Bài học rút ra từ bài Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng là không nên suy bì, tị nạnh một cách nông nổi, thiếu suy nghĩ dẫn đến hậu quả xấu, ảnh hưởng đến lợi ích chung. Dưới đây là hướng dẫn Soạn bài Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng - Ngữ văn 7 trang 43.
Mục lục bài viết
1. Soạn bài Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng – Ngữ văn 7 trang 43:
– Câu hỏi 1 (Sách giáo khoa Văn lớp 7 tập 1 trang 44):
Lão miệng bị so bì bởi cô mắt, cậu chân, cậu tay, bác tai, chỉ biết ăn và không làm gì, bàn bạc cách không làm gì để ngăn cản lão miệng ăn bất cứ thứ gì. Tuy nhiên, sau vài ngày, mọi người đều kiệt sức bởi vì nếu lão miệng không ăn gì thì tất cả sẽ không còn sức sống, thậm chí là chết. Công việc của lão miệng là nhai thức ăn để lấy sức. Nhận ra sai lầm của mình, Chân, Tay, Tai và Mắt xin lỗi và đến cho lão miệng ăn và tất cả đều trở nên khỏe mạnh. Từ đó họ sống hòa thuận với nhau.
– Câu hỏi 2 (Sách giáo khoa Văn lớp 7 Tập 1 trang 44):
| Các yếu tố cần xem xét | Dấu hiệu nhận biết yếu tố của truyện ngụ ngôn trong Chân Tay Tai Mắt Miệng |
| Đề tài | Bài học về sự đoàn kết và trách nhiệm |
| Sự kiện, tình huống | So sánh, ghen tị giữa chân, tay, tai, mắt và miệng. |
| Cốt truyện | Cô mắt, cậu chân, cậu tay, bác tai so sánh mình với lão miệng chỉ ăn mà không làm được gì, bàn bạc không làm gì để ngăn cản lão miệng ăn gì đó. |
| Nhân vật | Cô mắt, cậu chân, cậu tay, bác tai, lão miệng |
| Không gian, thời gian | – Không gian: trên cơ thể con người. – Thời gian: Không xác định. |
– Câu hỏi 3 (Sách giáo khoa Văn lớp 7 Tập 1 trang 45):
Những sai lầm trong cách các nhân vật chân, tay, tai và mắt đối xử với lão miệng đã giúp tôi rút ra được một bài học.
+ Khi sống tập thể, mọi người cần biết nương tựa vào nhau, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau. Không ai có thể sống riêng hoặc sống một mình.
+ Mọi người phải có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ, hợp tác, tôn trọng nỗ lực, vai trò của mỗi cá nhân, không so sánh ai hơn ai kém.
2. Tìm hiểu chung bài Chân, tay, tai, mắt, miệng:
2.1. Thể loại của tác phẩm:
– Truyện ngụ ngôn là một thể loại văn xuôi có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, mang đến cho con người những kiến thức cơ bản, bài học quý giá của cuộc sống.
– Cần có những câu chuyện như thế này để thức tỉnh mọi người về lỗi lầm của mình.
2.2. Tóm tắt nội dung chính tác phẩm:
– Cô mắt, cậu chân, cậu tay, bác tai ghen tị với lão miệng chỉ ăn mà không làm gì nên đã bàn nhau không cho ông ăn gì nữa và để ông yên. Lão miệng rất ngạc nhiên và sốc nhưng mọi người đã thông báo cho ông và rời đi.
– Ngày 1, ngày 2, ngày 3… Tất cả đều mệt mỏi và kiệt sức. Không ai có thể làm gì được nữa. Đến ngày thứ bảy không ai chịu nổi nữa. Bác tai là người đầu tiên nhận ra lỗi lầm của mình nên đã giải thích rõ ràng đúng sai, yêu cầu mọi người xin lỗi lão miệng và cũng cho lão ăn như trước. Ăn xong mọi người đều cảm thấy dễ chịu hơn. Qua đó họ hiểu rằng lão miệng cũng có một công việc, và đó là một công việc vô cùng quan trọng, ảnh hưởng đến cả cuộc đời họ.
– Từ đó Cô mắt, cậu chân, cậu tay, bác tai, lão miệng lại sống hòa thuận, ai cũng làm việc của mình, không còn ai ghen tị với ai nữa.
2.3. Bố cục:
Chia thành ba đoạn
– Đoạn 1. Ngay từ đầu… ‘cả bọn kéo nhau về’: Cô mắt, cậu chân, cậu tay, bác tai quyết định chống lại lão miệng.
– Đoạn 2. Tiếp – ‘họp nhau lại để ban’: Hậu quả của quyết định bỏ đói lão miệng.
– Đoạn 3. Phần còn lại: Cách khắc phục hậu quả đã xảy ra.
2.4. Các nhân vật trong truyện:
– 5 nhân vật, trong đó không có nhân vật chính
– Tất cả các nhân vật đều là bộ phận được nhân hóa của cơ thể con người
– Nói về con người bằng cách lồng ghép lịch sử của từng bộ phận trên cơ thể con người
3. Đọc hiểu chi tiết văn bản Chân tay tai mắt miệng:
3.1. Cách xây dựng nhân vật và tình huống câu chuyện:
– Cách xây dựng nhân vật: Tác giả đã sử dụng tên các bộ phận trên cơ thể con người để hình dung mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng.
– Câu chuyện: Chân, tay, tai, mắt tưởng miệng chỉ ngồi ăn, còn lại thì chăm chỉ làm việc.
→ Hoàn cảnh tốt và hấp dẫn
3.2. Lựa chọn chân, tay, tai và mắt:
– tình huống
+ Cô mắt khơi mào câu chuyện và tìm cách kích động tấm lòng cậu chân cùng cậu tay.
+ Mọi người đều đồng ý.
+ Lý do: So sánh với lão miệng, cảm thấy ghen tị hoặc đố kỵ
+ Quyết định: Đừng ở với ông già nữa, đừng cho ông ăn nữa.
→ Suy nghĩ của họ còn nông cạn và họ không thể nhận ra sự thống nhất bên trong của mình.
⇒ Những hành động gây sốc, sai lầm.
– kết quả
+ Cậu chân, cậu tay: không buồn cất mình.
+ Cô mắt: lờ đờ
+ Bác tai: nghe thấy tiếng ù ù như tiếng xay gạo
+ Lão miệng: môi rát và khô
→ Mọi người đều cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức và tê liệt.
⇒ Không có sự đoàn kết, hợp tác, tập thể trở nên yếu kém.
3.3. Phương pháp sửa chữa:
– hoạt động
+ Đến nhà lão miệng
+ Xốc lão dậy.
+ Tìm thức ăn
→ Khỏe mạnh trở lại
– Thái độ: Sám hối, ăn năn, chân thành
→ Họ nhận ra lỗi lầm của mình, hiểu được cách làm việc của Lão miệng và sống hòa thuận, hạnh phúc như trước.
⇒ Đoàn kết là sức mạnh của mỗi cá nhân, mỗi tập thể.
3.4. Bài học:
– Việc không nên làm: Ghen tị, so sánh, đố kỵ…
– Kiến thức: Nhận biết và đánh giá hành động của mình và của người khác
– Nên: hợp tác, tôn trọng lẫn nhau, phải có sự đoàn kết, tinh thần cộng đồng
4. Bài tập sau khi đọc Chân, tay, tai, mắt, miệng:
Đề bài: Nêu cảm xúc sau khi đọc truyện Chân, tay, tai, mắt, miệng
* Mở bài
– Nhân dân Việt Nam từ lâu đã coi tinh thần đoàn kết là nguồn sức mạnh để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
– Một bài học giáo dục nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về tinh thần đoàn kết được truyền tải qua truyện ngụ ngôn “Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng”.
* Nội dung:
Một Nguyên nhân của sự chia rẽ giữa chân, tay, tai, mắt và miệng:
– Từ trước đến nay mọi người sống rất gắn bó với nhau. Bỗng một ngày, cô Mắt nghĩ rằng lão miệng cả năm không làm gì mà vẫn được hưởng đủ món ngon.
– Vì bốc đồng nên mọi người cũng thấy điều đó là đúng và chỉ trích sự lười biếng của lão miệng.
Sự dại dột của chân, tay, tai và mắt.
– Họ rủ nhau đến nhà lão miệng và mắng mỏ không thương tiếc.
– Giải thích rằng từ giờ trở đi ông phải tự kiếm ăn. Mọi người ngừng làm việc để hỗ trợ lão miệng
– Yêu cầu nhau nghỉ việc cùng một lúc.
Hậu quả bất lợi
– Sau vài ngày, tất cả đều cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức.
+ Chân tay không nhấc lên được
+ Mắt mờ, lờ đờ
+ Tai lúc nào cũng ù như xay gạo.
+ Đến ngày thứ bảy, không chịu nổi nữa nên họ họp nhau bàn bạc.
– Bác Tai chỉ ra nguyên nhân. Mọi người đều nỗ lực tìm thức ăn để nuôi lão miệng. Lão nhai và nuốt thức ăn để nuôi dưỡng toàn bộ cơ thể, đó cũng là công việc. Tất nhiên, nếu để lão miệng đói thì chân, tay, tai và mắt cũng sẽ không còn sức. Mọi người đều hiểu và nhận ra sai lầm một cách rõ ràng.
Giải quyết hậu quả
– Bác tai đưa mọi người đến xin lỗi lão miệng.
– Khi thấy lão miệng gần như còn sống, tất cả đều vội vã đi tìm thức ăn để mang về cho lão ăn.
– Khi Lão Miệng ăn xong, mọi người đều cảm thấy khỏe khoắn hơn.
– Mọi người sẽ sống cuộc sống hạnh phúc và hòa thuận như trước.
* Kết luận
– Truyện này ngắn, hài hước nhưng cũng có lời khuyên sâu sắc: Đoàn kết thì mới sống được, còn nếu chia rẽ thì chết
– Trong xã hội, mỗi người đều có những kỹ năng, trình độ và công việc khác nhau. Vì vậy, chúng ta không nên nản lòng hay ghen tị. Điều này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng và ảnh hưởng đến lợi ích công đồng.
– Đoàn kết tạo nên sức mạnh và làm cho cuộc sống tươi đẹp, ý nghĩa.
