Bảo hiểm xã hội một lần là gì? Sau thời gian bao lâu người lao động được rút bảo hiểm xã hội một lần? Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần? Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần? Trình tự thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội một lần?
Bảo hiểm xã hội một lần là một chế độ của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội sau khi nghỉ việc mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu. Vậy, sau thời gian bao lâu người lao động được rút BHXH 1 lần?
Cơ sở pháp lý:
Dịch vụ Luật sư
Mục lục bài viết
1. Bảo hiểm xã hội một lần là gì?
Bảo hiểm xã hội 1 lần có thể hiểu là một chế độ cho người lao động đã tham gia đóng bảo hiểm xã hội nhưng không tiếp tục tham gia đóng bảo hiểm xã hội và không đủ điều kiện hưởng chế độ lương hưu. Người lao động sẽ được thanh toán một khoản tiền nhất định theo mức đóng bảo hiểm xã hội trước đó mà họ đã tham gia.Theo đó, có thể hiểu rằng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần chỉ là một trong những quyền lợi mà người tham gia bảo hiểm xã hội được hưởng.
2. Sau thời gian bao lâu người lao động được rút bảo hiểm xã hội một lần?
Liên quan đến vấn đề về hưởng bảo hiểm xã hội một lần, thì vấn đề mà người lao động quan tâm nhất là khi nghỉ việc thì sau bao lâu họ sẽ được làm hồ sơ rút bảo hiểm xã hội một lần. Pháp luật quy định về điều kiện để được giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội một lần như sau:
Người lao động có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
Người lao động có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu họ ra nước ngoài để định cư;
Người lao động có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu họ đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiếm HIV đã chuyển sang giai đoan AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
Người lao động có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hoặc là hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu
Ngoài ra, tại điều 8
Người lao động có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội
Như vậy, theo các quy định trên nếu người lao động thuộc các trường hợp quy định tại điều 60 Luật bảo hiểm xã hội thì người lao động có thể làm hồ sơ yêu cầu giải quyết chế độ bảo hiểm một lần luôn. Còn nếu người lao động thuộc trường hợp quy định tại điểm b Khoản 1 điều 8 nghị định 115/2015/NĐ-CP thì người lao động phải đợi sau 1 năm kể từ ngày nghỉ việc mới có thể yêu cầu giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội một lần. Hay nói cách khác là sau một năm kể từ thời điểm nghỉ việc mà không tham gia bảo hiểm xã hội nữa thì người lao động có thể rút bảo hiểm xã hội một lần
3. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần:
Theo quy định của luật bảo hiểm xã hội, có thể xác định mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần như sau:
Thứ nhất, về mức hưởng đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Đối với những người lao động tham gia bảo hiểm bắt buộc thì mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần của họ sẽ được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội.Theo đó, cách tính như sau:
– Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội mà có những năm đóng trước năm 2014 thì những năm đó sẽ tính là 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội
– Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội mà có những năm đóng từ năm 2014 trở đi thì những năm đó sẽ tính là 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
– mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội đối với trường hợp người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm. Tuy nhiên, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Lưu ý: Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi chưa đóng đủ một năm của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Thứ hai, về mức hưởng đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Đối với những người lao động tham gia bảo hiểm tự nguyện thì mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần của họ sẽ được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội.Theo đó, cách tính như sau:
– Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội mà có những năm đóng trước năm 2014 thì những năm đó sẽ tính 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội
– Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội mà có những năm đóng từ năm 2014 trở đi thì những năm đó sẽ tính là 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội
– Mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội trong trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm
Thứ ba, về cách tính chung.
Theo quy định của luật bảo hiểm xã hội thì khi tính mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ thì từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm. Người tham gia bảo hiểm xã hội mà có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cả trước và sau ngày 01/01/2014 mà thời gian đóng trước ngày 01/01/2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng bảo hiểm xã hội từ ngày 01/01/2014 trở đi để làm căn cứ tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
4. Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần:
Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần bao gồm các giấy tờ, tài liệu như sau:
– Bản chính Sổ bảo hiểm xã hội.
– Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo mẫu số 14-HSB
Đối với người ra nước ngoài để định cư muốn hưởng bảo hiểm xã hội một lần cần bổ sung các loại giấy tờ như là:
– Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam
– Hộ chiếu do nước ngoài cấp.Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
– Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; Thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
Lưu ý: Tất cả những loại giấy tờ trên phải được dịch tiếng Việt và chứng thực hoặc công chứng
Đối với những người bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng thì cần chuẩn bị cấc giấy tờ như:
– Tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được;
– Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% khả năng lao động trở lên của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
– Hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bản chính bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.
Đối với người có thời gian phục vụ trong Quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mã sổ bảo hiểm xã hội không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực thì cần chuẩn bị thêm giấy tờ như bản chính Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong Quân đội có hưởng phụ cấp khu vực
5. Trình tự thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội một lần:
Bước 1. Người lao động chuẩn bị hồ sơ như đã nêu trên
Bước 2. Người lao động nộp hồ sơ đến Cơ quan bảo hiểm xã hội tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy định.
Người lao động có thể nộp hồ sơ qua các hình thức như : Cổng Thông tin điện tử bảo hiểm xã hội Việt Nam, Qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc nộp trực tiếp tại cơ quan bảo hiểm xã hội.
Bước 3. Nhận kết quả
Người lao động nhận kết quả giải quyết, gồm: Quyết định về việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần; Bản quá trình đóng bảo hiểm xã hội; Tiền trợ cấp.
Thời hạn giải quyết: Tối đa 05 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan bảo hiểm xã hội nhận đủ hồ sơ theo quy định.
Như vậy, từ những lập luận và phân tích như trên ta có thể thấy rằng, người lao động có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội.
