Nhiều bậc phụ huynh hiện nay có hành vi kiểm soát con cái quá mức, tuy nhiên các bậc phụ huynh vẫn lầm tưởng giữa sự quan tâm con cái với hành vi xâm phạm quyền riêng tư của con cái, nhiều bậc phụ huynh coi đó là chuyện vô cùng bình thường. Vậy theo quy định hiện nay thì cha mẹ đọc tin nhắn điện thoại của con có vi phạm pháp luật không?
Mục lục bài viết
1. Cha mẹ đọc tin nhắn điện thoại của con có vi phạm không?
Trước hết, quyền riêng tư của trẻ em là một trong những vấn đề vô cùng quan trọng. Căn cứ theo quy định tại Điều 21 của Hiến pháp năm 2013 có quy định về quyền bất khả xâm phạm trong đời sống riêng tư của cá nhân. Theo đó:
– Mọi người theo quy định của pháp luật đều có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bất khả xâm phạm về bí mật cá nhân, bí mật gia đình, mọi người có quyền bảo vệ danh dự nhân phẩm và uy tín của mình;
– Thông tin về đời sống riêng tư, thông tin về bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn;
– Mọi người có quyền giữ bí mật thư tín, điện tín, điện thoại và các hình thức trao đổi thông tin liên lạc mang tính chất riêng tư khác;
– Không ai có quyền mở, kiểm soát, thu giữ thông tin trái pháp luật liên quan tới thư tín, điện tín, điện thoại, các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác khi chưa được sự đồng ý của người đó.
Tiếp tục căn cứ theo quy định tại Điều 38 của Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về quyền liên quan tới đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình. Theo đó:
– Đời sống riêng tư, bí mật gia đình, bí mật cá nhân là một trong những vấn đề bất khả xâm phạm của con người, các quyền riêng tư đó sẽ được pháp luật bảo vệ;
– Quá trình thu thập, sử dụng, công khai thông tin, lưu trữ thông tin liên quan tới đời sống riêng tư, liên quan tới bí mật cá nhân bắt buộc phải được người đó đồng ý, quá trình thu thập và lưu giữ, quá trình sử dụng và công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình bắt buộc phải được các thành viên trong gia đình đồng ý, ngoại trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
– Thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức thông tin trao đổi riêng tư khác của cá nhân cũng sẽ được bảo đảm an toàn và bảo đảm bí mật. Quá trình bóc, mở, kiểm soát, thu giữ, sử dụng phải công khai thư tín, điện thoại, điện tín hoặc các cơ sở dữ liệu điện tử khác, các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của cá nhân chỉ được thực hiện trong trường hợp pháp luật có quy định và được sự đồng ý của người đó;
– Các bên trong quan hệ hợp đồng không được phép tiết lộ thông tin liên quan tới đời sống riêng tư, bí mật gia đình của nhau, bí mật cá nhân của nhau mà mình biết được trong quá trình xác lập, thực hiện hợp đồng, ngoại trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
Như vậy, quyền và đời sống riêng tư dành cho tất cả mọi người, không ngoại trừ trẻ em. Vì vậy, trẻ em hay bất kỳ công dân nào của Việt Nam cũng đều được đảm bảo về bí mật thư tín, điện thoại, điện tín. Do đó, dù là cha mẹ cũng không có quyền lục soát, kiểm tra, xâm phạm tới điện thoại, nên đọc tin nhắn của con khi chưa được sự đồng ý của con. Hay nói cách khác, cha mẹ có hành vi đọc tin nhắn điện thoại của con khi chưa được sự đồng ý của con là hành vi vi phạm quy định của pháp luật, xâm phạm tới quyền riêng tư được pháp luật bảo vệ.
2. Cha mẹ đọc tin nhắn điện thoại của con bị xử phạt thế nào?
Căn cứ theo quy định tại Điều 54 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP, có quy định về mức xử phạt đối với hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm của các thành viên trong gia đình. Theo đó:
– Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với các đối tượng có hành vi lăng mạ, xúc phạm danh dự nhân phẩm của các thành viên trong gia đình trái quy định pháp luật;
– Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với các đối tượng thực hiện một trong những hành vi vi phạm quy định của pháp luật như sau: Có hành vi tiết lộ tài liệu cá nhân, phát tán tư liệu thuộc bí mật riêng tư, phát tán tài liệu thuộc bí mật đời tư của các thành viên trong gia đình nhằm mục đích xúc phạm danh dự nhân phẩm của các thành viên, hoặc có hành vi sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng nhằm mục đích xúc phạm danh dự nhân phẩm của các thành viên trong gia đình, hoặc có hành vi phổ biến/phát tờ rơi/phổ biến hình ảnh và bài viết nhằm mục đích xúc phạm danh dự nhân phẩm của nạn nhân.
Theo đó thì có thể nói, nếu cha mẹ có hành vi đọc trộm tin nhắn, kiểm tra điện thoại của con, sau đó tiếp tục tung những hình ảnh đó lên mạng xã hội, lên các phương tiện thông tin đại chúng, hoặc tiết lộ cho người khác biết nhằm mục đích xúc phạm danh dự nhân phẩm của các thành viên trong gia đình thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Mức xử phạt trong trường hợp này là từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. Tuy nhiên cần phải lưu ý, đây là mức xử phạt áp dụng đối với cá nhân vi phạm, trong trường hợp tổ chức vi phạm thì mức phạt tiền sẽ được xác định gấp hai lần mức phạt tiền đối với cá nhân trong cùng một hành vi vi phạm, cụ thể là từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng.
3. Cha mẹ đọc tin nhắn điện thoại của con có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Cha mẹ có hành vi đọc tin nhắn điện thoại của con khi chưa được người con đồng ý hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín và hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác căn cứ theo quy định tại Điều 159 của Bộ luật hình sự năm 2015 khi gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Theo đó, tội phạm xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác được xem là hành vi chiếm đoạt, hành vi cố tình làm hư hỏng, thất lạc, cố tình lấy các thông tin, nghe, ghi âm cuộc hội thoại, khám xét, thu giữ thư tín, điện thoại, điện báo, các loại văn bản khác của người khác để đưa chuyền bằng mạng bưu chính, mạng viễn thông hoặc có hành vi vi phạm pháp luật xâm phạm tới bí mật an toàn thư tín, điện thoại của người khác khi chưa được người đó đồng ý.
Theo đó, đối tượng tác động của loại tội phạm này là thư, điện báo, điện tín và các văn bản pháp luật khác của cá nhân. Hành vi khách quan của tội phạm này có thể được kể đến như sau:
– Chiếm đoạt thư, điện báo … hoặc văn bản khác. Hành vi này có thể được thực hiện dưới bất kì hình thức nào. Người phạm tội có thể lén lút trộm cắp thư … đang do người khác quản lí, và cũng có thể chiếm đoạt các đối tượng mà mình có trách nhiệm quản lí và phân phát;
– Cố ý làm hư hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín, điện báo … xâm phạm bí mật an toàn thư tín, điện thoại, điện báo hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông;
– Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật;
– Khám xét, có hành vi thu giữ thư tín, có hành vi thu giữ điện tín trái pháp luật;
– Hành vi khác xâm phạm bí mật an toàn thư tín, xâm phạm điện thoại … hoặc hình thức trao đổi riêng tư khác của người khác.
Khung hình phạt như sau:
+ Khung hình phạt cơ bản: Phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
+ Khung hình phạt tăng nặng: Phạt tù từ một năm đến 03 năm.
+ Hình phạt bổ sung: Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định trong thời gian từ 01 năm đến 05 năm.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Bộ luật dân sự 2015;
– Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi năm 2017);
– Nghị định 144/2021/NĐ-CP xử phạt hành chính lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
THAM KHẢO THÊM:
