Phân chia tài sản của ông bà để lại không có di chúc

Phân chia tài sản của ông bà để lại không có di chúc. Chia thừa kế theo pháp luật khi thời hiệu khởi kiện đã hết.

---

Tóm tắt câu hỏi:

Kính chào Luật Dương Gia.Thưa luật sư! Tôi muốn tư vấn về vấn quyền thừa kế đất đai như sau. Ông tôi có 2 vợ – vợ cả: sinh đc 5 người con. – vợ 2 sinh được một người con út. Ông tôi và bà cả đã mất từ lâu, từ những năm 1984-1986. Bà 2 mất chưa được 10 năm(2006). Gia đình tôi sống trên mảnh đất ông bà để lại từ những năm 1986. Khi ông bà mất không có để lại di chúc quyền thừa kế cho ai. Hiện tại gia đình tôi vẫn sống trên mảnh đất đó, và đóng đầy đủ mọi loại thuế đất.Tên chủ sở hữu mảnh đất đó trên bản đồ địa chính mang tên bố mẹ tôi hiện giờ và chưa đc cấp bìa đỏ. Nay bố tôi đã qua đời, cũng không để lại di chúc và quyền thừa kế cho ai. Trước khi bố tôi mất có họp gia đình với các anh, chị em của bố tôi và xin giữ lại toàn bộ mảnh đất đấy cho chúng tôi (là con của bố). Nay các anh, chị em của bố tôi đòi chia mảnh đất đấy, và bảo đấy là đất của ông bà để lại. Như vậy có đúng không? Vậy nếu gia đình tôi không đồng ý chia thì có đúng không. Mong luật sư tư vấn giúp cho.?

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý:

–  Bộ luật dân sự 2005;

– Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP.

2. Luật sư tư vấn:

Trong trường của bạn, hiện nay mảnh đất đó vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, căn cứ xác định chủ sở hữu mảnh đất đó dựa trên nguồn gốc hình thành chứ không phải dựa theo tên chủ sở hữu mảnh đất đó trên bản đồ địa chính. Vì vậy mảnh đất này thuộc quyền sở hữu của ông, bà bạn.

Vì ông bà của bạn đều không để lại di chúc nên việc thừa kế tài sản của bạn đều tuân thủ theo quy định của pháp luật. Pháp luật chia những người thừa kế theo pháp luật theo các hàng, những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau, những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản. Theo đó, các hàng thừa kế theo thứ tự quy định tại Ðiều 676. Bộ luật dân sự 2005 như sau:

“Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Theo đó, trong trường hợp của bạn, mảnh đất sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất và cụ thể là 6 người con của ông bà bạn. Theo quy định Điều 645. Thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế

Thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.”

>>> Luật sư tư vấn pháp luật dân sự  qua tổng đài: 1900.6568

Theo quy định tại điểm 2.4 điều 2 mục I Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004 của Hội đồng thẩm phán TANDTC thì trường hợp hết thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế nêu trên nhưng nếu đáp ứng được các điều kiện theo quy định tại Nghị quyết thì di sản đó sẽ trở thành tài sản chung của các đồng thừa kế, cụ thể như sau: 

Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế nếu các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết…

Căn cứ theo quy định nêu trên, trường hợp hết thời hiệu khởi kiện chia thừa kế, được áp dụng chia theo tài sản chung chỉ khi tài sản đó chưa chia. Trường hợp bạn hỏi đã hết thời hạn 10 năm và chia tài sản. Do đó, việc 1 trong 6 người con của ông bà có quyền khởi kiện để chia tài sản chung theo quy định của pháp luật.