Soạn bài Hội thi thổi cơm ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 7 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 7 dễ dàng hơn. Xin mời các em học sinh theo dõi bài viết sau Soạn bài Hội thi thổi cơm - Cánh diều Ngữ văn 7 trang 106.
Mục lục bài viết
1. Nội dung chính của văn bản Hội thi thổi cơm:
Bài viết giới thiệu nét đặc sắc, khác biệt của các cuộc thi thổi cơm được tổ chức ở các địa điểm khác nhau, giúp người đọc hiểu rõ về luật lệ và quy định của các cuộc thi thổi cơm truyền thống.
2. Chuẩn bị:
Câu 1 (trang 106, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Đọc trước văn bản Hội thi thổi cơm; tìm hiểu thêm thông tin (qua sách, báo, Internet, thực tế,…) về các hội thi dân gian khác trong đời sống
Phương pháp giải:
Tham khảo qua sách, báo, Internet, thực tế,….
Lời giải chi tiết:
Có thể nói, kéo co là trò chơi thể hiện tinh thần chiến đấu của nhân dân ta. Tuy mỗi khu vực mỗi khác nhưng luôn là sự cạnh tranh giữa hai bên về tài năng và thực lực. Việc kéo phải có ba keo. Bên thắng cuộc là bên nào kéo được đối thủ về phía mình bằng nhiều keo hơn. Dù bên nào thắng thì cuộc thi vẫn diễn ra rất sôi nổi với sự cổ vũ, động viên của khán giả ngay giữa cuộc thi.
Câu 2 (trang 106, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Kể tên một số hội thi dân gian và hiện đại mà em biết. Tìm hiểu tại sao lại phải có quy tắc, luật lệ trong các hội thi trò chơi.
Phương pháp giải:
Tham khảo qua sách, báo, internet thực tế,….
Lời giải chi tiết:
– Em biết một số môn thi đấu dân gian: kéo co, đấu vật, chèo thuyền, chọi gà, cờ người,…
– Một số cuộc thi hiện đại mà em biết: thi thơ, rung chuông vàng hùng biện,…
– Thi đấu trò chơi phải có nội quy, quy định để đảm bảo tính cạnh tranh công bằng cho trò chơi.
3. Đọc hiểu:
Câu 1 (trang 106, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Tại sao đoạn mở đầu được in đậm? Nội dung chính của đoạn này là gì?
Phương pháp giải:
Chú ý đoạn in đậm mở đầu văn bản.
Lời giải chi tiết:
Đoạn mở đầu được in đậm vì nằm ở dưới tiêu đề và phía trên bài viết để thu hút người đọc. Nội dung chính của văn bản này là giới thiệu cuộc thi thổi cơm.
Câu 2 (trang 106, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Bức ảnh minh họa cho nội dung gì?
Phương pháp giải:
Quan sát hình ảnh minh họa.
Lời giải chi tiết:
Bức ảnh minh họa cho hội thi thổi cơm dân gian.
Câu 3 (trang 106, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Địa điểm hội thi ở Từ Trọng có gì đặc biệt?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng (Hằng Hóa – Thanh Hóa)
Lời giải chi tiết:
Cuộc thi diễn ra ở Từ Trọng với các thức thi khá đặc biết khi người tham gia thi phải ngồi trên một cái thuyền thúng, giữa đầm rộng lớn và nhiều gió.
Câu 4 (trang 108, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện có gì đặc biệt?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định)
Lời giải chi tiết:
Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện đặc biệt ở chỗ:
– Người dự thi là nam giới
– Cách thức thi đấu: mỗi nhóm 2 người xếp hàng ngang, một người buộc một cành tre dẻo chắc chắn về phía sau, thân tre cao quá đầu. Có một nồi cơm đặt trên ngọn tre, người còn lại đảm nhiệm việc nấu nướng. Cả hai vừa nấu ăn vừa đi quanh sân.
4. Câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 108, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Chỉ ra bố cục của văn bản Hội thi thổi cơm. Mỗi phần của văn bản cung cấp cho người đọc thông tin gì? Theo em thông tin nào là quan trọng nhất? Vì sao?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và chú ý nội dung của từng phần.
Lời giải chi tiết:
Cấu trúc văn bản: gồm 5 phần.
– Phần 1: (Đầu – ‘vừa đi vừa nấu cơm’): Giới thiệu về cuộc thi thổi cơm
– Phần 2 (Tiếp – ‘dùng để cúng thần’): Thi nấu cơm tại Hội Thị Cấm (Từ Liêm – Hà Nội)
– Phần 3 (Tiếp – ‘xong trước là người thắng cuộc’): Thi nấu cơm tại Hội làng Chuông (Hà Nội)
– Phần 4 (Tiếp – ‘ngon là người thắng cuộc’): Thi nấu cơm Hộ Từ Trọng (Hoàng Hóa – Thanh Hóa)
– Phần 5 (Còn lại): Thi nấu tại Hội Hành Thiện (Nam Định)
Những quy tắc, luật lệ của cuộc thi là quan trọng nhất vì có những quy tắc thì cuộc thi mới có trật tự và công bằng.
Câu 2 (trang 108, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự nào? Gợi ý: Trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân – kết quả, mức độ quan trọng hoặc các đối tượng được phân loại. Cách sắp xếp thông tin đó tạo ra hiệu quả như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản, chú ý trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân – kết quản mức độ quan trọng và các đối tượng được phân loại.
Lời giải chi tiết:
Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo thứ tự thời gian từ khi cuộc thi bắt đầu đến lúc kết thúc. Cách sắp xếp đó giúp người đọc dễ dàng hình dung về cách thức cũng như luật lệ của hội thi thổi cơm ở nhiều vùng miền khác nhau.
Câu 3 (trang 108, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Chỉ ra những điểm giống và khác nhau trong hội thi thổi cơm của các địa phương được nói tới trong văn bản.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ các phần thi thổi cơm của các địa phương và so sánh.
Lời giải chi tiết:
| Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm (Từ Liêm – Hà Nội)
| Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội) | Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng (Hoằng Hóa – Thanh Hóa) | Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định) | |
| Giống nhau | – Nấu cơm trong điều kiện khó khăn – Đội nào thổi cơm chín, dẻo, ngon xong trước thì thắng cuộc. | |||
| Khác nhau | – Địa điểm: Từ Liêm – Hà Nội – Nguồn gốc: diễn lại tích của Phan Tây Nhạc. – Thể lệ cách thức: Mỗi nhóm 10 người tự xay thóc giã gạo nấu cơm. Đội nào nấu được cơm chín ngon trước là thắng. Cơm dùng để cúng thần. | – Địa điểm: làng Chuông – Hà Nội – Thể lệ cách thức: chia ra làm cuộc thi của nam vào cuộc thi của nữ. | – Địa điểm: Hoằng Hóa – Thanh Hóa – Thể lệ cách thức: nấu cơm trên thuyền | – Địa điểm: Nam Định – Thể lệ cách thức: Cuộc thi dành cho nam, mỗi đội hai người, nấu cơm trong thời gian 1 tuần hương |
Câu 4 (trang 108, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Mục đích của văn bản hội thi thổi cơm là gì? Phân tích một số nội dung cụ thể trong văn bản để thấy người viết đã đạt được mục đích đó?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản.
Lời giải chi tiết:
Mục đích của văn bản hội thi thổi cơm là để giới thiệu về cuộc thi thổi cơm của các địa phương nổi tiếng. Trong văn bản, người viết đã giới thiệu về thể lệ và cách thức tổ chức hội thi thổi cơm ở nhiều địa điểm khác nhau, giúp người đọc có hình dung từ khái quát tới chi tiết về hội thi dân gian này.
Câu 5 (trang 108, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Văn bản trên giúp em hiểu thêm điều gì về hội thi thổi cơm? Hãy chỉ ra luật thi và cách thi thổi cơm cùng một địa phương được nêu trong văn bản mà em thấy thú vị.
Phương pháp giải:
Nêu suy nghĩ của em, chọn ra hội thi mà em cho là thú vị nhất.
Lời giải chi tiết:
– Văn bản giúp hiểu rõ hơn về thể lệ, quy định của cuộc thi thổi cơm.
– Tôi thấy thú vị về thể lệ thi thổi cơm ở địa phương: Hội Từ Trọng (Hoàng Hóa – Thanh Hóa).
Thể lệ cuộc thi: thí sinh ngồi khoanh chân trên một cái thuyền thúng giữa đầm lầy lộng gió; Mỗi người đều có thuyền, một cái kiềng, rơm ướt, bã mía tươi và những dụng cụ khác.
Cách thức đua: sau khi có hiệu lệnh, người chèo thuyền rời bãi, đi ra giữa đầm; Thuyền trôi, gió mạnh, khó đốt củi dù trời mưa gió. Kết thúc cuộc đua, ai có nồi cơm hoặc bát xôi chín thơm ngon sẽ chiến thắng.
Câu 6 (trang 108, SGK Ngữ văn 7 tập 1)
Văn bản hội thi thổi cơm chỉ có một ảnh minh họa. Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung nào? Vì sao em lại chọn nội dung đó để vẽ?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ văn bản và lựa chọn nội dung minh họa phù hợp.
Lời giải chi tiết:
– Nếu phải vẽ thêm hình ảnh trong bài, tôi sẽ chọn cuộc thi nấu cơm của phụ nữ ở làng Chuông (Hà Nội), vì thể lệ cuộc thi thể hiện sự khôn ngoan, cần cù, chịu khó của con người. Phụ nữ khi phải nấu ăn thì phải chăm sóc trẻ em và một con vật.
– Khi vẽ thêm hình trong bài, tôi chọn hoạt náo viên hoặc giám khảo minh họa nội dung để tôi hình dung rõ hơn không khí của cuộc thi.
5. Tóm tắt văn bản Hội thi thổi cơm:
Hằng năm cứ đến ngày rằm tháng giêng, làng Đồng Vân thường mở hội rước nước, hát chèo và thổi cơm thi. Bắt đầu vào hội thi làm lễ dâng hương. Hội thi bắt đầu bằng việc lấy lửa trên ngọn cây chuối cao, người trong đội sẽ vót mảnh tre già thành những chiếc đũa bông châm lửa, trong khi đó người trong nhóm dự thi nhanh tay giã thóc, giần sàng thành gạo, lấy nước và bắt đầu thổi cơm. Các đội thổi cơm đan xen nhau uốn lượn trên sân đình. Khoảng sau 1 giờ rưỡi những nồi cơm lần lượt được đem chìm trước cửa đình. Ban giám khảo mở nồi cơm chấm theo ba tiêu chuẩn: gạo trắng, cơm dẻo và không có cơm cháy. Cuộc thi nào cũng hồi hộp và việc giật giải đã trở thành niềm tự hào khó có gì sánh nổi đối với dân làng. Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân là sinh hoạt văn hóa cổ truyền được bắt nguồn từ các cuộc trẩy quân đánh giặc của người Việt cổ bên dòng sông Đáy xưa.
