc các cuộc gặp gỡ, tụ tập, biểu diễn trước công chúng.

Câu hỏi 5 (sách văn lớp 6 phần 1 trang 93) Điều gì ủng hộ cho nhận định của nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài viết? 

Giải pháp: 

Xin vui lòng đọc kỹ lời phát biểu của tác giả ở cuối bài viết. 

Lời giải chi tiết: 

– Lời nhạc sĩ Phạm Tuyên ở cuối bài viết: Để giành được độc lập, đã cần rất nhiều máu và nước mắt của biết bao anh hùng đã quyết tử vì Tổ quốc.

– Chính vì vậy mà tác giả luôn chú trọng đến lòng yêu nước, đồng thời nhắc nhở mỗi chúng ta hãy luôn trân trọng lịch sử và trân trọng những ngày tươi đẹp này.

Câu hỏi 6 (sách văn lớp 6 phần 1 trang 93) Nghe hoặc hát bài ‘Như có Bác Hồ trong ngày đại thắng’ và viết ra những suy nghĩ, cảm xúc của em về bài hát (khoảng 5-6 dòng). 

Giải pháp:

Bạn có thể nghe nó trên radio hoặc trên internet và ghi lại cảm xúc của mình bằng những câu ngắn.

Lời giải chi tiết:

Dù chiến tranh đã hơn nửa thế kỷ trôi qua nhưng dấu vết thời gian và niềm vui Ngày Chiến thắng 30/4/1975 dường như vẫn còn nguyên vẹn trong lòng người dân Việt Nam. Bài hát ‘Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng’ đã sống trong lòng người dân Việt Nam từ rất lâu, mỗi lần nghe lời bài hát đều cảm thấy phấn khởi, tự hào. Bài hát này là bài hát của niềm vui, khát vọng hoà bình và là niềm tự hào to lớn của một dân tộc nhỏ bé không bao giờ khuất phục trước giặc ngoại xâm. Cảm ơn Đảng, Bác Hồ kính yêu, cảm ơn nhạc sĩ Phạm Tuyên đã sáng tác một ca khúc ngắn nhưng đầy nội lực, thấm đẫm tinh thần Việt Nam anh hùng!

4. Giá trị nghệ thuật và giá trị nội dung của văn bản:

4.1. Giá trị nghệ thuật:

– Sử dụng hình thức văn bản thông tin (bài báo).

– Sapo: Được in đậm bên dưới tiêu đề, trích dẫn một câu quan trọng trong bài viết để thu hút sự chú ý của người đọc.

– Trích dẫn nguyên văn lời kể chuyện của nhạc sĩ trong dấu ngoặc kép => làm tăng độ tin cậy và chính xác của câu chuyện.

– Bố cục: rõ ràng, khoa học

– Lời văn: ngắn gọn, rõ ràng, chính xác, giàu cảm xúc.

– Phương tiện phi ngôn ngữ (Minh họa – Chiếc xe tăng đầu tiên của Quân giải phóng tiến vào sân Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975: biểu thị những thông tin quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến việc bài hát được dàn dựng ngay trong Chiều 30/4 làm tăng độ tin cậy và tính thuyết phục của thông tin được truyền tải.

4.2. Giá trị nội dung:

– Cung cấp thông tin chính xác về thời gian, địa điểm và quá trình sáng tác bài hát “Như có Bác trong ngày đại thắng”. Điều này giúp người đọc sống lại không khí chiến thắng hào hùng của đất nước mùa xuân năm 1975 và nhắc nhở thế hệ hiện tại không quên quá khứ đau thương nhưng vẻ vang của đất nước.

– Là minh chứng cho tài năng và tình yêu đất nước sâu sắc của nhạc sĩ Phạm Tuyên.

– Điều này thể hiện sự yêu thích, trân trọng của tác giả đối với bài hát này và nghệ sĩ tài năng Phạm Thuyên.