An ninh lãnh thổ là gì? Phân tích các tội danh xâm phạm an ninh lãnh thổ?

(iii) Chủ thể của tội xâm phạm an ninh lãnh thổ:

Chủ thể của tội xâm phạm an ninh lãnh thổ có thể là người nước ngoài, người không có quốc tịch hoặc công dân Việt Nam từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực TNHS và đã thực hiện hành vi phạm tội. tùy theo hành vi xâm phạm an ninh lãnh thổ, mà có chủ thể khác nhau:

– Hành vi phạm tội xâm nhập lãnh thổ: chủ thể đặc biệt, đó chỉ có thể là người nước ngoài hoặc người không có quốc tịch.

– Hành vi phạm tội làm sai lệch đường biên giới quốc gia hoặc hành động khác nhằm gây phương hại cho an ninh lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: chủ thể có thể là người nước ngoài người không có quốc tịch hoặc công dân Việt Nam.

Chủ thể là công dân Việt Nam thường thực hiện tội phạm theo sự chỉ đạo của nước ngoài như làm sai lệch đường biên giới quốc gia hoặc giữ vai trò là người giúp sức như tiếp tế, chỉ đạo…và không phải thuộc trường hợp “chỉ điểm, chứa chấp, dẫn đường giúp nước ngoài hoạt động tình báo, phá hoại quy định tại Điều 110 BLHS năm 2015 về tội gián điệp.

(iv) Mặt chủ quan của tội xâm phạm an ninh lãnh thổ: tội xâm phạm an ninh lãnh thổ được thực hiện do lỗi cố ý trực tiếp. Mục đích phạm tội là nhằm phá hoại an ninh lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Tội phạm này có cấu thành hình thức. Tội phạm hoàn thành kể từ khi người phạm tội thực hiện một trong các hành vi thuộc mặt khách quan của cấu thành tội phạm. Hậu quả, thời gian, địa điểm thực hiện tội phạm không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, về không gian, hành vi phạm tội này thường được thực hiện ở khu vực biên giới giữa Việt Nam với nước khác.  Đây là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm này. Do vậy, những hành vi xâm nhập lãnh thổ nhưng không nhằm gây phương hại đến an ninh lãnh thổ của Việt Nam thì không phải là hành vi thuộc mặt khách quan của cấu thành tội phạm này. Động cơ không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, thông thường động cơ thúc đẩy người thực hiện tội phạm này là do tư tưởng bành trướng dân tộc, chủ nghĩa dân tộc cực đoan, phản động, cơ hội chính trị.

Điều 111 quy định 3 khung hình phạt chính căn cứ vào vai trò của người phạm tội.

– Khung 1. Quy định hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân áp dụng đối với người phạm tội là người tổ chức, người xúi giục, người hoạt động đắc lực hoặc gây hậu quả nghiêm trọng.

– Khung 2. Quy định hình phạt tù từ 05 năm đến 15 năm áp dụng đối với người phạm tội trong các trường hợp khác.

– Khung 3. . Quy định hình phạt tù từ 01 năm đến 05 năm áp dụng đối với người chuẩn bị phạm tội này.

Hình phạt bổ sung: Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị áp dụng một hoặc một số hình phạt bổ sung quy định tại Điều 122 BLHS năm 2015 sửa đổi 2017, đó là tước một số quyền công dân từ 01 năm đến 05 năm, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

3. Bảo vệ an ninh lãnh thổ trong thời kỳ mới:

Một là, thống nhất về nhận thức, an ninh quốc gia là một vấn đề đặc biệt hệ trọng, then chốt, sống còn của Ðảng, Nhà nước và của chế độ. Bảo vệ an ninh quốc gia là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Ðảng, toàn dân và của cả hệ thống chính trị, lực lượng CAND làm nòng cốt, trong đó an ninh chính trị, an ninh biên giới, lãnh thổ là trụ cột; an ninh kinh tế là trung tâm; an ninh văn hóa, tư tưởng, truyền thông là chốt chặn quan trọng hàng đầu để phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống và các biểu hiện “tự diễn biến” “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Hai là, giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Ðảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia. Huy động, động viên, khuyến khích cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia xây dựng thế trận lòng dân, nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, hình thành thế trận tổng hợp bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Ba là, tập trung nâng cao chất lượng nghiên cứu và dự báo chiến lược, xu hướng vận động chính trị và chính sách quan hệ giữa các nước lớn, các nước láng giềng, khu vực có liên quan trực tiếp đến an ninh, lợi ích quốc gia của Việt Nam; nhận diện rõ hơn các nguy cơ bên trong, bên ngoài, các mối đe dọa xâm phạm đến an ninh quốc gia, lợi ích quốc gia, dân tộc. Bổ sung, phát triển, hoàn thiện lý luận về an ninh quốc gia, bảo vệ an ninh quốc gia, nhất là mở rộng nội hàm của khái niệm an ninh quốc gia, lý luận về công tác tham mưu, chỉ huy, nghệ thuật bảo vệ an ninh quốc gia; lý luận nghiệp vụ chuyên ngành khoa học an ninh, về đối tượng, đối tác; bổ sung lý luận về an ninh phi truyền thống, gắn kết bảo vệ an ninh truyền thống với bảo vệ an ninh phi truyền thống, bảo vệ an ninh đất liền với an ninh biển – đảo, bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng.

Bốn là, tiếp tục tăng cường công tác đối ngoại và chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, ổn định, hiệu quả hơn; tích cực tham gia vào cơ chế đối ngoại an ninh song phương, khu vực và toàn cầu, nhất là Liên hợp quốc, Interpol, Aseanapol, các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện; đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền an ninh đối ngoại.

Năm là, xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, là lực lượng chính trị trọng yếu, đặc biệt tin cậy, tuyệt đối trung thành của Ðảng, Nhà nước và nhân dân, gắn bó máu thịt với nhân dân, làm nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia.

Kết luận: Để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, Văn kiện Ðại hội XIII của Ðảng nhấn mạnh: Kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch… Bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách về quốc phòng, an ninh và liên quan đến quốc phòng, an ninh trong điều kiện mới. Chủ động, tăng cường hợp tác và nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế về quốc phòng, an ninh.