Bộ Giáo dục chính thức không yêu cầu giáo viên làm sáng kiến kinh nghiệm. Đây là thông tin được nhiều giáo viên quan tâm và đã được chính thức nêu tại Nghị định 88/2017/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 56/2015/NĐ-CP ngày 09/6/2015 quy định về đánh giá phân loại cán bộ, công chức, viên chức.
Mục lục bài viết
1. Có bắt buộc giáo viên phải làm sáng kiến kinh nghệm không?
Quy định không có sáng kiến mới được xếp loại “hoàn thành tốt” được Chính phủ ban hành ngày 27/7 đã tạo hành lang pháp lý để tháo “vòng vàng” sáng kiến kinh nghiệm cho giáo viên.
Nghị định 88/2017/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 56/2015/NĐ-CP ngày 09 tháng 6 năm 2015 về đánh giá và phân loại cán bộ, công chức, viên chức
Nghị định mới này đã sửa đổi, bổ sung về thời điểm, tiêu chí đánh giá nhân sự.
Theo đó, tại khoản 2 Điều 5 quy định thời điểm đánh giá, phân loại cán bộ, công chức, viên chức được thực hiện vào tháng 12 hàng năm, trước thời điểm đánh giá, khen thưởng hàng năm.
Tại đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và một số lĩnh vực khác, năm làm việc kết thúc trước tháng 12 hàng năm, thời điểm đánh giá, phân loại cán bộ, công chức, cán bộ do thủ trưởng quyết định” (theo quy định hiện hành, tháng 12).
Đáng chú ý nhất, Nghị định 88 đã bỏ tiêu chí “Có ít nhất 1 công trình khoa học, đề án, đề tài hoặc sáng kiến được áp dụng và có hiệu quả trong thực hiện công tác chuyên môn, nghiệp vụ được Chính phủ phê duyệt” của nhà nước, cơ quan có thẩm quyền” khi phân loại, đánh giá viên chức (không giữ chức vụ quản lý) ở mức hoàn thành nhiệm vụ và phân loại, đánh giá viên chức (không giữ chức vụ quản lý) ở mức hoàn thành nhiệm vụ mức độ.
Trả lời về việc năm nào giáo viên cũng phải đăng ký sáng kiến kinh nghiệm, Bộ trưởng Nhạ khẳng định, Bộ GD-ĐT có chủ trương từ năm học tới không lấy việc đăng ký sáng kiến kinh nghiệm làm tiêu chí thi đua.
Theo đó, Bộ Giáo dục chính thức không bắt buộc giáo viên làm sáng kiến kinh nghiệm.
Đây là thông tin được Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết tại buổi tiếp xúc cử tri TP Quy Nhơn và tỉnh Bình Định.
Tại buổi tiếp xúc cử tri là cán bộ quản lý ngành giáo dục TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định ngày 12/5, nhiều câu hỏi được đặt ra về chương trình phổ thông mới và chế độ đối với giáo viên. Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Trả lời về việc năm nào giáo viên cũng phải đăng ký sáng kiến kinh nghiệm, Bộ trưởng Nhạ khẳng định, Bộ GD-ĐT có chủ trương từ năm học tới không lấy việc đăng ký sáng kiến kinh nghiệm làm tiêu chí thi đua.
“Việc thi đua là cần thiết nhưng sau này phải kiểm tra, giáo viên có sáng tạo thì được khen thưởng, nhà trường tích cực phát hiện, động viên, tạo điều kiện, giáo viên có sáng tạo thì được khen thưởng.
Cái cần là có thành tích và sáng tạo thực sự chứ không nên bắt giáo viên đăng ký thi đua, sáng kiến kinh nghiệm, tạo áp lực nặng nề cho giáo viên”, Bộ trưởng Nhạ nói.
Năm 2016, các trường bắt đầu thực hiện theo Nghị định 56 của Chính phủ về đánh giá và phân loại cán bộ, công chức. Trong đó, một trong các tiêu chí phân loại để đánh giá viên chức ở mức hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, mỗi viên chức phải có ít nhất một công trình khoa học, công trình, đề tài, sáng kiến được áp dụng và trình bày trước công chúng trình bày trước công chúng với cuộc sống thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ được cấp có thẩm quyền công nhận.
Nhiều giáo viên phàn nàn rằng nếu chỉ đánh giá giáo viên bằng các tiêu chí trên thì quá vô lý. Tệ hơn nữa, một số giáo viên thừa nhận ngoài thời gian lên lớp soạn giáo án, chấm điểm, họ không có thời gian lên ý tưởng nên sáng mai phải lên mạng chép, mượn. Ý kiến của đồng nghiệp ngoại tỉnh về chỉnh sửa chút rồi trình. Rồi năm nay sáng kiến, năm sau còn phải đóng góp sáng kiến, điều đó vô hình trung tạo thêm áp lực cho giáo viên. Thành tích dù có nhiều nhưng không có sáng kiến, kinh nghiệm thì những thành tích khác cũng trở nên vô nghĩa.
Trước những vấn đề trên, trả lời cử tri TP Quy Nhơn ngày 15/5, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định: Bộ GD-ĐT có chủ trương không đăng ký rút kinh nghiệm năm học tới bằng hình thức văn bản.
2. Giáo viên có phải viết sáng kiến kinh nghiệm khi muốn đạt chiến sĩ thi đua không?
Giáo viên không cần phải viết sáng kiến hàng năm, trừ những giáo viên đăng ký Chiến sĩ thi đua các cấp.
Đây là thay đổi quan trọng nhất giúp giáo viên tháo gỡ áp lực khi viết sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Chiến sĩ thi đua là gì?
Chiến sĩ thi đua có ba cấp: Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, cấp tỉnh và chiến sĩ thi đua toàn quốc.
Cô giáo đạt được danh hiệu này cũng được ngầm hiểu là một trong những học sinh giỏi nhất trường.
Danh hiệu Chiến sĩ thi đua chỉ dành cho những giáo viên thực sự xuất sắc, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao về mọi mặt. Mỗi trường đạt tỷ lệ thi đua không quá 15% trên tổng số Lao động tiên tiến.
Giáo viên muốn được bình xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua còn phải có sáng kiến kinh nghiệm. Và, quy định này được đánh giá là rất phù hợp.
2.2. Đạt danh hiệu chiến sĩ thi đua sẽ đạt quyền lợi gì?
Giáo viên đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua sẽ được hưởng rất nhiều quyền lợi như được ghi vào hồ sơ công chức, được tặng Giấy chứng nhận và được thưởng 1,0 lần mức lương cơ sở (Chiến sĩ thi đua cơ sở).
Danh hiệu “Chiến sĩ thi đua toàn quốc” được tặng Bằng, Huy hiệu và được thưởng 4,5 lần mức lương cơ sở.
Danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp bộ, ban, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương được tặng Bằng khen, Huy hiệu và được thưởng 3,0 lần mức lương cơ sở.
Đặc biệt, giáo viên đạt các danh hiệu này sẽ được xét nâng bậc lương trước thời hạn.
Vì vậy, lẽ đương nhiên để đạt được những danh hiệu này, giáo viên phải có sáng kiến kinh nghiệm được công nhận.
3. Sáng kiến kinh nghiệm có phải là bệnh thành tích?
Tại Điều 21 Dự thảo Luật Thi đua, Khen thưởng (sửa đổi) công bố ngày 18/3/2021, danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” được xét tặng cho cá nhân đạt các tiêu chuẩn sau: “1. Đạt danh hiệu “Chiến sĩ tiên tiến”. Lao động, “Chiến sĩ tiên tiến”, nâng cao hiệu quả công tác, được cơ sở tuyên dương, có đề tài khoa học, công trình khoa học nghiệm thu đưa vào ứng dụng, mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu. trận đánh. chiến đấu, phục vụ chiến đấu được đơn vị công nhận.”
Trước hết, sáng kiến kinh nghiệm là một báo cáo trong đó giáo viên viết lại các ý tưởng, sáng kiến, kinh nghiệm giảng dạy của mình thành một báo cáo khoa học, đồng thời đưa ra các giải pháp và ứng dụng sáng kiến đó vào thực tế giảng dạy. Như vậy, rõ ràng sáng kiến kinh nghiệm rất cần thiết đối với giáo viên trong dạy học, đổi mới phương pháp nâng cao tay nghề, nhưng việc gắn sáng kiến kinh nghiệm với danh hiệu chiến sĩ thi đua cần phải xem xét lại.
Theo Nghị định 91/2017 NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng hiện hành và Dự thảo Luật Thi đua, Khen thưởng của Bộ Nội vụ, giáo viên bắt buộc phải có sáng kiến, kinh nghiệm vừa được công nhận danh hiệu chiến sĩ thi đua cấp cơ sở.
Quy định này vô tình đẩy giáo viên chạy theo thành tích và cũng là điều bắt buộc đối với sáng kiến kinh nghiệm, dẫn đến tình trạng nhiều giáo viên “mượn, xin, chép, mua, bán…” kinh nghiệm của chính mình. Mỗi năm có hàng trăm sáng kiến kinh nghiệm được công nhận trong cả nước, nhưng sau đó là một dấu hỏi lớn chưa có lời giải đáp.
Theo tìm hiểu của cá nhân, các sáng kiến, kinh nghiệm sau khi được hội đồng đề tài cấp huyện, cấp tỉnh xét công nhận không được phổ biến, triển khai, áp dụng vào thực tiễn mà được lưu vào hồ sơ an toàn.
Trong sinh hoạt chuyên môn ở huyện, nhiều giáo viên đề xuất thực hiện sáng kiến kinh nghiệm được ghi nhận học tập nhưng rồi cũng bị lãng quên. Phải chăng đây là sự lãng phí rất lớn về thời gian, công sức, tiền bạc… của nhiều giáo viên, những người đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý báu trong giảng dạy?
Theo tôi, dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi) không nên đưa quy định “chiến sĩ thi đua cấp cơ sở phải có sáng kiến kinh nghiệm”, sáng kiến kinh nghiệm để giáo viên tự nguyện viết, khi được xét duyệt vừa làm xong. Việc áp dụng, phổ biến và thực hiện, ít nhất là ở cấp trường và cấp phòng giáo dục, sẽ có giá trị thực sự.
Nhiều giáo viên mong ngành giáo dục sớm chấm dứt bệnh hình thức, thành tích, giảm bớt áp lực mà giáo viên đang phải chịu rất nhiều hiện nay, mà một trong những áp lực đó là đòi hỏi giáo viên phải có sáng kiến, kinh nghiệm kiểm tra đánh giá chiến sĩ thi đua cấp cơ sở. Đây cũng là việc thực hiện chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng tới một nền giáo dục “thực chất, thực chất và thực chất”.
Chưa kể dư luận, báo chí cũng đã nói nhiều đến vấn nạn “mua bán – sao chép…” sáng kiến tràn lan và chất lượng thực sự của hàng trăm sáng kiến được công nhận, sáng kiến kinh nghiệm.
