Không ít các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng đã xảy ra do lỗi của người điều khiển phương tiện giao thông, trong đó có hành vi phóng nhanh vượt ẩu. Vậy phóng nhanh vượt ẩu gây tai nạn giao thông sẽ bị xử lý như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Phóng nhanh vượt ẩu gây tai nạn giao thông bị xử lý thế nào?
Trong thời gian qua, không ít các vụ va chạm tai nạn giao thông gây ra hậu quả nghiêm trọng do lỗi của người điều khiển phương tiện giao thông có hành vi phóng nhanh vượt ẩu trái quy định của pháp luật. Những hành vi này đều bị coi là hành vi vi phạm quy định của pháp luật. Tùy vào tính chất và mức độ hậu quả xảy ra trên thực tế mà các cơ quan chức năng có thể áp dụng chế tài hành chính, thậm chí là truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi vi phạm đó. Hành vi phóng nhanh vượt ẩu được coi là một trong những hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong quá trình tham gia giao thông đường bộ. Căn cứ theo quy định tại Điều 5, Điều 6 và Điều 7
| Hành vi vi phạm | Mức xử phạt |
| Đối với xe ô tô | |
| Từ 5km đến 10km/h | Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1 triệu đồng |
| Từ 10km đến 20km/h | Phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng Tước bằng lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng |
| Từ 20km đến 35km/h | Phạt tiền từ 6 triệu đồng đến 8 triệu đồng Tước bằng lái xe từ 2 tháng đến 4 tháng |
| Trên 35km/h | Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 12 triệu đồng Tước bằng lái xe từ 2 tháng đến 4 tháng |
| Đối với xe máy | |
| Từ 5km đến 10km/h | Phạt tiền từ 200.000 đồng đến 300.000 đồng |
| Từ 10km đến 20km/h | Phạt tiền từ 600.000 đồng đến 1 triệu đồng |
| Trên 20km/h | Phạt tiền từ 4 triệu đồng đến 5 triệu đồng Tước bằng lái xe từ 2 tháng đến 4 tháng |
| Đối với người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô | Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với lỗi điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định gây tai nạn giao thông. |
| Đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xư tương tự xe gắn máy | Phạt tiền từ 4 triệu đồng đến 5 triệu đồng đối với hành vi điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định gây tai nạn giao thông. |
| Đối với người điều khiển máy kéo, xe máy chuyên dùng | Phạt tiền từ 6 triệu đồng đến 8 triệu đồng đối với hành vi điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định gây tai nạn giao thông. |
2. Phóng nhanh vượt ẩu gây tai nạn giao thông có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Ngoài mức xử phạt hành chính nêu trên, trong trường hợp người điều khiển phương tiện giao thông thực hiện hành vi vi phạm phóng nhanh vượt ẩu gây ra hậu quả nghiêm trọng đến tính mạng và sức khỏe hoặc tài sản của người khác thì hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm luật giao thông đường bộ căn cứ theo quy định tại Điều 260 của Bộ luật hình sự năm 2015. Chủ thể của tội phạm được quy định là người tham gia giao thông đường bộ, gồm người điều khiển, người sử dụng phương tiện tham gia giao thông đường bộ; người điều khiển, dẫn dắt súc vật; người đi bộ trên đường bộ. Trong đó, người điều khiển phương tiện gồm người điều khiển xe cơ giới, xe thô sơ, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ. Hành vi khách quan của loại tội phạm này là hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ – những quy định mà người tham gia giao thông phải chấp hành để tránh gây thiệt hại cho người khác, có thể là thiệt hại về tính mạng hoặc sức khỏe hoặc về tài sản. Những quy định này có tính chất bắt buộc cho tất cả người tham gia giao thông đường bộ, trong đó có tốc độ di chuyển trên đường. Hậu quả của tội vi phạm về tham gia giao thông đường bộ được quy định có thể là:
– Hậu quả chết người;
– Hậu quả thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe của 01 người khác với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
– Hậu quả thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng trở lên;
– Hậu quả thương tích hoặc tổn hại sức khỏe của hai người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61%.
Hậu quả trên đây đòi hỏi phải có mối quan hệ nhân quả với hành vi khách quan của tội phạm. Lỗi được xác định là lỗi vô ý. Người thực hiện hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ không mong muốn cho hậu quả thiệt hại xảy ra mà tin hậu quả đó không xảy ra hoặc không thấy trước được hậu quả đó do cẩu thả. Theo đó thì điều luật này quy định 4 khung hình phạt chính và 1 khung hình phạt bổ sung. Khung hình phạt cơ bản được quy định là hình phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Hai khung kính và tăng nặng được quy định là phạt tù từ 3 năm đến 10 năm và 7 năm đến 15 năm. Ngoài ra, khung hình phạt bổ sung có thể được áp dụng là hình phạt cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.
3. Trách nhiệm bồi thường dân sự đối với hành vi phóng nhanh vượt ẩu gây tai nạn giao thông:
Căn cứ theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật dân sự năm 2015, người có hành vi vi phạm phải có trách nhiệm bồi thường các khoản chi phí sau đây:
– Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa và phục dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất hoặc chức năng bị giảm sút của người bị thiệt hại;
– Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại;
– Nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và thu nhập này cũng không thể xác định được thì sẽ áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại.
Bên cạnh đó, người gây ra tai nạn giao thông còn phải bồi thường cho người bị nạn một khoản tiền để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó phải gánh chịu. Mức bồi thường tổn thất về tinh thần sẽ do các bên thỏa thuận, nếu như các bên không thỏa thuận được thì tối đa không quá 50 lần mức lương cơ sở. Mức lương cơ sở hiện nay được xác định là 1.800.000 đồng.
Có thể nói, mặc dù pháp luật hiện nay quy định rất cụ thể về các chế tài xử phạt vi phạm hành chính cũng như chế tài truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người điều khiển phương tiện có hành vi phóng nhanh vượt ẩu gây ra tai nạn. Tuy nhiên có lẽ chế tài này vẫn chưa đủ sức răn đe, vì vậy cho nên người dân vẫn bất chấp vi phạm pháp luật mà phóng nhanh vượt ẩu, thực hiện các hành vi điều khiển phương tiện giao thông trong tình trạng có nồng độ cồn, gây nguy hiểm cho chính bản thân và những người khác tham gia giao thông. Vì thế để hạn chế và khắc phục triệt để tình trạng nêu trên, cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần phải đẩy mạnh hơn nữa hoạt động tuyên truyền và giáo dục pháp luật về quy tắc tham gia giao thông đường bộ, mở rộng phổ biến các hành vi vi phạm cũng như hậu quả của các hành vi này nhằm nâng cao ý thức của người dân khi tham gia giao thông đường bộ. Bên cạnh đó thì các cơ quan chức năng cũng cần phải tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra để phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm khắc đối với các trường hợp vi phạm nêu trên để đảm bảo trật tự an toàn giao thông.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Bộ luật Dân sự năm 2015;
– Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017);
– Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt;
– Nghị định số 123/2021/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng.
