Sang nhượng hành khách dọc đường cho xe khác bị phạt?

1. Sang nhượng hành khách dọc đường cho xe khác bị phạt?

Câu hỏi: Chị Thanh quê Kiên Giang đặt câu hỏi:

Chào luật sư, tôi có câu hỏi cần giải đáp như sau: Tôi đang sinh sống và làm việc ở Hà Nội, còn quê tôi ở Nghệ An. Vừa qua tôi có đi xe khách về quê. Khi di chuyển đến địa phận Ninh Bình thì nhà xe này bất ngờ cho tôi cùng một vài hành khách khác xuống xe cho chúng tôi lên một xe khác để họ nhận thêm khách mới mà xe khách họ chuyển tôi sang đó lại không chạy qua nhà tôi. Do quá bức xúc vì việc bỏ khách, bắt khách đổi xe dọc đường như vậy nên tôi muốn khiếu nại. Nhưng tôi không rõ là hành vi như vậy có vi phạm không? Nên tôi mong luật sư giải đáp cho tôi là hành vi sang nhượng hành khách cho xe khác và nhận khách mới như vậy có bị phạt hay không? Xin cảm ơn luật sư đã giải đáp cho tôi.

Chào chị Thanh, cảm ơn chị đã đặt câu hỏi cho chúng tôi, dựa trên các quy định mới nhất của pháp luật, chúng tôi xin giải đáp câu hỏi của chị như sau:

Căn cứ vào Điều 68 Luật giao thông đường bộ 2008 được sửa đổi bổ sung 2019 quy định về vận tải hành khách bằng xe ô tô như sau:

– Người vận tải, người lái xe khách có trách nhiệm phải chấp hành các quy định sau đây:

+ Người vận tải, người lái xe khách có trách nhiệm phải đón, trả hành khách đúng nơi quy định.

+ Người vận tải, người lái xe khách có trách nhiệm phải không được chở hành khách trên mui, trong khoang chở hành lý hoặc để hành khách đu, bán bên ngoài xe.

+ Người vận tải, người lái xe khách có trách nhiệm phải không được chở hàng nguy hiểm, hàng hóa có mùi hôi thối hoặc động vật, hàng hóa khác có ảnh hưởng đến sức khỏe của hành khách.

+ Người vận tải, người lái xe khách có trách nhiệm phải không được chở hành khách, hành lý, hành hóa vượt quá trọng tải, số người theo quy định.

+ Người vận tải, người lái xe khách có trách nhiệm phải không được để hàng hóa trong khoang chở hành khách; có biện pháp giữ gìn vệ sinh trong xe.

– Bộ trưởng Bộ giao thông vận tải có quy định về tổ chức và quản lý hoạt động vận tải hành khách bằng ô tô.

Như vậy, dẫn chiếu đối với trường hợp sang nhượng hành khách dọc đường như sau:

Căn cứ theo quy định hiện nay, hành vi tự ý sang nhượng hành khách dọc đường cho xe khác được quy định tại điểm b khoản 5 Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi bởi điểm p khoản 34 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP và điểm e khoản 36 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP quy định việc xử phạt người điều khiển xe ô tô chở hành khách, ô tô chở người và các loại xe tương tự xe ô tô chở hành khách, chở người vi phạm quy định về vận tải đường bộ như sau:

Đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây thì sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng:

+ Người có hành vi để cho người lên, xuống xe khi xe đang chạy;

+ Người có hành vi sang nhượng hành khách dọc đường cho xe khác mà không được hành khách đồng ý; đe dọa, xúc phạm, tranh giành, lôi kéo hành khách; bắt ép hành khách sử dụng dịch vụ ngoài ý muốn;

+ Người có hành vi xuống khách để trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của người có thẩm quyền;

+ Người có hành vi xếp hành lý, hàng hóa trên xe làm lệch xe;

+ Người có hành vi đón, trả hành khách không đúng nơi quy định trên những tuyến đường đã được xác định nơi đón, trả khách hoặc dừng đón, trả hành khách quá thời gian quy định, trừ hành vi vi phạm quy định tại khoản 7a Điều này;

+ Người có hành vi đón, trả hành khách tại nơi cấm dừng, cấm đỗ, nơi đường cong tầm nhìn bị che khuất, trừ hành vi vi phạm quy định tại khoản 7a Điều này;

+ Người có hành vi điều khiển xe vận chuyển khách du lịch, xe vận chuyển hành khách theo hợp đồng sử dụng hợp đồng bằng các văn bản giấy không có hoặc không mang theo các danh sách hành khách theo quy định, chở người không có tên trong danh sách hành khách hoặc vận chuyển không đúng những đối tượng theo quy định đối với xe kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng vận chuyển học sinh, sinh viên, cán bộ công nhân viên đi học, đi làm việc, không có hoặc không mang theo hợp đồng vận chuyển hoặc có hợp đồng vận chuyển nhưng không đúng theo quy định;

Theo đó, đối với trường hợp tài xế xe ô tô có hành vi sang nhượng hành khách dọc đường cho xe khác mà không được hành khách đồng ý thì có thể sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền có giá trị từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.

2. Hành khách có được quyền từ chối khi tài xế tự ý sang nhượng hành khách dọc đường cho xe khác?

Căn cứ theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 71 Luật Giao thông đường bộ 2008 sửa đổi bổ sung 2019 quy định về Quyền hạn của hành khách như sau:

Quyền và nghĩa vụ của hành khách

– Hành khách có các quyền dưới đây:

+ Hành khách được vận chuyển theo đúng hợp đồng vận tải, cam kết của người kinh doanh vận tải về chất lượng vận tải;

+ Hành khách được miễn cước hành lý đối với trọng lượng không được quá 20 kg và với kích thước phải phù hợp với thiết kế của xe;

+ Hành khách được từ chối chuyến đi trước khi phương tiện khởi hành và được trả lại tiền vé theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.

Như vậy, theo quy định nêu trên thì hành khách có quyền được vận chuyển theo đúng hợp đồng vận tải, cam kết của người kinh doanh vận tải về chất lượng vận tải.

Do đó, trong trường hợp thỏa thuận về lộ trình di chuyển nhưng không có đề cập về việc đổi xe trong hành trình, hành khách sẽ có quyền từ chối khi tài xế tự ý sang nhượng hành khách dọc đường cho xe khác.

3. Hành khách có những nghĩa vụ gì khi tham gia vận chuyển bằng xe ô tô?

Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 71 Luật Giao thông đường bộ 2008 được sửa đỏi bổ sung 2019 quy định về nghĩa vụ của hành khách như sau:

+ Hành khách khi có nghĩa vụ mua vé và trả cước, phí vận tải hành lý mang theo quá mức quy định;

+ Hành khách phải có mặt tại nơi xuất phát đúng thời gian đã thỏa thuận; chấp hành đúng quy định về vận chuyển; thực hiện đúng hướng dẫn của lái xe, nhân viên phục vụ trên xe về các quy định bảo đảm trật tự, an toàn giao thông;

+ Hành khách không mang theo hành lý, hàng hóa mà pháp luật cấm lưu thông.

Theo đó, trường hợp khi tham gia vận chuyển bằng xe ô tô, hành khách có những nghĩa vụ sau đây:

– Phải thực hiện việc mua vé và trả cước, phí vận tải hành lý mang theo quá mức quy định;

– Phải có mặt tại nơi xuất phát đúng thời gian đã thỏa thuận; chấp hành đúng quy định về vận chuyển; thực hiện đúng hướng dẫn của lái xe, nhân viên phục vụ trên xe về các quy định bảo đảm trật tự, an toàn giao thông;

– Không được mang theo hành lý, hàng hóa mà pháp luật cấm lưu thông.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Luật Giao thông đường bộ 2008 được sửa đỏi bổ sung 2019;

– Nghị định 123/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng.