Lừa đảo chiếm đoạt tiền học phí bị xử lý thế nào?

1. Lừa đảo chiếm đoạt tiền học phí bị xử lý thế nào?

Lừa đảo chiếm đoạt tiền học là một trong những thủ đoạn của hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản phổ biến hiện nay, nhiều hành vi lừa đảo đã bị biến tướng, khiến người dân không thể phân biệt là không thể nắm bắt kịp thời. Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền học được xem là hành vi dùng thủ đoạn gian dối để người khác tin tưởng, đóng tiền học nhằm mục đích chiếm đoạt số tiền đó trái quy định của pháp luật. Hành vi lừa đảo của các đối tượng này cần phải áp dụng chế tài xử phạt nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Theo đó, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền học hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản căn cứ theo quy định tại Điều 174 của Bộ luật hình sự năm 2015. Theo đó:

• Khung hình phạt cơ bản được xác định là cải tạo không gian giữ đến 03 năm, phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm;
• Khung hình phạt tăng nặng thứ nhất là phạt tù từ 02 năm đến 07 năm trong trường hợp: Có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, chiếm đoạt tài sản có giá trị từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, tái phạm nguy hiểm, sử dụng thủ đoạn xảo quyệt, lợi dụng chức vụ quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa của các cơ quan ban tổ chức;
• Khung hình phạt tăng nặng thứ hai được xác định là từ 07 năm đến 15 năm tù, trong trường hợp chiếm đoạt tài sản có giá trị từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, có hành vi lợi dụng thiên tai hoặc lợi dụng dịch bệnh;
• Có quyền phạt tăng nặng thứ ba phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân trong trường hợp chiếm đoạt tài sản giá trị từ 500.000.000 đồng trở lên, hoặc lợi dụng chiến tranh/lợi dụng tình trạng khẩn cấp;
• Hình phạt bổ sung có thể được áp dụng đó là phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, cấm làm công việc nhất định trong khoảng thời gian từ 01 năm đến 05 năm, tịch thu một phần tài sả/tịch thu toàn bộ tài sản.

2. Quy trình tố cáo hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền học: 

Căn cứ theo quy định tại Điều 144 của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 thì khi trở thành nạn nhân trong vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người dân có thể tố cáo hành vi vi phạm tại nơi đối tượng lừa đảo đang sinh sống hoặc nơi xảy ra hành vi lừa đảo, hoặc tố cáo hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền với cơ quan điều tra, Viện kiểm sát hoặc Tòa án theo quy định của pháp luật. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ tiến hành thủ tục giải quyết và xác minh hành vi theo quy định hiện hành. Nhìn chung thì quá trình này sẽ trải qua một số giai đoạn cơ bản sau đây:

Bước 1: Nạn nhân có thể tố cáo bằng hình thức văn bản/lời nói tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Sau khi xét thấy hồ sơ đầy đủ và hợp lệ thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ tiếp nhận đơn tố cáo của bị hại. Nếu trong trường hợp đơn tố cáo của bị hại được gửi không đúng thẩm quyền thì cơ quan nhà nước sẽ phải có trách nhiệm chuyển đơn tố cáo kèm theo tài liệu và chứng cứ có liên quan đến vụ việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản đã tiếp nhận cho cơ quan có thẩm quyền để giải quyết theo thủ tục luật định.

Bước 2: Thời gian giải quyết được thực hiện theo quy định của pháp luật trong khoảng thời hạn 20 ngày kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiếp nhận được bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ. Trong trường hợp hồ sơ không hợp lệ thì cơ quan có thẩm quyền sẽ yêu cầu bị hại bổ sung hồ sơ. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiến hành hoạt động kiểm tra và xác minh thông tin liên quan đến vụ việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Bước 3: Sau khi đã kiểm tra và xác minh nội dung trong đơn tố cáo, nếu xét thấy có dấu hiệu của tội phạm thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ ra quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với các tội danh tương ứng, mà trong trường hợp này được xác định là tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản căn cứ theo quy định tại Điều 174 của Bộ luật hình sự năm 2015.

Bước 4: sau khi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự theo quy định của pháp luật thì trong khoảng thời hạn 24 giờ, cơ quan ra quyết định khởi tố vụ án hình sự lừa đảo chiếm đoạt tài sản phải chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra để điều tra vụ án theo thủ tục tố tụng hình sự, khi cơ quan có thẩm quyền tiến hành các hoạt động điều tra hồ sơ vụ án kèm theo bản kết luận điều tra đề nghị truy tố và vật chứng thì viện kiểm sát phải kiểm tra và xử lý, nếu như đã đầy đủ dữ kiện và chứng cứ thì viện kiểm sát nhận hồ sơ vụ án sau đó tiến hành hoạt động truy tố bị can ra tòa án.

Bước 5: Sau khi nhận được hồ sơ của Viện kiểm sát, nếu xét thấy hồ sơ viện kiểm sát đưa ra là đầy đủ thì Tòa án sẽ quyết định đưa vụ án ra xét xử. trường hợp thiếu chứng cứ hoặc thiếu tài liệu có liên quan thì Tòa án sẽ yêu cầu trả hồ sơ để viện kiểm soát bổ sung thêm. Quá trình xét xử tại Tòa án sau khi nhận được bản cáo trạng của Viện kiểm sát sẽ bao gồm trình tự như sau: 

• Khai mạc phiên tòa xét xử vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản;
• Bản cáo trạng được công bố theo quy định của pháp luật;
• Nghi phạm bị xét hỏi, lời khai trong quá trình truy tố và điều tra sẽ được công bố tại phiên tòa;
• Bị cáo và các đương sự có liên quan sẽ được hỏi thêm một số vấn đề;
• Các nội dung ghi hình và ghi âm có liên quan sẽ được phát trực tiếp;
• Tiến hành xem xét tại chỗ sau đó nghị án, tuyên án và kết thúc phiên toà.

Bước 6: Sau khi phiên tòa kết thúc thì bị cáo có quyền kháng cáo trong khoảng thời gian 15 ngày kể từ ngày Tòa án ban hành bản án. Nếu có kháng cáo thì sẽ tiếp tục được xét xử phúc thẩm tại tòa án cấp phúc thẩm. 

Bước 7: Thi hành bản án theo quy định của pháp luật. Đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản phải hoàn trả đầy đủ phần tài sản đã lừa đảo cho bị hại và bồi thường thêm cho bị hại, bên cạnh đó nếu Như trong trường hợp tội phạm không đủ khả năng để bồi thường cho bị hại ở thời điểm có bản án thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần tiến hành hoạt động cưỡng chế tài sản theo những hình thức cơ bản sau:

• Khấu trừ tiền trong tài khoản ngân hàng hoặc xử lý, thu hồi các giấy tờ có giá trị của người thi hành án phạt;
• Trừ vào mức thu nhập hằng tháng của người thi hành án phạt;
• Xử lý tài sản của người thi hành án phạt, kể cả khi tài sản đó đang do một bên thứ ba khác giữ;
• Người thi hành án buộc phải chuyển giao quyền tài sản, giấy tờ …;
• Người thi hành án buộc phải thực hiện hay không thực hiện một số công việc nhất định.

3. Thành phần hồ sơ tố cáo hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản: 

Căn cứ theo quy định tại Điều 144 của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 hiện nay thì có quy định về việc tố giác tội phạm. Theo đó thì đây là hoạt động của cá nhân khi họ phát hiện ra hành vi có dấu hiệu tội phạm và báo cáo lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong quá trình tố cáo và khởi kiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì cần phải có những giấy tờ cơ bản sau: 

• Giấy tờ tùy thân của bị hại như căn cước công dân hoặc chứng minh thư nhân dân …;
• Đơn tố cáo được soạn theo mẫu do pháp luật quy định, người tố cáo có thể trình bày bằng lời nói hoặc bằng văn bản. Tuy nhiên trình bày bằng văn bản là cách tốt nhất. Đơn tố cáo cần phải được thể hiện những nội dung cơ bản của vụ việc, phải thể hiện thông tin cơ bản của người tố cáo và người bị tố cáo, ngày tháng năm tố cáo, cách thức liên hệ với người tố cáo, cơ quan có thẩm quyền … ;
• Bằng chứng và chứng cứ chứng minh hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản ví dụ như giao dịch chuyển tiền, tin nhắn và các đoạn ghi âm hoặc ghi hình …;
• Kết luận giám định và định giá tài sản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Biên bản trong quá trình khởi tố và điều tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Kết quả được thực hiện ủy thác tư pháp và hợp tác quốc tế;- Ngoài ra còn có thể bao gồm một số tài liệu khác khi được yêu cầu.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017);

– Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.

THAM KHẢO THÊM:

• Mẫu đơn tố cáo hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản 2023
• Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 Bộ luật hình sự
• Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên 1 tỷ đi tù bao nhiêu năm?