Bỏ quy định giám sát CSGT bằng ghi âm, ghi hình?

1. Quy định giám sát CSGT bằng ghi âm, ghi hình sẽ được bãi bỏ?

Ngày 30/9/2024, Bộ trưởng Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 46/2024/TT-BCA với những sửa đổi và bổ sung quan trọng cho Thông tư 67/2019/TT-BCA liên quan đến việc thực hiện dân chủ trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Đáng chú ý là sự thay đổi trong quy định về hình thức giám sát lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT). Theo quy định mới, bắt đầu từ ngày 15/11/2024, người dân vẫn có quyền giám sát các hoạt động của lực lượng CSGT, nhưng chỉ được thực hiện qua một số hình thức nhất định, bao gồm:

• Tiếp cận thông tin công khai của lực lượng công an, thông qua các kênh truyền thông chính thống và phương tiện thông tin đại chúng;

• Giám sát thông qua các chủ thể giám sát đã được quy định rõ ràng theo pháp luật;

• Trực tiếp tiếp xúc và giải quyết công việc với cán bộ, chiến sĩ CSGT;

• Theo dõi kết quả giải quyết các đơn thư, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của người dân liên quan đến lực lượng CSGT;

• Quan sát trực tiếp tại hiện trường khi lực lượng CSGT thực hiện nhiệm vụ bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

Điều đáng chú ý trong quy định mới là hình thức giám sát thông qua việc ghi âm, ghi hình vốn được đề cập trong Thông tư trước đây (Thông tư 67/2019/TT-BCA) đã bị loại bỏ. Mặc dù người dân vẫn có quyền giám sát, nhưng phải đảm bảo không cản trở hoặc gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cán bộ, chiến sĩ CSGT khi họ đang thực thi nhiệm vụ, đồng thời phải tuân thủ các quy định pháp luật có liên quan. Điều này có nghĩa rằng việc sử dụng thiết bị ghi âm, ghi hình sẽ không còn được xem là một công cụ giám sát chính thức và bất kỳ hành động giám sát nào cũng phải được thực hiện ở ngoài khu vực công vụ.

Với sự thay đổi này, Bộ Công an đã đưa ra một khuôn khổ rõ ràng hơn về các hình thức giám sát hợp pháp, nhằm đảm bảo sự cân bằng giữa quyền lợi của người dân và hiệu quả công tác của lực lượng CSGT. Tuy nhiên, việc loại bỏ hình thức giám sát qua ghi âm, ghi hình cũng đặt ra câu hỏi liệu quyền giám sát của người dân có còn đủ mạnh mẽ để đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của lực lượng thực thi pháp luật hay không.

2. Các hình thức giám sát CSGT theo quy định hiện hành:

Theo quy định hiện hành tại Thông tư 67/2019/TT-BCA của Bộ Công an, người dân có quyền giám sát lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) thông qua nhiều hình thức khác nhau, nhằm đảm bảo tính minh bạch, công khai trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Các hình thức giám sát này được thiết kế để tạo điều kiện cho người dân theo dõi hoạt động của lực lượng CSGT, đồng thời cũng đảm bảo sự tôn trọng đối với quá trình thực thi nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ CSGT.

Cụ thể, người dân có thể giám sát thông qua các cách thức sau:

• Thông qua các thông tin công khai của Công an nhân dân: Đây là một kênh thông tin quan trọng, nơi lực lượng công an cung cấp các dữ liệu, số liệu và thông báo chính thức về hoạt động của mình. Những thông tin này được công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, cho phép người dân tiếp cận một cách minh bạch và dễ dàng, tạo ra một nền tảng công khai để giám sát hoạt động của lực lượng CSGT.

• Thông qua các chủ thể giám sát theo quy định của pháp luật: Ngoài quyền giám sát trực tiếp của người dân, còn có các tổ chức, cơ quan có thẩm quyền giám sát theo quy định pháp luật. Đây có thể là các cơ quan thanh tra, kiểm tra, hay đại diện các tổ chức nhân quyền, bảo đảm quyền lợi của người dân trong việc giám sát các hoạt động thực thi pháp luật của CSGT.

• Thông qua tiếp xúc, giải quyết trực tiếp công việc với cán bộ, chiến sĩ: Người dân có thể trực tiếp tiếp xúc và làm việc với lực lượng CSGT khi có các vấn đề cần giải quyết, qua đó có thể giám sát, đánh giá thái độ, tinh thần làm việc và sự tuân thủ các quy định pháp luật của các cán bộ, chiến sĩ trong quá trình giải quyết các vụ việc liên quan.

• Thông qua kết quả giải quyết các vụ việc, đơn thư, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh: Người dân cũng có thể theo dõi, giám sát quá trình và kết quả giải quyết các đơn thư, khiếu nại, tố cáo liên quan đến lực lượng CSGT. Điều này giúp người dân kiểm tra xem liệu các cán bộ, chiến sĩ có thực hiện nhiệm vụ một cách công bằng, minh bạch, đúng quy định hay không.

• Thông qua thiết bị ghi âm, ghi hình hoặc quan sát trực tiếp: Đây là một hình thức giám sát đặc biệt mà người dân có thể thực hiện. Họ có quyền ghi âm, ghi hình hoặc quan sát trực tiếp hoạt động của lực lượng CSGT. Tuy nhiên, hình thức này phải tuân thủ các điều kiện sau:

+ Việc ghi âm, ghi hình hoặc quan sát không được phép làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cán bộ, chiến sĩ CSGT khi họ đang thực thi nhiệm vụ. Điều này nhằm đảm bảo rằng quá trình giám sát không gây cản trở, gián đoạn hay ảnh hưởng tiêu cực đến công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

+ Việc giám sát phải diễn ra ngoài khu vực bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Ở một số nơi có triển khai khu vực bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, người dân không được phép tiếp cận trực tiếp khu vực này để giám sát, nhằm đảm bảo tính an toàn và hiệu quả trong việc thực thi nhiệm vụ của lực lượng CSGT.

+ Người dân cũng phải tuân thủ các quy định pháp luật khác có liên quan, như không vi phạm quyền riêng tư, bảo mật thông tin cá nhân hay vi phạm các quy định về an ninh quốc phòng khi thực hiện việc giám sát.

Như vậy, Thông tư 67/2019/TT-BCA đã quy định khá chi tiết và cụ thể về các hình thức giám sát mà người dân có thể thực hiện đối với lực lượng CSGT. Điều này không chỉ đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động của CSGT mà còn tạo điều kiện cho người dân thực hiện quyền giám sát của mình một cách hợp pháp và có trách nhiệm. Tuy nhiên, việc giám sát này cũng phải tuân thủ các điều kiện nhất định để đảm bảo không gây ảnh hưởng đến quá trình thực thi nhiệm vụ của lực lượng chức năng.

3. Trách nhiệm của người dân tham gia vào hoạt động bảo đảm trật tự, an toàn giao thông:

Theo quy định tại Điều 10 Thông tư 67/2019/TT-BCA, Nhân dân có trách nhiệm quan trọng trong việc góp phần bảo đảm trật tự và an toàn giao thông, cụ thể như sau:

• Người dân cần tự giác tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến trật tự và an toàn giao thông, bao gồm việc phải thực hiện theo hiệu lệnh và chỉ dẫn của lực lượng điều khiển giao thông hoặc những người đang thực hiện công tác kiểm soát giao thông.

• Trong trường hợp xảy ra tai nạn giao thông, Nhân dân cần tham gia hỗ trợ cấp cứu cho những người bị nạn và có trách nhiệm bảo vệ hiện trường để phục vụ cho công tác điều tra.

• Người dân cũng cần bảo vệ các công trình giao thông và thiết bị an toàn. Nếu phát hiện bất kỳ công trình hoặc thiết bị nào có dấu hiệu không an toàn hoặc bị hư hỏng, cần nhanh chóng thông báo để cảnh báo người tham gia giao thông và liên hệ với Ủy ban nhân dân, cơ quan quản lý hoặc công an địa phương để xử lý kịp thời.

• Nhân dân cũng có trách nhiệm nhận diện, ngăn chặn và tố cáo các hành vi vi phạm liên quan đến trật tự an toàn giao thông.

• Cần thông báo về các sự kiện như tai nạn giao thông, ùn tắc, cũng như những hành vi như đua xe trái phép, gây rối trật tự, phạm pháp hình sự, hoặc đặt chướng ngại vật trên đường. Bên cạnh đó, mọi hành vi như ném đất, đá vào phương tiện tham gia giao thông, vận chuyển hàng cấm như chất cháy, chất nổ, chất ma túy, hay các hành động giả danh lực lượng công an cũng cần được thông báo kịp thời.

• Người dân nên tham gia và hưởng ứng các hoạt động nhằm giữ gìn trật tự an toàn giao thông, đồng thời xây dựng văn hóa giao thông trong cộng đồng.

• Ngoài ra, việc hỗ trợ, giúp đỡ cán bộ, chiến sĩ công an trong khi họ đang thi hành nhiệm vụ cũng là một phần trách nhiệm của người dân.

• Cuối cùng, Nhân dân cần tuyên truyền và giáo dục, nhắc nhở các thành viên trong gia đình về việc thực hiện tốt các quy định pháp luật liên quan đến trật tự và an toàn giao thông.

THAM KHẢO THÊM:

• Làm việc với Công an có được phép ghi âm, ghi hình không?
• Hành vi ghi âm ghi hình trong phiên tòa
• Nội dung ghi âm lén có được coi là chứng cứ