Kiểm nghiệm là gì? Kiểm nghiệm khác với kiểm định thế nào?

1. Kiểm nghiệm là gì?

Kiểm nghiệm là một hình thức kiểm soát chất lượng sản phẩm, đánh giá chất lượng của sản phẩm. Việc kiểm nghiệm sản phẩm phải tuân theo Luật an toàn thực phẩm số 55/2010/QH12 do Quốc hội ban hành. Để công bố chất lượng của sản phẩm: kết quả kiểm nghiệm phải do đơn vị đạt tiêu chuẩn VILAS 694 (hệ thống công nhận phòng thử nghiệm, hiệu chuẩn của Việt Nam) và tiêu chuẩn Quốc Tế Ilac-MRA (tổ chức công nhận phòng thử nghiệm Quốc tế) thực hiện.

Trong tiếng anh Kiểm nghiệm có tên gọi là Assay.

2. Kiểm nghiệm để làm gì?

Dịch vụ kiểm nghiệm tại phòng thí nghiệm nhằm hỗ trợ việc kiểm tra chất lượng các sản phẩm; đồng thời hỗ trợ quá trình kiểm tra chất lượng của sản phẩm trong quy trình giám định hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu. Với đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo một cách chuyên nghiệp và bài bản cùng với việc được trang bị các trang thiết bị phân tích hiện đại, hoạt động kiểm nghiệm hiện nay sẽ giúp cung cấp đến khách hàng những dịch vụ phân tích kiểm nghiệm tốt nhất.
Quá trình kiểm nghiệm phân tích các sản phẩm mỹ phẩm, dược phẩm, sản phẩm công nghiệp bao gồm:

– Kiểm nghiệm thành phần hóa học có trong các sản phẩm

– Kiểm nghiệm hàm lượng các chất chính có trong các sản phẩm

– Kiểm nghiệm hàm lượng các chất phụ gia: chất bảo quản, chất ổn định, chất tạo hương, chất tạo màu.

– Kiểm nghiệm dược phẩm, dược liệu, thuốc thú y, chất kháng sinh, kháng khuẩn.

– Các chất hữu cơ khác.

3. Tổ chức kiểm nghiệm tại đâu?

Tổ chức chứng nhận FAO là Tổ chức đánh giá chứng nhận và kiểm nghiệm các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế nhằm hướng đến giá trị cốt lõi hướng tới nền nông nghiệp “Hiện đại – An toàn – Giá trị – Phát triển bền vững” dựa trên nhiều lĩnh vực về chứng nhận hệ thống và chứng nhận sản phẩm và đây cũng là một trong những tổ chức kiểm nghiệm được khách hàng quan tâm, đem lại niềm tin cho khách hàng.

 Dịch vụ kiểm nghiệm thực phẩm tại Công ty Cổ phần chứng nhận và kiểm nghiệm FAO được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia dày dạn kinh nghiệm và có kiến thức chuyên sâu trong ngành với trang thiết bị hiện đại thì quá trình kiểm nghiệm sẽ diễn ra một cách nhanh chóng, chính xác và hiệu quả.

4. Yêu cầu đối với kiểm nghiệm thực phẩm:

Yêu cầu về trường hợp sẽ tiến hành kiểm nghiệm: Căn cứ theo điều 45 của Luật an toàn thực phẩm 2010 thì Kiểm nghiệm thực phẩm sẽ được thực hiện trong các trường hợp sau đây:

Kiểm nghiệm thực phẩm sẽ được tiến hành khi có yêu cầu của của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm hoặc tổ chức, cá nhân khác có liên quan về việc muốn kiểm định chất lượng của sản phẩm thực phẩm.

Ngoài ra kiểm nghiệm thực phẩm cũng có thể được tiến hành để phục vụ cho hoạt động quản lý của nhà nước về an toàn thực phẩm. Việc kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ hoạt động quản lý nhà nước được thực hiện tại cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm do Bộ trưởng Bộ quản lý ngành chỉ định.

Để đảm bảo cho cho chất lượng của hoạt động kiểm nghiệm thì đòi hỏi trong quá trình kiểm nghiệm thực phẩm phải bảo đảm đánh giá, đưa ra ý kiến một cách khách quan, chính xác; tuân thủ các quy định về chuyên môn kỹ thuật phục vụ cho việc kiểm nghiệm.

Yêu cầu về cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm: Căn cứ Điều 46 Luật an toàn thực phẩm 2010 thì cơ sở muốn tiến hành kiểm nghiệm phải đáp ứng được các điều kiện sau:

– Cơ sở kiểm nghiệm phải có bộ máy tổ chức và năng lực kỹ thuật đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn quốc tế đối với cơ sở kiểm nghiệm;

– Cơ sở kiểm nghiệm phải tiến hành thiết lập và duy trì hệ thống quản lý phù hợp với yêu cầu của tiêu chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn quốc tế;

– Đăng ký hoạt động đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp thực hiện hoạt động chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy.

Trong quá trình hoạt động cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm được cung cấp dịch vụ kiểm nghiệm, thu phí kiểm nghiệm và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả kiểm nghiệm do mình thực hiện.

Bộ trưởng Bộ quản lý ngành quy định cụ thể điều kiện của cơ sở kiểm nghiệm.

5. Kiểm nghiệm phục vụ giải quyết tranh chấp về ATTP:

Theo quy định tại điều 47 Luật an toàn thực phẩm 2010 thì cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp chỉ định cơ sở kiểm nghiệm kiểm chứng để thực hiện kiểm nghiệm thực phẩm về nội dung tranh chấp. Kết quả kiểm nghiệm của cơ sở kiểm nghiệm kiểm chứng được sử dụng làm căn cứ giải quyết tranh chấp về an toàn thực phẩm.

Đối với cơ sở kiểm nghiệm được chỉ định làm kiểm chứng là cơ sở kiểm nghiệm của Nhà nước, có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

Bộ trưởng Bộ quản lý ngành quy định điều kiện đối với cơ sở kiểm nghiệm kiểm chứng, Danh mục cơ sở kiểm nghiệm kiểm chứng đủ điều kiện hoạt động.

6. Chi phí lấy mẫu và kiểm nghiệm thực phẩm: 

Về chi phí lấy mẫu và kiểm nghiệm thực phẩm để kiểm tra, thanh tra an toàn thực phẩm do cơ quan quyết định việc kiểm tra, thanh tra tiến hành chi trả.

Căn cứ kết quả kiểm nghiệm, cơ quan ra quyết định kiểm tra, thanh tra an toàn thực phẩm. Trong trường hợp có kết luận tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm vi phạm quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm thì tổ chức, cá nhân đó phải hoàn trả chi phí lấy mẫu và kiểm nghiệm cho cơ quan kiểm tra, thanh tra.

Đối với trường hợp đối tượng yêu cầu lấy mẫu và kiểm nghiệm thực phẩm kiểm nghiệm là Tổ chức, cá nhân đó phải tự chi trả chi phí lấy mẫu và kiểm nghiệm.

Chi phí lấy mẫu và kiểm nghiệm trong tranh chấp, khiếu nại về an toàn thực phẩm do người khởi kiện, khiếu nại chi trả. Trường hợp kết quả kiểm nghiệm khẳng định tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm vi phạm quy định về an toàn thực phẩm thì tổ chức, cá nhân đó phải hoàn trả chi phí lấy mẫu và kiểm nghiệm an toàn thực phẩm tranh chấp cho người khởi kiện, khiếu nại.

7. Kiểm nghiệm khác với kiểm định thế nào?

7.1. Một số nội dung của kiểm định: 

Để có thể phân biệt một cách chính xác giữa kiểm nghiệm và kiểm định chúng ta cần tìm hiểu đôi chút về kiểm định để từ đó có những kiến thức cơ bản làm nền tảng giúp phân biệt hai hoạt động nay.

Theo Luật Chất lượng Sản phẩm hàng hóa văn bản hợp nhất số 30/VBHN- VPQH ngày 10 tháng 12 năm 2018, Kiểm định là hoạt động kỹ thuật theo một quy trình nhất định nhằm đánh giá và xác nhận sự phù hợp của sản phẩm, hàng hoá với yêu cầu quy định trong quy chuẩn kỹ thuật tương ứng.

Theo Thông tư số 23/2013/TT-BKHCN ngày 26 tháng 9 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về đo lường đối với phương tiện đo nhóm 2,

Kiểm định là biện pháp kiểm soát về đo lường do tổ chức kiểm định phương tiện đo được chỉ định thực hiện để đánh giá, xác nhận đặc tính kỹ thuật đo lường của phương tiện đo bảo đảm phù hợp với yêu cầu kỹ thuật đo lường;

7.2. Kiểm nghiệm khác kiểm định như thế nào?

Kiểm nghiệm và kiểm định thức chất là hai hoạt động khác nhau và phục vụ cho những mục đích khác nhau và trên các đối tượng khác nhau.

Đối với kiểm định thường được sử dụng cho các mục đích đánh giá độ an toàn chất lượng của các sản phẩm kỹ thuật, công trình xây dựng…Còn đối với kiểm nghiệm lại thường được sử dụng để phân tích thành phần có trong sản phẩm mà đối tượng chủ yếu của kiểm nghiệm lại là sản phẩm. Nhìn qua ta có thể thấy mục đích cũng như đối tượng của hai hoạt động này đã có sự khác nhau hoàn toàn kiểm định hướng đến phục vụ cho các sản phẩm về kỹ thuật, xây dựng còn kiểm nghiệm lại hướng đến các sản phẩm về thực phẩm.

Về mặt khái niệm

Đối với kiểm định thì đây là hoạt động kiểm tra, thử nghiệm, phân tích của đơn vị kiểm định theo quy trình nhất định nhằm đánh giá tình trạng an toàn của các loại thiết bị theo quy chuẩn kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn kỹ thuật. Trong khi đó Kiểm nghiệm là một hình thức kiểm soát chất lượng sản phẩm, đánh giá chất lượng của sản phẩm. Việc kiểm nghiệm sản phẩm phải tuân theo Luật an toàn thực phẩm

Theo đó khác với kiểm định mục đích của kiểm nghiệm là nhằm hỗ trợ việc kiểm tra chất lượng các sản phẩm và hỗ trợ quá trình kiểm tra chất lượng của sản phẩm trong quy trình giám định hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu.

Về tổ chức thực hiện

Việc kiểm định cũng như kiểm nghiệm đều do các đơn vị được Nhà nước chỉ định, cấp phép có đủ chức năng tiến hành.

Các văn bản pháp luật có liên quan đến bài viết:

Luật an toàn thực phẩm 2010

Thông tư số 23/2013/TT-BKHCN