Thời hạn giải quyết, hồ sơ và thủ tục giám định thương tật mới nhất

Hiện nay, quy định về giám định thương tật cũng được nhiều cá nhân, tổ chức quan tâm. Việc làm hồ sơ để giám định thương tật để xử lý các hành vi vi phạm pháp luật hoặc để hưởng các chế độ về quyền lợi bảo hiểm…cũng là những vấn đề cần thiết. Cá nhân, cơ quan, tổ chức được trưng cầu và yêu cầu thực hiện giám định tư pháp có nghĩa vụ tiếp nhận, xử lý và thực hiện việc giám định tư pháp theo quy định pháp luật hiện hành để đảm bảo quyền và lợi ích của người yêu cầu giám định.  Nhà nước cũng đã ban hành một số văn bản quy định chi tiết về quy trình, thời hạn, hồ sơ thủ tục để đi giám định thương tật như Luật giám định tư pháp năm 2012, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, Nghị định 85/2013/NĐ-CP…Để tìm hiểu về các quy định chi tiết hiện hành về giám định thương tật bài viết sau đây sẽ làm rõ về vấn đề này.

1.  Các khái niệm giám định thương tật là gì?

Căn cứ Điều 2, Luật giám định tư pháp 2012 quy định về một số khái niệm như giám định tư pháp là gì? người trưng cầu giám định tư pháp là ai?

“- Giám định tư pháp là việc người giám định tư pháp sử dụng kiến thức, phương tiện, phương pháp khoa học, kỹ thuật, nghiệp vụ để kết luận về chuyên môn những vấn đề có liên quan đến hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự, giải quyết vụ việc dân sự, vụ án hành chính theo trưng cầu của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng hoặc theo yêu cầu của người yêu cầu giám định theo quy định của Luật này.

– Người trưng cầu giám định bao gồm cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng.

–  Người yêu cầu giám định là người có quyền tự mình yêu cầu giám định sau khi đã đề nghị cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng trưng cầu giám định mà không được chấp nhận. Người có quyền tự mình yêu cầu giám định bao gồm đương sự trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hình sự hoặc người đại diện hợp pháp của họ, trừ trường hợp việc yêu cầu giám định liên quan đến việc xác định trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo.

– Cá nhân, tổ chức giám định tư pháp bao gồm giám định viên tư pháp, người giám định tư pháp theo vụ việc, tổ chức giám định tư pháp công lập, tổ chức giám định tư pháp ngoài công lập và tổ chức giám định tư pháp theo vụ việc.

–  Người giám định tư pháp bao gồm giám định viên tư pháp và người giám định tư pháp theo vụ việc.”

2.  Thời hạn giải quyết yêu cầu giám định thương tật

–   Trong thực tế việc giám định thương tật thì thời hạn, thời gian để giám định đối với trường hợp cần bắt buộc phải trưng cầu giám định cụ thể như sau:

Thứ nhất, không được quá thời gian 03 tháng đối với trường hợp là tình trạng tâm thần của chính người bị buộc tội hoặc của chính người làm chứng hoặc chính bị hại khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ; khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án.

Thứ hai, không quá thời gian 01 tháng đối với những trường hợp đó là nguyên nhân chết hoặc mức độ ô nhiễm môi trường.

Thứ ba, không quá thời gian 09 ngày đối với trường hợp như sau:

– Một là, để xác định độ tuổi của chính bị can, bị cáo và bị hại nếu thực hiện việc xác định độ tuổi đó có ý nghĩa đối với quá trình giải quyết vụ án và cũng không có các giấy tờ, tài liệu để xác định chính xác tuổi của họ hoặc có nghi ngờ về tính xác thực của những hồ sơ đó.

– Hai là, tính chất, mức độ thương tích, cũng như tổn hại sức khoẻ hoặc khả năng lao động.

– Ba là, giám định chất như: chất cháy, chất phóng xạ, vũ khí quân dụng, vật liệu nổ, chất độc, kim khí quý, tiền giả, đồ cổ, vàng, bạc, đá quý, ma tuý.

–  Trong trường hợp không thuộc các trường hợp vừa nêu ở ba ý nêu trên thì thời hạn giám định đối với các trường hợp khác sẽ tiến hành, thực hiện theo chính nội dung của quyết định trưng cầu giám định.

–  Trong trường hợp việc giám định không thể tiến hành trong thời hạn theo quy định như những phần nêu trên thì chính tổ chức, cá nhân tiến hành thực hiện việc giám định phải kịp thời thông báo bằng văn bản, nêu rõ lý do cho cơ quan trưng cầu, người yêu cầu giám định.

–  Trong trường hợp thời hạn giám định bổ sung giám định lại cũng áp dụng các quy định nêu trên.

3. Hồ sơ, thủ tục cần chuẩn bị để yêu cầu giám định

Hồ sơ giám định tư pháp do người thực hiện giám định tư pháp lập bao gồm:

-) Quyết định trưng cầu, văn bản yêu cầu giám định và tài liệu kèm theo (nếu có);

-) Biên bản giao, nhận hồ sơ, đối tượng trưng cầu, yêu cầu giám định;

-) Văn bản ghi nhận quá trình thực hiện giám định;

-) Bản ảnh giám định (nếu có);

-) Kết luận giám định trước đó hoặc kết quả xét nghiệm, thực nghiệm giám định do người khác thực hiện (nếu có);

-) Tài liệu khác có liên quan đến việc giám định (nếu có);

-) Kết luận giám định tư pháp.

Hồ sơ giám định tư pháp phải được lập theo mẫu theo quy định pháp luật hiện hành và được cơ quan có thẩm quyền chịu trách nhiệm giữ gìn, bảo quản, lưu giữ các hồ sơ giám định thường là do chính cá nhân tổ chức thực hiện giám định tư pháp thực hiện. Bên cạnh đó, hồ sơ cần được đưa ra khi cơ quan, người tiến hành tố tụng có chức năng thẩm quyền để tiến hành giải quyết vụ án hình sự, hành chính và vụ việc dân sự.

Thủ tục trưng cầu giám định thương tật, yêu cầu giám định tỷ lệ thương tật.Thực hiện quy định về giám định thì có thể thực hiện ở cơ quan giám định hoặc ở chính nơi tiến hành điều tra vụ án ngay sau khi cơ quan có thẩm quyền có quyết định trưng cầu, yêu cầu giám định. Những người sau và cơ quan sau có thể thực hiện tham gia yêu cầu giám định nhưng phải tiến hành báo trước cho người được giám định biết đó chính là Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán. 

Theo quy định thì người có quyền yêu cầu giám định khi gửi yêu cầu của mình bằng văn bản để yêu cầu các cơ quan tiến hành tố tụng, hay người tiến hành tố tụng trưng cầu giám định trong trường hợp 07 ngày không đồng ý thì phải báo ngay cho người yêu cầu giám định nội dung bằng văn bản thì người yêu cầu giám định có quyền tự mình yêu cầu giám định.

TƯ VẤN TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ:

Tóm tắt câu hỏi:

Chào Luật sư! Em tôi bị chấn thương sọ não vì bị người khác đánh tôi có làm đơn yêu cầu điều tra điều tra viên mời pháp y giám định mà 15 ngày chưa thấy giám định xin luật sư cho biết thời hạn tiếp nhận và giám định bao lâu? Cảm ơn Luật sư!

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

Theo Điều 205, Điều 206 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định về trưng cầu giám định như sau:

“Điều 205. 1. Khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 206 của Bộ luật này hoặc khi xét thấy cần thiết thì cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng ra quyết định trưng cầu giám định.

2. Quyết định trưng cầu giám định có các nội dung:

a) Tên cơ quan trưng cầu giám định; họ tên người có thẩm quyền trưng cầu giám định;

b) Tên tổ chức; họ tên người được trưng cầu giám định;

c) Tên và đặc điểm của đối tượng cần giám định;

d) Tên tài liệu có liên quan hoặc mẫu so sánh gửi kèm theo (nếu có);

đ) Nội dung yêu cầu giám định;

e) Ngày, tháng, năm trưng cầu giám định và thời hạn trả kết luận giám định.

3. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định trưng cầu giám định, cơ quan trưng cầu giám định phải giao hoặc gửi quyết định trưng cầu giám định, hồ sơ, đối tượng trưng cầu giám định cho tổ chức, cá nhân thực hiện giám định; gửi quyết định trưng cầu giám định cho Viện kiểm sát có thẩm quyền thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra.”

 ” Điều 206. Bắt buộc phải trưng cầu giám định khi cần xác định:

1. Tình trạng tâm thần của người bị buộc tội khi có sự nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ; tình trạng tâm thần của người làm chứng hoặc bị hại khi có sự nghi ngờ về khả năng nhận thức, khả năng khai báo đúng đắn về những tình tiết của vụ án;

2. Tuổi của bị can, bị cáo, bị hại nếu việc đó có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án và không có tài liệu để xác định chính xác tuổi của họ hoặc có nghi ngờ về tính xác thực của những tài liệu đó;

3. Nguyên nhân chết người;

4. Tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khoẻ hoặc khả năng lao động;

5. Chất ma tuý, vũ khí quân dụng, vật liệu nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, tiền giả, vàng, bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ;

6. Mức độ ô nhiễm môi trường.”

Căn cứ theo quy định trên, trường hợp của em bạn bị người khác đánh dẫn đến chấn thương sọ não. Đây là trường hợp bắt buộc cần phải trưng cầu giám định để xác định mức độ tổn hại sức khỏe của người bị hại

Điều 22 Luật Giám định tư pháp 2012 quy định:

“Điều 22. Quyền, nghĩa vụ của người yêu cầu giám định tư pháp

1.Người yêu cầu giám định có quyền gửi văn bản yêu cầu cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng trưng cầu giám định. Trường hợp cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng không chấp nhận yêu cầu thì trong thời hạn 07 ngày phải thông báo cho người yêu cầu giám định bằng văn bản. Hết thời hạn nói trên hoặc kể từ ngày nhận được thông báo từ chối trưng cầu giám định, người yêu cầu giám định có quyền tự mình yêu cầu giám định.

2. Người yêu cầu giám định có quyền:

a) Yêu cầu cá nhân, tổ chức thực hiện giám định tư pháp trả kết luận giám định đúng thời hạn đã thỏa thuận và theo nội dung đã yêu cầu;

b) Yêu cầu cá nhân, tổ chức đã thực hiện giám định tư pháp giải thích kết luận giám định;

c) Đề nghị Toà án triệu tập người giám định tư pháp đã thực hiện giám định tham gia phiên tòa để giải thích, trình bày về kết luận giám định;

d) Yêu cầu cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng trưng cầu giám định lại; yêu cầu giám định bổ sung theo quy định tại khoản 1 Điều 29 của Luật này.

3. Người yêu cầu giám định tư pháp có nghĩa vụ:

a) Cung cấp thông tin, tài liệu có liên quan đến đối tượng giám định theo yêu cầu của người giám định tư pháp và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin, tài liệu do mình cung cấp;

b) Nộp tạm ứng chi phí giám định tư pháp khi yêu cầu giám định; thanh toán kịp thời, đầy đủ chi phí giám định cho cá nhân, tổ chức thực hiện giám định khi nhận kết luận giám định.

4. Người yêu cầu giám định chỉ được thực hiện quyền tự yêu cầu giám định trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.”

Theo thông tin bạn cung cấp, bạn đã làm đơn yêu cầu điều tra viên mời giám định tư pháp, thì trong thời hạn 07 ngày, nếu không chấp nhận yêu cầu thì phải thông báo cho người yêu cầu giám định bằng văn bản. Nếu hết thời hạn nói trên, người yêu cầu giám định tư pháp có quyền tự yêu cầu giám định, và việc tự yêu cầu giám định phải được thực hiện trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm, trong trường hợp từ chối hoặc nhận yêu cầu trưng cầu giám định thì cá nhân, tổ chức thực hiện giám định tư pháp sẽ thông báo bằng văn bản cho người yêu cầu giám định trong thời hạn 05 ngày.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Điểm a Khoản 2 Điều trên có quy định “a) Yêu cầu cá nhân, tổ chức thực hiện giám định tư pháp trả kết luận giám định đúng thời hạn đã thỏa thuận và theo nội dung đã yêu cầu;” . Và Điểm c Khoản 2 Điều 23 Luật Giám định tư pháp quy định người giám định tư pháp có nghĩa vụ “Thực hiện và trả kết luận giám định đúng thời hạn yêu cầu; trong trường hợp cần thiết phải có thêm thời gian để thực hiện giám định thì phải thông báo kịp thời cho người trưng cầu, yêu cầu giám định biết;”

Như vậy, trong trường hợp người yêu cầu giám định thực hiện quyền tự yêu cầu giám định thì thời hạn tiếp nhận giám định là 05 ngày, còn thời hạn trả kết luận giám định được thực hiện theo thỏa thuận với cá nhân, tổ chức thực hiện giám định tư pháp.