Để nâng cao ý thức tham gia giao thông của người dân, Luật Giao thông đường bộ đã quy định một hệ thống điểm số cho Giấy phép lái xe, trong đó có những quy định cụ thể về cách tính điểm và trừ điểm khi vi phạm các quy tắc giao thông. Vậy, các quy định này được thiết lập như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. Luật trừ điểm bằng lái xe khi nào áp dụng?
Theo quy định tại Điều 58 của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024, hệ thống điểm số của Giấy phép lái xe (GPLX) là một công cụ quan trọng nhằm quản lý và theo dõi việc chấp hành các quy định pháp luật về trật tự và an toàn giao thông của người lái xe. Cụ thể, mỗi Giấy phép lái xe sẽ có tổng cộng 12 điểm, được sử dụng để đánh giá thái độ và hành vi của người điều khiển phương tiện trong quá trình tham gia giao thông.
Khi người lái xe vi phạm các quy định, số điểm trừ sẽ phụ thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm. Điều này có nghĩa là những hành vi vi phạm nghiêm trọng có thể bị trừ nhiều điểm hơn so với những vi phạm có mức độ nhẹ hơn. Dữ liệu liên quan đến việc trừ điểm sẽ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi có quyết định xử phạt chính thức và người vi phạm sẽ được thông báo để họ nắm rõ tình hình điểm số của mình.
Bên cạnh đó, theo Điều 88 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024, thời gian có hiệu lực thi hành của các quy định liên quan đến việc trừ điểm GPLX sẽ bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 năm 2025. Đáng lưu ý, một số quy định trong luật sẽ có hiệu lực vào những thời điểm khác nhau, ví dụ, một số điều khoản sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Đồng thời, những quy định cũ của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và các sửa đổi, bổ sung của nó sẽ không còn hiệu lực kể từ thời điểm luật mới có hiệu lực thi hành, trừ một số điều khoản nhất định được quy định rõ trong luật.
Việc áp dụng hệ thống trừ điểm này không chỉ có ý nghĩa trong việc quản lý mà còn là một bước tiến quan trọng trong công tác đảm bảo an toàn giao thông, giúp người dân nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của mình khi tham gia giao thông. Khi luật có hiệu lực, người lái xe sẽ cần đặc biệt lưu ý đến các hành vi của mình, không chỉ vì có thể bị trừ điểm mà còn bởi vì điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của họ trong việc sử dụng GPLX trong tương lai. Tóm lại, việc trừ điểm GPLX sẽ được triển khai trên toàn quốc từ ngày 01/01/2025, tạo ra những thay đổi tích cực trong hành vi tham gia giao thông của người dân.
2. Cách tính điểm, trừ điểm Giấy phép lái xe được quy định như thế nào?
Theo quy định tại Điều 58 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024, hệ thống điểm số của Giấy phép lái xe (GPLX) bao gồm tổng cộng 12 điểm, và mỗi điểm này đóng vai trò như một chỉ số thể hiện mức độ tuân thủ luật lệ giao thông của người điều khiển phương tiện.
Khi người lái xe vi phạm các quy định pháp luật về trật tự an toàn giao thông, số điểm sẽ bị trừ đi tùy thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm. Ví dụ, những hành vi vi phạm nghiêm trọng như lái xe khi say rượu hay vượt đèn đỏ có thể dẫn đến việc trừ nhiều điểm hơn so với những vi phạm nhẹ nhàng như không thắt dây an toàn. Như đã nêu tại Mục 1, sau khi có quyết định xử phạt hành chính đối với các vi phạm giao thông, dữ liệu về việc trừ điểm sẽ được cập nhật ngay lập tức vào hệ thống cơ sở dữ liệu về trật tự và an toàn giao thông đường bộ. Người vi phạm cũng sẽ được thông báo về việc trừ điểm này để họ có thể nhận thức rõ ràng hơn về hậu quả của hành vi của mình.
Đặc biệt, nếu giấy phép lái xe chưa bị trừ hết điểm và không có vi phạm nào trong thời gian 12 tháng kể từ lần bị trừ điểm gần nhất, số điểm sẽ tự động được phục hồi về mức tối đa là 12 điểm. Tuy nhiên, trong trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm, người lái xe sẽ không được phép tham gia giao thông bằng giấy phép đó. Để có thể phục hồi số điểm, họ sẽ không được lái xe trong một khoảng thời gian ít nhất là 06 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, sau đó tham gia vào kỳ kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự và an toàn giao thông do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức. Nếu đạt yêu cầu trong kỳ kiểm tra này, họ sẽ được phục hồi lại đủ 12 điểm.
Một điểm đáng lưu ý là khi giấy phép lái xe được đổi, cấp lại hoặc nâng hạng, số điểm của giấy phép trước đó sẽ được giữ nguyên, tức là không bị ảnh hưởng bởi quá trình đổi mới GPLX này. Ngoài ra, chỉ có những người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính mới có quyền trừ điểm GPLX.
Như vậy, từ ngày 01 tháng 01 năm 2025, hệ thống điểm GPLX sẽ chính thức được áp dụng với tổng cộng 12 điểm. Người lái xe bị trừ hết điểm sẽ không được phép lái xe trong thời gian 6 tháng và có thể phục hồi số điểm này sau khi tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ nếu đạt yêu cầu. Quy định này không chỉ góp phần tăng cường ý thức tuân thủ luật lệ giao thông của người dân mà còn tạo ra một nền tảng vững chắc cho việc đảm bảo an toàn giao thông trong toàn xã hội.
3. Quy định về độ tuổi của người lái xe từ ngày 01/01/2025:
Theo quy định tại Điều 59 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ năm 2024, độ tuổi của người lái xe và người điều khiển xe máy chuyên dùng được xác định cụ thể nhằm đảm bảo an toàn giao thông và nâng cao ý thức chấp hành luật lệ giao thông trong cộng đồng. Cụ thể, các quy định về độ tuổi được phân chia theo từng hạng giấy phép lái xe, nhằm đảm bảo rằng những người tham gia giao thông đều có đủ độ tuổi và trách nhiệm để điều khiển phương tiện một cách an toàn và hiệu quả.
Người từ đủ 16 tuổi trở lên sẽ được phép điều khiển xe gắn máy. Khi đủ 18 tuổi, cá nhân không chỉ đủ điều kiện để được cấp giấy phép lái xe các hạng A1, A, B1, B, C1 mà còn được cấp chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ, nhằm trang bị cho họ những kiến thức cần thiết để tham gia giao thông an toàn hơn, đặc biệt là khi điều khiển xe máy chuyên dùng.
Khi đủ 21 tuổi, cá nhân sẽ đủ điều kiện để được cấp giấy phép lái xe hạng C và BE. Đến độ tuổi 24, họ có thể được cấp giấy phép lái xe hạng D1, D2, C1E và CE. Cuối cùng, khi đủ 27 tuổi, họ có thể được cấp giấy phép lái xe hạng D, D1E, D2E và DE.
Tuổi tối đa của người lái xe ô tô chở người (kể cả xe buýt) trên 29 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), xe ô tô chở người giường nằm là đủ 57 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ nhằm đảm bảo rằng những người lái xe có đủ sức khỏe và tinh thần để tham gia giao thông một cách an toàn.
Bên cạnh đó, các điều kiện về sức khỏe cũng rất quan trọng. Người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải đảm bảo rằng sức khỏe của họ phù hợp với từng loại phương tiện mà họ được phép điều khiển. Để thực hiện điều này, Bộ trưởng Bộ Y tế sẽ quy định các tiêu chuẩn sức khỏe, thực hiện việc khám sức khỏe cho người lái xe và người điều khiển xe máy chuyên dùng, cũng như khám sức khỏe định kỳ cho những người hành nghề lái xe ô tô. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu về sức khỏe của người lái xe và người điều khiển xe máy chuyên dùng cũng là một phần quan trọng trong công tác quản lý và giám sát an toàn giao thông.
Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Công an cũng có trách nhiệm quy định độ tuổi của người lái xe trong lực lượng quân đội và công an, những người thực hiện nhiệm vụ quốc phòng và an ninh. Các quy định này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng nhân lực trong lĩnh vực giao thông mà còn đảm bảo rằng lực lượng thực thi pháp luật luôn đủ tiêu chuẩn về độ tuổi và sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả.
Như vậy, quy định về độ tuổi của người lái xe theo Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ năm 2024 không chỉ là một phần của hệ thống pháp luật mà còn là một biện pháp thiết thực để đảm bảo an toàn giao thông, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng và bảo vệ tính mạng, tài sản của người tham gia giao thông.
THAM KHẢO THÊM:
