Quy định về thanh toán bằng thư tín dụng L/C

1. Quy định về thanh toán bằng thư tín dụng L/C:

Thư tín dụng L/C (Letter of Credit) hay còn gọi là phương thức thanh toán LC, đây là một phương thức thanh toán ở trong thương mại quốc tế, theo đó ngân hàng phát hành (được gọi là Issuing Bank) cam kết với chính người thụ hưởng (beneficiary) sẽ thanh toán một số tiền nhất định cho người thụ hưởng đó, nếu như người thụ hưởng xuất trình bộ chứng từ phù hợp với các điều kiện quy định trong thư tín dụng (L/C).

Thanh toán bằng thư tín dụng L/C được sử dụng phổ biến trong những giao dịch thương mại quốc tế vì tính an toàn, bảo đảm quyền lợi cho cả người mua và cho người bán.

Quy trình thực hiện thanh toán bằng thư tín dụng L/C bao gồm các bước dưới đây:

Bước 1: Người mua và người bán thỏa thuận với nhau về việc sử dụng phương thức thanh toán bằng thư tín dụng L/C

Bước 2: Người mua yêu cầu chính ngân hàng của mình (ngân hàng phát hành) mở L/C.

Bước 3: Ngân hàng phát hành gửi L/C cho ngân hàng đại lý (correspondent bank) ở nước của chính người bán.

Bước 4: Ngân hàng đại lý gửi L/C cho bên người bán.

Bước 5: Người bán giao hàng và xuất trình về bộ chứng từ cho ngân hàng đại lý.

Bước 6: Ngân hàng đại lý kiểm tra bộ chứng từ và nếu phù hợp với những điều kiện quy định trong L/C, thì sẽ chuyển tiền cho người bán.

2. Ưu, nhược điểm của thanh toán bằng thư tín dụng L/C:

Khi thanh toán bằng thư tín dụng L/C thì sẽ có những ưu, nhược điểm khác nhau, cụ thể như sau:

Ưu điểm của thanh toán bằng thư tín dụng L/C:

– Đối với những người bán:

+ Ngân hàng sẽ thanh toán đúng như ở trong thư tín dụng bất kể việc người mua có trả tiền hay không.

+ Hạn chế việc chậm trễ ở trong chuyển chứng từ

+ Khách hàng có thể sẽ chiết khấu L/C để có tiền trước sử dụng cho việc thực hiện hợp đồng.

– Đối với những người mua:

+ Chỉ khi nhận được hàng thì người mua mới phải trả tiền.

+ Người nhập khẩu yên tâm rằng người bán sẽ phải tuân thủ quy định trong L/C để đảm bảo được việc thanh toán, nếu không người bán sẽ mất tiền.

– Đối với bên ngân hàng:

+ Thu phí dịch vụ (Phí mở L/C, chuyển tiền, phí chỉnh sửa L/C và các phí khác)

+  Mở rộng được quan hệ thương mại quốc tế.

Nhược điểm của thanh toán bằng thư tín dụng L/C:

– Đối với bên người bán: Nếu như không xuất trình bộ chứng từ theo quy định trong L/C sẽ không được thanh toán tiền hàng.

– Đối với bên người mua: Thư tín dụng hoạt động độc lập với cả hợp đồng mua bán và làm việc theo bộ chứng từ. Do đó, nếu như doanh nghiệp xuất khẩu xuất trình bộ chứng từ phù hợp thì ngân hàng phát hành sẽ có nghĩa vụ phải thanh toán mà không quan tâm liệu hàng hóa thực tế có được giao đúng hay là không, thậm chí hàng hóa không được giao.

3. Những lưu ý cho doanh nghiệp khi sử dụng thanh toán bằng thư tín dụng L/C:

Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ (Letter of Credit-L/C) được cho là một phương thức thanh toán quốc tế an toàn nhất cho người bán và người mua, theo đó thì ngân hàng cam kết thanh toán cho người bán nếu người bán xuất trình tại ngân hàng được bộ chứng từ thanh toán phù hợp với các quy định của L/C, và người mua sẽ được ngân hàng đảm bảo hàng sẽ được giao theo đúng yêu cầu của người mua thể hiện ở trong văn bản yêu cầu mở L/C mà người mua gửi cho ngân hàng. Rủi ro sẽ chỉ xảy ra đối với người mua khi người bán làm giả những chứng từ giao hàng mà ngân hàng không phát hiện ra. Và rủi ro sẽ chỉ xảy ra đối với người bán khi người mua cố tình gài bẫy bằng cách là đưa vào các quy định của L/C một hoặc là một số yêu cầu mà người bán không thể thực hiện được.

Khi nhận được L/C nhân viên phụ trách thanh toán quốc tế phải nghiên cứu hết sức cẩn thận về nội dung của L/C đến từng dấu chấm, dấu phẩy. Sau khi đã xác định tất cả các quy định của L/C đối với bộ chứng từ thanh toán thì nhân viên phụ trách thanh toán quốc tế phải thông báo đến tất cả những bộ phận khác của công ty để đảm bảo hợp đồng thuê tàu ký với hãng tàu phù hợp với những quy định của L/C, hợp đồng bảo hiểm hay giấy chứng nhận giám định, giấy chứng nhận xuất xứ .v.v. cũng phải phù hợp với những quy định của L/C. Nếu như có bộ phận liên quan phản hồi không thể thực hiện quy định của L/C thì nhân viên phụ trách thanh toán quốc tế sẽ phải báo cáo đề xuất Lãnh đạo yêu cầu khách hàng điều chỉnh L/C. Nếu như khách hàng không chấp nhận điều chỉnh L/C thì doanh nghiệp sẽ buộc phải từ chối giao hàng nếu không muốn đối diện với nguy cơ bị từ chối thanh toán.

Thanh toán theo L/C là một thử thách khắc nghiệt đối với chính các nhân viên phụ trách thanh toán quốc tế vì theo quy định quốc tế của phương thức này, chỉ cần là trong bộ chứng từ thanh toán có một sai sót rất nhỏ như là một lỗi chính tả, thậm chí một dấu chấm, dấu phẩy đánh máy thiếu hoặc là sai vị trí cũng đủ để khách hàng và ngân hàng có lý do để thực hiện từ chối thanh toán. Đặc biệt là trên thực tế nhân viên phụ trách thanh toán quốc tế sẽ luôn bị sức ép về thời gian vì L/C có quy định thời hạn giao hàng, và thời hạn xuất trình về bộ chứng từ thanh toán tại ngân hàng thường sẽ là trong vòng 15 ngày kể từ ngày cuối cùng của thời hạn giao hàng. Chính vì vậy nhiệm vụ thực hiện thanh toán theo L/C thường được giao cho nhân viên phụ trách thanh toán quốc tế có kinh nghiệm nhất.

Sau khi doanh nghiệp xuất trình bộ chứng từ thanh toán ra ngân hàng (đây là ngân hàng thanh toán tại nước người bán, sẽ thường được gọi là ngân hàng thông báo-Notifying Bank), ngân hàng phải có trách nhiệm kiểm tra bộ chứng từ, nếu bộ chứng từ phù hợp với các quy định của L/C thì tiến hành thanh toán cho người bán và gửi bộ chứng từ cho ngân hàng mở L/C đồng thời phải yêu cầu ngân hàng mở L/C hoàn trả số tiền đã thanh toán cho doanh nghiệp. Ngân hàng là một tổ chức chuyên về thanh toán và thanh toán quốc tế, thường xuyên va chạm với những vấn đề thanh toán quốc tế nên có kinh nghiệm hơn doanh nghiệp trong việc thực hiện những quy định của thanh toán quốc tế và đối phó với những loại bẫy được gài vào các nghiệp vụ thanh toán quốc tế. Bảo vệ được quyền lợi của doanh nghiệp cũng là trách nhiệm của ngân hàng đối với khách hàng và góp được phần xây dựng uy tín của ngân hàng. Do tính chất phức tạp của thanh toán L/C nên việc này sẽ thường được giao cho các chuyên gia ngân hàng có thâm niên và uy tín.

Tuy nhiên, kể cả trong trường hợp việc thanh toán L/C đã được giao cho nhân viên phụ trách thanh toán quốc tế mà có kinh nghiệm nhất và được kiểm tra bởi chuyên gia ngân hàng có thâm niên và uy tín vẫn không thể tránh khỏi trường hợp có sơ suất. Vì vậy ngân hàng thường sẽ tư vấn cho doanh nghiệp yêu cầu người mua đưa vào L/C với nội dung “Trả tiền bằng điện” (With T.T. reimbursement). Với các nội dung này, ngân hàng mở L/C sẽ phải thực hiện chuyển tiền cho ngân hàng thanh toán trong thời hạn 3 ngày kể từ ngày mà ngân hàng thanh toán gửi điện thông báo đến người bán đã xuất trình bộ chứng từ thanh toán và ngân hàng đã kiểm tra và chấp nhận về bộ chứng từ phù hợp với quy định của L/C. Vì vậy khi bộ chứng từ chuyển qua đường chuyển phát nhanh sẽ đến được ngân hàng mở L/C thì việc thanh toán đã được thực hiện. Nếu như ngân hàng mở L/C phát hiện có sai sót trong bộ chứng từ thì chỉ có thể khiếu nại ngân hàng thanh toán mà thôi.

Như vậy phương thức thanh toán bằng thư tín dụng L/C là một phương thức thanh toán quốc tế an toàn nhất cho những doanh nghiệp xuất khẩu, nhưng đòi hỏi doanh nghiệp sẽ phải có nhân viên thanh toán quốc tế được đào tạo cơ bản và có kinh nghiệm.

THAM KHẢO THÊM:

• Phân biệt giữa thư tín dụng LC và bảo lãnh ngân hàng
• Thư tín dụng là gì? Phân loại, điều kiện và thủ tục để mở thư tín dụng (L/C)
• Bảo lãnh thanh toán là gì? Bảo lãnh thanh toán ngân hàng?