Hiện nay, ma túy và sử dụng ma túy là dấu hỏi lớn, bài toán khó mà Đảng và Nhà nước đang dốc lòng tìm phương hướng giải quyết. Thực chất, liên quan đến sử dụng ma túy có rất nhiều vấn đề xoay quanh. Một trong số đó là xử lý việc cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy.
Mục lục bài viết
1. Các yếu tố cấu thành hành vi sử dụng trái phép chất ma túy:
– Ma túy là chất gây nghiện. Nó được xem là một trong những sản phẩm bị Nhà nước cấm lưu hành, sử dụng. Do đó, mọi hành vi sử dụng ma túy đều là trái với quy định của pháp luật.
– Các yếu tố cấu thành tội phạm sử dụng trái phép chất ma túy như sau:
+ Chủ thể: Chủ thể thực hiện hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và bị cấu thành tội phạm là công dân đủ 16 tuổi trở lên.
+ Mặt chủ quan của tội sử dụng trái phép chất ma túy: Chủ thể thực hiện hành vi sử dụng trái phép chất ma túy ý thức được hành động của mình. Tức đối tượng vi phạm thực hiện hành vi phạm tội do lỗi cố ý (lỗi cố ý trực tiếp). Mặt chủ quan của tội sử dụng trái phép chất ma túy thể hiện ở chỗ, người phạm tội biết rõ ma túy là sản phẩm bị nghiêm cấm sử dụng; biết rõ nếu sử dụng sẽ vi phạm pháp luật, nhưng vẫn thực hiện.
+ Khách thể của tội sử dụng trái phép chất ma túy là tính mạng, sức khỏe, trật tự an toàn xã hội.
2. Vấn đề cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy ở nước ta hiện nay:
– Ma túy là các chất có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, khi được đưa vào cơ thể, nó sẽ làm thay đổi trạng thái ý thức và sinh lý người đó. Hay nói cách khác, ma túy là những chất gây nghiện, gây ra những nguy hiểm nhất định cho sức khỏe của người sử dụng.
– Ma túy mang đến những tác hại nặng nề cho sức khỏe của người sử dụng cũng như trật tự an toàn xã hội.
+ Thứ nhất, đối với sức khỏe người sử dụng. Nó gây ra trạng thái thỏa mãn khi sử dụng cho người sử dụng. Khi sử dụng thường xuyên, con người sẽ rơi vào trạng thái bị nghiện. Họ sẽ bị phụ thuộc vào ma túy. Bên cạnh đó, ma túy là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh HIV; sức khỏe của con nghiện ngày càng hao mòn. Đến một giai đoạn nhất định, cuộc sống của họ sẽ chấm dứt.
+ Thứ hai, sử dụng trái phép chất ma túy khiến trật tự an toàn xã hội bị ảnh hưởng. Bởi khi sử dụng ma túy, con nghiện sẽ tìm mọi cách để đáp ứng cơn thèm ma túy của mình. Điều này khiến các hoạt động trộm cắp, cướp giật diễn ra thường xuyên.
– Hiện nay, việc sử dụng trái phép chất ma túy diễn ra hết sức phổ biến ở nước ta hiện nay. Việc buôn lậu, vận chuyển trái phép chất ma túy tăng cao, khiến tỷ lệ người dùng cũng tăng mạnh, đặc biệt là ở giới trẻ. Các bạn trẻ dù đã biết trước những hậu quả nặng nề mà ma túy gây ra, nhưng vẫn tiến hành sử dụng. Thực tế, hiện nay, số lượng người sử dụng ma túy ngày càng tăng cao. Bên cạnh những nguyên nhân chủ quan vừa nêu, thì một nguyên nhân quan trọng khác là do những con nghiện này bị rủ rê, lôi kéo, thậm chí là bị ép buộc sử dụng.
– Cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy là hành vi bắt ép, mang tính chất cưỡng chế, buộc người khác phải sử dụng ma túy trái với ý chí và mong muốn của họ. Những đối tượng vi phạm này có thể sử dụng lời nói, vũ lực nhằm tác động vào thể xác, tinh thần của nạn nhân, buộc họ phải sử dụng ma túy.
– Các cá nhân bị cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy khiến nạn nhân không định hướng được hành vi của mình, không có cơ hội lựa chọn. Họ bị buộc phải sử dụng ma túy. Sử dụng lâu dần, những đối tượng này sẽ trở thành con nghiện.
– Cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy gây ra những ảnh hưởng nặng nề đến cá nhân sử dụng và xã hội:
+ Nó khiến đối tượng bị rủ rê, lôi kéo rơi vào tình trạng nghiện ngập, bị ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của họ.
+ Hành vi này gây rối trật tựu an toàn xã hội; gây hoang mang cho người dân. Không chỉ vậy, hành vi cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma xâm phạm trực tiếp đến các quan hệ mà Nhà nước và pháp luật bảo hộ. Vậy nên, Nhà nước đã đưa ra những quy định cụ thể về việc xác định tội cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy, biện pháp xử lý đối với loại tội phạm này.
3. Tội cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy:
*Điều 257
– Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần của người khác để buộc họ phải sử dụng trái phép chất ma túy trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
– Người thực hiện hành vi phạm tội có thể bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm nếu rơi vào một trong các trường hợp sau đây:
+ Phạm tội 02 lần trở lên;
+ Vì động cơ đê hèn hoặc vì tư lợi;
+ Thực hiện hành vi vi phạm đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi; Đối với phụ nữ mà biết là người đó có thai; với 02 người trở lên; với với người đang cai nghiện;
+ Hành vi vi phạm đó gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%; gây bệnh nguy hiểm cho người khác;
+ Có dấu hiệu tái phạm nguy hiểm.
– Cá nhân, tổ chức sẽ bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm nếu rơi vào các trường hợp sau đây:
+ Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên hoặc gây chết người;
+ Gây bệnh nguy hiểm cho 02 người trở lên;
+ Thực hiện hành vi vi phạm đối với người dưới 13 tuổi.
– Phạm tội trong trường hợp làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù 20 năm hoặc tù chung thân.
Ngoài việc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
* Điều 258 Bộ luật hình sự 2015 cũng đưa ra những quy định rõ ràng về mức xử phạt đối với tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy. Cụ thể như sau:
– Đối với hành vi rủ rê, dụ dỗ, xúi giục hoặc bằng các thủ đoạn khác nhằm lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy, thì đối tượng vi phạm sẽ bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
– Đối tượng vi phạm phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
+ Có tổ chức;
+ Phạm tội 02 lần trở lên;
+ Vì động cơ đê hèn hoặc vì tư lợi;
+ Đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi;
+ Đối với phụ nữ mà biết là có thai;
+ Đối với 02 người trở lên;
+ Đối với người đang cai nghiện;
+ Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
+ Gây bệnh nguy hiểm cho người khác;
+ Tái phạm nguy hiểm.
– Đối tượng vi phạm có thể bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm nếu nằm trong các trường hợp sau:
+ Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây chết người;
+ Gây bệnh nguy hiểm cho 02 người trở lên;
+ Đối với người dưới 13 tuổi.
– Phạm tội trong trường hợp gây chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
Như vậy, theo quy định tại điều luật này, đối tượng vi phạm có thể bị xử phạt từ 1 đến 20 năm tù, tùy vào hành vi và mức độ vi phạm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
Cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy gây ra những ảnh hưởng tiêu cực, nặng nề cho người bị cưỡng bức, ép buộc sử dụng, cho sự an toàn của xã hội. Nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của nạn nhân, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đạo đức, nhân cách, nền tảng xã hội chung mà Nhà nước và nhân dân xây dựng. Vậy nên, có thể thấy, Nhà nước đưa ra những quy định rất chặt chẽ và cụ thể về tội cưỡng bức, ép buộc, lôi kéo người khác sử dụng ma túy cũng như các biện pháp xử lý. Những quy định này không chỉ là căn cứ áp dụng, xử lý những hành vi vi phạm, mà còn mang tính răn đe cao, để những cá nhân, tổ chức có ý định vi phạm sẽ không dám thực hiện hành vi của mình. Những quy định mà Nhà nước đưa ra góp phần giảm thiểu, đẩy lùi các hành vi vi phạm pháp luật về ma túy; bảo vệ quyền sống cho người dân; đảm bảo trật tự xã hội công cộng và an ninh quốc gia.
Văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
