Quy định về để xe trên hè phố? Mức xử phạt khi lấn chiếm vỉa hè?

Vỉa hè (hay còn gọi là hè phố) là phần dọc theo hai bên đường khoảng trống giữa đường với các hộ dân liền kề hoặc những công trình gần đường, thường được nát gạch chuyên dùng và là phần đường dành riêng cho người đi bộ. Vỉa hè là phần đường dành riêng cho người đi bộ đối với đường trong đô thị, hè phố bao gồm vỉa hè, hè đường là bộ phận của đ­ường đô thị dành cho người đi bộ trong nội thị và là nơi bố trí hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị dọc tuyến. Ngày nay, việc tuyên truyền khẩu hiệu “Không đi trên hè phố”, “Không lấn chiếm vỉa hè”… đang ngày càng phổ biến, tuy nhiên việc làm này cũng không thể ngăn được tình trạng các phương tiện giao thông đi trên vỉa hè, lấn chiếm phần đường của người đi bộ. Đây là cơ sở để lực lượng chức năng xử phạt lỗi đi xe trên vỉa hè nhằm ngăn chặn và nâng cao ý thức hơn cho người dân.

1. Quy định về việc “được phép” để xe trên vỉa hè

Theo quy định tại Khoản 2, Điều 19, Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định không được để phương tiện giao thông ở lòng đường, hè phố trái quy định: Người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe trên đường phố phải tuân theo quy định tại Điều 18 của Luật này và các quy định sau đây:

+ Phải cho xe dừng, đỗ sát theo lề đường, hè phố phía bên phải theo chiều đi của mình; bánh xe gần nhất không được cách xa lề đường, hè phố quá 0,25 mét và không gây cản trở, nguy hiểm cho giao thông. Trường hợp đường phố hẹp, phải dừng xe, đỗ xe ở vị trí cách xe ô tô đang đỗ bên kia đường tối thiểu 20 mét.

+ Không được dừng xe, đỗ xe trên đường xe điện, trên miệng cống thoát nước, miệng hầm của đường điện thoại, điện cao thế, chỗ dành riêng cho xe chữa cháy lấy nước. Không được để phương tiện giao thông ở lòng đường, hè phố trái quy định.

2. Mức xử phạt khi đỗ xe trên vỉa hè, đi xe lên hè phố

Và theo Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP Xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ:

Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong hành vi vi phạm sau đây: Dừng xe không sát theo lề đường, hè phố phía bên phải theo chiều đi hoặc bánh xe gần nhất cách lề đường, hè phố quá 0,25 m; dừng xe trên đường xe điện, đường dành riêng cho xe buýt; dừng xe trên miệng cống thoát nước, miệng hầm của đường điện thoại, điện cao thế, chỗ dành riêng cho xe chữa cháy lấy nước; rời vị trí lái, tắt máy khi dừng xe; dừng xe, đỗ xe không đúng vị trí quy định ở những đoạn có bố trí nơi dừng xe, đỗ xe; dừng xe, đỗ xe trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường; dừng xe nơi có biển “Cấm dừng xe và đỗ xe”.

Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong hành vi vi phạm sau đây: Đỗ xe không sát theo lề đường, hè phố phía bên phải theo chiều đi hoặc bánh xe gần nhất cách lề đường, hè phố quá 0,25 m; đỗ xe trên đường xe điện, đường dành riêng cho xe buýt; đỗ xe trên miệng cống thoát nước, miệng hầm của đường điện thoại, điện cao thế, chỗ dành riêng cho xe chữa cháy lấy nước; đỗ, để xe ở hè phố trái quy định của pháp luật; đỗ xe nơi có biển “Cấm đỗ xe” hoặc biển “Cấm dừng xe và đỗ xe”. 

Quy định thêm về để xe trên hè phố, theo quy định tại Điều 36 Luật Giao thông đường bộ 2008, lòng đường và hè phố chỉ được sử dụng cho mục đích giao thông, việc sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố vào mục đích khác do UBND cấp tỉnh có quy địnhchi tiết. Mặt khác, danh sách mục đích ngoài giao thông tại Điều 35 Luật Giao thông đường bộ 2008 không có đỗ, để xe.

Cũng theo Khoản 9, mục IV, Thông tư số 16/2009/TT-BXD sửa đổi, bổ sung Thông tư số 04/2008/TT-BXD việc cho phép người dân để xe trên hè phố cần phải tránh những vấn đề ách tắc, cản trở người dân qua lại, lưu thông trên vỉa hè, phải đảm bảo bề rộng tối thiểu còn lại dành cho người đi bộ là 1,5m và phải sắp xếp gọn gàng, đảm bảo mỹ quan đô thị….

TƯ VẤN MỘT TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ:

3. Có được đỗ xe trên vỉa hè khi vỉa hè rộng không?

Tóm tắt câu hỏi:

Trước nhà tôi đang sinh sống là đường quốc lộ lớn, phần vỉa hè đi bộ rộng khoảng 5m, gia đình tôi thường để xe máy ngoài vì tầng 1 cho thuê bán hàng mỹ phầm, gia đình tôi để xe gọn hướng vào trong không ảnh hưởng người đi bộ nhưng công an phường hay làm khó và nói là gia đình tôi đỗ xe sai không đúng quy định của pháp luật. Tôi ở Hà Đông Hà Nội, vậy mong Luật sư tư vấn giúp tôi là quy định về để xe ở vỉa hè như thế nào là đúng, phần chừa ra là bao nhiêu? Mong Luật sư giúp đỡ!

Luật sư tư vấn:

Tại các thành phố lớn, dân cư đông các tuyến đường lưu thông hẹp nên việc sử dụng lòng đường, hè phố quy định rất nghiêm ngặt nhất và việc dừng, đỗ xe. Theo quy định tại Điều 19 của Luât giao thông đường bộ 2008 có quy định về dừng đỗ xe như sau:

“Điều 19. Dừng xe, đỗ xe trên đường phố

Người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe trên đường phố phải tuân theo quy định tại Điều 18 của Luật này và các quy định sau đây:

1. Phải cho xe dừng, đỗ sát theo lề đường, hè phố phía bên phải theo chiều đi của mình; bánh xe gần nhất không được cách xa lề đường, hè phố quá 0,25 mét và không gây cản trở, nguy hiểm cho giao thông. Trường hợp đường phố hẹp, phải dừng xe, đỗ xe ở vị trí cách xe ô tô đang đỗ bên kia đường tối thiểu 20 mét.

2. Không được dừng xe, đỗ xe trên đường xe điện, trên miệng cống thoát nước, miệng hầm của đường điện thoại, điện cao thế, chỗ dành riêng cho xe chữa cháy lấy nước. Không được để phương tiện giao thông ở lòng đường, hè phố trái quy định.”

Căn cứ theo quy định trên cùng với quy định tại Thông tư 16/2009/TT-BXD hè (hay vỉa hè, hè phố) là bộ phận của đường đô thị, phục vụ chủ yếu cho người đi bộ chứ không phải dành riêng cho người đi bộ và không cấm đỗ xe. Thêm nữa, hiện không có bất cứ quy định nào về việc ô tô phải đỗ dưới lòng đường, xe máy phải đỗ trên vỉa hè. Mặt khác, ô tô hay xe máy đều là phương tiện cơ giới và đều có thể đỗ trên vỉa hè miễn tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Cũng theo quy định tại Khoản 9, mục IV, Thông tư số 16/2009/TT-BXD sửa đổi, bổ sung Thông tư số 04/2008/TT-BXD việc sử dụng hè phố vào việc để xe phải đảm bảo không gây cản trở giao thông của người đi bộ, phải đảm bảo bề rộng tối thiểu còn lại dành cho người đi bộ là 1,5m và phải sắp xếp gọn gàng, đảm bảo mỹ quan đô thị… Do đó, gia đình nhà bạn có thể để, đỗ xe gọn vào sát nhà, không gây cản trở, ảnh hưởng đến quá trình lưu thông của những người đi bộ trên vỉa hè, phù hợp với quy định của UBND thành phố Hà Nội, không vi phạm vào danh mục các tuyến phố cấm để xe đạp, xe máy dưới lòng đường của UBND TP Hà Nội. 

Quy định về việc sử dụng một phần hè phố để trông, giữ xe

Hiện tại bạn đang ở Hà Nội, theo quy định của Quyết định 09/2018/QĐ-UBND quy định về quản lý, khai thác và bảo trì hệ thống đường đô thị trên địa bàn thành phố Hà Nội có đưa ra vấn đề sử dụng tạm thời một phần hè phố để trông, giữ xe như sau:

Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài:1900.6568

1. Tuân thủ các yêu cầu nêu tại Điều 9 của quy định này.

2. Điểm để xe phải cách nút giao thông tối thiểu 10m tính từ mép đường giao nhau, vị trí để xe phải được sơn kẻ vạch rõ ràng;

3. Tại những khu vực để xe không được cắm cọc, chăng dây, rào chắn trên hè phố; các phương tiện phải được sắp xếp ngăn nắp, trật tự, đảm bảo người đi bộ đi lại thuận tiện, thông thoáng, không phải đi vòng tránh các vị trí đỗ xe đạp, xe máy; phần hè phố còn lại (không bao gồm phần hè đang bố trí cây xanh, cột điện, biển báo và các công trình hạ tầng kỹ thuật khác) dành cho người đi bộ có bề rộng tối thiểu đạt 1,5m;

4. Phải có kết cấu phù hợp, đảm bảo chất lượng, mỹ quan đô thị; Chỉ cấp giấy phép tạm thời sử dụng hè phố làm nơi để xe đối với những hè phố đã có kết cấu đảm bảo khả năng chịu tải trọng;

5. Xe đạp, xe máy phải xếp thành hàng (chỉ sắp xếp một hàng), quay đầu xe vào trong, cách tường phía giáp nhà dân hoặc công trình trên vỉa hè 0,2m; trường hợp đặc thù thực hiện theo phương án khác, UBND cấp huyện căn cứ thực tế hè phố xây dựng phương án để xe đạp, xe máy, đề xuất Liên ngành Sở Giao thông vận tải – Công an thành phố Hà Nội thống nhất, chấp thuận, phải đảm bảo phần hè phố còn lại dành cho người đi bộ có bề rộng tối thiểu đạt 1,5m và các quy định nêu trên;

Khi để xe trên vỉa hè phải đảm bảo:

+ Điểm để xe phải cách nút giao thông tối thiểu 10m tính từ mép đường giao nhau.

+ Phần hè phố còn lại dành cho người đi bộ có bề rộng tối thiểu đạt 1,5m

+ Xe đạp, xe máy phải xếp thành hàng (chỉ sắp xếp một hàng), quay đầu xe vào trong, cách tường phía giáp nhà dân hoặc công trình trên vỉa hè 0,2m

Trên đây là những phân tích về vấn đề để xe trên hè phố của gia đình nhà bạn, bạn có thể tham khảo và tìm ra hướng giải quyết. Xem xét để xe phù hợp với hướng và phần vỉa hè, không gây cản trở đi lại, xe cách phần hè phố còn lại khoảng 1,5m dành phần cho những người đi trên hè phố. 

Hy vọng rằng sự tư vấn của chúng tôi sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến sự việc bạn có thể liên hệ Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Luật sư: 1900.6568  để được giải đáp.