Bảo hiểm là biện pháp để phòng hờ rủi ro xảy ra gây tổn thất cho tính mạng, tài sản,... Khi người mua gặp rủi ro thì công ty bảo hiểm phải trả cho họ số tiền bảo hiểm theo như thỏa thuận. Vậy số tiền bảo hiểm, phí bảo hiểm là gì và chúng có mối quan hệ như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Phí bảo hiểm là gì?
1.1. Khái niệm phí bảo hiểm:
Phí bảo hiểm được hiểu đơn giản là giá cả của dịch vụ bảo hiểm, là số tiền mà bên mua bảo hiểm phải trả theo hợp đồng để doanh nghiệp bảo hiểm đảm bảo cho họ trước các rủi ro.
Phí bảo hiểm có thể nộp một lần ngay sau khi ký hợp đồng hoặc có thể nộp định kỳ hàng tháng/quý/ năm. Nộp một lần sau khi ký hợp đồng sẽ phải đóng góp ít hơn so với tổng số chi phí đóng góp hàng kỳ theo năm. Vì hiệu quả đầu tư của việc đóng phí một lần cao hơn và chi phí quản lý sẽ thấp hơn.
Phí bảo hiểm phụ thuộc vào từng loại bảo hiểm chứ không phải loại bảo hiểm nào cũng giống nhau. Các công ty bảo hiểm sẽ xem xét từng loại bảo hiểm cũng như khả năng bồi thường của từng loại bảo hiểm, nơi người mua bảo hiểm sinh sống, làm việc, kinh doanh, mức độ cạnh tranh mà doanh nghiệp bảo hiểm phải đối mặt trên thị trường,…
Tóm lại, có thể hiểu đơn giản rủi ro càng cao thì phí bảo hiểm càng đắt.
1.2. Phân loại phí bảo hiểm:
Phí bảo hiểm bao gồm phí thuần và phụ phí. Trong đó:
– Phí thuần là khoản phí thu để công ty bảo hiểm đảm bảo chi trả cho các khoản tổn thất được bảo hiểm khi nó xảy ra.
– Phụ phí bao gồm:
Chi phí khai thác cho tuyên truyền, quảng cáo, môi giới, chi cho đại lý…
Chi phí quản lý hợp đồng: chi phí quản lý trong thời hạn hợp đồng đang thu phí và chi phí mà công ty bảo hiểm thu phí bảo hiểm.
Chi phí quản lý cho các khoản chi trả bồi thường cho người đóng bảo hiểm.
1.3. Cách tính phí bảo hiểm:
Nguyên tắc tính phí bảo hiểm sẽ dựa trên công thức cân bằng giữa trách nhiệm của công ty bảo hiểm và trách nhiệm của người mua bảo hiểm tính tại thời điểm ký kết hợp đồng giữa 2 bên. Theo đó, phí bảo hiểm có thể được xác định theo 2 cách như sau:
1) Phí bảo hiểm = Phí thuần + Phụ phí
Trong đó:
* Phụ phí = Chi phí kí kết hợp đồng + hoa hồng môi giới bảo hiểm + chi phí quản lí doanh nghiệp + thuế giá trị gia tăng – VAT (nếu có) + hoa hồng đại lí bán hàng + lợi nhuận để lại
(đối với bảo hiểm nhân thọ VAT = 0)
* Phí thuần = Tần suất xuất hiện tổn thất x Chi phí trung bình cho một tổn thất
Tần suất xuất hiện tổn thất = Số lượng tổn thất / Số lượng đơn vị rủi ro
Chi phí trung bình cho một tổn thất = Tổng giá trị các thiệt hại / Tổng số lượng các vụ tổn thất
2) Phí bảo hiểm = Tỉ lệ phí x Số tiền bảo hiểm
1.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến phí bảo hiểm nhân thọ:
Để bảo vệ quyền lợi tối đa của mình khi tham gia vào dịch vụ bảo hiểm, người mua bảo hiểm cần phải hiểu rõ những yếu tố ảnh hưởng đến phí bảo hiểm như:
Độ tuổi
Trong bảo hiểm nhân thọ, người được bảo hiểm chính là nhân tố quan trọng nhất, là trái tim của hợp đồng bảo hiểm và phần lớn các quyền lợi của bảo hiểm cũng chỉ dành cho họ. Tuổi tác của chúng ta sẽ quyết định rất lớn đến sức khỏe và bệnh tật. Khi bạn càng già đi thì bệnh tật, rủi ro cũng xuất hiện nhiều hơn như bệnh tim mạch, đột quỵ, xơ gan,…
Các sản phẩm bảo hiểm hiện nay thường được thiết kế cho độ tuổi từ 0 đến 65 tuổi. Đây là độ tuổi trung bình mà người tham gia bảo hiểm có nhu cầu được bảo vệ cao, nguồn tài chính vững vàng, và có thể trích từ 10-15% thu nhập cá nhân để đóng phí bảo hiểm mà không gây ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt. Người tham gia bảo hiểm được khuyến khích nên đóng bảo hiểm ở độ tuổi càng trẻ càng tốt, trong độ tuổi từ 25 đến 45 tuổi vì ở độ tuổi này thường gặp ít rủi ro, bệnh tật hơn nên mức phí bảo hiểm thấp và phù hợp hơn. Đối với các khách hàng trên 60 tuổi, tỷ lệ gặp rủi ro cao hơn các độ tuổi thấp hơn nên mức đóng phí sẽ cao hơn. Hầu hết những khách hàng đến độ tuổi này mới tham gia bảo hiểm là để được bảo vệ trước nhiều rủi ro đến từ sức khỏe.
Thời hạn bảo hiểm
Thời hạn bảo hiểm chính là thời gian người tham gia bảo hiểm được bảo vệ toàn diện trước các rủi ro, nhận được sự hỗ trợ của công ty bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm tùy theo thời gian trong hợp đồng đã ký.
Thông thường, tùy theo từng sản phẩm cũng như số tiền bảo hiểm, hợp đồng bảo hiểm có thời hạn bảo hiểm dài thì mức phí bảo hiểm thấp hơn so với hợp đồng có thời gian bảo hiểm ngắn hơn (các yếu tố khác trong hợp đồng là như nhau)
Tình trạng sức khỏe hiện tại
Tình trạng sức khỏe là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến mức phí tham gia bảo hiểm của khách hàng, thậm chí được đánh giá có đủ điều kiện tham gia bảo hiểm nhân thọ hay không.
Vì vậy, tham gia bảo hiểm khi còn khỏe mạnh là cách để giảm chi phí bảo hiểm tốt nhất. Khách hàng cần thực hiện kê khai trung thực tình trạng sức khỏe hiện có để các công ty bảo hiểm đánh giá và đảm bảo quyền lợi bảo hiểm của chính mình.
Giới tính
Vì sự khác nhau giữa lối sống và cơ địa có ảnh hưởng đến sự chênh lệch tuổi thọ giữa hai giới đồng thời những rủi ro trong cuộc sống đối với mỗi giới tính cũng có sự khác biệt. Vì vậy mà giới tính cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến mức đóng phí bảo hiểm. Theo nhiều nghiên cứu, phụ nữ thường sống lâu hơn đàn ông vì nhiễm sắc thể X kép của họ bảo vệ chống lại bệnh tật khi các tế bào bắt đầu gặp trục trặc theo tuổi tác.
Nghề nghiệp, lối sống
Trên thực tế, vì mỗi nghề nghiệp có một mức độ nguy hiểm khác nhau cũng như đều có một mức lương tương xứng và có những rủi ro nhất định trong công việc nên các sản phẩm bảo hiểm với mức phí linh hoạt ra đời để phục vụ cho nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Dưới đây là các nhóm ngành nghề phổ biến và có mức độ phí bảo hiểm tăng dần:
– Nhóm 1: lao động trí óc, học sinh, trẻ con ít di chuyển
– Nhóm 2: lao động trí óc, có nhu cầu đi lại nhiều
– Nhóm 3: lao động chân tay, công cụ lao động đơn giản
– Nhóm 4: lao động chân tay, công cụ lao động nặng
Những lý do trên đây đã lý giải về trường hợp cùng sản phẩm bảo hiểm nhưng có thể có mức phí khác nhau. Chính vì vậy, người tham gia bảo hiểm cần lưu ý những yếu tố đã nêu trên để có thể tìm được sản phẩm có mức phí phù hợp với nhu cầu của bản thân và tối ưu được quyền lợi của bảo hiểm nhân thọ.
Phí bảo hiểm trong Tiếng Anh là “Insurance Premium“.
2. Số tiền bảo hiểm là gì?
2.1. Khái niệm số tiền bảo hiểm:
Số tiền bảo hiểm (Sum Insured) là số tiền được doanh nghiệp bảo hiểm chấp thuận và được ghi trên hợp đồng bảo hiểm nhằm xác định các quyền lợi bảo hiểm theo quy định hợp đồng để chi trả các quyền lợi ốm đau, bệnh tật, thương tật hay tử vong. Khách hàng được tùy chọn số tiền bảo hiểm phù hợp với khả năng đóng phí và được công ty bảo hiểm chấp thuận.
Ví dụ: Hợp đồng bảo hiểm của khách hàng A có số tiền bảo hiểm 500 triệu, quyền lợi bảo hiểm bệnh hiểm nghèo giai đoạn cuối chi trả 200% số tiền bảo hiểm. Vậy khi khách hàng A không may mắc bệnh hiểm nghèo giai đoạn cuối sẽ nhận được 1 tỷ đồng.
2.2. Phân loại số tiền bảo hiểm:
– Số tiền bảo hiểm gốc: Là số tiền bảo hiểm của hợp đồng tại thời điểm phát sinh hiệu lực. Số tiền bảo hiểm gốc sẽ được bên mua bảo hiểm lựa chọn sao cho phù hợp với quy định của công ty bảo hiểm.
– Số tiền bảo hiểm gia tăng: Là số tiền được xác định bằng cách điều chỉnh tăng số tiền bảo hiểm gốc vào mỗi ngày kỷ niệm hợp đồng kể từ năm hợp đồng thứ hai trở đi theo tỷ lệ gia tăng số tiền bảo hiểm của hợp đồng. Bên mua bảo hiểm sẽ lựa chọn tỷ lệ gia tăng số tiền bảo hiểm sao cho phù hợp với công ty bảo hiểm quy định (sau khi được Bộ Tài chính phê chuẩn).
– Số tiền bảo hiểm giảm: Là số tiền bảo hiểm được xác định lại trong trường hợp bên mua bảo hiểm yêu cầu thay đổi phí bảo hiểm tương ứng với số tiền bảo hiểm thấp hơn so với số tiền bảo bảo hiểm gốc. Số tiền bảo hiểm giảm tương ứng với mỗi năm hợp đồng tại ngày kỷ niệm hợp đồng được ghi tại phụ lục của hợp đồng.
3. Mối quan hệ giữa số tiền bảo hiểm và phí bảo hiểm:
Số tiền bảo hiểm và phí bảo hiểm được liên hệ với nhau qua công thức:
Phí bảo hiểm = Tỉ lệ phí x Số tiền bảo hiểm
Trong đó, công ty bảo hiểm tính toán tỷ lệ phí bảo hiểm khác nhau cho mỗi một nhóm đối tượng khác nhau ứng với từng sản phẩm bảo hiểm độc lập.
Từ công thức trên ta thấy rằng phí bảo hiểm tỷ lệ thuận với số tiền bảo hiểm, tức số tiền bảo hiểm tăng thì phí bảo hiểm tăng, số tiền bảo hiểm giảm thì phí bảo hiểm giảm.
Ví dụ: Tỷ lệ phí bảo hiểm cho Khách hàng A 30 tuổi tham gia sản phẩm B của công ty bảo hiểm C với số tiền bảo hiểm 500 triệu là 0,026 thì Phí bảo hiểm được tính = 0,026 x 500.000.000 = 13.000.000đ