Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Dữ, thể hiện sâu sắc đạo lý ở hiền gặp lành, cái thiện luôn chiến thắng cái ác.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích yếu tố kì ảo trong Chuyện Chức Phán Sự Đền Tản Viên:
1.1. Mở bài:
– Sơ lược về tác giả, tác phẩm và dẫn dắt các yếu tố kì ảo trong truyện
1.2. Thân bài:
a. Nhân vật kỳ ảo:
– Tên ma tướng giặc họ Thôi là nhân vật phản diện chính trong truyện.
– Hắn đút lót tham quan và bưng bít cả thượng đế để làm trò bạo ngược, phản ánh nạn tham quan hoành hành trong đời sống.
– Tên ma tướng này đã đe dọa Ngô Tử Văn, đại diện cho chính nghĩa, và lừa dối chàng với những lời lẽ oai nghiêm để buộc tội trước điện Diêm Vương.
– Cuối cùng, tên này bị nhét gỗ vào miệng và đày vào ngục Cửu U.
* Thổ công:
– Có lý lịch hiển hách, làm quan, chết vì cần vương, được phong làm Thổ công, và ban cho ngôi đền.
– Hiền lành, chịu nhân nhượng tên tướng giặc họ Thôi.
– Giúp Tử Văn thắng kiện ở minh ti.
* Diêm vương:
– Người đứng đầu cõi âm ti phán xử.
– Ban đầu bị lừa gạt bởi lời giả dối của tên Thôi, sau đó nhận ra lời Tử Văn đúng và phân xử công bằng.
– Phạt tên Thôi và cho Tử Văn trở về thế giới của người sống.
– Qủy sứ Dạ Xoa tạo không khí sống động, đa dạng và trang trọng ở nơi chốn địa ngục, khơi gợi sự hứng thú cho người đọc.
* Ngô Tử Văn:
– Tác phẩm tạo ấn tượng với việc nhân vật sống lại sau khi gặp Diêm Vương.
– Ý nghĩa tác phẩm là chân lý sẽ được đền đáp, không phải chịu oan khuất.
– Cuối cùng, Thổ công được hưởng phúc phần của tiên gia.
b. Không gian kỳ ảo:
– Giấc mộng của Ngô Tử Văn liên kết giữa cõi âm và cõi dương, nơi chàng gặp và nói chuyện với tướng giặc họ Thôi và Thổ công trước khi đến cõi âm gặp Diêm Vương.
– Không gian cõi âm được miêu tả sống động và hấp dẫn với một con sông lớn, cây cầu dài hơn nghìn thước, và vạn quỷ Dạ Xoa mắt đỏ tóc xanh, hình dạng nanh ác… toả ra bầu không khí rùng rợn, lạnh lẽo, giống hình tượng về địa ngục.
=> Nhấn mạnh tính cách dũng cảm, bình tĩnh, ý chí kiên cường mạnh mẽ của nhân vật Ngô Tử Văn.
1.3. Kết bài:
Nêu nhận xét của bản thân
2. Phân tích yếu tố kì ảo trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ hay nhất:
Nguyễn Trãi được xem là tác giả văn học trung đại xuất sắc nhất thế kỷ XV. Trong thế kỷ XVI, hai tên tiêu biểu là Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Dữ. Nguyễn Dữ là người đưa thuật ngữ “truyền kỳ” tiến vào văn học trung đại Việt Nam và là người xuất sắc nhất trong thể loại này. Tập truyện “Truyền kỳ mạn lục” của ông gồm 20 truyện và được đánh giá là tác phẩm mẫu mực trong thể loại truyền kỳ. Trong tập truyện này, chuyện “Chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những truyện hay và được trích dẫn nhiều. Câu chuyện này kể về nhân vật Ngô Tử Văn với những chi tiết hoang đường kỳ ảo không chỉ làm cho truyện thêm hấp dẫn mà còn là biểu hiện niềm tin của nhân dân ta vào chân lý người tốt sẽ được thần phật giúp đỡ.
Trong tác phẩm yếu tố kỳ ảo đầu tiên, các nhân vật từ cõi âm ti xuất hiện, tạo ra trải nghiệm mới cho người đọc. Nhân vật phản diện đầu tiên là tướng giặc họ Thôi, chết trên đất Việt và trở thành yêu quái chiếm miếu của Thổ công, quấy rối dân chúng. Nhân vật Ngô Tử Văn đại diện cho chính nghĩa, đốt đi ngôi đền của tướng giặc và khiến tên này bị trừng phạt. Tuy nhiên, tướng giặc lập tức lật mặt giở giọng nhân từ, cầu xin tha cho Tử Văn nhằm thoát tội, nhưng kết cục của tên này là bị nhét gỗ vào miệng rồi đày xuống ngục Cửu U.
Trong truyện, nhân vật Thổ công là một vị quan dưới thời Lý Nam Đế, đã giúp vua giữ nước và được ban chức Thổ công và một ngôi đền. Khi gặp Tử Văn, Thổ công thể hiện phong thái nhàn nhã, áo vải mũ đen, và là người hiền lành, trung thực. Thổ công là người bị hại, phải chịu khốn đốn trước vấn nạn tham quan và gian thần nịnh nọt, tuy nhiên ông đã giúp Tử Văn thắng kiện và chống lại tên giặc Thôi. Sự kết hợp của Thổ công và Ngô Tử Văn có thể liên tưởng đến sự đoàn kết của nhân dân trong quá trình chống giặc ngoại xâm.
Nhân vật Diêm Vương là người đứng đầu cõi minh ti và đóng vai trò là người phán xử. Sau khi bị lừa gạt bởi tướng giặc họ Thôi, Diêm Vương trả lại công bằng cho Tử Văn và xử phạt tên giặc kia để trừng trị cái tính gian tà. Những nhân vật khác như quỷ Dạ xoa và quỷ sứ thêm sinh động chốn âm ti và khơi gợi cảm giác hứng thú cho người đọc.
Nhân vật chính của câu chuyện là Ngô Tử Văn, đã trải qua nhiều sự kiện kỳ ảo và gây ấn tượng nhất là việc chết đi rồi sống lại sau khi diện kiến Diêm Vương. Điều này bộc lộ một sự thật đúng đắn rằng người tốt sẽ được đền đáp xứng đáng. Sau đó, nhân vật đã được đưa đến cõi tiên để hưởng phúc phần của tiên gia.
Về không gian truyện, Ngô Tử Văn gặp tướng giặc Thôi và Thổ công trước khi đến cõi âm để gặp Diêm Vương. Cõi âm được mô tả sống động và rùng rợn với sông lớn, cây cầu dài và quỷ Dạ Xoa ác độc. Từ đó, nhân vật Ngô Tử Văn được tôn vinh với tính cách dũng cảm, bình tĩnh và kiên cường.
Như vậy, các yếu tố kì ảo và hoang đường trong tác phẩm có vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị của câu chuyện. Chúng không chỉ giúp tạo nên một không gian đầy màu sắc và khác lạ, mà còn làm tăng sự phức tạp của các nhân vật, giúp độc giả hiểu rõ hơn về tính cách và hành động của từng nhân vật. Các yếu tố kì ảo này cũng giúp làm nổi bật chủ đề và nội dung của tác phẩm, từ đó phản ánh chính mơ ước của nhân dân về một thế giới công bằng, tôn trọng nhân phẩm và bình đẳng giữa mọi người.
Ngoài ra, tác phẩm còn chứa đựng nhiều ý nghĩa và thông điệp sâu sắc. Ví dụ, chân lý “ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác” được thể hiện rõ ràng trong tác phẩm, cho thấy sự đấu tranh giữa thiện và ác trong cuộc sống. Điều này giúp cho độc giả hiểu rõ hơn về giá trị của sự chính trực, lòng can đảm và tấm lòng nhân ái. Tóm lại, tác phẩm không chỉ đơn thuần là một câu chuyện, mà còn là một tác phẩm văn học mang tính triết học, giúp cho độc giả hiểu rõ hơn về cuộc sống và giá trị của một con người đích thực.
3. Phân tích yếu tố kì ảo trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ chọn lọc:
“Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những tác phẩm nổi bật nhất trong tập “Truyền kỳ mạn lục” của Nguyễn Dữ, với sức hấp dẫn vượt thời gian nhờ sự kết hợp độc đáo giữa cốt truyện, nhân vật và yếu tố kỳ ảo. Những yếu tố hoang đường, kỳ ảo không chỉ mang lại sự lôi cuốn mà còn giúp Nguyễn Dữ gửi gắm những tư tưởng nhân văn và xã hội sâu sắc.
Yếu tố hoang đường, kỳ ảo trong truyện được thể hiện qua cả nhân vật và không gian nghệ thuật. Đây chính là những chi tiết không có thật, được tác giả thổi vào hơi thở thần kỳ, đầy sáng tạo nhằm tăng tính biểu tượng cho câu chuyện. Đầu tiên, về mặt nhân vật, Nguyễn Dữ xây dựng những hình tượng đầy bí ẩn, siêu nhiên. Điển hình là nhân vật phản diện – hồn ma của tên tướng giặc họ Thôi. Sau khi chết trên đất Việt, thay vì tan biến như những kẻ bại trận khác, hắn trở thành một yêu quái, chiếm ngôi miếu của Thổ công và gây ra nhiều tai ương cho dân chúng. Hình tượng này không chỉ phản ánh thế lực tà ác, mà còn là ẩn dụ cho những tệ nạn trong xã hội, như tham nhũng và sự thối nát của quan trường. Hồn ma của Thôi đại diện cho cái ác không dễ dàng bị loại bỏ, nó tồn tại dai dẳng và lan rộng, như cách mà hắn hối lộ Thượng Đế để được bao che. Khi Ngô Tử Văn đốt ngôi đền – hành động tượng trưng cho việc phá bỏ quyền lực đen tối – hồn ma của hắn không ngần ngại dùng lời lẽ đe dọa, thậm chí tiến vào giấc mơ của Tử Văn để gây áp lực, yêu cầu dựng lại ngôi đền.
Cùng với đó, nhân vật Thổ công trong truyện cũng mang đầy tính hư cấu. Ông vốn là một vị quan khi còn sống, sau khi chết vì có công cứu nước thì được phong làm Thổ công và cai quản ngôi đền. Thổ công không chỉ là hình ảnh của một người chính trực, mà còn tượng trưng cho quan niệm “Ở hiền gặp lành”, rằng những người tốt khi sống và sau khi chết đều được ghi nhớ và tôn vinh. Chính Thổ công đã giúp Ngô Tử Văn chống lại hồn ma của Thôi, củng cố niềm tin vào sức mạnh của cái thiện.
Một trong những nhân vật quan trọng khác là Diêm Vương, người đứng đầu cõi âm ti, đóng vai trò phán xử công bằng. Diêm Vương ban đầu bị lừa gạt bởi những lời dối trá của tên họ Thôi, nhưng khi nhận ra sự thật, ông đã đưa ra quyết định sáng suốt, minh oan cho Ngô Tử Văn. Diêm Vương, với vẻ ngoài ghê rợn, thực chất là biểu tượng cho khát vọng công lý của nhân dân, đại diện cho sức mạnh của lẽ phải, và quyền lực được dùng để trị tội những kẻ gian ác. Ngoài ra, những nhân vật phụ như quỷ sứ và Dạ Xoa góp phần tô đậm không gian âm phủ đầy bí ẩn và uy nghiêm, làm cho cuộc hành trình của Tử Văn trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết.
Những chi tiết kỳ ảo trên không chỉ tạo nên sự lôi cuốn mà còn giúp khắc họa rõ nét tính cách của nhân vật Ngô Tử Văn. Tử Văn hiện lên là một người bình tĩnh, can đảm, không sợ hãi trước cái ác, dù cho hắn có sức mạnh siêu nhiên hay quyền lực ghê gớm. Nhân vật Tử Văn đại diện cho tinh thần chính trực, ý chí kiên cường của con người trước sự tấn công của những thế lực đen tối. Qua đó, Nguyễn Dữ muốn truyền tải thông điệp về sự bất diệt của chính nghĩa và lòng nhân từ trong xã hội.
Tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” với sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố thực và ảo đã mang đến cho người đọc một câu chuyện sâu sắc về lòng dũng cảm, sự kiên định trong cuộc đấu tranh chống lại cái ác, đồng thời khẳng định sức mạnh của công lý và tình thương trong cuộc sống. Những yếu tố hoang đường, kỳ ảo không chỉ tạo nên sự hấp dẫn mà còn góp phần làm sáng tỏ thông điệp của tác giả về công bằng xã hội, và niềm tin vào những giá trị nhân văn sẽ tồn tại mãi mãi.
