Văn bản nhằm giới thiệu đến bạn đọc những thông tin, sự kiện, lịch trình diễn ra trong ngày khai mạc lễ hội giỗ tổ Hùng Vương và những điều cần lưu ý khi tham gia lễ hội. Bài viết sau của Luật Dương Gia giúp bạn đọc biết cách soạn bài lễ hội đền hùng ngắn gọn và hay nhất.
Mục lục bài viết
1. Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 97-98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Cánh diều):
* Tìm hiểu trước các thông tin liên quan đến Đền Hùng và ngày Giỗ Tổ Hùng Vương.
– Thu thập thông tin qua internet, sách báo và các phương tiện truyền thông.
– Đặt câu hỏi đói với những người biết về Đền Hùng và ngày Giỗ tổ hùng Vương, có thể là bất cứ ai như ông bà, cha mẹ, anh chị em để củng cố thêm kiến thức vốn có của mình.
– Đọc trước văn bản ở nhà.
Lời giải chi tiết:
* Đền Hùng
Khu Di tích lịch sử Đền Hùng thuộc thôn Cổ Tích – xã Hy Cương – thành phố Việt Trì – tỉnh Phú Thọ, là nơi thờ cúng các vua Hùng đã có công dựng nước, tổ tiên của dân tộc Việt Nam. Đền Hùng cách trung tâm thành phố Việt Trì 7km về phía Bắc, cách thủ đô Hà Nội 90km. Từ Hà Nội, du khách có thể đến Đền Hùng bằng đường bộ theo quốc lộ 2 hoặc tuyến đường sắt Hà Nội – Lào Cai. Đền Hùng là di tích lịch sử văn hoá đặc biệt quan trọng của quốc gia, được xây dựng trên núi Hùng – thuộc đất Phong Châu – vốn là đất kế đô của Nhà nước Văn Lang 4.000 năm trước đây. Toàn bộ Khu di tích có 4 đền, 1 chùa và 1 lăng hài hoà trong cảnh thiên nhiên, có địa thế cao rất ngoạn mục, hùng vĩ, đất đầy khí thiêng của sơn thuỷ hội tụ. Toàn khu di tích Đền Hùng xưa kia là rừng già nhiệt đới, đến nay chỉ còn núi Hùng là rậm rạp xanh tươi với 150 loài thảo mộc thuộc 35 họ, trong đó còn sót lại một số cây đại thụ như chò, thông, lụ,…và một vài giống cây cổ sơ như kim giao, thiên tuế,..
* Giỗ tổ Hùng Vương
Ngày giỗ tổ Hùng Vương đã được công nhận là một trong những ngày Quốc lễ của Việt Nam, thể hiện rõ đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Nhân dân Việt Nam có câu lưu truyền từ xa xưa:
”Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba.”
Theo sách Hùng Vương và Lễ hội Đền Hùng thì xưa kia việc Giỗ Tổ cử hành vào ngày 12/3 âm lịch, thường thì con cháu ở xa về làm giỗ trước một ngày. Đến thời nhà Nguyễn, định lệ 5 năm mở hội lớn một lần. Hội lớn có quan triều đình, quan hàng tỉnh về làm chủ tế và thường chọn ngày 10/3 âm lịch để Giỗ Tổ. Theo những tài liệu hiện nay còn lưu lại, hình thức sơ khai của Ngày Giỗ Tổ đã xuất hiện rất sớm trong lịch sử, cách đây hơn 2000 năm. Dưới thời Thục Phán- An Dương Vương. Sau ngày Cách mạng Tháng Tám thành công năm 1945, ngày 18-2-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh 22/SL – CTN công nhận Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương hằng năm. Từ đó đến nay, dù trong những năm tháng kháng chiến cứu nước cũng như sau khi hòa bình lập lại, đất nước thống nhất, ngày 10 tháng 3 năm nào chính quyền và nhân dân vùng đất Tổ cũng kính cẩn làm lễ dâng hương, có đại diện của Nhà nước về dự.
2. Đọc hiểu:
2.1. Nội dung chính:
Văn bản Tưng bừng khai mạc lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương 2019 và Những điều cần chú ý khi tham gia lễ hội Đền Hùng 2019, nói về những thông tin liên quan đến lễ hội Đền Hùng, thời gian diễn ra trong khuôn khổ lễ hội cùng những quy định, hướng dẫn cho các du khách tham gia lễ hội.
2.2. Trả lời câu hỏi:
Câu 1: trang 98 sgk ngữ văn lớp 10 tập 1: Phần in đậm Sapo cho biết thông tin gì?
Trả lời:
– Phần in đậm (sa pô) cho biết những thông tin: Thời gian, địa điểm tổ chức và quy mô của lễ hội Đền Hùng năm Kỷ Hợi năm 2019.
Câu 2 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Hình ảnh này có ý nghĩa gì?
Trả lời:
– Hình ảnh minh họa cho không gian tổ chức lễ hội, nhiều tiết mục hoành tráng, đặc sắc, được đầu tư với quy mô lớn.
Câu 3 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Nội dung chính của lễ hội là gì?
Trả lời:
– Nội dung chính của lễ hội:
+ Khai mạc lễ hội Đền Hùng
+ Lễ hội văn hóa dân gian đường phố: Có sự tham gia của trên 2000 nghệ sĩ, với những tiết mục nghệ thuật đặc sắc.
+ Màn bắn pháo hoa kéo dài 5 phút
Câu 4 (trang 98 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chú ý thái độ của người viết.
Trả lời:
– Thái độ của người viết: Người viết không bày tỏ quá nhiều thái độ, quan điểm trong bài viết, chủ yếu thuyết minh cho người đọc hình dung và nắm được những thông tin cơ bản cần biết về lễ hội Đền Hùng.
Câu 5 (trang 99 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Các con số 12.4, 13.4, 14.4 cho biết thông tin gi?
Trả lời:
– Các con số 12.4, 13,4, 14.4 cho biết thông tin ngày diễn ra lễ hội: Ngày 12,13,14 tháng 4 (Dương lịch)
Câu 6 (trang 99 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Văn hoá lễ hội thể hiện qua “lễ hội 5 không” như thế nào?
Trả lời:
– Văn hoá lễ hội thể hiện qua “lễ hội 5 không”:
+ Không để xe gây ùn tắc giao thông, ảnh hưởng tới quá trình tham gia lễ hội
+ Không để xảy ra tình trạng ép giá, “chặt chém” khách du lịch
+ Không để người ăn xin tràn lan, cản trở lễ hội
+ Không phục vụ đồ ăn kém vệ sinh
+ Không để xảy ra trường hợp phản cảm, không phù hợp trong lễ hội.
Câu 7 (trang 99 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Sơ đồ hướng dẫn di chuyển cung cấp những thông tin gì?
Trả lời:
– Sơ đồ hướng dẫn di chuyển cung cấp những thông tin:
+ Những mốc địa điểm có thể đi xe/ đặt xe tới lễ hội
+ Những con đường khác nhau có thể dẫn tới lễ hội
+ Cách nhanh nhất để đến địa điểm lễ hội
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Quan sát hai bản tin (a và b), từ đó nhận xét điểm giống nhau và khác nhau về nội dung và hình thức trình bày của hai bản tin này.
Trả lời:
– Nhận xét điểm giống nhau:
+ Nội dung chính: Thông tin về lễ hội Đền Hùng 2019
+ Nêu được rõ về thời gian, địa điểm tổ chức, các sự kiện theo từng ngày trong khuôn khổ lễ hội.
– Điểm khác nhau giữa hai bản tin:
+ Bản tin a: Bên cạnh những thông tin về thời gian, địa điểm tổ chức, bản tin này với hình thức trình bày bằng ngôn ngữ nên thông tin cụ thể được tới người đọc về quy mô, những đặc sắc trong lễ hội có thể thu hút các du khách tham gia.
+ Bản tin b: Được trình bày bằng hình thức phi ngôn ngữ nên bản tin b giúp người đọc hình dung cụ thể, trực quan hơn với những hình ảnh, thông tin ngắn gọn, dễ nắm bắt. Bản tin gồm có thời gian tổ chức, các yêu cầu cần lưu ý khi tham dự lễ hội và hướng dẫn đường đi.
Câu 2 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Nội dung chính của mỗi bản tin là gì?
Trả lời:
– Nội dung chính của mỗi bản tin:
+ Bản tin Tưng bừng khai mạc lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương 2019 nói về những thông tin lễ hội và nét đặc sắc về quy mô trong lễ hội Đền Hùng được tổ chức vào năm 2019.
+ Bản tin Những điều cần chú ý khi tham gia lễ hội Đền Hùng 2019 nêu lên những thông tin ngắn gọn về thời gian, địa điểm tổ chức và những lưu ý mà du khách cần nắm được khi tham gia lễ hội Đền Hùng.
Câu 3 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Hãy nêu tác dụng của các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ (hình ảnh và sơ đồ) trong việc thể hiện thông tin chính của hai văn bản.
Trả lời:
– Bên cạnh yếu tố ngôn ngữ, văn bản trên còn sử dụng những phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ như tranh ảnh, sơ đồ, infographic.
– Tác dụng:
Biến những thông tin phức tạp trở nên đơn giản, trực quan, gần gũi với đời sống và dễ hình dung.
+ Thể hiện, cung cấp thông tin ngắn gọn, trực quan. Bằng các kí hiệu, hình tượng, giúp người đọc khai thác nội dung cần thiết một cách nhanh chóng và dễ nhớ.
+ Tổ chức thông tin theo một trình tự logic hợp lí, liên kết các phần.
Câu 4 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1) Quan điểm, thái độ của người đưa tin được thể hiện như thế nào ở hai văn bản trên? Chi tiết nào giúp em nhận ra điều đó?
Trả lời:
– Văn bản trên cho thấy quan điểm, thái độ của người đưa tin: Nghiêm túc, lập trường thẳng thắn, trực tiếp, rõ ràng.
– Chi tiết giúp em suy luận điều đó: Mục lễ hội “5 không”, người viết nghiêm túc đề ra 5 điều không nên xảy ra trong quá trình tổ chức lễ hội, đặt chúng ở chính giữa văn bản giúp người đọc dễ dàng nắm được và thực hiện theo.
Câu 5 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Theo em, ưu điểm và hạn chế của mỗi dạng bản tin trên là gì? Vì sao?
Trả lời:
* Bản tin dưới dạng ngôn ngữ:
– Ưu điểm:
+ Thông tin cụ thể, chi tiết
+ Dễ dàng nắm bắt, có thể đọc, truyền đạt nhanh
– Nhược điểm:
+ Khó tiếp cận đến nhiều đối tượng
+ Lượng thông tin dài và nhiều dễ gây rối mắt
+ Không có sự sáng tạo, mới mẻ
* Bản tin dưới dạng hình ảnh, sơ đồ (infographic):
– Ưu điểm:
+ Ngắn gọn, dễ tiếp cận đến nhiều đối tượng
+ Nhiều hình ảnh, sơ đồ minh họa sinh động
+ Nhiều thông tin được sắp xếp hợp lí, mạch lạc
– Nhược điểm:
+ Thông tin chỉ mang tính khái quát, không đầy đủ, chi tiết
+ Đôi khi dễ gây hiểu nhầm, khó hiểu
Câu 6 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Hãy thiết kế một infographic (đồ hoạ thông tin) giới thiệu một lễ hội ở địa phương em đang sinh sống.
Trả lời:
– Tự thiết kế, mẫu tham khảo
