Ngày nay, sự bùng nổ của cách mạng khoa học công nghệ đã mang lại một bước phát triển nhảy vọt đối với các quốc gia giúp nền kinh tế phát triển mạnh mẽ khi việc giao lưu, mua bán, trao đổi các loại hàng hóa, dịch vụ trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Sàn giao dịch thương mại điện tử là gì?
Mục lục bài viết
1. Sàn giao dịch thương mại điện tử là gì?
Pháp luật nước ta đã quy định khái niệm sàn thương mại điện tử rất rõ ràng tại khoản 2 Điều 2 thông tư 46/2010/TT-BCT: “ Sàn giao dịch thương mại điện tử là website thương mại điện tử cho phép các thương nhân, tổ chức, cá nhân không phải chủ sở hữu hoặc người quản lý website có thể tiến hành bán hàng hoặc cung ứng các dịch vụ trên đó”. Tức là trên cùng một website người dùng có thể tiến hành trao đổi, buôn bán trực tuyến nhằm đặt được mong muốn của bản thân. Thông qua đó kết nối người tiêu dùng với các doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức.Không chỉ là nơi tiến hành trao đổi hàng hóa, sàn giao dịch điện tử còn là thế giới trưng bày, giới thiệu sản phẩm, thương hiệu của các tổ chức, doanh nghiệp để người dùng biết đến. Đồng thời nơi đây còn là nơi đăng tải các thông tin rao vặt hữu ích, thực hiện các giao dịch qua mạng Internet, đấu giá, đấu thầu, hợp tác thiết kế và rất nhiều các chức năng khác
Sàn thương mại điện tử có tên tiếng Anh E-Commerce Exchange (hay đầy đủ hơn là Electronic Commerce Exchange).
2. Vai trò của sàn giao dịch thương mại điện tử:
Công nghệ thông tin ngày càng phát triển, người dùng cũng ngày càng tân tiến, hiện đại hơn nên sàn giao dịch điện tử không phải là thuật ngữ quá xa lạ. Nó tồn tại thực tiễn, mang lại rất nhiều hữu ích cho người dùng, trở thành môi trường kinh doanh không thể thiếu không chỉ với người tiêu dùng mà còn với các thương nhân buôn bán:
2.1. Đối với người tiêu dùng:
Bạn có thể mua bất cứ ở đâu, bất cứ thời gian nào, bởi đặc điểm của sàn giao dịch thương mại điện tử là không giới hạn về mặt thời gian: 24/7/365. Bạn chỉ cần đăng nhập vào trang web là có thể tiến hành giao dịch dễ dàng
– Hình thức thanh toán đa dạng: Hiện nay, hầu hết các sàn thương mại giao dịch điện tử đều liên kết với các ngân hàng, các đơn vị thanh toán, bởi vậy cho phép người dùng có thể dễ dàng giải quyết vấn đề mua hàng. Bạn có thể thanh toán bằng tiền mặt khi nhận hàng, thanh toán qua thẻ, qua ứng dụng,.. vô cùng đa dạng
– Sản phẩm đa dạng: Đối với những sàn giao dịch thương mại điện tử có quy mô lớn thì bạn có thể tìm thấy bất cứ sản phẩm nào trên đó mà không phải ra ngoài lựa chọn. Mẫu mã đa dạng, gồm cả hàng hóa hữu hình và vô hình
– Dễ dàng tiến hành so sánh giá cả giữa các bên: Hầu như đối với những giao dịch thương mại điện tử thì chi phí sẽ rẻ hơn, bởi người bán không mất các phụ phí như: tiền thuê mặt bằng, tiền điện, nước,..
– Giúp người dùng tiết kiệm thời gian: khi muốn mua bất kỳ điều gì thì bạn chỉ cần lên trang web và lựa chọn đồ thay vì việc mất thời gian ra cửa hàng tìm
– Mang đến nhiều ưu đãi cho người dùng, đặc biệt là những hội viên thân thiết: Tùy vào từng đợt, các sàn giao dịch thương mại điện tử sẽ đưa ra mức ưu đãi và mã giảm giá khác nhau cho người dùng. Đồng thời bạn còn được tích điểm, hưởng các đợt sale lớn theo quý, theo mùa
2.2. Với các tổ chức, doanh nghiệp, thương nhân buôn bán:
– Giúp người bán tạo ra kênh tiêu dùng hiệu quả, đẩy mạnh hiệu quả, mang lại thu nhập cao
– Thương hiệu cũng như sản phẩm của người bán dễ dàng tiếp cận với người tiêu dùng trên cả nước, thậm chí là nước ngoài. Tiến hành xử lý thông tin, khai thác tiềm năng, nhu cầu người dùng ở các lứa tuổi khác nhau. Đồng thời có thể tiến hành nghiên cứu những sản phẩm cùng loại trên thị trường từ đó đưa ra mức giá và định hướng phát triển thương hiệu riêng.
– Dễ dàng liên kết, hợp tác với các công ty, doanh nghiệp, người dùng khác để tạo ra môi trường phát triển thuận lợi nhất.
– Khi giao dịch trên sàn thương mại điện tử, các thương nhân có thể đưa ra các quy định riêng, áp dụng cho người mua để đảm bảo việc kinh doanh đi vào quỹ đạo.
– Tiết kiệm chi phí hiệu quả: Tiền thuê mặt mặt, tiền nhập kho, dữ liệu…
Với những ưu điểm kể trên, các sàn giao dịch thương mại điện tử hoạt động ngày càng trở nên phổ biến và tăng tính cạnh tranh lành mạnh trong hoạt động kinh doanh cho các doanh nghiệp.
3. Quy định về sàn giao dịch thương mại điện tử:
a) Quy tắc hoạt động
– Các hoạt động giao dịch thương mại điện tử phải được thực hiện trên trang chủ website
– Hoạt động sàn thương mại điện tử phải bao gồm các nội dung: Quyền và nghĩa vụ thương nhân, tổ chứ cung cấp dịch vụ, Quyền và lợi ích người sử dụng sàn thương mại điện tử.
– Sàn thương mại điện tử phải có các chính sách rõ ràng
– Các bên liên quan có trách nhiệm rà soát và tự rà soát và phát hiện kịp thời các hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật trên sàn giao dịch chung.
– Cần phải đưa ra các giới hạn trách nhiệm cho các cá nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn thương mại điện tử.
– Có cơ chế khiếu nại và xử lý khiếu nại các bên liên quan
Các cá nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử khi có nội dung thay đổi cần báo cho các bên liên quan ít nhất 5 ngày trước khi áp dụng để các bên có thể thích ứng kịp thời với việc thay đổi.
Với những quy định rõ ràng, có thể thấy sàn thương mại điện tử là một trong những chợ buôn bán chất lượng giúp khách hàng có thể dễ dàng tìm đến người bán ở nhiều nơi khác nhau và người bán có thể tiếp cận với đa dạng khách hàng.
b) Những hành vi cấm trong giao dịch thương mại điện tử
Bởi đây là một môi trường kinh doanh nên nhà nước ta đã có quy định về những hành vi bị cấm trong sàn giao dịch thương mại điện tử rất rõ ràng gồm:
– Đối với những hoạt động kinh doanh thương mại điện tử thì các hành vi, vi phạm bao gồm:
+ Lợi dụng danh nghĩa thương mại điện tử để tiến hành kinh doanh các mặt hàng giả, hàng nhái, những mặt hàng bị liệt vào danh mục cấm kinh doanh
+ Lợi dụng thương mại điện tử để tiến hành huy động vốn trái phép từ các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, để thu lợi cho bản thân
+ Khi chưa tiến hành đăng ký hoặc được cấp phép mà tiến hành cung cấp các dịch vụ thương mại điện tử hoặc dịch vụ giám sát , đánh giá, chứng thực
+ Khi đăng ký thành lập website thương mại điện tử mà có hành vi gian dối, không khai đúng sự thật
– Vi phạm về thông tin trên website thương mại điện tử
+ Giả mạo thông tin đăng ký hoặc không tuân thủ các quy định về hình thức, quy cách công bố thông tin đăng ký trên website thương mại điện tử;
+ Sử dụng biểu trưng của các chương trình đánh giá tín nhiệm website thương mại điện tử khi chưa được những chương trình này công nhận;
+ Sử dụng các đường dẫn, biểu trưng hoặc công nghệ khác trên website thương mại điện tử để gây nhầm lẫn về mối liên hệ với thương nhân, tổ chức, cá nhân khác;
+ Sử dụng đường dẫn để cung cấp những thông tin trái ngược hoặc sai lệch so với thông tin được công bố tại khu vực website có gắn đường dẫn này.
– Giao dịch trên website thương mại điện tử vi phạm khi:
+ Thực hiện các hành vi lừa đảo người tiêu dùng trên sàn giao dịch thương mại điện tử
+ Dùng thông tin của các cá nhân, tổ chức khác mà chưa được sự đồng ý để tiến hành các hoạt động trên sàn giao dịch thương mại điện tử
– Tấn công vào hệ điều hành của các thiết bị điện tử truy cập vào website nhằm buộc khách hàng phải lưu lại, trái với ý muốn của họ
c) Điều kiện để đăng ký sàn giao dịch thương mại điện tử
Để có thể thành lập website phục vụ cho việc giao dịch điện tử thì cần đáp ứng yêu cầu sau:
– Có tư cách pháp nhân đồng thời có ngành nghề kinh doanh phù hợp với nội dung kinh doanh của website
– Có tên đăng ký hợp lý theo quy định
– Có quy chế hoạt động cho website phù hợp
– Các tài liệu chứng thực bản thân
– Mẫu hợp đồng cung cấp dịch vụ trên sàn giao dịch điện tử với khách hàng.
4. Trình tự, thủ tục đăng ký sàn giao dịch thương mại điện tử:
Việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử được Bộ Công Thương thực hiện trực tuyến tại Cổng thông tin Quản lý hoạt động thương mại điện tử tại địa chỉ online.gov.vn. Để khai báo hồ sơ, doanh nghiệp truy cập vào Cổng thông tin Quản lý hoạt động thương mại điện tử và tiến hành các bước sau:
Bước 1: Doanh nghiệp đăng ký tài khoản đăng nhập hệ thống bằng việc cung cấp những thông tin sau:
– Tên doanh nghiệp;
– Số đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp;
– Lĩnh vực kinh doanh/hoạt động;
– Địa chỉ trụ sở của doanh nghiệp;
– Các thông tin liên hệ.
Bước 2: Trong thời hạn 3 ngày làm việc, doanh nghiệp nhận kết quả từ Bộ Công Thương qua địa chỉ thư điện tử đã đăng ký về một trong các nội dung sau:
– Nếu thông tin đăng ký tài khoản đầy đủ, doanh nghiệp được cấp một tài khoản đăng nhập hệ thống và tiến hành tiếp Bước 3;
– Nếu đăng ký tài khoản bị từ chối hoặc yêu cầu bổ sung thông tin, doanh nghiệp phải tiến hành đăng ký lại hoặc bổ sung thông tin theo yêu cầu.
Bước 3: Sau khi được cấp tài khoản đăng nhập hệ thống, doanh nghiệp tiến hành đăng nhập, chọn chức năng Đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, tiến hành khai báo thông tin theo mẫu và đính kèm hồ sơ đăng ký.
Bước 4: Trong thời hạn 7 ngày làm việc, doanh nghiệp nhận thông tin phản hồi của Bộ Công Thương qua địa chỉ thư điện tử đã đăng ký về một trong các nội dung sau:
– Xác nhận hồ sơ đăng ký đầy đủ, hợp lệ và yêu cầu doanh nghiệp thực hiện tiếp Bước 5;
-Thông báo hồ sơ đăng ký không hợp lệ hoặc yêu cầu bổ sung thông tin. Khi đó doanh nghiệp quay về Bước 3 để khai báo lại hoặc bổ sung các thông tin, hồ sơ theo yêu cầu.
Bước 5: Sau khi nhận được thông báo xác nhận hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, doanh nghiệp gửi về Bộ Công Thương (Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin) bộ hồ sơ đăng ký hoàn chỉnh (bản giấy). Doanh nghiệp có trách nhiệm theo dõi tình trạng xử lý hồ sơ qua thư điện tử hoặc tài khoản truy cập hệ thống đã được cấp để tiến hành cập nhật và chỉnh sửa thông tin theo yêu cầu. Trong thời hạn 30 ngày làm việc kể từ khi nhận được thông báo yêu cầu bổ sung thông tin ở Bước 4, nếu doanh nghiệp không có phản hồi thì hồ sơ đăng ký trên hệ thống sẽ bị chấm dứt và doanh nghiệp phải tiến hành đăng ký lại từ đầu. Như vậy, thời hạn để đăng ký thiết lập Website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử hợp lệ là 10 ngày làm việc.
Kết quả của việc đăng ký Sàn giao dịch thương mại điện tử: Bộ Công Thương sẽ gửi cho thương nhân, tổ chức qua địa chỉ thư điện tử đã đăng ký một đoạn mã để gắn lên website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, thể hiện thành biểu tượng đăng ký. Khi chọn biểu tượng này, người sử dụng được dẫn về phần thông tin đăng ký tương ứng của thương nhân, tổ chức tại Cổng thông tin Quản lý hoạt động thương mại điện tử.
Các văn bản pháp luật có liên quan đến bài viết:
–
–
– Thông tư 59/2015/TT-BCT quản lý hoạt động TMĐT qua ứng dụng trên thiết bị di động;
–
