Việc sử dụng camera để quay lén người khác mà không có sự đồng ý của họ là hành vi xâm phạm nghiêm trọng quyền riêng tư và có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng về mặt pháp luật. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin về các hình thức xử lý đối với hành vi lắp camera quay lén người khác, bao gồm cả các biện pháp xử phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự.
Mục lục bài viết
1. Thế nào là hành vi lắp camera quay lén người khác?
Lắp camera quay lén là hành vi sử dụng thiết bị camera để ghi hình và lưu giữ hình ảnh của người khác mà không được sự đồng ý của họ. Việc làm này vi phạm nghiêm trọng quyền riêng tư, đặc biệt khi camera được sử dụng để quay lén những hình ảnh nhạy cảm, riêng tư. Nạn nhân của hành vi này có thể phải đối mặt với nhiều tổn thương về tinh thần, thậm chí dẫn đến hoảng loạn, trầm cảm và có nguy cơ tự tử. Ví dụ cụ thể trên thực tế như:
- Năm 2023, một người đàn ông ở Hà Nội đã bị bắt giữ vì lắp camera quay lén trong phòng ngủ của người yêu cũ. Nạn nhân đã vô cùng hoảng sợ và tinh thần bị ảnh hưởng nặng nề sau khi phát hiện sự việc.
- Vào năm 2022, một chủ nhà nghỉ ở TP. Hồ Chí Minh đã bị phạt tiền vì lắp camera quay lén trong phòng tắm của khách. Hành vi này đã vi phạm quyền riêng tư nghiêm trọng của khách hàng.
2. Xử lý hành vi lắp camera quay lén người khác:
2.1. Xử phạt vi phạm hành chính:
Phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng theo điểm a khoản 1 Điều 84 Nghị định 15/2020/NĐ-CP về việc thu thập thông tin cá nhân khi chưa được sự đồng ý của người đó.
2.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự:
Tùy vào hành vi, mức độ cũng như mục đích của việc lắp camera quay lén người khác, người vi phạm có thể đối mặt với các hình phạt sau đây:
- Người phạm tội có thể bị phạt tù về Tội làm nhục người khác được quy định tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 100/2015/QH15, sửa đổi 2017:
+ Phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm đối với trường hợp lắp camera quay lén để xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác, sử dụng phương tiện điện tử để phạm tội.
+ Phạt tù từ 2 đến 5 năm đối với trường hợp gây ra hậu quả nghiêm trọng như nạn nhân tự tử hoặc rối loạn tâm thần, tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.
+ Có thể bị phạt tù về Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy tại Điều 326 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 nếu quay lén người khác nhằm phỏ biến hình ảnh, video quay lén có nội dung nhạy cảm.
- Trong trường hợp này, người phạm tội có thể đối mặt với các khung hình phạt:
+ Phạt tiền từ 10 đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm: Quay lén phổ biến hình ảnh, video nhạy cảm: Dữ liệu từ 1GB đến dưới 5GB, 100 đến dưới 200 ảnh, gửi cho 10 đến 20 người.
+ Phạt tù từ 3 đến 10 năm: Phạm tội có tổ chức, số lượng ảnh từ 200 đến dưới 500 hoặc dữ liệu từ 5GB đến dưới 10GB, tái phạm nguy hiểm.
+ Phạt tù từ 6 tháng đến 15 năm: Dữ liệu từ 10GB trở lên, 500 ảnh trở lên.
2.3. Bồi thường thiệt hại:
Khi hình ảnh cá nhân bị xâm phạm, người bị hại có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật. Điều này bao gồm cả việc xâm phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân (Điều 34 Bộ luật Dân sự 2015).
- Cụ thể, người bị hại có thể yêu cầu người vi phạm:
+ Công khai xin lỗi, cải chính: Người vi phạm phải công khai thừa nhận hành vi sai trái của mình và sửa chữa thông tin sai lệch đã xâm phạm đến hình ảnh, danh dự của người bị hại.
+ Bồi thường thiệt hại: Mức bồi thường sẽ do hai bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm và hậu quả gây ra để đưa ra mức bồi thường phù hợp, tối đa không quá 10 lần mức lương cơ sở.
Ví dụ:
- Một người phụ nữ bị quay lén hình ảnh trong phòng ngủ và video quay lén bị tung lên mạng internet. Người phụ nữ này có quyền yêu cầu người quay lén phải gỡ bỏ video, công khai xin lỗi và bồi thường thiệt hại cho cô ấy.
- Một công ty bị tung lên mạng thông tin sai lệch về việc sản xuất hàng giả. Công ty này có quyền khởi kiện website đăng tải thông tin sai lệch và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Hiện nay, lương cơ sở là 1,8 triệu đồng/tháng, sắp tới sẽ tăng lên 2,34 triệu đồng/tháng. Do đó, mức bồi thường tối đa là 18,0 triệu đồng và từ 01/7/2024 khi tăng lương cơ sở thì mức bồi thường là 23,4 triệu đồng.
Việc xâm phạm hình ảnh cá nhân là hành vi vi phạm pháp luật và có thể gây ra những tổn hại nghiêm trọng cho người bị hại. Do đó, mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức tôn trọng quyền riêng tư của bản thân và người khác, đồng thời biết cách bảo vệ quyền lợi của mình khi bị xâm phạm.
3. Làm sao để phát hiện có camera quay lén?
Trong thực tế, việc quay lén người khác có thể vẫn luôn tồn tại. Do đó, để bảo vệ bản thân, khi phát hiện có camera quay lén, người bị quay lén cần phải nhanh chóng xử lý như sau:
– Nếu là trẻ vị thành niên: ngay lập tức báo cho người lớn chi tiết vụ việc xảy ra để người lớn báo cáo ngay cho cơ quan công an gần nhất và thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền.
– Nếu là người đã thành niên thì ngay lập tức báo cho công an phường nơi gần nhất để tố cáo và dừng ngay hành vi này. Đồng thời, cơ quan công an cũng sẽ tiến hành xác minh, thu thập chứng cứ để có biện pháp xử lý người có hành vi lắp camera quay lén người khác.
Như vậy, dù trong trường hợp nào, khi phát hiện có người lắp camera quay lén, ngay lập tức phải tố cáo ngay cho cơ quan công an gần nhất để được xử lý.
Việc bị quay lén là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến quyền riêng tư cá nhân, do đó, việc trang bị cho bản thân những kiến thức để phát hiện camera quay lén là vô cùng cần thiết. Dưới đây là một số hướng dẫn để phòng tránh việc bị quay lén:
- Thứ nhất là quan sát ở những chỗ xung quanh nơi mình đã đến:
+ Lưu ý những điểm bất thường: Hãy chú ý đến những vật dụng trong phòng có kích thước nhỏ, hình dạng lạ, hoặc có thể ngụy trang như ổ cắm điện, móc treo đồ, đồng hồ,…
+ Kiểm tra kỹ các thiết bị điện tử: Đèn LED nhỏ nhấp nháy, bộ phát wifi mini, hay ổ cắm điện có khe cắm thẻ nhớ,… có thể là dấu hiệu của camera quay lén.
+ Quan sát phản chiếu: Soi đèn pin vào gương hoặc các bề mặt phản chiếu trong phòng, bóng ảnh của camera quay lén có thể lọt vào tầm nhìn của bạn.
- Thứ hai là sử dụng thiết bị dò camera:
Hiện nay, trên thị trường có bán nhiều loại thiết bị dò camera quay lén với giá cả và tính năng đa dạng. Các thiết bị này có thể phát hiện tín hiệu wifi của camera, hoặc cảm nhận sóng hồng ngoại do camera phát ra.
- Thứ ba là sử dụng ứng dụng điện thoại:
Một số ứng dụng điện thoại thông minh có khả năng quét và phát hiện camera quay lén bằng cách sử dụng cảm biến camera của điện thoại. Tuy nhiên, hiệu quả của các ứng dụng này có thể không được đảm bảo hoàn toàn.
- Thứ tư là tắt đèn và sử dụng camera điện thoại:
Trong điều kiện thiếu sáng, camera quay lén thường có đèn LED hồng ngoại để hỗ trợ quay phim. Tắt đèn và sử dụng camera điện thoại bật chế độ “quay đêm” có thể giúp bạn nhìn thấy ánh sáng hồng ngoại từ camera quay lén.
- Thứ năm là sử dụng các biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như:
+ Hạn chế chia sẻ không gian riêng tư với người khác.
+ Sử dụng rèm cửa, che chắn camera trong nhà.
+ Lắp đặt sticker cảnh báo camera quay lén.
+ Nâng cao ý thức về quyền riêng tư và cảnh giác với những người xung quanh.
Tóm lại, nếu như chúng ta nghi ngờ có camera quay lén, hãy giữ bình tĩnh và không di chuyển các vật thể nghi ngờ vì có thể vô tình làm hỏng bằng chứng.
THAM KHẢO THÊM:
