Do tỷ lệ sinh giảm, gần đây, dư luận xuất hiện thông tin rằng chính sách dân số cho phép sinh 3 con sẽ được Nhà nước hỗ trợ 200 triệu đồng. Vậy, thông tin này có chính xác không hay chỉ là tin đồn đang được lan truyền rộng rãi? Hãy cùng tìm hiểu về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Sinh con thứ 3 được Nhà nước hỗ trợ 200 triệu đúng không?
Việc quy định mức sinh thấp hoặc cao được quy định tại Quyết định 588/QĐ-TTg năm 2020 về Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp với các vùng, đối tượng đến năm 2030 như sau:
Chính sách duy trì mức sinh thay thế:
(1) Đối với các vùng có mức sinh cao:
– Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 02 con và tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn sẽ được hỗ trợ và khuyến khích thông qua việc cấp tiền hoặc hiện vật. Quy định này tôn trọng quyền tự quyết của phụ nữ và giảm bớt áp lực về mặt dân số trong các khu vực có mức sinh cao.
– Cộng tác viên dân số, nhân viên y tế thôn bản và vượt các chỉ tiêu về vận động phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 02 con nếu tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài thì sẽ được khuyến khích, hỗ trợ thông qua việc cấp tiền hoặc hiện vật.
(2) Đối với các vùng có mức sinh thấp:
Căn cứ vào thực tiễn, phụ nữ sinh đủ 02 con trước 35 tuổi sẽ được địa phương lựa chọn,
(3) Danh mục các tỉnh, thành phố theo mức sinh:
– Vùng mức sinh cao gồm 33 tỉnh, thành phố: Quảng Trị, Thanh Hóa, Yên Bái, Điện Biên, Quảng Nam, Nghệ An, Tuyên Quang, Lai Châu, Sơn La, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Hà Giang, Thái Bình, Bắc Giang, Phú Thọ, Hà Tĩnh, Kon Tum, Hòa Bình, Đắk Nông, Quảng Bình, Nam Định, Lào Cai, Cao Bằng, Gia Lai, Thái Nguyên, Hưng Yên, Đắk Lắk, Bắc Cạn, Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Thừa Thiên Thuế, Hà Nam và Hải Dương.
– Vùng mức sinh thấp gồm 21 tỉnh, thành phố: Thành phố Hồ Chí Minh, Long An, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tiền Giang, Bình Dương, Bến Tre, Đồng Nai, Khánh Hòa, Bạc Liêu, Tây Ninh, Sóc Trăng, Cà Mau, Hậu Giang, Bình Thuận, Cần Thơ, Vĩnh Long, An Giang, Đà Nẵng, Đồng Tháp, Quảng Ngãi và Kiên Giang.
– Vùng mức sinh thay thế gồm 09 tỉnh, thành phố: Lâm Đồng, Quảng Ninh, Bình Định, Phú Yên, Trà Vinh, Hải Phòng, Bình Định, Ninh Thuận, Hà Nội và Bình Phước.
Theo đó, tại khoản 2 Điều 4 Thông tư 01/2021/TT-BYT cũng quy định một số nội dung khuyến khích kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh như sau:
– Để thực hiện mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, đồng thời kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, các địa phương được quyền lựa chọn và quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích và hỗ trợ cho các cặp vợ chồng sinh 02 con một bề cam kết không sinh thêm con. Các nội dung này có thể bao gồm:
+ Tôn vinh và biểu dương những thành tựu trong việc nuôi dưỡng và giáo dục con cái, nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt;
+ Miễn hoặc giảm học phí cho con em của cặp vợ chồng đã cam kết không sinh thêm con, đồng thời hỗ trợ trong việc mua bảo hiểm y tế cho các em học sinh, nhằm giúp giảm bớt gánh nặng tài chính đối với gia đình;
+ Hỗ trợ sữa học đường và các biện pháp hỗ trợ khác phù hợp, nhằm đảm bảo rằng các em học sinh có điều kiện tốt nhất để tiếp tục học tập và phát triển. Điều này cũng thể hiện sự chú trọng của Nhà nước vào giáo dục và sức khỏe của thế hệ trẻ, từ đó đảm bảo sự phát triển bền vững cho xã hội.
Từ những căn cứ nêu trên, có thể khẳng định, hiện nay, Việt Nam không có quy định sinh con thứ 3 thưởng 200 triệu đồng, thế nên sinh con thứ 3 không được thưởng 200 triệu đồng.
2. Cơ quan nào quy định mức khen thưởng, hỗ trợ đối với các tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số?
Căn cứ theo khoản 7 Điều 2 Quyết định 588/QĐ-TTg năm 2020 quy định về nhiệm vụ của Ủy ban nhân dân tỉnh như sau:
– Trình cấp có thẩm quyền hoặc ban hành theo thẩm quyền nghị quyết, chương trình, kế hoạch, … để tích hợp mục tiêu và chỉ tiêu về dân số và mức sinh vào các chỉ tiêu kinh tế – xã hội của địa phương trong giai đoạn 2021 – 2030. Đồng thời, tiến hành kiểm tra, rà soát và điều chỉnh các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội để phù hợp với tình hình cụ thể của từng địa phương.
– Trình cấp có thẩm quyền hoặc ban hành theo thẩm quyền các Nghị quyết, quyết định về hỗ trợ và khuyến khích các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, đồng thời sẽ đảm bảo việc phân bổ kinh phí để thực hiện các chương trình này ở địa phương.
– Sở Y tế và các cơ quan liên quan sẽ được chỉ đạo để điều chỉnh mức sinh của địa phương theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Nhiệm vụ và trách nhiệm của từng cơ quan trong việc triển khai Chương trình sẽ được phân công cụ thể, đồng thời sẽ phối hợp với các chương trình, đề án và dự án liên quan khác trên địa bàn để đạt hiệu quả tốt nhất.
Theo đó Ủy ban nhân dân tỉnh sẽ thực hiện trình cấp có thẩm quyền hoặc ban hành theo thẩm quyền các Nghị quyết, quyết định về hỗ trợ và khuyến khích các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, đồng thời sẽ đảm bảo việc phân bổ kinh phí để thực hiện các chương trình này ở địa phương.
3. Phụ nữ là người dân tộc thiểu số sinh ba con thì có thuộc đối tượng được Nhà nước hỗ trợ không?
Theo khoản 3 Điều 1 Nghị định 39/2015/NĐ-CP quy định về đối tượng được Nhà nước hỗ trợ như sau:
– Phụ nữ là người dân tộc thiểu số hoặc phụ nữ là người Kinh có chồng là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, trừ các đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, đang cư trú, sinh sống tại các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn khi sinh con thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Sinh một hoặc hai con;
+ Sinh con thứ ba, nếu cả hai vợ chồng hoặc một trong hai thuộc dân tộc có dân số ít hơn 10.000 người hoặc thuộc dân tộc đang đối mặt với nguy cơ suy giảm dân số (tỷ lệ sinh nhỏ hơn hoặc bằng tỷ lệ chết), theo công bố chính thức từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư;
+ Lần sinh đầu tiên có ba con trở lên;
+ Đã có một con ruột, nhưng lần sinh thứ hai có hai con trở lên;
+ Sinh lần thứ ba trở đi, nếu tại thời điểm sinh chỉ có một con ruột còn sống, kể cả con ruột đã cho làm con nuôi;
+ Sinh con thứ ba, nếu đã có hai con nhưng một hoặc cả hai con bị dị tật hoặc mắc bệnh hiểm nghèo không phải do di truyền và đã được Hội đồng Giám định y khoa cấp tỉnh hoặc Trung ương xác nhận.
+ Sinh một hoặc hai con, nếu một trong hai vợ chồng đã có con riêng (con ruột);
+ Sinh một hoặc hai con trở lên trong một lần sinh, nếu cả hai vợ chồng đã có con riêng (con ruột); không áp dụng cho trường hợp cả hai vợ chồng đã từng có ít nhất hai con chung và các con đó vẫn còn sống;
+ Phụ nữ thuộc hộ nghèo, là người dân tộc thiểu số chưa kết hôn, trừ các trường hợp đã tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, đang cư trú tại các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn, sinh một hoặc hai con trở lên trong một lần sinh.
Theo đó, phụ nữ là người dân tộc thiểu số hoặc phụ nữ là người Kinh có chồng là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, trừ các đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, hiện đang cư trú tại các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn thì khi sinh con thuộc một trong các trường hợp được quy định ở trên sẽ là đối tượng được Nhà nước hỗ trợ.
Phụ nữ là người dân tộc thiểu số nếu sinh lần thứ nhất mà sinh ba con trở lên là một trong những đối tượng sẽ nhận được hỗ trợ từ Nhà nước.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Nghị định 39/2015/NĐ-CP quy định chính sách hỗ trợ cho phụ nữ thuộc hộ nghèo là người dân tộc thiểu số khi sinh con đúng chính sách dân số.
– Quyết định 588/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030”.
THAM KHẢO THÊM:
