Bên cạnh các tội phạm về mại dâm như tội môi giới mại dâm, tội chứa mại dâm thì Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 còn quy định về tội mua dâm người dưới 18 tuổi. Loại tội phạm này ngày càng phổ biến, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống xã hội.
Mục lục bài viết
1. Tội mua dâm người dưới 18 tuổi là gì?
Theo quy định tại Pháp lệnh phòng, chống mại dâm quy định tại khoản 2 Điều 3 thì “Mua dâm là hành vi của người dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác trả cho người bán dâm để được giao cấu.”
Như vậy, mua dâm người dưới 18 tuổi là hành vi hành vi của người dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác trả cho người bán dâm chưa đủ 18 tuổi để được giao cấu.
Tội mua dâm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật Hình sự do người có năng lực trách nhiệm hình sự và từ 18 tuổi trở lên thực hiện, dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác trả cho người bán dâm chưa đủ 18 tuổi để được giao cấu.
3. Cấu thành tội mua dâm người dưới 18 tuổi:
“Điều 329. Tội mua dâm người dưới 18 tuổi
1. Người nào đủ 18 tuổi trở lên mua dâm người dưới 18 tuổi trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 142 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Mua dâm 02 lần trở lên;
b) Mua dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;
c) Gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Phạm tội 02 lần trở lên đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;
b) Gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
4. Người phạm tội còn bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.”
Các dấu hiệu thuộc mặt khách thể của tội phạm
Tội mua dâm người chưa thành niên là tội xâm phạm đến sự phát triển bình thường của người chưa thành niên về thể chất, tâm sinh lý, đồng thời xâm phạm đến trật tự trị an xã hội. Đối tượng tác động của tội phạm này là người dưới 18 tuổi, nhưng theo quy định tại Khoản 1 Điều 329 trên, thì đối tượng tác động phải là “ người dưới 18 tuổi trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 142 của Bộ luật này” đối chiếu với quy định của Điều 142 điểm b, khoản 1 thì đối tượng của quy định này là người dưới 13 tuổi, như vậy, đối tượng của tội mua dâm người dưới 18 tuổi phải là từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi. Việc quy định như trên hoàn toàn hợp lý vì theo quy định tại điểm b, Khoản 1 Điều 142 thì bất kì hành vi giao cấu nào với người dưới 13 tuổi đều cấu thành tội hiếp dâm. Bên cạnh đó, đối tượng tác động của tội phạm này là những người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi và những người này phải là người bán dâm, nếu họ không phải là người bán dâm thì cũng không gọi mua dâm mà tùy trường hợp người phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giao cấu với trẻ em quy định tại Điều 145 Bộ luật hình sự năm 2015.
Các dấu hiệu thuộc về mặt khách quan của tội phạm
Hành vi khách quan của tội mua dâm người dưới 18 tuổi là hành vi mua dâm của người phạm tội được thực hiện với thủ đoạn khác nhau như: dùng tiền dùng tiền hoặc lợi ích khác trả cho người bán dâm để được giao cấu. Khi xác định hành vi mua dâm người chưa thành niên cần chú ý: Việc mua dâm không diễn ra không giống như việc mua bán hàng hóa bình thường khác nhất là đối với trẻ em từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Người bán dâm có thể bị cưỡng bức, bị mua chuộc dụ dỗ nên mới bán dâm; vì vậy, nếu trong quá trình giao cấu người được coi là “bán dâm” có biểu hiện của sự không đồng ý như chống cự, van xin hoặc miễn cưỡng để người mua dâm giao cấu thì tùy trường hợp người phạm tội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm, cưỡng dâm, chứ không phải là mua dâm.
Đối với tội mua dâm, có thể gây ra những hậu quả nhưng nó không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, nếu gây ra thiệt hại đến sức khỏe cho người bán dâm có tỷ lệ thương tật từ 31% trở lên thì người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 2 hoặc khoản 3 của điều luật.
Các dấu hiệu thuộc về chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này đạt đến một độ tuổi nhất định và có năng lực trách nhiệm hình sự đều có thể là chủ thể của tội phạm này. Tức họ là người có năng lực nhận thức và điều khiển hành vi phù hợp với đòi hỏi của xã hội. Về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, thì Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định như sau:
“Điều 12. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự
1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
2. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này.”
Như vậy, đối với tội phạm thông thường thì người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, ngay tại khoản 1 Điều 329 quy định “Người nào đủ 18 tuổi trở lên mua dâm…” như vậy, điều luật này đã xác định độ tuổi của người thực hiện hành vi phạm tội của tội này đó là người từ đủ 18 tuổi trở lên, do đó, những trường hợp phạm tội mà người phạm tội dưới 18 tuổi không là chủ thể của tội phạm này.
Tổng kết lại, thì chủ thể của tội mua dâm người dưới 18 tuổi phải là người từ đủ 18 tuổi trở lên và có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi đáp ứng đòi hỏi của xã hội.
Các dấu hiệu thuộc về mặt chủ quan của tội phạm
Người phạm tội mau dâm người chưa thành niên thực hiện hành vi của mình là do cố ý, tức là người phạm tội biết rõ việc mình bỏ tiền hoặc lợi ích vật chất ra là để trả cho người bán dâm và được giao cấu với người bán dâm, biết rằng đây là hành vi nguy hiểm, có thể gây hậu quả nghiêm trọng nhưng vẫn mong muốn được thực hiện tội phạm này.
Động cơ của người phạm tội là thỏa mãn dục vọng là chủ yếu. Tuy nhiên, cũng có trường hợp người phạm tội vì những động cơ cá nhân khác như trả thù, truyền bệnh cho người bán dâm…
3. Quy định về hình phạt đối với hành vi mua dâm người dưới 18 tuổi:
Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 329 Bộ luật hình sự
Theo quy định tại khoản 1 Điều 329 Bộ luật hình sự, thì người phạm tội mua dâm dưới 18 tuổi có thể bị phạt tù từ một đến năm năm, là tội phạm nghiêm trọng. Tuy nhiên, cần lưu ý về đối tượng phạm tội được quy định trong khoản này, vì đối chiếu với quy định tại điểm b, Khoản 2 thì đối tượng của tội phạm theo quy định của khoản này là người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi.
Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 256 Bộ luật hình sự
Phạm tội 02 lần trở lên tức là từ hai lần mua dâm người chưa thành niên trở lên nhưng không có lần nào thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 của điều luật. Nếu có trường hợp quy định tại khoản 3 của điều luật thì không áp dụng tình tiết phạm tội nhiều lần để áp dụng khoản 2 của điều luật nữa; nếu mua dâm người chưa thành niên nhiều lần nhưng có một lần thuộc trường hợp quy định tại điểm b hoặc điểm c khoản 2 của điều luật thì người phạm tội vừa bị áp dụng tình tiết phạm tội nhiều lần và tình tiết quy định tại điểm b hoặc điểm c khoản 2 của điều luật.
Mua dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi tức là thực hiện hành vi mua dâm mà người bán dâm là người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Khi xác định trường hợp phạm tội này, chỉ cần xác định tuổi của người bán dâm.
Gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 31% đến 61%: Trường hợp phạm tội này là trường hợp do hành vi giao cấu với người bán dâm mà gây tổn hại cho sức khỏe của người bán dâm có tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%. Nếu người bán dâm vì những nguyên nhân khác mà bị tổn hại sức khỏe thì người phạm tội không phải chịu trách nhiệm về việc tổn hại sức khỏe đó.
Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 của điều luật thì người phạm tội có thể bị phạt tù từ ba năm đến bảy năm, là tội phạm rất nghiêm trọng.
Phạm tội thuộc các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 256 Bộ luật hình sự
Phạm tội 02 lần trở lên đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi: trường hợp phạm tội này tương tự như đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 2 của điều luật nhưng mỗi lần phạm tội đều đối với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Khi áp dụng tình tiết này cần chú ý: Nếu mua dâm nhiều lần nhưng chỉ có một lần người bán dâm từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi còn các lần khác đã từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì thuộc trường hợp quy định tại điểm a khoản 2 của điều luật. Còn nếu mua dâm từ hai người trở lên trong đó có hai người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì cũng coi là phạm tội 02 lần trở lên đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi
Gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên: Trường hợp phạm tội này là trường hợp do hành vi giao cấu với người bán dâm mà gây tổn hại cho sức khỏe của người bán dâm có tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 3 của điều luật thì người phạm tội có thể bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm, là tội phạm rất nghiêm trọng.
Hình phạt bổ sung đối với người phạm tội người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017