Sửa nhà có phải xin phép không? Thủ tục xin giấy phép sửa chữa nhà ở?

Theo thời gian các ngôi nhà do nhiều yếu tố tác động như thiên tai, hỏa hoạn, mưa gió cũng sẽ xuống cấp, hư hỏng bị hao mòn tự nhiên, để không bị ảnh hưởng đến việc sử dụng nhà cũng như mỹ quan của ngôi nhà thân thuộc thì các chủ nhà sẽ phải tiến hành sửa chữa, cải tạo, nâng cấp để tiếp tục sử dụng. Tuy nhiên, khi sửa chữa nhà thì có phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền của nhà nước không? thủ tục xin phép như thế nào?

1. Sửa nhà có phải xin phép không?

Theo quy định của pháp luật thì về nguyên tắc trước khi khởi công xây dựng công trình, chủ đầu tư phải có giấy phép xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp theo quy định của pháp luật xây dựng, trừ các trường hợp được miễn giấy phép xây dưng.

Nếu như chủ nhà có nhu cầu sửa chữa, cải tạo nhà ở của mình mà chỉ sửa phần nội thất bên trong nhà như sơn lại tường, thay gạch nền, thay cửa mới, sơn tường, lát cầu thang, lắp thêm rèm… chi khi nào nhà ở sửa chữa thay dổi về mặt kiến trúc bên trong căn nhà, không không liên quan tới phần diện tích xây dựng, kết cấu công trình, thì chủ nhà vẫn phải xin giấy phép sửa nhà này ở ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn để tránh các trường hợp vi phạm xảy ra khi quản lý đô thị kiểm tra.

Pháp luật xây dựng quy định các công trình được miễn giấy phép xây dựng gồm:

+ Công trình bí mật nhà nước, công trình xây dựng theo lệnh khẩn cấp và công trình nằm trên địa bàn của hai đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên;

+ Công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quyết định đầu tư;

+ Công trình xây dựng tạm phục vụ thi công xây dựng công trình chính;

+ Công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị nhưng phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận về hướng tuyến công trình;

+ Công trình xây dựng thuộc dự án khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và được thẩm định thiết kế xây dựng theo quy định của Luật này;

+ Nhà ở thuộc dự án phát triển đô thị, dự án phát triển nhà ở có quy mô dưới 7 tầng và tổng diện tích sàn dưới 500 m² có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

+ Công trình sửa chữa, cải tạo, lắp đặt thiết bị bên trong công trình không làm thay đổi kết cấu chịu lực, không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng tới môi trường, an toàn công trình;

+ Công trình sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc;

+ Công trình hạ tầng kỹ thuật ở nông thôn chỉ yêu cầu lập Báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng và ở khu vực chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn được duyệt;

+ Công trình xây dựng ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt; nhà ở riêng lẻ ở nông thôn, trừ nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa;

+ Chủ đầu tư xây dựng công trình được miễn giấy phép xây dựng theo quy định tại các điểm b, d, đ và i khoản này có trách nhiệm thông báo thời điểm khởi công xây dựng kèm theo hồ sơ thiết kế xây dựng đến cơ quan quản lý xây dựng tại địa phương để theo dõi, lưu hồ sơ.

Thông thường thì chủ đầu tư khi làm thủ tục xin giấy phép xây dựng thì có các loại giấy phép bao gồm những loại như sau: Giấy phép xây dựng mới; Giấy phép sửa chữa, cải tạo; Giấy phép di dời công trình.

2. Thủ tục xin giấy phép sửa chữa nhà ở:

Do đó, trong trường hợp sửa chữa nhà cửa thì theo quy định pháp Luật xây dựng năm 2014 có hiệu lực từ 01/01/2015 cụ thể tại điểm g và điểm h khoản 2 Điều 89 Luật xây dựng thì các công trình không cần cấp giấy phép sửa chữa bao gôm: Công trình sửa chữa, cải tạo, lắp đặt thiết bị bên trong công trình không làm thay đổi kết cấu chịu lực, không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng tới môi trường, an toàn công trình; Công trình sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc;

Nếu trong trường hợp chủ nhà sửa chữa cải tạo nhà ở khi cần xin giấy phép  thuộc các trường hợp cải tạo, xây dựng kết cấu chịu lực, công năng sử dụng thay đổi hoặc làm ảnh hưởng đến môi trường, an toàn công trình thì phải xin giấy phép xây dựng khi sửa chữa, cải tạo nhà ở theo quy định của pháp luật.

Căn cứ theo quy định tại Điều 96 của Luật xây dựng năm 2014  khi cần xin giấy phép sửa nhà, chủ nhà cần làm “đơn đề nghị cấp giấy phép sửa chữa, cải tạo nhà ở” gửi UBND cấp huyện kèm theo bản vẽ, ảnh chụp hiện trạng của bộ phận, hạng mục công trình, nhà ở riêng lẻ đề nghị được cải tạo; bản sao một trong những giấy tờ chứng minh về quyền sở hữu, quản lý, sử dụng nhà ở theo quy định của pháp luật.

Chủ nhà khi được cấp giấy phép phải tổ chức sửa chữa trong thời hạn 12 tháng theo giấy phép sửa chữa cải tạo nhà ở theo giấy phép và phải xây đúng theo giấy phép. Giấy phép sửa chữa sẽ hết hiệu lực nếu quá thời hạn trên. Chủ nhà khi đó sẽ phải xin lại giấy phép nếu muốn tiếp tục thi công hoặc phải làm đơn xin điều chỉnh giấy phép nếu muốn điều chỉnh hạng mục sửa chữa. Nếu gia chủ chưa thể tổ chức sửa chữa nhà sau 12 tháng thì có thể xin gia hạn giấy phép theo quy định của pháp luật.

Chủ nhà khi có nhu cầu xây dựng sửa chữa, cải tạo nhà ở của mình bị hư hỏng thì nộp hồ sơ lên cơ quan của nhà nước có thẩm quyền bao gồm những hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng đối với trường hợp cải tạo, sửa chữa như sau:

+ Đơn đề nghị cấp giấy phép sửa chữa, cải tạo công trình nhà ở theo mẫu do cơ quan có thẩm quyền của nhà nước ban hành.

+  Một trong những giấy tờ chứng minh về quyền sở hữu, quản lý, sừ dụng công trình, nhà ở theo quy định của pháp luật hoặc bản sao giấy phép xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp;

+ Bản vẽ hiện trạng của bộ phận, hạng mục công trình sửa chữa, cải tạo đã được phê duyệt theo quy định có tỷ lệ tương ứng với tỷ lệ các bản vẽ của hồ sơ đề nghị cấp phép sửa chữa, cải tạo và ảnh chụp (10 X 15 cm) hiện trạng công trình và công trình lân cận trước khi sửa chữa, cải tạo;

+ Đối với các công trình di tích lịch sử, văn hoá và danh lam, thắng cảnh đã được xếp hạng, thì phải có văn bản chấp thuận của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo phân cấp;

+ Báo cáo kết quả thẩm định thiết kế của cơ quan chuyên môn về xây dựng đôi với công trình theo quy định phải được thẩm định thiết kế;

+ Văn bản bản cam kết của chủ đầu tư bảo đảm an toàn cho công trình và công trình lân cận đối với công trình xây chen, có tầng hầm;

+ Quyêt định đầu tư đối với công trình yêu cầu phải lập dự án đầu tư xây dựng.

+ Chủ nhà nộp chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân còn có giá trị sử dụng và nộp sổ hộ khẩu của gia đình

+ Tùy từng quận sẽ yêu cầu nộp tờ khai lệ phí trước bạ theo quy định của pháp luật.

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ nêu trên thì chủ nhà có thể nộp hồ sơ trực tiếp hoặc nộp trực tuyến hoặc nộp qua bưu điện đến bộ phận một cửa của cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở bộ phận một cửa tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính rồi bộ phận sẽ chuyển cho cơ quan chuyên môn của Uỷ ban nhân dân cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh là phòng quản lý đô thị có thẩm quyền giải quyết theo thẩm quyền.

Sau khi nhận được hồ sơ của chủ nhà có nhu cầu xin giấy phép cải tạo, sửa chữa nhà ở thì phòng quản lý đô thị sẽ thẩm định hồ sơ và kiểm tra thực dịa, soạn thảo kết quả giải quyết trình lãnh đạo cấp quận huyện ký duyệt.

Trong trường hợp mà hồ sơ hợp lệ thì sẽ hoàn thiện hồ sơ và chuyển kết quả giải quyết cho bộ phận một cửa vào sổ, đóng dấu và trả kết quả cho chủ nhà thực hiện thủ tục hành chính theo quy định. Trường hợp hồ sơ của chủ nhà không hợp lệ hoặc không đủ điều kiện để cấp giấy phép sửa chữa, cải tạo thì sẽ trả lời bằng văn bản cho chủ nhà bổ sung hoàn thiện hồ sơ theo quy định hoặc không đủ điều kiện để cấp giấy phép sửa chữa, cải tạo thì sẽ trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Thời hạn giải quyết thông thường là không quá ba mươi ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định của pháp luật.

Lệ phí cấp giấy phép xây dựng khi sửa chữa cải tạo nhà ở hội đồng nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà ở sẽ có quy định mức lệ phí tại từng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là tùy từng tỉnh là khác nhau căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương.

Thông thường, các quy định trên khi chủ nhà có nhu cầu cải tạo, sửa chữa nhà ở xuống cấp xin giấy phép xây dựng để sửa chữa, cải tạo chỉ áp dụng đối với nhà ở riêng lẻ thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình, cá nhân bao gồm các loại nhà như nhà biệt thự, nhà ở liền kề và nhà ở độc lập.

Vì vậy, khi có nhà bị hư hỏng nặng cần có nhu cầu để cơ quan nhà nước có thẩm quyền để sửa chữa, cải tạo nhà ở nếu thuộc trường hợp thay đổi kết cấu công trình thì phải xin giấy phép sửa chữa theo quy định của pháp luật. Trường hợp nếu chủ nhà thuộc trường hợp xin giấy phép sửa chữa, cải tạo nhà ở không xin phép mà vẫn cố tình xây dựng thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính và buộc khôi phục lại tình trạng như ban đầu. Cho nên để tránh bị xử phạt thì chủ nhà phải tiến hành xin giấy phép sửa chữa, cải tạo nhà ở theo quy định của pháp luật.