Quy hoạch tổng thể quốc gia là gì? Bao gồm những nội dung gì?

1. Quy hoạch tổng thể quốc gia là gì?

Trong nội dung bài viết dưới đây tác giả sẽ giải đáp thắc mắc của quý bạn đọc về khái niệm quy hoạch tổng thể quốc gia là gì? Tuy nhiên trước khi đưa ra khái niệm về quy hoạch tổng thể quốc gia thì tác giả sẽ làm rõ khái niệm về quy hoạch là gì theo như quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. Trên cơ sở quy định tại Khoản 1 Điều 3 Luật Quy hoạch 2017 (có hiệu lực từ 01/01/2019) thì nội dung này được quy định như sau: “Quy hoạch là việc sắp xếp, phân bố không gian các hoạt động kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh gắn với phát triển kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường trên lãnh thổ xác định để sử dụng hiệu quả các nguồn lực của đất nước phục vụ mục tiêu phát triển bền vững cho thời kỳ xác định”.

Như vậy có thể thấy, quy hoạch là việc gắn kết  sự phát triển kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường với các không gian trên một phạm vị nhất định với mục đích làm thể nào để sử dụng không gian đất đó có hiểu quả cao nhất có thể. Vậy khái niệm về quy hoạch tổng thể quốc gia cũng được quy định tại Khoản 2 Điều 3 Luật Quy hoạch 2017 (có hiệu lực từ 01/01/2019) và được định nghĩa như sau: “Quy hoạch tổng thể quốc gia là quy hoạch cấp quốc gia, mang tính chiến lược theo hướng phân vùng và liên kết vùng của lãnh thổ bao gồm đất liền, các đảo, quần đảo, vùng biển và vùng trời; hệ thống đô thị và nông thôn; kết cấu hạ tầng; sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường; phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế”.

Được biết đến như là một tài liệu và hướng dẫn chính sách được thiết kế tạo ra tầm nhìn về quy hoạch nhân khẩu học, nhà ở, giao thông, xu hướng kinh tế hoặc các phân tích khác mà các chủ thể muốn trông như thế nào trong tương lai đó chính là hoạt động quy hoạch tổng thể quốc gia. Trong các quyết định của họ về phát triển và bảo tồn sử dụng đất thì cộng đồng sẽ dựa trên sự định hướng của các Quy hoạch Tổng thể từ đó đưa ra các quyết định của mình sao cho đúng đắn và phù hợp nhất.

Ủy ban Quy hoạch địa phương và cũng có thể được một cơ quan lập pháp địa phương thông qua sẽ thực hiện các hoạt động thông qua đối với các Quy hoạch Tổng thể được viết. Mặc dù Quy hoạch Tổng thể không phải là luật của riêng chúng.

2. Quy hoạch tổng thể quốc gia có tên trong tiếng Anh là gì?

Quy hoạch tổng thể quốc gia có tên trong tiếng Anh là: “National master plan”.

3. Quy hoạch tổng thể quốc gia bao gồm những nội dung gì?

Thành lập một Ủy ban Kế hoạch được xác định là việc đầu tiên cộng đồng phải làm để có thể viết một Quy hoạch Tổng thể. Bởi vì đối với một Quy hoạch Tổng thể quốc gia sẽ do người viết và người quản lý trong Ủy ban này thực hiện là chính của quy hoạch. Bước đầu tiên của quá trình lập kế hoạch bắt đầu bằng việc nghiên cứu các điều kiện hiện có, nó bao gồm các nội dung như sau: giao thông, nhân khẩu học, xu hướng kinh tế hoặc các phân tích khác,…

Tiếp theo đó chính là sự tham gia đóng góp ý kiến ​​về cách Ủy ban Kế hoạch muốn cộng đồng phát triển trong 20 năm tới hoặc hơn của công chúng. Sau đó từ quá trình Lập kế hoạch này Ủy ban Quy hoạch tạo và duy trì Bản đồ Sử dụng Đất trong Tương lai. Đồng thời Ủy ban Quy hoạch quốc gia sẽ hướng dẫn Ủy ban đưa ra các quyết định về quy hoạch và phát triển trong tương lai.

Trên cơ sở quy định tại Khoản 2 Điều 22 Luật Quy hoạch 2017 có quy định về nội dung Quy hoạch tổng thể quốc gia như sau:

“a) Phân tích, đánh giá điều kiện tự nhiên, hiện trạng phát triển quốc gia, xu thế phát triển trong nước và quốc tế, các chủ trương, định hướng phát triển lớn, các quy hoạch, kế hoạch có liên quan và các nguồn lực phát triển; xu thế phát triển của khoa học, công nghệ; khu vực quân sự, an ninh cấp quốc gia; khu bảo tồn; khu vực cần được bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh và đối tượng đã được kiểm kê di tích; khu vực hạn chế khai thác, sử dụng và khu vực khuyến khích phát triển theo quy định của pháp luật có liên quan;”

Như vậy có thể thấy rằn, trong hoạt động quy hoạch tổng thể quốc gia việc đầu tiên cần làm đó chính là việc các chủ thể thực hiện việc phân tích, đánh giá điều kiện tự nhiên, hiện trạng phát triển quốc gia, xu thế phát triển trong nước và quốc tế,… các nội dung như đã nêu ra ở trên để nhằm mục đích đánh giá và xác định mục tiêu một cách chính xác nhất để có thể đưa ra các nội dung cụ thể.

Bên cạnh đó, nội dung Quy hoạch tổng thể quốc gia còn bao gòm các nội dung khác tại Khoản 2 Điều 22 Luật này như sau:

– Xác định các quan điểm và mục tiêu phát triển;

– Dự báo xu thế phát triển và các kịch bản phát triển;

– Định hướng phát triển không gian kinh tế – xã hội;

– Định hướng phát triển không gian biển;

– Định hướng sử dụng đất quốc gia;

– Định hướng khai thác và sử dụng vùng trời;

– Định hướng phân vùng và liên kết vùng;

– Định hướng phát triển hệ thống đô thị và nông thôn quốc gia;

– Định hướng phát triển ngành hạ tầng xã hội cấp quốc gia;

– Định hướng phát triển ngành hạ tầng kỹ thuật cấp quốc gia;

– Định hướng sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu;

– Danh mục dự án quan trọng quốc gia và thứ tự ưu tiên thực hiện;

– Giải pháp, nguồn lực thực hiện quy hoạch.

Như vậy, đối với nhiệm vụ của Ủy ban Quy hoạch sẽ phát triển và quản lý Pháp lệnh Quy hoạch trong quá trình thực hiện Quy hoạch Tổng thể sau khi được lập với các nội dung được tác giả vừa nêu ra ở trên. Pháp lệnh quy hoạch được nhắc đến ở đây đó chính là nội dung mà luật quy định có liên quan mật thiết đến hoạt động sử dụng đất trong cộng đồng.

Trên thực tế thì nhưng Bản đồ phân vùng và Sắc lệnh mô tả các loại hình sử dụng cụ thể được phép sử dụng trên bất kỳ tài sản cụ thể nào và được cơ quan lập pháp thông qua như một luật, đây là một trong những quy định tất yếu được áp dụng. Mặc dù Bản đồ sử dụng đất trong tương lai không phải là luật và được viết bằng các thuật ngữ rộng có thể được thực thi theo như quy định của pháp luật hiện hành

Đối với các hoạt động phát triển một chương trình cải thiện vốn là cơ sở và tền đề để một cộng đồng có thể thực hiện được kế hoạch tổng thể theo như quy định của pháp luật liên quan đến việc quy học này. Trong một kế hoạch tổng thể thì cần phải ưu tiên các dự án chính trong ngân sách trong 5-6 năm tới. Ủy ban Quy hoạch có nhiệm vụ đảm bảo mỗi sự phát triển phù hợp với các mục tiêu của Quy hoạch Tổng thể để cộng đồng phát triển theo mong đợi của người dân. Từ đó, để có thể đưa ra đucợ các quy hoạch quốc ra để phát huy tốt nhất các lợi thế của mỗi vùng, mỗi địa phương trong một quốc gia.

Trên thực thế, mỗi vùng, địa phương sẽ được xác định có những lợi thế và các đặc thù khác nhau trong việc hình thành và phát triển của nó. Từ đó mà Ủy ban Quy hoạch cần dựa vào đó để hình thành một số vùng động lực, các hành lang kinh tế, các cực tăng trưởng, thúc đẩy kinh tế cả nước phát triển nhanh, hiệu quả.

Đồng thời, giữa các vùng liền kề nhau thì Ủy ban Quy hoạch cũng cần cân nhắc đên việc phát triển hướng tới phát triển cân bằng, hài hòa giữa các vùng những vẫn không quên sự phát triển bền vững. Trong quá trình thực hiện hoạt động quy hoạch rừng cần trú trọng đến việc bảo vệ môi trường; bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa, đa dạng sinh học; bảo đảm sử dụng đất, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả;  phòng, chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Phát triển không gian phát triển quốc gia song song với hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng các yêu cầu phát triển dài hạn của một quốc gia. Tuy nhiên việc quy hoạch tổng thể quốc gia cũng cần phải có sự gắn kết khu vực nội địa với không gian biển, tham gia các hành lang kinh tế quan trọng trong khu vực, phát triển kinh tế – xã hội các dải biên giới gắn với bảo vệ chủ quyền và bảo đảm quốc phòng, an ninh.