Soạn bài Nghệ thuật truyền thống của người Việt ngắn gọn mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 10 Kết nối tri thức với cuộc sống giúp học sinh soạn văn 10 dễ dàng hơn. Xin mời bạn đọc theo dõi bài viết sau.
Mục lục bài viết
1. Trước khi đọc văn bản:
Câu 1: Bạn biết gì về nghệ thuật truyền thống Việt Nam. Bày tỏ cảm xúc, cảm nhận của mình về những điều bạn quan tâm đối với những phương diện của di sản tinh thần vô giá này.
Phương pháp giải:
– Tìm hiểu về nghệ thuật truyền thống Việt Nam trên mạng xã hội, sách báo.
– Thể hiện cảm nhận của mình dựa trên những thông tin đã học.
Lời giải chi tiết:
– Nghệ thuật truyền thống Việt Nam là những giá trị văn hóa, tinh thần đặc sắc của nước ta. Đây có thể là những hình thức sân khấu truyền thống hoặc những nét văn hóa đã được chứng minh và bảo tồn.
– Phương diện bảo tồn và lưu truyền nét đẹp nghệ thuật truyền thống Việt Nam là điều đáng lưu ý. Nghệ thuật truyền thống là di sản tinh thần quý giá của dân tộc Việt Nam, việc gìn giữ, bảo tồn nó là hết sức quan trọng, đặc biệt là giới trẻ ngày nay cần phải nhận thức rõ hơn về vấn đề này.
Câu 2: Trong thế giới giao lưu quốc tế ngày càng phát triển, bạn nghĩ sao về sự tồn tại của những giá trị vốn được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác?
Phương pháp giải:
Hãy trả lời các câu hỏi dựa trên những thông tin bạn đã có được về những giá trị truyền thống và xu hướng giao lưu quốc tế hiện nay.
Lời giải chi tiết:
Ngày nay, khi giao lưu quốc tế ngày càng phát triển, sự tồn tại của các giá trị truyền thống đang dần bị lãng quên. Thay vì học hỏi những nét đẹp truyền thống đích thực, giới trẻ ngày nay thường chạy theo những xu hướng mới để đáp ứng những thay đổi của xã hội.
2. Trong khi đọc văn bản:
Câu 1: Thông tin chính được nêu trong câu chủ đề của văn bản là gì?
Phương pháp giải:
– Đọc văn bản Nghệ thuật truyền thống của người Việt.
– Đọc kỹ câu chủ đề của đoạn 1 và trình bày những thông tin quan trọng nhất.
Lời giải chi tiết:
Thông tin chính trong câu chủ đề của đoạn văn này là thông tin về giá trị của nghệ thuật truyền thống Việt Nam.
Câu 2: Chú ý những dữ liệu được sử dụng để đánh giá và đưa ra nhận định về khiếu thẩm mỹ của người Việt.
Phương pháp giải:
– Đọc kỹ đoạn đầu tiên của văn bản.
– Tập trung vào đoạn văn giải thích sở thích thẩm mỹ của người Việt Nam dựa vào dẫn chứng.
Lời giải chi tiết:
Đó là lời của Linh mục Ca đi e ro về những chi tiết về cách người Việt biến những đồ vật bình thường thành đồ trang trí đẹp mắt.
Câu 3: Những yếu tố nào ảnh hưởng đến nghệ thuật Việt Nam?
Phương pháp giải:
– Đọc đoạn văn thứ hai của văn bản.
– Chú ý đến các chi tiết viết về nghệ thuật Việt Nam để nêu bật những yếu tố ảnh hưởng đến nghệ thuật Việt Nam.
Lời giải chi tiết:
Yếu tố tôn giáo, lý luận của ba tôn giáo: Phật giáo, Đạo giáo và Nho giáo.
Câu 4: Điều gì ảnh hưởng tới việc bảo tồn di sản nghệ thuật Việt Nam?
Phương pháp giải:
– Đọc đoạn văn thứ 4 của văn bản.
– Khi trả lời câu hỏi chú ý đến chi tiết bảo tồn di sản nghệ thuật Việt Nam.
Lời giải chi tiết:
Đó là việc bảo tồn những vật liệu, chất liệu làm nên những di sản đó.
Câu 5: Theo bạn, thiên hướng sáng tạo của nghệ thuật Việt Nam là gì?
Phương pháp giải:
– Đọc đoạn đầu trang 80.
– Khi trả lời câu hỏi, chú ý đến các chi tiết viết về tác phẩm nghệ thuật Việt Nam.
Lời giải chi tiết:
Xu hướng sáng tạo nổi bật của nghệ thuật Việt Nam trên hết là tinh thần, và các nghệ sĩ làm toát lên một tinh thần vô hình trong tác phẩm của mình.
Câu 6: Theo tác giả, kiến trúc Việt Nam có đặc điểm gì? Đặc điểm này được thể hiện cụ thể như thế nào?
Phương pháp giải:
– Đọc kỹ những đoạn cuối trang 80.
– Chú ý đến các chi tiết về kiến trúc Việt Nam khi trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết”
– Kiến trúc Việt Nam đặc trưng bởi hình khối, hình ngang, tính đều đặn và đối xứng.
– Nét đặc trưng của kiến trúc Việt Nam đặc biệt thể hiện rõ ở kiến trúc đình chùa.
+ Kiến trúc các đền chùa có đủ không gian rộng đáp ứng nhu cầu thờ cúng, lễ hội của nhân dân.
+ Các sân và tòa nhà phía trước điện thờ được xây thấp, rợp bóng mát, tạo không khí linh thiêng.
+ Những vật liệu và vật liệu xây dựng chắc chắn để chống lại hư hại do bão, thiên tai nhưng vẫn mang lại cảm giác cổ kính.
Câu 7: Theo tác giả, nét nổi bật của điêu khắc Việt Nam là gì?
Phương pháp giải:
– Đọc đoạn văn cuối trang 81.
– Chú ý các chi tiết viết về các tác phẩm điêu khắc Việt Nam.
Lời giải chi tiết:
Đó là nghệ thuật chạm khắc gỗ với những bức tượng đẹp như tượng hòa thượng Pháp Vũ – Hà Đông, ở Thạch Lâm – Thanh Hóa hay một số tác phẩm nghệ thuật gỗ ở chùa Keo – Thái Bình, chùa Bút Tháp – Bắc Ninh, …
3. Sau khi đọc văn bản:
Câu 1: Bạn hiểu ý định viết của tác giả như thế nào khi đọc thông tin được cung cấp trong văn bản chính và phần giới thiệu tác phẩm? Những câu hoặc đoạn văn nào trong văn bản giúp bạn hiểu rõ điều này?
Phương pháp giải:
– Đọc kỹ bài viết về Nghệ thuật truyền thống của người Việt.
– Dựa vào nội dung văn bản, xác định mục đích viết của tác giả và những đoạn văn thể hiện mục đích đó.
Lời giải chi tiết:
– Mục đích của tác giả là viết về những đặc điểm nổi bật của nghệ thuật truyền thống Việt Nam.
– Mục đích thể hiện rõ trong đoạn đầu tiên của văn bản qua câu văn: “Như ta thấy về sự phát triển văn học, dân tộc này có khiếu thưởng thức cái thanh và cái đẹp, biết biểu lộ về phương diện nghệ thuật một thị hiếu chắc chắn và không phải là không sâu sắc.”
Câu 2: Vẽ sơ đồ tóm tắt các thông tin chính của văn bản.
Phương pháp giải:
– Đọc kĩ văn bản.
– Dựa vào nội dung và những thông tin rút ra từ văn bản để vẽ sơ đồ.
Lời giải chi tiết:
Câu 3: Chứng minh và phân tích tính hiệu quả của các yếu tố miêu tả, biểu cảm và lập luận được sử dụng trong văn bản.
Phương pháp giải:
– Đọc kỹ văn bản.
– Đọc lại phần Tri thức ngữ văn về các yếu tố của văn bản thông tin.
– Dựa vào nội dung văn bản để chỉ ra các yếu tố giải thích, diễn đạt, lập luận, phân tích.
Lời giải chi tiết:
– Các yếu tố miêu tả được sử dụng trong văn bản là:
+ Miêu tả các công trình kiến trúc tiêu biểu của Việt Nam, miêu tả các tác phẩm điêu khắc nổi tiếng…
+ Yếu tố miêu tả được sử dụng trong đoạn văn nói về đặc điểm văn hóa, nghệ thuật lâu đời của Việt Nam, miêu tả một số tác phẩm nổi tiếng làm bằng chứng, minh chứng cho nghệ thuật nói trên.
– Các yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản là:
+ Cảm quan thẩm mỹ, cảm nhận của người Việt về ảnh hưởng của tôn giáo đối với văn hóa truyền thống Việt Nam…
+ Yếu tố biểu cảm nhằm thể hiện suy nghĩ, cảm xúc của tác giả về các chủ đề liên quan đến nghệ thuật truyền thống Việt Nam, giúp người đọc hiểu sâu hơn về nền văn hóa cổ xưa này.
– Các yếu tố nghị luận được sử dụng trong văn bản là:
+ Bàn về ảnh hưởng của tôn giáo và bàn về những nét văn hóa lâu đời của Việt Nam…
+ Yếu tố nghị luận là cách tác giả nêu bật, bàn luận về các chủ đề về nghệ thuật truyền thống của dân tộc Việt Nam như kiến trúc, điêu khắc, đúc đồng.
Câu 4: Có điểm gì đáng chú ý khi văn bản đưa thông tin vào từng đối tượng cụ thể? Hãy chỉ ra những gì bạn có thể học được về cách triển khai thông tin trong văn bản thông tin.
Phương pháp giải:
– Đọc kỹ văn bản.
– Khi trả lời câu hỏi, chú ý đến thông tin về các đối tượng cụ thể trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
– Cung cấp thông tin về từng đối tượng cụ thể trong văn bản giúp người đọc hiểu rõ hơn về từng đối tượng được đề cập và những vấn đề tác động đến các đối tượng đó.
– Từ cách cung cấp thông tin trong các văn bản thông tin, em được biết rằng khi tạo lập một văn bản thông tin cần phải cụ thể về thông tin theo từng chủ đề, đối tượng, làm cho thông tin rõ ràng và có bằng chứng để chứng minh.
Câu 5: Phân tích nhận xét yêu thích của bạn trong văn bản. Tại sao bạn thích nhận xét đó?
Phương pháp giải:
– Đọc kỹ văn bản.
– Đưa ra nhận xét, phân tích dựa trên thông tin trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
– Nhận xét tôi thích nhất trong bài viết là: “Người Việt Nam biết tạo một biểu hiện thẩm mỹ cho những đồ vật thông thường nhất bằng kim loại, gỗ hay tre, tô điểm cho chúng bằng những thứ trang trí, biến chúng thành một cái gì đó còn hơn là một thứ chỉ để dùng”.
+ Người Việt Nam có khiếu thẩm mỹ rất tốt và biết cách trang trí đồ vật, nhà cửa một cách rất đặc biệt và độc đáo.
+ Những đồ trang sức nhỏ như dây chuyền, vòng tay, thậm chí cả những đồ trang sức bằng kim loại hay gỗ, đều trở thành những đồ trang sức tinh xảo và đẹp mắt dưới bàn tay của thợ thủ công Việt Nam.
+ Người Việt Nam có con mắt tinh tường, óc thẩm mỹ đặc biệt và hơn hết là bàn tay của người nghệ nhân tạo ra những đồ vật không chỉ đơn thuần là trang trí.
– Tôi tâm đắc với nhận xét này vì nhận xét ấy đúng và chính xác. Họ là những nghệ nhân Việt tạo ra những món đồ mang đậm bản sắc Việt.
Câu 6: Đối chiếu những thông tin trình bày trong văn bản của học giả Nguyễn Văn Huyên với các tác phẩm nghệ thuật, kiến trúc Việt Nam mà em biết, từ đó rút ra nhận xét về việc bảo tồn hoặc đổi mới những tác phẩm này.
Phương pháp giải:
– Đọc kỹ văn bản.
– Tìm hiểu về các công trình nghệ thuật, kiến trúc Việt Nam trên mạng xã hội, sách báo.
– Trả lời các câu hỏi dựa vào thông tin thu được và thông tin trong bài.
Lời giải chi tiết:
– Đối chiếu thông tin về nghệ thuật Việt Nam được trình bày trong văn bản với công trình kiến trúc chùa Keo ở Thái Bình.
+ Toàn bộ kết cấu chùa Keo được làm bằng gỗ lim và được các nhà điêu khắc thời Lê chạm khắc rất công phu. Từ bên ngoài là cột cờ bằng gỗ thẳng tắp cao 25 m, du khách đi qua sân lát đá cuội đến cổng ngoài có ba lối vào, ao sen và cổng trong có ba cửa liên tiếp cao 2 mét, rộng 2,6 mét, chạm Một ổ rồng có rồng mẹ và rồng con ở hai bên mặt trăng.
+ Tháp chuông chùa Keo là một công trình kiến trúc đẹp, cao 11,04 m, có ba tầng lầu, gồm các tấm sơn chồng lên nhau. Khung tháp chuông được làm bằng gỗ mộng, đỡ mái 12 ngói với 12 cánh cong tạo vẻ trang nhã, yên bình.
+ Tham quan chùa để chiêm ngưỡng những đồ vật tôn giáo vô giá được cho là của Thiền sư Không Lộ gồm chuỗi hạt bằng ngà voi, chiếc bình lớn bằng bồ đề và ba chiếc vỏ ốc xà cừ bằng vàng. Nó được Không Lộ làm ra khi còn là một ngư dân và được giữ làm chén uống nước trong suốt nhiều năm tù hành của ông.
– Nhận xét về việc bảo tồn, đổi mới nét tinh thần truyền thống trong công trình, kiến trúc chùa Keo:
+ Trong tác phẩm của mình, học giả Nguyễn Văn Huyên đề cập đến việc bảo tồn, đổi mới những nét đặc trưng truyền thống và tinh thần của dân tộc Việt Nam, những nét văn hóa đặc sắc vẫn còn tồn tại.
+ Chùa Keo là công trình kiến trúc văn hóa lâu đời ở Việt Nam. Sau gần 400 năm trùng tu, làm đẹp, chùa Keo vẫn giữ được bản sắc kiến trúc độc đáo. Điều này cho thấy tinh thần truyền thống của dân tộc Việt Nam dù được đổi mới nhưng vẫn còn nguyên vẹn cho đến ngày nay.
4. Tìm hiểu tác phẩm “Nghệ thuật truyền thống của người Việt”:
4.1. Tâm tính nhân dân được thể hiện trong nghệ thuật:
– Tính thẩm mỹ thiên về tinh tế
+ Những ngôi chùa nhỏ và những ngôi nhà thấp tối đều được trang trí màu sắc tươi sáng.
+ Bên trong nhà, các cột gỗ được đánh bóng cẩn thận để mang lại ánh sáng tự nhiên.
+ Tuy nhiên, những đồ trang trí nhỏ xinh, quý giá trang trí trên bà thường được cất trong rương hoặc hòm.
– Nghệ thuật mang tính tôn giáo
+ Phản ánh niềm tin đa dạng của nhân dân
+ Phát huy tính sáng tạo nghệ thuật của người Việt
– Khuynh hướng thể hiện tinh thần của vạn vật
4.2. Một số ngành nghệ thuật truyền thống:
* Kiến trúc
– Những tác phẩm tiêu biểu nhất của nghệ thuật Việt Nam
– Kiến trúc Việt Nam đặc trưng bởi hình khối và hình ngang, tôn giáo, đều đặn và đối xứng.
– Biểu hiện cụ thể: các điện thờ thấp một tầng. sân và tòa nhà nối tiếp nhau; mái chùa hạ thấp.
* Điêu khắc
– Nghệ thuật thành công nhất của người Việt là chạm khắc gỗ
– Tranh khắc đá hiếm thấy
– Đặc điểm nổi bật của điêu khắc Việt Nam là nghệ thuật chạm khắc gỗ các tượng thời Lê rất đẹp với phong cách trang nhã. Các tác phẩm chạm khắc trên đá hiếm khi được sử dụng cho các bức tượng và chỉ có một số hình ảnh được trưng bày.
