Thực tế cho thấy, bảo hiểm xã hội có vai trò rất to lớn đối với đời sống kinh tế - xã hội nói chung và đời sống của người dân nói riêng, đây là chính sách an sinh của Chính phủ nhằm chăm sóc sức khỏe và đảm bảo thu nhập cho người lao động. Vậy đi nước ngoài có được hưởng bảo hiểm xã hội không?
Mục lục bài viết
1. Đi nước ngoài có được hưởng bảo hiểm xã hội không?
Theo quy định của pháp luật, người lao động khi muốn rút bảo hiểm xã hội cần phải đáp ứng được đầy đủ các điều kiện nhất định. Căn cứ theo quy định tại Điều 60 và Điều 77 của Văn bản hợp nhất Luật bảo hiểm xã hội năm 2019 bao gồm các trường hợp sau:
– Những người đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật tuy nhiên vẫn chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội;
– Lao động nữ hoạt động chuyên trách hoặc lao động nữ hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, phường, thị trấn đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật, tuy nhiên khi nghỉ việc chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, đồng thời không tiếp tục tham gia chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện;
– Ra nước ngoài để định cư;
– Bị mất một trong những chứng bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, xơ gan cổ trướng, bại liệt, lao, phong, nhiễm HIV và đã chuyển sang giai đoạn AIDS, hoặc những chứng bệnh khác theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Bộ ý tế;
– Những đối tượng được xác định là công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc tuy nhiên không đáp ứng đầy đủ điều kiện để được hưởng lương hưu;
– Lao động sau một năm nghỉ việc hoặc lao động sau 01 năm không tham gia chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện, tuy nhiên không đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.
Theo đó thì có thể nói, người lao động khi thuộc một trong những trường hợp nêu trên sẽ có quyền yêu cầu cơ quan bảo hiểm xã hội xem xét và giải quyết giúp chế độ bảo hiểm xã hội một lần. Như vậy, trường hợp người lao động đi nước ngoài thông thường sẽ không đáp ứng đầy đủ điều kiện để có thể được hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
Hay nói cách khác, người lao động đi nước ngoài sẽ không thuộc một trong những trường hợp được rút bảo hiểm xã hội một lần nếu người lao động đó không định cư ở nước ngoài. Người lao động chỉ có thể rút bảo hiểm xã hội một lần khi họ trở về nước, đồng thời nghỉ việc trong khoảng thời gian một năm mà không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, người lao động có thể kết hợp với các điều kiện nêu trên để có thể rút chế độ bảo hiểm xã hội một lần một cách thuận lợi nhất tại cơ quan bảo hiểm xã hội. Theo đó, người lao động muốn được hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì có thể thực hiện theo các cách thức như sau:
– Đối với những người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, có thể xin nghỉ việc tại các đơn vị, doanh nghiệp, đồng thời không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trong khoảng thời gian 01 năm trở lên;
– Đối với những người tham gia chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện, sẽ dừng hoạt động tham gia chế độ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện trong khoảng thời gian 01 năm trở lên.
2. Người lao động có thể đóng bảo hiểm xã hội khi đi nước ngoài lao động không?
Theo như phân tích nêu trên thì có thể nói, người lao động đi nước ngoài tuy nhiên không định cư ở nước ngoài thì sẽ không thuộc một trong những trường hợp được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần. Tuy nhiên, người lao động hoàn toàn có thể đóng bảo hiểm xã hội trong quá trình đi xuất khẩu lao động theo các cách thức cơ bản như sau:
Thứ nhất, đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thông qua các doanh nghiệp xuất khẩu lao động. Người lao động khi đi xuất khẩu lao động tại nước ngoài sẽ được các doanh nghiệp thu tiền bảo hiểm xã hội, nộp tiền bảo hiểm xã hội thay cho người lao động tại cơ quan có thẩm quyền và thực hiện thủ tục đăng ký phương thức đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động đó với các cơ quan bảo hiểm xã hội. Người lao động theo quy định của pháp luật trong quá trình đi xuất khẩu lao động tại nước ngoài sẽ được hưởng đầy đủ các quyền lợi về chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật của nước tiếp nhận lao động.
Thứ hai, đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện. Người lao động hoàn toàn có thể lựa chọn hình thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, lựa chọn mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo nhu cầu và khả năng tài chính của người lao động đó phải nộp trực tiếp cho cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc nộp thông qua dịch vụ ngân hàng, bưu điện, internet. Người tham gia chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được hưởng đầy đủ các quyền lợi bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Vì vậy có thể nói, người lao động khi đi xuất khẩu lao động tại nước ngoài vẫn có thể tham gia chế độ bảo hiểm xã hội, đó có thể là bảo hiểm bắt buộc thông qua doanh nghiệp xuất khẩu lao động hoặc bảo hiểm tự nguyện.
3. Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần bao gồm những giấy tờ gì?
Căn cứ theo quy định tại Điều 109 của Văn bản hợp nhất luật bảo hiểm xã hội năm 2019 có quy định về hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Cụ thể như sau:
– Sổ bảo hiểm xã hội;
– Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động;
– Đối với những người lao động ra nước ngoài để định cư sẽ cần phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch sang tiếng Việt đã được thực hiện thủ tục chứng thực, Hoặc công chứng một trong các loại giấy tờ, văn bản sau đây:
+ Hộ chiếu do cơ quan có thẩm quyền tại nước ngoài cung cấp;
+ Thị thực của cơ quan nước có thẩm quyền cấp, có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
+ Các loại giấy tờ và tài liệu xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài, các loại giấy tờ và tài liệu xác nhận nơi cư trú, thẻ thường trú, thẻ cư trú có thời gian từ 05 năm trở lên của các cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cung cấp.
– Trích sao hồ sơ bệnh án căn cứ theo quy định tại Điều 77 của Văn bản hợp nhất luật bảo hiểm xã hội năm 2019. Tức là trong trường hợp mắc các chứng bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, lao, phong, nhiễm HIV và đã đang chuyển sang giai đoạn AIDS, thì cần phải có thêm tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không thể tự phục vụ, nếu mắc các chứng bệnh khác thì có thể thay thế bằng biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động 81% trở lên của hội đồng giám định y khoa;
– Trong trường hợp thanh toán phí giám định y khoa thì cần phải có thêm hóa đơn và giấy tờ, chứng từ thu phí giám định, kèm theo văn bản chính bảng kê các nội dung giám định của các cơ sở thực hiện hoạt động giám định y khoa;
– Bản khai cá nhân về thời gian và địa bàn phục vụ trong quân đội nhân dân có hưởng phụ cấp khu vực đối với những người có thời gian phục vụ trong quân đội nhân dân trước giai đoạn ngày 01 tháng 01 năm 2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mã số bảo hiểm xã hội không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực.
Theo đó thì có thể nói, hồ sơ rút bảo hiểm xã hội một lần sẽ bao gồm các loại giấy tờ nêu trên.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 19/VBHN-VPQH 2019 Luật Bảo hiểm xã hội;
– Nghị định 115/2015/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc;
– Nghị định 89/2020/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
THAM KHẢO THÊM:
