Quyền ưu tiên của xe biển xanh/đỏ? CSGT có được dừng xe biển xanh/đỏ?

Gần đây xuất hiện nhiều vụ việc lùm xùm xung quanh việc xe công (biển xanh, biển đỏ) vi phạm luật giao thông, thậm chí có trường hợp còn gây hậu quả nghiêm trọng khiến dự luận rất bức xúc. Có những đề xuất bỏ biển xanh, biển đỏ đối với xe công được đặt ra. Tuy nhiên mọi người chưa hiểu rõ về các trường hợp được cấp biển xanh đỏ và quyền ưu tiên khi làm nhiệm vụ.

Trong quá trình tham gia giao thông, ắt hẳn các bạn sẽ bắt gặp những phương tiện mang những biển kiểm soát màu xanh, đỏ di chuyển trên đường trong khi biển kiểm soát của phương tiện mình là màu trắng. Vậy theo pháp luật hiện hành, xe biển xanh, biển đỏ có những đặc quyền gì? Cùng Luật Dương Gia tìm hiểu qua bài viết này.

1. Ý nghĩa biển số xe nền màu xanh

Xe biển xanh thực tế là một loại xe chuyên dùng cho các cán bộ làm việc tại các cơ quan hành chính Nhà nước, có nền xanh và chữ trắng. Chỉ những người làm việc trong cơ quan Nhà nước mới được cấp phép dùng loại biển này để di chuyển phục vụ các công việc hành chính.

Theo Thông tư 64/2017/TT-BCA sửa đổi Thông tư 15/2014/TT-BCA, biển số xe được quy định như sau:

Biển số nền màu xanh, chữ và số màu trắng, sê ri biển số sử dụng một trong 11 chữ cái A, B, C, D, E, F, G, H, K, L, M được cấp cho:

– Các cơ quan của Đảng.

– Văn phòng Chủ tịch nước.

– Văn phòng Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội.

– Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.

– các Ban chỉ đạo Trung ương.

– Công an nhân dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân.

– Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ.

– Ủy ban An toàn giao thông quốc gia.

– Ủy ban nhân dân các cấp và các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện.

– Tổ chức chính trị – xã hội.

– Đơn vị sự nghiệp công lập, trừ Trung tâm đào tạo sát hạch lái xe công lập.

– Ban quản lý dự án có chức năng quản lý nhà nước.

Cùng với đó, theo thông tư 15/2014/TT-BCA ngày 4/4/2014 của Bộ Công an, ký hiệu biển số 80 do Cục Cảnh sát giao thông đường bộ – đường sắt đăng ký, cấp cho những cơ quan sau:

– Văn phòng và các Ban của Trung ương Đảng.

– Văn phòng Chủ tịch nước.

– Văn phòng Quốc hội.

– Văn phòng các Bộ, cơ quan ngang Bộ, các cơ quan thuộc Chính phủ.

– Xe ôtô phục vụ thành viên Chính phủ, các Ủy viên Trung ương Đảng công tác tại Hà Nội.

– Văn phòng cơ quan Trung ương các tổ chức chính trị – xã hội (Mặt trận tổ quốc, Tổng liên đoàn lao động, Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh, Hội nông dân).

– Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

– Tòa án nhân dân tối cao.

– Báo Nhân Dân.

– Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước.

– Các đại sứ quán, Tổ chức quốc tế và nhân viên người nước ngoài.

– Văn phòng Kiểm toán Nhà nước.

– Văn phòng Ủy ban chứng khoán Nhà nước.

– Trung tâm lưu trữ quốc gia.

– Văn phòng Tổng cục Hải quan.

– Văn phòng Tập đoàn dầu khí Quốc gia Việt Nam.

– Văn phòng Tổng Công ty hàng không Việt Nam.

– Xe hoạt động nghiệp vụ, phục vụ công tác đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội và các trường hợp khác được Bộ trưởng Công an hoặc Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự, an toàn xã hội phê duyệt trên cơ sở đề nghị của Cục trưởng Cảnh sát giao thông đường bộ – đường sắt.

Như vậy, biển số xe ký hiệu 80 và nền màu xanh được Cục cảnh sát giao thông đường bộ cấp cho các cơ quan kể trên.

Các chữ cái trên biển số (A, B,…) là ký hiệu seri đăng ký.

2. Ý nghĩa biển số xe nền màu đỏ

– Biển kiểm soát với nền biển màu đỏ, chữ màu trắng là dành riêng cho xe quân đội. Riêng xe của các doanh nghiệp quân đội mang biển số 80 màu trắng. Bên cạnh đó, với biển số quân đội, 2 chữ cái đầu tiên là viết tắt của đơn vị cụ thể quản lý chiếc xe.

Theo Thông tư số 102/2016/TT-BQP,

Xe quân sự là ô tô (kể cả xe cơ sở là ô tô có lắp các trang thiết bị chuyên dùng, ô tô đầu kéo, ô tô điện), mô tô hai bánh, mô tô ba bánh, rơ moóc, sơmi rơ moóc, xe xích được trang bị cho các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng quản lý để sử dụng vào mục đích quốc phòng. Cùng với đó, biển số đăng ký xe quân sự là ký hiệu pháp lý về quyền, trách nhiệm quản lý, sử dụng xe quân sự của cơ quan, đơn vị.

Cũng theo thông tư kể trên, biển số xe quân sự sẽ có chất liệu nhôm dẻo dày 1mm, trển bề mặt được phủ lớp vật liệu phản quang.

Thông tư số 02/2016/TT-BQP Quy định về đăng ký, quản lý, sử dụng xe cơ giới trong Bộ quốc phòng quy định quy cách Biển số xe quân sự tại Phụ lục II như sau:

“c) Quy cách

– Nền biển màu đỏ, chữ và số màu trắng dập chìm.

– Trên nền biển có dập hình quân hiệu, đường kính 20mm:

+ Biển số trước: Hình quân hiệu dập phía trên gạch ngang thứ nhất;

+ Biển số sau: Hình quân hiệu dập ở vị trí bên trái, khoảng cách giữa chữ ký hiệu đơn vị”.

Trên biển số các xe quân sự sẽ có các ký hiệu tương ứng với các cơ quan khác nhau. Ví dụ ký hiệu TM là xe của Bộ Tổng Tham mưu – Cơ quan Bộ Quốc phòng, ký hiệu TC là xe của Tổng cục Chính trị, ký hiệu TH là xe của Tổng cục Hậu cần, ký hiệu TT là xe của Tổng cục Kỹ thuật…

3. Xe biển số nền màu xanh, đỏ có đặc quyền gì?

Quyền ưu tiên với phương tiện giao thông đường bộ được quy định trong điều 22, Luật giao thông đường bộ năm 2008. Cụ thể như sau:

– Những xe sau đây được quyền ưu tiên đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự:

+ Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ.

+ Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường.

+ Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu.

+ Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật.

+ Đoàn xe tang.

Có thể hiểu rõ hơn các loại xe như sau:

 Xe quân sự đi làm nhiệm vụ khẩn cấp: bao gồm các xe quân sự đi làm nhiệm vụ chỉ huy chữ cháy, chỉ huy cứu hộ, cứu nạn, chỉ huy tác chiến, thông tin làm nhiệm vụ hỏa tốc, chỉ huy đoàn hành quân, xe làm nhiệm vụ kiểm soát quân sự, kiểm tra xe quân sự, bảo vệ đoàn; xe thực hiện nhiệm vụ bắt, khám xét hoặc thiện hiện các hoạt động điều tra, dẫn giải tội phạm, tham gia phòng, chống khủng bố.

– Xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp gồm: các xe đi thực hiện nhiệm vụ bắt, khám xét hoặc tiến hành các hoạt động điều tra, dẫn giải người phạm tôi, chống biểu tình, bạo loạn, giải tán đám đông gây rối trật tự công cộng, xe làm nhiệm vụ tuần tra kiểm soát giao thông, chỉ huy tác chiến chống khủng bố, thông tin làm nhiệm vụ hỏa tốc, chỉ huy đoàn hành quân.

– Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu là xe đang chở bệnh nhân cấp cứu hoặc đi đón bệnh nhân cấp cứu.

– Xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp là xe đi thi hành các biện pháp đặc biệt khi có tình trạng đe dọa nghiêm trọng an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội hoặc khi có thảm họa lớn, dịch bệnh nguy hiểm.

– Xe chữacháy chuyên dung đi làm nhiệm vụ có đèn quay hoặc đèn chớp phát sáng màu đỏ hoặc xanh gắn trên nóc xe, có còi phát tín hiệu ưu tiên.

– Xe Cảnh sát giao thông dẫn đường là xe ô tô và xe mô tô, có tín hiệu là đèn quay hoặc đèn chớp phát sáng màu xanh – đỏ gắn trên nóc xe ô tô và màu xanh hoặc đỏ gắn ở càng xe phía trước hoặc phía sau; cờ Công cắm ở đầu xe, bên trái người lái xe ô tô và cắm ở đầu xe mô tô; có còi phát tín hiệu ưu tiên.người cảnh sát giao thông điều khiểm xe dẫn đường mặc

– Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp  phải có tín hiệu là cờ hiệu “HỘ ĐÊ” cắm ở đầu xe phía bên trái người lái. Xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật thực hiện như sau:

+/ Xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh có biển hiệu riêng

+/ Xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật có cờ hiệu “TÌNH TRẠNG KHẨN CẤP” cắm ở đầu xe phía bên trái người lái.

Trừ đoàn xe tang, các xe còn lại được quyền ưu tiên khi đi làm nhiệm vụ phải có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định; không bị hạn chế tốc độ; được phép đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được, kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ và chỉ phải tuân theo chỉ dẫn của người điều khiển giao thông.

Như vậy, với các xe biển số nền màu xanh và đỏ đi thực hiện những nhiệm vụ kể trên sẽ được quyền ưu tiên khi tham gia giao thông. Với những xe có biển số nền màu xanh và đỏ không thực hiện những nhiệm vụ đó thì vẫn phải chấp hành quy định khi tham gia giao thông như bình thường.

4. Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ thì bị phạt như thế nào?

Căn cứ vào Nghị định 100/2019/NĐ-CP vè xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, nếu gặp những xe ưu tiên như trên mà không nhường đường để xe đi làm nhiệm vụ thì sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật cụ thể như sau

5. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

h) Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ;

4. Phạt tiền từ 600.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

đ) Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ;

4. Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

e) Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ;

Trường hợp đặc biệt – biển số xe biển xanh tạm thời

Biển số xe tạm thời bằng giấy, kích thước của biển số theo quy định trên. Trong trường hợp đặc biệt xe phục vụ chính trị, hội nghị, thể thao theo yêu cầu của Chính phủ, biển đăng ký tạm thời được làm bằng kim loại, biển số nền màu xanh, chữ và số màu trắng, có ký hiệu riêng.