Rút BHXH cần giấy tờ gì? Các thuật ngữ tiếng Anh? Rút BHXH rồi đóng lại được không? Cấp sổ mới khi người lao động tham gia BHXH?
Rút Bảo hiểm xã hội là nhu cầu của người đã tham gia BHXH. Khi không có nhu cầu tham gia tiếp, họ có thể làm hồ sơ, thể hiện nhu cầu rút BHXH một lần. Các giấy tờ cần cung cấp là thành phần hồ sơ theo quy định pháp luật. Qua đó mà cơ quan bảo hiểm có thể tiếp nhận, xem xét và thanh toán BHXH cho người lao động. Các quyền lợi, nghĩa vụ tương ứng của người lao động được quan tâm, tuy nhiên nhiều người chưa tiếp cận được các quy định của pháp luật. Cùng tìm hiểu, giải đáp câu hỏi: “Rút bảo hiểm xã hội cần giấy tờ gì? Rút rồi đóng lại được không?”
Căn cứ pháp lý:
– Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
– Mẫu số 14-HSB ban hành kèm theo Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 về Quy trình giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, chi trả chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành.
– Thông tư 136/2020/TT-BQP hướng dẫn về hồ sơ, quy trình và trách nhiệm giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội trong Bộ Quốc phòng.
– Quyết định số 505/QĐ-BHXH ngày 27 tháng 3 năm 2020 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy trình thu bảo.
Dịch vụ Luật sư tư vấn pháp luật qua điện thoại: 1900.6568
Mục lục bài viết
1. Rút BHXH cần giấy tờ gì?
Để được nhận BHXH một lần, Bạn cần lập hồ sơ theo quy định tại Điều 109 Luật BHXH năm 2014. Đối với các chủ thể không thuộc vào trường hợp đặc biệt, thủ tục hưởng BHXH một lần rất đơn giản.
Khi đó, các thành phần hồ sơ được xác định như sau:
– Bắt buộc có:
(1). Sổ BHXH của người tham gia đóng Bảo hiểm.
(2). Đơn đề nghị hưởng BHXH một lần theo Mẫu số 14-HSB ban hành kèm theo Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019. Phải chú ý làm đơn theo mẫu đơn mới nhất, có hiệu lực pháp luật.
– Đối với người tham gia BHXH ra nước ngoài định cư:
(3). Đối với người ra nước ngoài định cư cần phải nộp thêm một trong các giấy tờ sau đây:
+ Bản sao giấy xác nhận về việc thôi quốc tịch Việt Nam.
Hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
+ Hộ chiếu do nước ngoài cấp;
+ Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
+ Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; có giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài cấp.
– Thành phần hồ sơ cần có thêm trong các trường hợp đặc biệt:
+ Trong trường hợp có bệnh nguy hiểm đến tính mạng:
(4). Trích sao hồ sơ bệnh án trong trường hợp bị mắc một trong các bệnh nguy hiểm đến tính mạng.
– Có thể cung cấp thêm Trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được đối với một số bệnh sau đây: Người mắc ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS;
– Nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự phục vụ được. Để xác định về các năng lực, khả năng tự sinh hoạt là không đảm bảo. Người thân có thể thực hiện các thủ tục để xin các biên bản, giấy tờ này cho người hưởng chế độ Bảo hiểm.
– Các bước giải quyết nhanh chóng đối với nhóm đối tượng này:
+ Khi đủ điều kiện hưởng BHXH và bạn có yêu cầu nhận BHXH một lần thì bạn có thể trực tiếp nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH nơi bạn cư trú hoặc nộp tại cơ quan Bưu điện gần nhất.
+ Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả số tiền BHXH cho bạn. Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
+ Vì điều kiện, hoàn cảnh mà bạn không thể bảo lưu thời gian đã đóng BHXH để sau này được hưởng lương hưu. Nếu bạn có yêu cầu nhận BHXH một lần, bạn có thể liên hệ với cơ quan BHXH địa phương nơi gần nhất để được cung cấp các mẫu biểu và giải thích về chế độ chính sách.
+ Thanh toán phí giám định y khoa:
(5). Trường hợp thanh toán phí giám định y khoa thì có thêm các giấy tờ liên quan sau:
– Hóa đơn, chứng từ thu phí giám định;
– Bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.
+ Nếu hoạt động trong Quân đội:
(6). Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo mẫu số 04B-HBQP. Sử dụng mẫu được ban hành kèm theo Thông tư số 136/2020/TT-BQP đối với người có thời gian phục vụ trong quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mà sổ BHXH không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực.
2. Các thuật ngữ tiếng Anh:
Bảo hiểm xã hội tiếng Anh là Social insurance.
3. Rút BHXH rồi đóng lại được không?
Để trả lời được câu hỏi này, cần xem xét các quy định pháp luật về đối tượng, điều kiện đảm bảo được tham gia BHXH:
3.1. Quy định pháp luật về đối tượng tham gia BHXH bắt buộc:
Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc:
“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;”
Phân tích quy định pháp luật:
Tính chất bắt buộc được xác định đối với người lao động làm việc trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Các chế độ này mang đến quyền lợi và phản ánh nghĩa vụ tương ứng của người lao động. Do đó, trong hoạt động quản lý nhà nước, người lao động phải đảm bảo thực hiện quy định tham gia BHXH. Nếu không có nhu cầu tham gia, phải làm cam kết và giải trình lý do theo quy định pháp luật.
Do đó, nếu thất nghiệp, người lao động có thể làm thủ tục hưởng BHXH một lần. Tuy nhiên khi đi làm trở lại, phải tham gia BHXH bắt buộc. Bằng cách thực hiện các yêu cầu, nộp hồ sơ cho doanh nghiệp làm việc để tham gia BHXH.
Kết luận:
Người làm theo hợp đồng lao động là đối tượng phải tham gia chế độ BHXH bắt buộc. Trong đó, có:
+ Hợp đồng lao động xác định thời hạn.
+ Hợp đồng không xác định thời hạn.
+ Hợp đồng theo mùa vụ hay theo một công việc có thời hạn dưới 12 tháng.
Các quy định về đối tượng có thể tham khảo thêm ở quy định bên trên.
Mặc dù trước đây người lao động đã làm thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội một lần và cơ quan bảo hiểm xã hội đã thu lại sổ bảo hiểm khi họ hưởng các chế độ kèm theo. Tuy nhiên nếu người lao động tiếp tục tham gia lao động và ký kết hợp đồng lao động thì vẫn thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội và tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội. Khi đó, họ lại được cấp sổ, được tham gia, thực hiện các nghĩa vụ và hưởng quyền lợi BHXH theo quy định.
3.2. Các đối tượng tham gia BHXH tự nguyện:
Các đối tượng lao động tự do có thể tham gia BHXH tự nguyện để hưởng các chế độ Bảo hiểm theo quy định. Họ cũng được quyền tham gia lại BHXH sau một thời gian không đóng, đã nhận chế độ BHXH một lần.
Kết luận: Sau khi rút BHXH rồi, các chủ thể có nhu cầu, có nghĩa vụ được tham gia BHXH theo quy định. Họ có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan được pháp luật quy định cụ thể.
4. Cấp sổ mới khi người lao động tham gia BHXH?
Người lao động sau khi nhận bảo hiểm xã hội một lần lại tiếp tục làm việc và thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì người sử dụng lao động phải khai báo đóng BHXH để tiếp tục đóng BHXH. Tại doanh nghiệp mới, người lao động thực hiện các thủ tục, nộp hồ sơ theo yêu cầu của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp sẽ thực hiện tham gia BHXH cho người lao động tại đơn vị mình.
Về việc cấp sổ mới hay lấy mã số sổ BHXH cũ phụ thuộc vào việc mã số sổ BHXH cũ đã bị hủy hay chưa? Cùng tìm hiểu các nội dung liên quan để xác định thông tin, căn cứ trả lời cho câu hỏi này:
Do vậy, bạn cần yêu cầu cung cấp thông tin và tra cứu trên cơ sở dữ liệu bảo hiểm. Nếu vẫn có thông tin số sổ BHXH cũ thì phải đóng trên mã số sổ cũ đó. Nếu đã bị hủy số sổ đó thì mới có thể khai báo cấp sổ mới. Từ đó lại tiến hành các nghĩa vụ mới, xác lập các thông tin mới từ tháng bắt đầu đóng BHXH.
+ Trường hợp nếu khi hưởng BHXH một lần mà chưa hưởng BH thất nghiệp:
Thì cơ quan BHXH sẽ in lại tờ bìa sổ BHXH và tờ rời bảo lưu quá trình tham gia BH thất nghiệp cho bạn. Khi đó, các quyền lợi của bạn vẫn được xác định trong hoạt động quản lý của cơ quan BHXH.
+ Trường hợp nếu bạn đã hưởng BHXH một lần và BH thất nghiệp:
tthì khi tiếp tục tham gia BHXH ở đơn vị mới, bạn kê khai mã số BHXH (số sổ BHXH cũ đã cấp trước đó) vào Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS ban hành kèm theo Quyết định số 505/QĐ-BHXH) nộp cho công ty mớI. Khi đó, Công ty sẽ tiến hành báo tăng, cơ quan BHXH sẽ cấp sổ BHXH mới theo mã số BHXH cũ đã cấp cho bạn. Bạn có thể thực hiện các quyền lợi, nghĩa vụ và xác định quyền lợi này từ những tháng mới tham gia BHXH.
Trên đây là các thông tin để người lao động nắm được, thực hiện các quyền tham gia BHXH của mình ở doanh nghiệp mới.
